'Het is leerzaam, leuk en je ontwikkelt je talenten erdoor' Bijlagen

'Het is leerzaam, leuk en je ontwikkelt je talenten erdoor' Bijlagen

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 3 Inhoudsopgave Bijlage 1 Omgaan met verschillen... 5 Bijlage 2 Samen leven met anderen en omgaan met anderen... 7 Bijlage 3 Democratisch handelen... 9 Bijlage 4 Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil... 11 Bijlage 5 Learner report... 13 Bijlage 6 Learner report controlegroep... 17 Bijlage 7 Gepercipieerde opbrengsten... 19 Bijlage 8 Versnellingskamer... 21 Bijlage 9 Talentontwikkeling... 25 Bijlage 10 Oog hebben voor de ander... 27 Bijlage 11 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen... 29 Bijlage 12 Invloed Expeditie Corlaer... 33

4 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 5 Bijlage 1 Omgaan met verschillen Tabel 1 Burgerschapsvaardigheden. Omgaan met verschillen op een schaal van 1-4 1 2009/10 (N = 71) 2008/09 (N =76) 2007/08 (N = 112) controlegroep 2009/10 (N = 59) controlegroep 2008/09 (N = 76) Ik ben nieuwsgierig naar hoe mensen in andere landen leven Ik vind het goed iets te leren over andere culturen Verschillen in culturen maken het leven leuker Ik vind het leuk om te gaan met mensen die andere gewoonten hebben dan ik Omgaan met verschillen gemiddelde 3,21 3,23 2,93 2,83 3,05 3,13^ 3,07^ 2,96 2,87^ 3,01^ 3,29 3,23 3,11 2,97 3,15^ 2,51^ 2,51^ 2,66 2,53^ 2,55^ 2,67 2,64 2,79 2,54 2,66^ Tabel 2 Burgerschapsvaardigheden. Omgaan met verschillen (N = 71) Hoe goed past een uitspraak bij jou? Past helemaal niet bij mij Past niet erg bij mij Past wel Past wat bij mij helemaal bij mij Ik ben er nieuwsgierig naar hoe mensen in andere landen leven. 0% 14% 51% 35% Ik vind het goed iets te leren over andere culturen. 1% 13% 48% 38% Verschillen in culturen maken het leven leuker. 3% 23% 54% 21% Ik vind het leuk om te gaan met mensen die andere gewoonten hebben dan ik 1% 32% 48% 18% Controlegroep Tabel 3 Burgerschapsvaardigheden. Omgaan met verschillen (N = 59) Hoe goed past een uitspraak bij jou? Past helemaal niet bij mij Past niet erg bij mij Past wel wat bij mij Past helemaal bij mij Verschillen in culturen maken het leven leuker. 14% 29% 36% 22% Ik ben nieuwsgierig naar hoe mensen in andere landen leven. 17% 31% 37% 15% Ik vind het goed iets te leren over andere culturen. 19% 27% 39% 15% Ik vind het leuk om te gaan met mensen die andere gewoonten hebben dan ik 15% 27% 48% 10% 1 gemiddelde scores zijn gebaseerd op een vierpuntsschaal, waarbij 1 staat voor past helemaal niet bij mij en 4 staat voor past heel goed bij mij

6 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 7 Bijlage 2 Samen leven met anderen en omgaan met anderen Tabel 1 Burgerschapsvaardigheden. Samen leven met anderen en omgaan met anderen op een schaal van 2009/10 (N = 71) 2008/09 (N =77) 2007/08 (N = 112) controlegroep 2009/10 (N = 59) controlegroep 2008/09 (N = 76) 1-4 2 Rekening houden met de wensen van anderen als je samen een beslissing moet nemen Je voorstellen hoe een ander zich voelt als jij een mening over hem of haar geeft Je indenken hoe een ander zich voelt en daarmee rekening houden Samen leven met anderen en omgaan met anderen gemiddelde 2,96* 2,97* 3,07 3,00* 3,04 2,94 3,04 3,00* 3,21* 3,16* 3,17 3,18*/^ 2,90 2,92 2,98 2,93 2,92 2,91 2,99 2,94^ Tabel 2 Burgerschapsvaardigheden. Samen leven met anderen en omgaan met anderen (N = 71) Hoe goed ben jij in Helemaal Niet zo goed Best wel Heel goed niet zo goed goed je indenken hoe een ander zich voelt en daarmee rekening houden 3% 11% 62% 24% rekening houden met de wensen van anderen als je samen een beslissing moet nemen 0% 17% 70% 13% je voorstellen hoe een ander zich voelt als jij een mening over hem of haar geeft 1% 14% 70% 14% Controlegroep Tabel 3 Burgerschapsvaardigheden. Samen leven met anderen en omgaan met anderen (N = 59) Hoe goed ben jij in Je indenken hoe een ander zich voelt en daarmee rekening houden Je voorstellen hoe een ander zich voelt als jij een mening over hem of haar geeft Rekening houden met de wensen van anderen als je samen een beslissing moet nemen helemaal niet zo goed niet zo goed best wel goed heel goed 3% 19% 54% 24% 7% 17% 54% 22% 5% 17% 61% 17% 2 gemiddelde scores zijn gebaseerd op een vierpuntsschaal, waarbij 1 staat voor past helemaal niet bij mij en 4 staat voor past heel goed bij mij

