Impuls Onderzoekcentrum maatschappelijke zorg

Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving Onderzoek naar dreigende huisuitzetting vanwege huurachterstand Sara Al Shamma, Marieke Holl, Linda van den Dries, Dorieke Wewerinke & Judith Wolf Impuls Onderzoekcentrum maatschappelijke zorg van het Radboudumc doet onderzoek naar risico en beschermende factoren bij huisuitzetting. Hieronder zijn het doel en de opzet van dit onderzoek kort beschreven. Op basis van gehouden interviews volgt daarna een profielbeschrijving van de 100 huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omringende gemeenten. Onderzoek naar huisuitzettingen Doelen Het onderzoek geeft inzicht in de factoren die samenhangen met huisuitzetting vanwege huurachterstand. Daarnaast geeft dit onderzoek zicht op het profiel van huishoudens met een verhoogd risico op huisuitzetting en eventuele subgroepen. Nagegaan wordt ook welke huishoudens binnen deze groep daadwerkelijk uitgezet worden. Opzet Het onderzoek kent twee meetmomenten. Voor de eerste meting zijn huurders geïnterviewd die minimaal een tweede sommatie hebben ontvangen van een gerechtsdeurwaarder vanwege een huurachterstand. Zes maanden na het interview wordt in de tweede meting bepaald of huurders zijn uitgezet en wat de verblijfplaats van de huurder is op dat moment. Benadering van huurders De huurders zijn benaderd met de hulp van 16 woningcorporaties in Amsterdam, Leiden, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht. Voor Amsterdam werkten twee woningcorporaties mee aan dit onderzoek: Eigen Haard en Ymere. Van november 2011 tot en met februari 2013 zijn in totaal 495 huurders geïnterviewd; 100 (20%) van hen wonen in Amsterdam en omliggende gemeenten. Profiel van huurders in Amsterdam en omgeving Sociaal demografisch profiel De geïnterviewde huurders in Amsterdam en omringende gemeenten zijn gemiddeld 44 jaar; de jongste huurder is 21 jaar en de oudste 77. Ongeveer twee vijfde (39%) van de huurders is autochtoon. 1 Van de allochtone huurders (61%) is de ruime meerderheid (85%) eerste generatie allochtoon; een kleiner deel (15%) is tweede generatie allochtoon. Van de eerste generatie allochtonen is 96% van nietwesterse afkomst; van de tweede generatie allochtonen is 78% van niet westerse afkomst. 1 Bij het vaststellen van de etniciteit van de respondent is gebruik gemaakt van de definitie van het CBS: respondenten zijn aangemerkt als autochtoon wanneer beide ouders in Nederland geboren zijn (ook als de respondent zelf in het buitenland is geboren), als eerste generatie allochtoon wanneer zij zelf en minstens één van de ouders in het buitenland geboren zijn, en als tweede generatie allochtoon wanneer zij zelf in Nederland geboren zijn en minstens één van de ouders in het buitenland geboren is. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 1

Etniciteit Een vijfde (20%) van de huurders heeft mogelijk een lichte verstandelijke beperking. 2 53% 9% 39% Autochtoon Eerste generatie allochtoon Tweede generatie allochtoon Leefsituatie Ongeveer de helft (49%) van de geïnterviewden is alleenstaand, ruim een vijfde (22%) is alleenstaande ouder en weer 22% vormt een twee oudergezin. Een klein aantal woont samen met andere mensen (4%), partner (3%) of ouders (1%). Leefsituatie Ruim een tiende (13%) van de huurders is zeer laag opgeleid: zij hebben geen opleiding of alleen lager onderwijs gevolgd. Ongeveer een derde (34%) is laag opgeleid (heeft lager of voorbereidend beroepsonderwijs of middelbaar algemeen voortgezet onderwijs afgerond) en circa een kwart (24%) heeft een middelbare opleiding met diploma beëindigd. De overigen (28%) hebben hoger beroepsonderwijs of wetenschappelijk onderwijs met goed gevolg afgesloten. 22% 3% 1% 4% 22% 49% Alleenstaand Eenoudergezin Twee-oudergezin Met anderen Met partner Met ouders Opleidingsniveau 13% Laagst Van de alleenstaande ouders is 82% vrouw (en 18% man). 28% Laag Gezondheid 24% 34% Middelbaar Hoog Lichamelijke klachten De meerderheid (62%) van de huurders heeft lichamelijke klachten. Ruim een derde (36%) van deze groep zegt bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden thuis in sterke mate te worden belemmerd door deze 2 Dit is gemeten met de HASI: een valide screeningsinstrument waarmee bepaald wordt of er bij een deelnemer indicaties zijn voor een verstandelijke beperking. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 2

