Ouder worden is geen kunst.

Ouder worden is geen kunst. Symposium Gezond ouder worden in Overijssel Enschede, 19 november, 2015. Jan A. Walburg 07-12-15 1

07-12-15 2

07-12-15 3

Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Het gaat daarbij om vaardigheden en talenten als leervaardigheden, creativiteit, emotionele intelligentie,sociale vaardigheden en veerkracht. 07-12-15 4

Welbevinden en gezondheid Verschillende type emoties afgezet tegen het aantal bedachte probleemoplossingen Verschillende type emoties afgezet tegen de snelh waarmee bloeddruk en hartslag zich herstellen na blootstelling aan een milde angstopwekkende situatie aantal bedachte oplossingen snelheid herstel bloeddruk en hartslag (s) 07-12-15 5

Broaden and build theory of positive emotions Broaden aandacht cognitieve flexibiliteit en creativiteit sociale cognitie Build bloei en welbevinden veerkracht 07-12-15 6

Uitkomsten van welbevinden Werk.20 Creativiteit.28 Uitkomsten Sociale relaties.15 Sociaal gedrag.36 Positieve waardering voor zelf en anderen.39 Gezondheid.31 oa. Lyuobomirsky, King en Diener, 2005 07-12-15 7

welbevinden en bloei welbevinden missie positieve gevoelens, tevreden over leven subjectieve ervaring geluk delen? veerkracht, emotionele en sociale intelligentie. gezonde leefstijl bewust leven Bloei 07-12-15 8

Gezondheid 1. Levensduur 2. Kans op ziekte 3. Herstel na ziekte 4. Hart 5. Weerstand 07-12-15 9

Hart Dieet,fysiek actief, niet roken betere adherentie Angst (Roest, 2010) Optimisme (Rasmussen, 2009) HART Subjectief welbevinden (Chida, 2008) Depressie (Celano, 2011) Eudaimonisch welbevinden Autonome functies ontstekingen beheersing vagus Dubois et al, 2012 07-12-15 10

Levensgebeurtenissen Jaren Jaren 07-12-15 11

ouder worden Bron: Rapport National Accounts on Well-being: Bringing real health onto the balance sheet (NEF. Januari 2009) 07-12-15 12

oud vergeetachtig kwetsbaarziek dement eenzaam duur depressief

Ziek 07-12-15 14

Oud en ziek? Conclusie 1: problemen op oudere leefstijl ontstaan eerder door leefstijl dan door ouder worden. Aanbeveling 1: Bouw een gezonde leefstijl op: beweeg, eet verstandig. 07-12-15 15

Cognitieve achteruitgang 07-12-15 16

Mentale achteruitgang Conclusie 2: Onze hersenen ontwikkelen zich tot op hoge leeftijd. Maar ze moeten wel gestimuleerd worden. Bewegen heeft een positieve uitwerking op de hersenen. Aanbeveling 2: Blijf leren en beweeg zo intensief als je kunt gedurende ten minste een half uur per dag. 07-12-15 17

Dementie 07-12-15 18

Dement? Conclusie 3: Lichamelijk en mentaal actief blijven heeft een beschermende werking tegen dementie. Er zijn aanwijzingen dat voeding van invloed is. Aanbeveling 3: Blijf geestelijk en lichamelijk actief. Matig met alcohol, eet veel groente en fruit, eet meer vis dan vlees, gebruik onverzadigde vetten en wees terughoudend met vette melkproducten. 07-12-15 19

Eenzaam 07-12-15 20

Eenzaam? -Conclusie 4: eenzaamheid is te voorkomen. - Aanbeveling 4: Onderhoudt je sociale contacten zorgvuldig. 07-12-15 21

Depressief 07-12-15 22

Depressief? Conclusie 5: Angst en depressie zijn geen logisch gevolg van het ouder worden. Aanbeveling 5: Zorg bij psychische problemen voor behandeling. 07-12-15 23

Duur 07-12-15 24

Werkgerelateerde mythes Hoger ziekteverzuim; duurbelasting Minder productief; afhankelijk van investering Kennisachterstand; afhankelijk van investering Laag rendement bedrijfsscholing; integendeel Willen snel stoppen, kijken uit naar pensioen; afhankelijk investering Zijn duurder; juist. 07-12-15 25

Relatie leeftijd productiviteit Finland 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1,9 1,8 1,7 1,6 30 35 40 45 50 07-12-15 26

Relatie leeftijd productiviteit Finland 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1,9 1,8 1,7 1,6 30 35 40 45 50 1990 2000 07-12-15 27

welbevinden en bloei welbevinden missie geluk delen positief denken positieve gevoelens, tevreden over leven subjectieve ervaring veerkracht, emotionele en sociale intelligentie. gezonde leefstijl bewust leven Sociaal actief bloei Foresight, 2008 07-12-15 28

WAT BETEKENT DAT VOOR DE OUDEREN? EEN NIEUWE ADOLESCENTIE

Missie: doel, talent 07-12-15 30

Mogelijkheden om missie te realiseren 07-12-15 31

Bewust leven en genieten 07-12-15 32

Met anderen 07-12-15 33

Lichamelijk en geestelijk actief 07-12-15 34

Geven graag 07-12-15 35

Ouderenbeleid, wat voorbeelden 1. Ouderenraad 2. Vrijwilligerswerk 3. Netwerk rond ouderen. 4. Vouchers? 5. We helpen plus 6. Menselijke maat (welbevinden, actief, zelfmanagement) 07-12-15 36

Veel succes! j.a.walburg@utwente.nl 07-12-15 37