8 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 9 Bijlage 3 Democratisch handelen Tabel 1 Burgerschapsvaardigheden. Democratisch handelen op een schaal van 1-4 3 2009/10 (N = 71) 2008/09 (N =76) 2007/08 (N = 112) controlegroep 2009/10 (N = 59) controlegroep 2008/09 (N = 76) Ik vind het belangrijk dat kinderen en jongeren zich inzetten voor een rechtvaardige wereld. Ik wil graag met anderen praten over wat er in de wereld gebeurt. Democratisch handelen gemiddelde 3,03 2,75 2,89 3,03^ 2,58^ 2,81 3,21 2,66 2,94 2,51^ 2,27^ 2,39 2,89 2,30 2,59 Tabel 2 Burgerschapsvaardigheden. Democratisch handelen (N = 71) Hoe goed past een uitspraak bij jou? Ik vind het belangrijk dat kinderen en jongeren zich inzetten voor een rechtvaardige wereld. Ik wil graag met anderen praten over wat er in de wereld gebeurt. Past helemaal niet bij mij Past niet erg bij mij Past wel Past wat bij mij helemaal bij mij 3% 11% 66% 20% 4% 32% 48% 16% Controlegroep Tabel 3 Burgerschapsvaardigheden. Democratisch handelen (N = 59) Hoe goed past een uitspraak bij jou? Ik vind het belangrijk dat kinderen en jongeren zich inzetten voor een rechtvaardige wereld. Ik wil graag met anderen praten over wat er in de wereld gebeurt. Past helemaal niet bij mij Past niet erg bij mij Past wel Past wat bij mij helemaal bij mij 19% 22% 49% 10% 24% 34% 34% 9% 3 gemiddelde scores zijn gebaseerd op een vierpuntsschaal, waarbij 1 staat voor past helemaal niet bij mij en 4 staat voor past heel goed bij mij

10 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 11 Bijlage 4 Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil Tabel 1 Burgerschapsvaardigheden. Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil op een schaal van 1-4 4 2009/10 (N = 71) 2008/09 (N =77) 2007/08 (N = 112) controlegroep 2009/10 (N = 59) controlegroep 2008/09 (N = 76) Snappen hoe een ander denkt Luisteren naar de redenen waarom anderen iets anders kiezen Opkomen voor je opvatting Vasthouden aan je eigen mening, als je echt gelijk hebt In een discussie duidelijk maken wat je vindt Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil gemiddelde 3,11* 3,13 2,82* 3,23 2,94 3,05 2,86* 2,99 2,94 3,16 2,86^ 2,96 3,11 3,22 3,10* 3,25 3,11 3,16 2,95 2,93 2,92 3,19 3,02 3,00 2,95 2,93 3,00 3,33 3,22 3,09 Tabel 2 Burgerschapsvaardigheden. Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil (N = 71) Hoe goed ben jij in Helemaal niet zo goed Niet zo goed Best wel goed Heel goed vasthouden aan je eigen mening, als je echt gelijk hebt 0% 11% 55% 34% luisteren naar de redenen waarom anderen iets anders kiezen 0% 10% 68% 23% opkomen voor je opvatting 3% 23% 65% 10% in een discussie duidelijk maken wat je vindt 0% 25% 55% 20% snappen hoe een ander denkt 0% 14% 61% 25% Controlegroep Tabel 3 Burgerschapsvaardigheden. Besluiten nemen en letten op wat iedereen wil (N = 59) Hoe goed ben jij in Helemaal niet zo goed Niet zo goed Best wel goed Heel goed Vasthouden aan je eigen mening, als je echt gelijk hebt 3% 15% 41% 41% In een discussie duidelijk maken wat je vindt 5% 17% 49% 29% Opkomen voor je opvatting 7% 19% 51% 24% Snappen hoe een ander denkt 5% 15% 59% 20% Luisteren naar de redenen waarom anderen iets anders kiezen 3% 15% 66% 15% 4 gemiddelde scores zijn gebaseerd op een vierpuntsschaal, waarbij 1 staat voor helemaal niet zo goed en 4 staat voor heel goed