lichamelijke klachten; 13% ondervindt geen belemmering. Bij het doen van vrijetijdsactiviteiten (bijvoorbeeld sporten of reizen) voelt iets meer dan twee vijfde (43%) van de groep huurders met lichamelijke klachten zich sterk belemmerd door deze klachten; 21% voelt zich niet belemmerd. Ruim een derde (37%) van de huurders met lichamelijke klachten wordt bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden op school of op het werk sterk belemmerd door de lichamelijke klachten; ongeveer een vijfde (19%) ervaart geen belemmering. Ervaren belemmeringen in activiteiten door lichamelijke klachten bij huurders met lichamelijke klachten Dagelijkse bezigheden thuis Vrijetijdsbesteding, zoals sporten of reizen Dagelijkse bezigheden op school of op het werk Niet Licht Sterk Depressieve klachten Er is een sterke indicatie dat ongeveer de helft (51%) van de huurders depressieve klachten heeft. 3 Middelengebruik De huurders gebruiken relatief weinig middelen. In de dertig dagen voorafgaand aan het interview gebruikten zij minstens één dag: overmatig alcohol ( 5 glazen per dag) (19%); cannabis (17%); kalmeer /slaapmiddelen (13%); antidepressiva (6%); snuif cocaïne (4%); ecstasy (4%); andere opiaten/analgetica (3%); GHB (2%); hallucinogenen (2%); amfetamines (1%); crack cocaïne (1%); methadon/laam/buprenorphine (1%). Ingrijpende gebeurtenissen Nagegaan is of en zo ja welke ingrijpende levensgebeurtenissen de huurders in de drie jaar voorafgaand aan het interview meemaakten. Het gaat om gebeurtenissen die mensen uit balans kunnen brengen en een sterk appèl doen op hun copingvaardigheden. Slechts enkele huurders (7%) maakten niet één van de veertien uitgevraagde gebeurtenissen mee. De overgrote meerderheid (93%) daarentegen noemt gemiddeld 3,4 levensgebeurtenissen, variërend van één tot negen. De uitgevraagde gebeurtenissen, hierna tegenspoed genoemd, betreffen: 1) gezondheid en middelengebruik, 2) relaties en sociaal netwerk, en 3) huisvesting & werk. 3 Dit is gemeten met de CES D: een valide screeningsinstrument waarmee vastgesteld wordt of een deelnemer symptomen van depressie heeft. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 3

Tegenspoed bij gezondheid & middelengebruik Opvallend is, dat meer dan de helft (58%) van de huurders lichamelijke gezondheidsproblemen rapporteert en ruim een derde (37%) melding maakt van een chronische ziekte van een familielid. Iets meer dan een kwart (27%) had psychische problemen. In mindere mate noemen huurders problemen met drugsgebruik (9%) en problemen met alcoholgebruik (8%). Tegenspoed in relaties en sociaal netwerk Ongeveer een derde (32%) van de huurders had conflicten of breuken in persoonlijke relaties (bv. echtscheiding). Circa een kwart (26%) verloor een gezinslid, bijna een kwart (22%) leefde in een sociaal isolement (had weinig of geen mensen in naaste omgeving om op terug te vallen) en weer 22% was verwikkeld in een conflict met buren/omwonenden. Iets meer dan een tiende (12%) had te maken met mishandeling. Tegenspoed bij huisvesting & werk Ruim een derde (35%) van de huurders noemt een te krappe of slecht onderhouden behuizing als ingrijpende gebeurtenis en een kwart (25%) ontslag van werk. Enkele huurders hadden te maken met een huisuitzetting (4%) of (ontslag uit) detentie (3%). Ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt in de drie jaar voorafgaand aan het interview (meerdere aan te kruisen) Lichamelijke gezondheidsproblemen Chronische ziekte gezinslid Gezondheid & middelengebruik Sociale omgeving & netwerk Huisvesting & werk Psychische problemen Problemen met drugsgebruik Problemen met alcoholgebruik Conflicten of breuken in persoonlijke relaties Gezinslid verloren Sociaal isolement Conflict met buren/omwonenden Mishandeling Krappe of slecht onderhouden behuizing Ontslag werk Wonen en huren Huisuitzetting (Ontslag uit) detentie Gemiddeld wonen de huurders ruim acht jaar in hun huidige woning, met een minimum van ongeveer vier maanden en een maximum van circa dertig jaar. Ervaren woonomstandigheden De meeste huurders (63%) ervaren hun woonomstandigheden als redelijk tot prima ; bijna een derde (31%) waardeert deze als vreselijk tot matig. Drie kwart (75%) vindt het redelijk tot prima om voor langere tijd in de huidige woning te blijven, als dat zou kunnen; ongeveer een vijfde (19%) vindt dit vreselijk tot matig. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 4

