Vraag en antwoord Praktische vragen over HOREB Zone 4 jaargang 12 In Vraag en antwoord van deze ZONE staat een artikel over HOREB. HOREB staat voor Handelingsgericht Observeren, Registreren en Evalueren van Basisontwikkeling. Het is een observatie, registratie en planningsinstrument dat onlosmakelijk verbonden is met de praktijk van Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO). Met HOREB ga je beter reflecteren op je handelen, beter differentiëren én begeleiden. Hieronder volgen een aantal praktische vragen van leerkrachten over het gebruik van HOREB: Waar kun je nu het beste het doel van de activiteit invullen? Leerkracht: Dit stond altijd bij de titel van de activiteit, maar dit is nu heel groot afgebeeld en onhandig wanneer het in de titel staat. Sommige leerkrachten vullen nu het doel in bij observatiepunten of bij rol leerkracht. Binnen de reflectie, kun je ook op dit doel reflecteren. In de nieuwe update wordt deze opmerking meegenomen en zal er bij het vak activiteit ook het doel worden opgenomen. Hierover dus binnenkort meer. Wat schrijf je in memo en wat in overdracht? Deze functie kan naar eigen wens en op verschillende manieren gebruikt worden. Bijvoorbeeld de overdracht kan op deze manier verspreid worden, hoewel veel leerkrachten aangeven dat deze balk erg smal is, waardoor je veel onnodig moet scrollen.
In de memo kun je dus korte opmerkingen maken die voor een duo er bedoelt zijn, of handige geheugensteuntjes voor overdracht of vervolgactiviteiten die je graag wilt aanbieden. Je kunt het ook zo instellen dat alle collega s de memo s kunnen lezen. Hoe kun je activiteiten in je logboek laten herhalen, zonder dat de gehele activiteit herhaald wordt? Bijvoorbeeld als je in je logboek: thema noteert en die de volgende week op dezelfde tijd wilt herhalen. Kun je op herhalen klikken, maar dan wordt de inhoud (observatiepunten, doelen e.d. ook herhaald). Kan dat ook anders? Reactie: Bij een herhaalde activiteit kun je ervoor zorgen dat een activiteit repeterend terugkomt in het logboek. Je begint met het kiezen van de begindatum. Vanuit deze datum wordt dan gestart met de repeterende activiteit. Vervolgens kun je aangeven op welke dagen deze activiteit moet terugkeren en hoe vaak dit moet gebeuren. Het is niet mogelijk om 1 dag te verwijderen uit de repeterende activiteit. Om dagelijks wat aan te kunnen geven bij een repeterende activiteit hebben we de opmerkingen tab toegevoegd. Je kunt dat per dag een opmerking plaatsen. Bijvoorbeeld ten aanzien van materiaal. Een herhaalde activiteit stopt vanzelf wanneer het aantal keer bereikt is. Laatste nieuws over de digitale Horeb (onderbouwversie) Over de Inhoudenmatrix Al vrij snel, tijdens fase 0 van de themaplanning, denken peuterleidsters en leerkrachten na over de Wereldoriëntatie-inhouden die zij tijdens hun thema aan de orde willen stellen. De matrix is een hulpmiddel om op een systematische manier deze inhouden in beeld te krijgen. Hieronder vind je een uitleg van de levensgebieden en bronnen. De levensgebieden van mensen vormen een denkkader voor een themakeuze. Dit zijn primaire levensbehoeften, techniek, handel en economie en cultuur, kunst en religie. In combinatie met bronnen die in en om het dagelijks leven van kinderen te vinden zijn, bepalen leidsters en leerkrachten zo hun mogelijke deelthema s.