12 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 13 Bijlage 5 Learner report 1. Wat is het belangrijkste dat je geleerd hebt van de expeditie? Ik heb geleerd / gemerkt / ontdekt dat ik samen te werken/ dat samenwerken belangrijk is te plannen/organiseren / dat plannen/organiseren belangrijk is zelfstandiger ben geworden/ voor mezelf opkomen te presenteren over andere culturen/landen nieuwe talenten heb ontdekt/ontwikkeld contacten te leggen / te communiceren leiding geven/ leiderschap/ ondernemen...waarderen wat je hebt / niet alles vanzelfsprekend vinden Ict- / taalvaardigheden verbeterd zijn...veel kunt bereiken/veranderen niets nieuws geleerd Aantal keer 2009/2010 28 17 11 8 8 7 Voorbeeld Ik heb geleerd dat je door samenwerking veel kan bereiken. Als je een goed en hecht team bent kan je heel ver komen. Ik ben erachter gekomen dat het belangrijk is om een goede planning te maken en ook duidelijke afspraken te maken. Dat ik zelfstandiger ben geworden, meer zelf durf te doen. Ik heb mijn presenteerkwaliteiten verbeterd door Expeditie Corlaer. Het belangrijkste wat ik geleerd heb van Expeditie Corlaer is om te gaan met cultuurverschillen en hoe het er aan toe gaat in een ander land. Veel meer talenten heb dan dat ik eigenlijk dacht. 5 Ik heb geleerd om contact te leggen met mensen in het buitenland en daarmee te communiceren. Ik heb geleerd de taak van voorzitter te vervullen. 5 5 4 4 3 Je moet blij zijn met de dingen die je hebt. ik kan door de reis beter Engels praten Veel meer dingen kan als ik mijn gedachten en wil er maar onder zet Om eerlijk te zijn, heb ik zelf niet veel geleerd tijdens Expeditie Corlaer. We hebben wel veel gedaan, en we zijn met een hoop bezig geweest, maar al deze dingen kon je eigenlijk al. Ik heb dus niet iets bepaald "nieuws" geleerd. anders 6 Ik heb geleerd dat ik het leuk vind om naar mensen te luisteren", zodat je op vaak leuke ideeën komt!

14 Oberon 2. Ik heb mijn talenten kunnen ontwikkelen. Dat werd me duidelijk toen/ doordat/ omdat ik... een bepaalde activiteit heb uitgevoerd / samen te werken beter ben geworden in iets makkelijker contact legde/meer durfde/zelfstandiger ben geworden geen veranderingen heb gemerkt/ geen talenten heb ontdekt door samen te werken /te organiseren/ te evalueren 3. Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen. Dat werd me duidelijk toen/ doordat/ omdat ik... dingen kan/durf die ik eerst niet kon/durfde / mijn mening durf te geven ik meedeed aan een activiteit / een bepaalde taak uitvoerde niets heb zien veranderen in mijn zelfvertrouwen anderen mij steunden / Aantal keer 2009/2010 Aantal keer 2009/2010 Aantal keer 2008/2009 (na de reis) Aantal keer 2008/2009 (na de reis) 17 26 39 15 26 8 15 - - 9 5 10 6 - - een bepaalde rol had (voorzitter/commissie financiën) 3 - - anders 11 4 26 Aantal keer 2008/2009 (voor de reis) Aantal keer 2007/2008 27 18 15 17 15 7 18 7 Voorbeeld Eerst durfde ik niet op mensen af te stappen om iets te vragen als ik die taal niet goed sprak. tegenwoordig gaat dat veel beter. Toch wel veel zelf moest regelen in Canada. Je bent ten slotte zonder je ouders op reis. 11 21 38 45 Altijd al wel veel zelfvertrouwen had. Zonder expeditie had ik dit ook gehad. 3 3 - - Aantal keer Voorbeeld 2008/2009 (voor de reis) Dit werd bij mij vooral duidelijk toen we in Suriname waren en met de dag van de eindconferentie. Dit kwam omdat ik die talenten toen ook echt moest toepassen. Merk dat ik beter ben geworden in organiseren en presenteren. Ik werd steeds zekerder van mezelf. Ik durfde eerst geen eens een presentatie te geven en dat gaat nu ook gewoon goed. Mijn talenten nog niet heb ontdekt. Veel voor de reis heb moeten organiseren, plannen en ook tijdens de reis hebben we veel meegemaakt waardoor onze talenten zijn ontwikkeld. Dat ik als voorzitter werd gekozen. Zo kon ik zien dat de groep mijn duidelijke mening wel accepteerde. Veel met mijn talenten heb kunnen doen. Doordat de groep je altijd steunt en altijd achter je staat. complimenten kreeg zelfstandig dingen deed 4 - - - Veel zelf kon doen tijdens het project. anders 7 3 5 17 De groep goed vertrouwde.