Kwaliteit van woonsituatie Leefomstandigheden Langere tijd op zelfde plek blijven wonen Redelijk tot prima Niet slecht, niet goed Vreselijk tot matig Huren Bijna twee vijfde (38%) van de huurders betaalt de huur via automatische incasso en net iets minder dan een derde (31%) doet dat met een eigen overschrijving. Ongeveer een vijfde (21%) gebruikt voor de huurbetaling een acceptgiro en weinig huurders (4%) pinnen of geven de huur in contanten af op het kantoor van de woningcorporatie. De overige huurders (6%) betalen op een andere wijze, bijvoorbeeld via de sociale dienst of de bewindvoerder. huur (69%). Iets meer dan twee vijfde (42%) kon rekenen op inkomsten uit belastingteruggaaf of heffingskortingen. Vier tiende deel (40%) van de huurders kreeg een kindgebonden budget, kinderbijslag of kinderopvangtoeslag, een tiende deel (10%) ontving een tegemoetkoming schoolkosten en een enkeling (5%) ontving alimentatie. Van de overige bronnen worden giften (15%) en inkomsten van partner of ouders (9%) het meest genoemd (studiefinanciering of beurs, illegale activiteiten, en bedelen waren slechts voor enkele huurders (1 6%) bronnen van inkomsten). Naast de uitgevraagde bronnen, geeft een aantal huurders (16%) andere inkomsten op, waaronder een lening bij familie of vrienden. Inkomensbeheer, inkomen en schulden Bronnen van inkomsten Alle huurders ontvingen in het jaar voorafgaand aan het interview uit minstens één bron inkomsten; gemiddeld uit 4,1 van de achttien uitgevraagde bronnen, variërend van één tot acht (categorie andere inkomsten niet meegerekend). Bijna twee derde (66%) van de huurders kreeg inkomen uit wit werk (en een klein deel (5%) uit zwart werk). Daarnaast ontvingen zij uiteenlopende uitkeringen: bijstandsuitkering (26%), uitkering ziekte of arbeidsongeschiktheid (25%), uitkering werkeloosheid (14%) en uitkering wegens pensionering (8%). De belangrijke inkomstenbronnen voor veel huurders waren toeslagen voor de zorg (86%) en de Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 5

Inkomstenbronnen ontvangen in het jaar voorafgaand aan het interview (meerdere aan te kruisen) Werk Wit werk Zwart werk Bijstandsuitkering Bewindvoering en loonbeslag Een tiende deel (10%) van de huurders staat onder bewind van een bewindvoerder. Bij drie tiende deel (30%) van de huurders is er loonbeslag gelegd op het eigen inkomen en bij een enkeling is beslag gelegd op het eigen inkomen én dat van de partner (2%) of alleen op het inkomen van de partner (1%). Uitkering Uitkering ziekte/arbeidsongeschiktheid Uitkering werkloosheid Loonbeslag 2% 1% Geen Uitkering wegens pensionering 30% Op eigen inkomen Toeslag en tegemoetkoming Kindgerelateerde tegemoetkoming Overig Zorgtoeslag Huurtoeslag Belastingteruggaaf/heffingskort ing Kindgebonden budget/kinderbijslag/- opvangtoeslag Tegemoetkoming schoolkosten Alimentatie en bijdragen voor kinderen Giften Inkomsten van partner/ouders Studiefinanciering/beurs Illegale activiteiten Bedelen 67% Op eigen inkomen en inkomen van partner Op inkomen van partner Beheer van inkomsten Ruim een derde (37%) van de huurders zegt hulp te krijgen bij het beheren van de financiën, bijvoorbeeld van instanties of familie en vrienden. Bijna twee derde (66%) meent vaak of altijd in staat te zijn om de eigen financiën zelfstandig te beheren; 13% ziet zichzelf dat nooit of zelden doen. Meer dan de helft (58%) komt nooit of zelden uit met zijn/haar geld; ruim een tiende (14%) komt vaak of altijd uit. Een ruime meerderheid van de huurders (78%) spaart nooit of zelden ; 8% doet dit vaak of altijd. Van de huurders die geen bewindvoerder hebben, neemt iets meer dan drie kwart (77%) vaak of altijd contact op met schuldeisers; 10% doet dit nooit of zelden. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 6