Levensgebieden Bronnen Primaire levensbehoeften alles wat je nodig hebt om in leven te blijven. Het gaat om absoluut onmisbare goederen zoals: voedsel, drinkwater, een dak boven je hoofd en kleding om je te beschermen tegen de kou, medische hulp Techniek de werking van voorwerpen, meubels, apparaten Handel Kopen, verkopen of ruilen van producten Economie De manier waarop inkomsten en uitgaven functioneren. Productie, consumptie, distributie Cultuur (of beschaving) is het geheel aan gewoonten en (gedrags)regels dat bij een volk of stam hoort. Kunst het product van creatieve menselijke uitingen Religie geloof, godsdiensten Concrete leefsituatie dagelijkse leven in het hier en nu Hoe verzorg ik mijn gebit? Van melktanden naar vast gebit Invloed van voeding op het gebit De techniek van het tanden poetsen Gebruik van hulpmiddelen zoals tandzijde Rituelen bij het tanden wisselen tandendoosje, tanden fee Actualiteit datgene wat momenteel sterk in de belangstelling staat, nieuws thuis, in de buurt, op school, in de stad/het dorp, in het land, de wereld De halfjaarlijkse controle bij de tandarts De instrumenten van de tandarts en de functie en werking daarvan Reclame voor gebitsverzorging Ruimere wereld de wereld verder weg, zoals vroeger en in andere landen Niet elk land heeft dezelfde gewoonten rondom gebitsverzorging Gebitsverzorging vroeger Producten rondom tandverzorging, bv. het proces van tandpasta maken Welke rituelen rond het wisselen komen we tegen in andere landen?
Over het groepsplan Als het thema in de steigers staat, kunnen leidsters en leerkrachten ervoor kiezen voor één of meerdere kernactiviteiten een groepsplan te maken. Het is van belang dat zij een activiteit (of een reeks van activiteiten) kiezen, die tijdens het thema veelvuldig aan de orde komt. Zoals bijvoorbeeld het spel in de sociaal culturele praktijk. Voor deze activiteit zijn al tijdens de themaplanning, brede en specifieke doelen voor alle kinderen bepaald. Deze doelen worden gekopieerd naar de linker kolom van het groepsplan. Vervolgens denken leidsters en leerkrachten na over welke kinderen zij in het groepsplan meenemen en kiezen zij voor deze kinderen individuele doelen. Dat kan een breed en/of specifiek doel zijn. Deze kinderen komen in de rechterkolom van het groepsplan. Zie hieronder een voorbeeld van een groepsplan. Groepsplan thema Het Zwembad Activiteiten Doelen voor alle leerlingen Spel in het zwembad Brede bedoelingen: - in staat om plannen te maken voor het spel - in staat om eigen wensen en verlangens in te brengen - in staat om volgens de (zelfbedachte) activiteiten en (zelfgemaakte) plannen uitvoering te geven aan het spel Specifieke doelen: - hanteren van materialen, hulpmiddelen en apparaten die in het echt en in het spel voorkomen - fijne motorische vaardigheden in het spel, doen alsof schrijven met pen Doelen voor verschillende leerlingen Brede bedoelingen: - M: plezier krijgen in het spel - N: willen deelnemen aan het spel van andere kinderen - S: zelf keuzen maken voor spelactiviteiten en zelf het initiatief nemen - Y: met elkaar praten en onderhandelen over het spel Specifieke doelen: - M., E.: woorden geven aan voorwerpen en aan eigen handelingen - N.: de taal begrijpen die hoort bij de voorwerpen en handelingen - M., E., Y.: fijne motorische Resultaten in beeld: observaties, portfolio, controletaken, toetsen - observaties Logboek - foto s Portfolio - observaties Logboek - A., G., I.: toetsmoment tijdens spel of met een boekje
- nieuwe themawoorden actief gebruiken tijdens het spel vaardigheden, zoals knopen, veters, ritsen losmaken en dichtmaken - A., G., I.: basiswoorden actief gebruiken De uiterst rechter kolom is er om te noteren op welke wijze de resultaten in beeld komen. De komende periode zullen er meerdere voorbeelden van groepsplannen in de digitale HOREB toegevoegd worden.