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 15 4. Ik heb geleerd samen te werken. Dat werd me duidelijk toen/ doordat/ omdat ik... vaak in een groep werkte meedeed aan een activiteit verbetering zie / samenwerking goed ging veel bereikt hebben / samenwerken meer oplevert dan alleen werken doordat we elkaar beter leerden kennen dat al kon / niets heb ontdekt meer samenwerkte met personen die ik nog niet (zo goed) kende of die mij niet zo goed lagen Aantal keer 2009/2010 Aantal keer 2008/2009 (na de reis) Aantal keer 2008/2009 (voor de reis) Aantal keer 2007/2008 25 27 45 38 14 8 10 8 9 8 10-7 - - - 7 - - - 5 12 21 21 2 5 3 19 anders 5 5 2 25 5. Door de Expeditie heb ik op school andere kanten van mezelf kunnen laten zien. Dat werd me duidelijk toen/doordat/omdat ik een concrete activiteit moest uitvoeren / andere activiteiten moesten doen dan normaal geen veranderingen heb gemerkt...de gelegenheid had om mijn talenten/vaardigheden te laten zien/gebruiken meer durf/ voor mezelf durf op te komen/ makkelijker dingen doe dan voorheen beter ben geworden in bepaalde vaardigheden (plannen/samenwerken/zelfstandig werken) Aantal keer 2009-2010 20 12 11 een andere rol heb aangenomen binnen de groep 4 anders Voorbeeld Alles samen moest doen met de mensen die in m'n team zaten en daarvan leer je goed samenwerken. Met alle vergaderingen van expeditie Corlaer. Het samenwerken toch soms nog beter verliep, en ik door had dat ik bij samenwerken op sommige punten nog wel kon groeien, en dit vervolgens ook heb moeten doen om de samenwerking nog soepel te laten verlopen. Afhankelijk was van mijn team en we samen veel bereikt hebben. Ik leerde het team beter kennen, waardoor we goed konden samenwerken. Ik kon altijd al goed in een groep werken door scouting. Omdat ik nu met mensen heb samengewerkt met wie ik normaal nooit werk. Je moet allemaal wat water bij de wijn doen om een goede oplossing te maken. dit deed niet iedereen in ons team wat erg jammer was. Voorbeeld Ik denk dit omdat je normaal op school niet maar zo een reis plant naar een ver land. De kwaliteiten die wij nu gebruikt hebben gebruikt je niet als je je wiskunde huiswerk maakt. Ik ben verder op school qua karakter wel het zelfde gebleven. Meer de kans heb gekregen om mijn talenten te kunnen ontwikkelen. 7 Ik durf nu meer mijn mening te geven zodat ik ook mee denk over dingen. 4 6 Beter heb leren samenwerken, zelfstandig werken en vooral beter heb leren plannen en organiseren. Ik heb nu ook op school mijn leiderschap kunnen tonen, op school was ik altijd iets stiller, maar nu ben ik een van de drukste. Dat vond ik toch wel heel erg moeilijk omdat ik me toch erg moest aanpassen aan de rest.

16 Oberon 6. Stel je voor dat de school weer een nieuwe Expeditie wil opzetten. Welke adviezen wil je de school dan geven? betere communicatie/ begeleiding / meer duidelijkheid/informatie geven Aantal keer 2009-2010 20 aan de leerlingen duur van de Expeditie inkorten/reis op een ander moment laten plaatsvinden 19 goede organisatie/planning/efficiënter werken minder papierwerk (enquêtes/evaluaties/formulieren) 7 7 Voorbeeld Duidelijk de vergaderingen leiden/laten leiden, meer duidelijkheid over wat er in een expeditie plan moet, niet zoveel presentaties laten geven over hetzelfde. De expeditie niet elke week doen, maar bijvoorbeeld één keer in de twee weken. Dit werkt veel beter en hierdoor blijf je toch bezig met expeditie Corlaer met meer inzet en enthousiasme! Want anders is het veel te veel en je bent al zo druk met school. Goed plannen van te voren en een goed bedrag samenstellen wat de expedities uit mogen geven en regels voor als ze daar overheen gaan. Minder testen en enquêtes die ingevuld moeten worden. meer keuzevrijheid 4 Laat kinderen hun eigen teams samenstellen. anders 17 Expeditie is over het algemeen goed georganiseerd. Af en toe een keer wat steekjes laten vallen is ook geen groot probleem.

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 17 Bijlage 6 Learner report controlegroep Tabel 1 Overzicht van de antwoorden op de gesloten vragen in het learner report voor de controlegroep (N = 62-67) Sinds ik op het Corlaer College zit / Op het Corlaer College Zeer oneens Oneens Eens Zeer eens 1. In de derde klas heb ik talenten ontdekt waarvan ik niet wist dat ik ze had. 8% 49% 40% 3% 2. In de derde klas heb ik mijn medeleerlingen beter leren kennen. 2% 10% 69% 19% 3. In de derde klas heb ik geleerd zelfstandig te werken. 7% 24% 63% 7% 4. In de derde klas heb ik meer zelfvertrouwen gekregen. 3% 50% 42% 5% 5. In de derde klas heb ik geleerd samen te werken. 8% 33% 54% 5% 1. In de derde klas heb ik talenten ontdekt waarvan ik niet wist dat ik ze had. Dat werd me duidelijk toen/doordat/omdat ik...geen verandering gemerkt/ dat wist ik al beter kan (communiceren/ plannen/ overleggen/ zelfstandig werken/ samenwerken/ concentreren) resultaten zag (hoger cijfer) / goed ben geworden in een bepaald vak Aantal keer controlegroep leerlingen 2009/2010 20 8 Voorbeeld In leerjaar 1&2 deden we meer met kwaliteiten en toen heb ik ze al ontdekt. Ïk kan nu beter overleggen met mensen. 3 Ik goed ben geworden in economie. anders 9 Verschillende activiteiten moest uitvoeren. 2. In de derde klas heb ik mijn medeleerlingen beter leren kennen. Dat werd me duidelijk toen/doordat/omdat ik Aantal keer controlegroep leerlingen 2009/2010 moest samenwerken/ veel tijd met elkaar doorbrengt andere leerlingen heb leren kennen / vrienden heb gemaakt / veel weet over anderen Aantal keer controlegroep leerlingen 2008/2009 16-12 21 Voorbeeld Lang bij ze in de klas heb gezeten, en je hoort dingen over mensen. ik ben ook met meer andere mensen omgegaan en ik heb ook meer met ze gepraat dan in de 2e klas. kende de leerlingen al/niets Ik kende iedereen al goed. 5 - veranderd een hechte groep/klas vormen 4 - Omdat mijn klas dit jaar een betere band had met elkaar dan vorig jaar. een bepaalde activiteit uitvoerde/ een bepaalde gebeurtenis meemaakte 3 - Door na school dingen te doen zoals de musical e.d. anders 3. In de derde klas heb ik geleerd zelfstandig te werken. Dat werd me duidelijk toen/doordat/omdat ik Aantal keer controlegroep leerlingen 2009/2010 (veel) zelfstandig moest werken 3 28 Aantal keer controlegroep leerlingen 2008/2009 Andere klas, andere leerlingen om kennis mee te maken. Voorbeeld 25 9 Het is een heel verschil met de tweede, je moet nu echt alles zelf doen. dat al kon / geen verschil 9 11 Dat al in de brugklas heb geleerd. verbetering zie/ beter opdrachten kan maken en plannen 8 5 Het gaat steeds beter, elk jaar. Je leert beter zelfstandig plannen en opdrachten maken. anders 5 27 Mijn eigen verantwoordelijkheid kreeg.

18 Oberon 4. In de derde klas heb ik meer zelfvertrouwen gekregen. Aantal keer controlegroep leerlingen 2009/2010 Aantal keer controlegroep leerlingen 2008/2009 Voorbeeld had ik al / niets veranderd 19 8 Dat had ik altijd al wel goed zitten. dingen durfde/wist (die ik eerst Dat heb ik gemerkt omdat ik meer durf dan 6 10 niet durfde/wist) aan het begin van het jaar. anders Omdat ik me thuis voel in deze klas, en 8 21 daardoor echt mezelf kan zijn. 5. In de derde klas heb ik geleerd samen te werken. Aantal keer controlegroep leerlingen 2009/2010 Aantal keer controlegroep leerlingen 2008/2009 Voorbeeld dat al kon / geen verschil 14 6 Dat kon ik al door thema. (veel) heb samengewerkt 23 12 Dat heb ik gemerkt doordat je op havo veel moeten samenwerken wat ervoor zorgt dat je wel moet samenwerken, en dan uiteindelijk vaak het wel bereikt om bv. een verslag te maken. weinig heb samengewerkt / veel zelfstandig moet werken 4 - Veel minder samengewerkt dan in het eerste en 2e, heb in dit deel niet veel bijgeleerd. verbetering zie 3 - Het nu makkelijker gaat. anders 2 30 Nee altijd als ik een opdracht samen moet doen word dat een ramp.

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 19 Bijlage 7 Gepercipieerde opbrengsten Tabel 1 Als u de huidige leerlingen uit havo/vwo 4 die deelnemen aan de Expeditie Corlaer vergelijkt met andere leerlingen, wat valt u dan op? 5 (N = 12) Expeditie Corlaerleerlingen Zeer oneens Oneens Niet eens, Eens Zeer eens niet oneens zijn meer geïnteresseerd in hoe mensen in andere landen leven. 0% 17% 50% 25% 8% willen meer dan andere leerlingen met elkaar praten over wat er in de wereld gebeurt. 0% 8% 83% 8% 0% houden meer rekening met de wensen van anderen als ze samen een beslissing moeten 0% 0% 92% 8% 0% nemen denken meer na over hun talenten 8% 8% 58% 25% 0% kunnen in een discussie beter duidelijk maken wat ze ergens van vinden 0% 0% 75% 25% 0% kunnen beter indenken hoe een ander zich voelt en houden daar ook rekening mee 0% 8% 75% 17% 0% laten andere leerlingen beter uitpraten. 0% 42% 58% 0% 0% 5 s zijn gebaseerd op een vijfpuntsschaal, waarbij 1 staat voor zeer oneens en 5 staat voor zeer eens.

20 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 21 Bijlage 8 Versnellingskamer In de volgende drie figuren staat steeds vermeld wat de gemiddelde scores van de teamcoaches is (met daarachter de standaarddeviatie (een maat voor de spreiding: hoe dichter bij 1, hoe meer de teamcoaches onderling van mening verschillen). De gemiddelde scores en de standaarddeviaties staan ook visueel afgebeeld in de figuren. Figuur 1 Opbrengsten van de Expeditie voor de leerlingen volgens de teamcoaches (waarbij 1 = helemaal geen meerwaarde tot 5 = zeer grote meerwaarde). Onderdeel - Gemiddelde St.dev. score Reiservaring 4.7 0.5 Onvergetelijke ervaringen 4.6 0.7 Kennis van en begrip voor andere 4.1 0.7 culturen Grotere maatschappelijke betrokkenheid 4.0 0.8 Presentatievaardigheden 3.8 0.9 Flexibiliteit 3.8 0.8 Meer / andere kanten van jezelf laten zien 3.8 0.9 3.7 0.9 Bewustwording dat zaken niet vanzelf gaan. Samenwerken in een grotere groep 3.7 0.7 Organiseren 3.6 0.7 Meer zelfvertrouwen 3.4 0.7 Ondernemen en initiatieven nemen 3.4 0.8 Omgaan met onzekerheid 3.3 0.8 Leerlingen zijn volwassener / serieuzer / 3.3 0.8 verantwoordelijker geworden Leren overleggen en vergaderen 3.2 1.1 Grotere zelfstandigheid 3.1 0.9 Plannen 2.8 0.8 Leerlingen hebben geleerd om vragen te 2.7 0.8 stellen Talentontwikkeling in een team 2.2 0.6 3.5 1.0

22 Oberon Figuur 2 Opbrengsten van de Expeditie volgens de teamcoaches voor henzelf (waarbij 1 = helemaal geen meerwaarde tot 5 = zeer grote meerwaarde). Onderdeel - Gemiddelde St.dev. score Internationale reiservaring 4.3 0.9 Gegroeid in coach-zijn 4.2 0.9 Teamcoaches hebben geleerd wat het is 4.0 0.5 om projectmanager te zijn Levenservaring 4.0 0.9 Bewustwording van je eigen handelen en denken Groei van onderling contact met leerlingen binnen de expeditie Omgaan met gedeelde verantwoordelijkheid met leerlingen Inzicht dat het de moeite waard is om tijd te investeren in teamvorming Gezamenlijk project gerealiseerd met behoud van je eigenheid als teamcoach Meer onderling vertrouwen tussen teamcoach en leerlingen 3.9 1.3 3.8 1.4 3.8 0.4 3.6 1.0 3.4 0.7 3.4 1.2 3.4 1.2 Groei van onderling contact met collega s binnen de expeditie Flexibiliteit gegroeid 3.2 1.0 Zelfvertrouwen 3.1 1.1 Durf 3.1 0.7 Meer onderling vertrouwen tussen 3.0 0.9 teamcoaches Samenwerken 3.0 0.9 Teamcoaches hebben geleerd projectmanager te zijn 2.9 0.6 3.5 1.1

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 23 Figuur 3 Opbrengsten van de Expeditie volgens de teamcoaches voor de school (waarbij 1 = helemaal geen meerwaarde tot 5 = zeer grote meerwaarde). Onderdeel - Gemiddelde St.dev. score De school heeft meer naamsbekendheid gekregen in Nijkerk e.o. Meer mensen met ervaring in projectmanagement 4.4 0.5 4.2 0.4 4.2 0.6 Ervaring met praktisch projectmanagement (curriculum, rooster, inschatten van tijd/talenten personeel, onderscheid docent/coach) De school heeft een beter imago gekregen 4.2 0.9 De durfcultuur is versterkt 4.2 0.4 Contacten opgedaan met derden, bv 4.1 0.6 Rotary, andere scholen, internationale contacten Begeleiding van coaches is belangrijk 3.9 1.4 Het inzicht dat het veel tijd en inspanning kost om een systeem op te zetten waarmee je talenten kunt signaleren/volgen. Inzicht in wat wel/niet werkt (bv. TOPformulieren, Rubrics). Niet alles is toepasbaar. 3.8 1.1 3.6 1.3 3.4 0.8 Leerlingen betrekken in mogelijke communicatievormen Meer ervaring met communicatievormen 3.2 1.1 Inzicht in de ontwikkeling van talenten 2.4 1.2 3.8 1.1

24 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 25 Bijlage 9 Talentontwikkeling Tabel 1 Talentontwikkeling: gemiddelde scores op een schaal van 1-3 6 Expeditie leerlingen 2009/10 (N = 66-67) 2008/09 (N = 72-74) 2007/08 (N = 99-112) Controlegroep 2009/10 (N = 48-51) Controlegroep 2008/09 (N = 56-74) Docenten 2009/10 (N = 29) Docenten 2008-2009 (N = 32) Docenten 2007-2008 (N = 43) De leerlingen worden gestimuleerd om beter te worden in waar ze al goed in zijn De docenten helpen de leerlingen hun talenten te ontwikkelen Talenten van leerlingen worden gezien door de docenten Talentontwikkeling gemiddelde 2,27 2,03* 2,07 2,13* 2,28^ 2,15^ 2,01 2,27 2,42 2,38* 2,25 2,36*/^ 2,08^ 1,92^ 2,02 1,97 2,11 2,18 2,08 2,16^ 2,24 2,28 2,21 2,24 2,18 2,36 2,28 2,27 2,28 2,30 2,22 2,28 Tabel 2 Talentontwikkeling volgens de (N = 71) De docenten helpen de leerlingen hun talenten te ontwikkelen De leerlingen worden gestimuleerd om beter te worden in waar ze al goed in zijn Talenten van leerlingen worden gezien door de docenten Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 17% 56% 20% 7% 11% 45% 37% 7% 16% 56% 23% 6% Controlegroep Tabel 3 Talentontwikkeling volgens de controlegroepleerlingen (N = 59) De docenten helpen de leerlingen hun talenten te ontwikkelen De leerlingen worden gestimuleerd om beter te worden in waar ze al goed in zijn Talenten van leerlingen worden gezien door de docenten Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 20% 48% 14% 19% 15% 49% 22% 14% 17% 51% 19% 14% 6 s zijn gebaseerd op een driepuntsschaal, waarbij 1 staat voor helemaal niet en 3 staat voor helemaal

26 Oberon Docenten Tabel 4 Talentontwikkeling volgens de docenten (N = 29) Helemaal niet De docenten helpen de leerlingen hun talenten te ontwikkelen Talenten van leerlingen worden gezien door de docenten De leerlingen worden gestimuleerd om beter te worden in waar ze al goed in zijn Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 0% 72% 27% 0% 0% 79% 21% 0% 3% 69% 28% 0%

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 27 Bijlage 10 Oog hebben voor de ander Tabel 1 Oog hebben voor de ander: gemiddelde scores op een schaal van 1-3 7 2009/10 (N = 66-69) 2008/09 (N = 77) 2007-2008 (N = 112) Controlegroep 2009/10 (N = 46-51) Controlegroep 2008/09 (N = 56-69) Docenten 2009/10 (N = 28-29) Docenten 2008-2009 (N = 32) Docenten 2007-2008 (N = 43 ) Op onze school is het normaal om anderen te helpen Op onze school wordt het belangrijk gevonden dat je iets nuttigs doet voor anderen Op onze school stimuleren de docenten dat leerlingen zich inzetten voor hun omgeving Oog hebben voor de ander gemiddelde 2,53 2,54^ 2,41 2,53 2,49 2,46^ 2,35^ 2,42^ 2,61 2,50 2,48 2,52 2,33* 2,15^ 2,08^ 2,24^ 2,51* 2,18 2,28 2,27 2,66 2,79^ 2,46 2,63 2,69 2,81 2,65 2,73 2,79 2,71 2,50 2,67 Tabel 2 Oog hebben voor de ander volgens de (N = 71) Op onze school wordt het belangrijk gevonden dat je iets nuttigs doet voor anderen Op onze school is het normaal om anderen te helpen Op onze school stimuleren de docenten dat leerlingen zich inzetten voor hun omgeving Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 3% 34% 58% 6% 1% 41% 54% 3% 1% 52% 39% 7% Controlegroep Tabel 3 Oog hebben voor de ander volgens de controlegroepleerlingen (N = 59) Op onze school is het normaal om anderen te helpen Op onze school stimuleren de docenten dat leerlingen zich inzetten voor hun omgeving Op onze school wordt het belangrijk gevonden dat je iets nuttigs doet voor anderen Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 3% 51% 32% 14% 19% 37% 25% 19% 11% 42% 24% 22% 7 s zijn gebaseerd op een driepuntsschaal, waarbij 1 staat voor helemaal niet en 3 staat voor helemaal

28 Oberon Docenten Tabel 4 Oog hebben voor de ander volgens de docenten (N = 29) Op onze school wordt het belangrijk gevonden dat je iets nuttigs doet voor anderen Op onze school is het normaal om anderen te helpen Op onze school stimuleren de docenten dat leerlingen zich inzetten voor hun omgeving Helemaal niet mee eens Een beetje mee eens Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 0% 21% 79% 0% 0% 35% 66% 0% 0% 53% 46% 3%

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 29 Bijlage 11 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen Tabel 1 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen: gemiddelde scores op een schaal van 1-3 8 2009/10 (N = 68-69) 2008/09 (N = 75-77) 2007-2008 (N = 108-112) Controlegroep 2009/10 (N = 52-55) Controlegroep 2008/09 (N = 59-74) Docenten 2009/10 (N = 32) Docenten 2008-2009 (N = 32) Docenten 2007-2008 (N = 43) Op onze school wordt van leerlingen verwacht dat ze zelfstandig werken Leerlingen stappen gemakkelijk naar docenten toe De docenten stimuleren leerlingen verantwoordelijkh eid te dragen Op onze school kennen de docenten de leerlingen goed Op onze school krijgen de leerlingen veel vrijheid De docenten vinden de meningen van leerlingen belangrijk Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen gemiddelde 2,85^ 2,55^ 2,52^ 2,40^ 2,67 2,38*/^ 2,57 2,79^ 2,48^ 2,58 2,44 2,60^ 2,13*/^ 2,50 2,77 2,50^ 2,65^ 2,48^ 2,68^ 2,37*/^ 2,58 2,54^ 2,18^ 2,36 2,27 2,27^ 1,83^ 2,25 2,77 2,20^ 2,62 2,25^ 2,38^ 2,19 2,43 2,97^ 2,97*/^ 2,76^ 2,93*/^ 2,59 2,86^ 2,85 2,97 2,84^ 2,75 2,77 2,72 2,77^ 2,82 2,93 2,76*/^ 2,88^ 2,76* 2,71 2,80^ 2,81 8 s zijn gebaseerd op een driepuntsschaal, waarbij 1 staat voor helemaal niet en 3 staat voor helemaal

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 31 Tabel 2 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen volgens de (N = 71) Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet Op onze school wordt van leerlingen verwacht dat ze zelfstandig werken 0% 14% 82% 4% Leerlingen stappen gemakkelijk naar docenten toe 6% 32% 59% 3% De docenten stimuleren leerlingen verantwoordelijkheid te dragen 6% 35% 56% 3% Op onze school kennen de docenten de leerlingen goed 1% 55% 39% 4% Op onze school krijgen de leerlingen veel vrijheid 3% 27% 68% 3% De docenten vinden de meningen van leerlingen belangrijk 6% 48% 42% 4% Controlegroep Tabel 3 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen volgens controlegroepleerlingen (N = 59) Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet Op onze school wordt van leerlingen verwacht dat ze zelfstandig werken 9% 25% 58% 9% De docenten stimuleren leerlingen verantwoordelijkheid te dragen 12% 36% 46% 7% Op onze school krijgen de leerlingen veel vrijheid 15% 37% 41% 7% De docenten vinden de meningen van leerlingen belangrijk 24% 56% 9% 12% Leerlingen stappen gemakkelijk naar docenten toe 9% 53% 24% 15% Op onze school kennen de docenten de leerlingen goed 14% 37% 37% 12% Docenten Tabel 4 Onderlinge betrokkenheid en geboden ruimte voor leerlingen volgens de docenten (N =29) Op onze school wordt van leerlingen verwacht dat ze zelfstandig werken Leerlingen stappen gemakkelijk naar docenten toe De docenten stimuleren leerlingen verantwoordelijkheid te dragen Op onze school kennen de docenten de leerlingen goed Op onze school krijgen de leerlingen veel vrijheid De docenten vinden de meningen van leerlingen belangrijk Helemaal niet mee eens Een beetje mee eens Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet 0% 3% 97% 0% 0% 3% 97% 0% 0% 24% 76% 0% 0% 7% 93% 0% 0% 41% 59% 0% 0% 14% 83% 3%

32 Oberon

Onderzoeksverslag Expeditie Corlaer 2009/10 - bijlagen 33 Bijlage 12 Invloed Expeditie Corlaer Tabel 1 Veranderingen sinds de start van de Expeditie Corlaer: gemiddelde scores volgens de leerlingen op een schaal van 1-3 9 2009/10 (N = 59-64) 2008/09 (N = 65-71) 2007/08 (N = 95-99) Ik vind de sfeer op school beter geworden 1,89 2,00 1,97 Ik voel mij meer op mijn gemak op school 1,62 1,82 1,82 Ik vind het leuker om naar school te gaan 1,42* 1,54 1,65* Tabel 2 : Merk je veranderingen sinds de Expeditie Corlaer van start is gegaan? (N = 71) Helemaal niet Een beetje Helemaal Niet van toepassing / weet ik niet Ik vind de sfeer op school beter geworden 27% 47% 17% 9% Ik voel mij meer op mijn gemak op school 42% 32% 10% 16% Ik vind het leuker om naar school te gaan 54% 24% 6% 17% 9 s zijn gebaseerd op een driepuntsschaal, waarbij 1 staat voor helemaal niet en 3 staat voor helemaal

34 Oberon