Geldbeheer Zelfstandig financiën beheren Uitkomen met geld vindt die hoeveelheid geld vreselijk tot matig en een tiende (10%) beschouwt die als redelijk tot prima. Eigen beoordeling over hoeveelheid beschikbaar geld Sparen Geld ontvangen Contact opnemen met schuldeisers* Geld achter de hand Vaak of altijd Soms Nooit of zelden * Enkel gemeten bij huurders die geen bewindvoerder hebben. Geld voor leuke dingen Redelijk tot prima Niet slecht, niet goed Vreselijk tot matig Huishoudinkomen Het gemiddelde huishoudinkomen (inkomsten uit alle inkomstenbronnen) van de huurders was in de maand voorafgaand aan het interview 1.357 euro (netto), variërend van 0 tot 4.500 euro. Echter, iets meer dan een derde (35%) van hen ontving minder geld vanwege bewindvoering, loonbeslag en/of hulp bij het beheren van financiën. Het feitelijke gemiddelde inkomen van de totale groep huurders bedroeg 1.087 euro (met een minimum van 0 euro en een maximum van 4.500 euro). Gemiddeld hielden de huurders in de maand voorafgaand aan het interview een budget over van 120 euro om zelf uit te geven (dus niet aan huur of maaltijden); dit bedrag loopt op van 0 tot 2.000 euro. De meerderheid (63%) vindt de hoeveelheid geld die zij hebben vreselijk tot matig ; ruim een kwart (28%) vindt die hoeveelheid redelijk tot prima. Over wat zij aan geld achter de hand hebben, bestaat nog meer ontevredenheid; dat geldbedrag vindt 92% vreselijk tot matig en 5% redelijk tot prima. De meeste huurders zijn ook ontevreden over het beschikbare geld voor uitgaven aan leuke dingen; 84% Schulden en schuldeisers Vrijwel alle geïnterviewde huurders (96%) hebben schulden ten tijde van het interview. 4 Het gemiddelde schuldbedrag varieert van 200 tot 650.000 euro. Zonder de uitschieter van 650.000 euro bedraagt het gemiddelde schuldbedrag 15.100 euro (8% van de huurders kan het schuldbedrag niet inschatten). Van de huurders zonder schulden (4%) had de helft (50%) schulden in de maand voorafgaand aan het interview. De huurders met schulden hebben met gemiddeld 3,4 van de zeven uitgevraagde schuldeisers te maken, uiteenlopend van nul tot zes (categorie andere schulden niet meegerekend). Deze huurders zijn geld verschuldigd aan: de woningcorporatie (88%); de leverancier van gas, water en elektriciteit (56%); een verzekering (55%); de belastingdienst (55%); 4 Enkele huurders (4%) hadden hun huurschuld al afbetaald voordat zij werden geïnterviewd. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 7

een persoonlijke lening bij de bank (43%); familie of vrienden (36%); postorderbedrijven (7%). Ruim een derde (37%) van de huurders met schulden noemt andere schulden, waaronder boetes en telefoonschulden. De gemiddelde huurschuld (van degenen met een huurschuld op het moment van het interview, 88%) is 1.606 euro, en varieert van 225 tot 5.500 euro. Dreigende huisuitzetting en dakloosheid Factoren samenhangend met huurachterstand Op de vraag wie of wat het meest heeft bijgedragen aan het ontstaan van de huurachterstand antwoordt ongeveer twee vijfde (41%) van de huurders ikzelf. Ruim een tiende (14%) legt de schuld bij instanties en enkele huurders (6%) vinden dat één van hun gezinsleden of andere mensen uit hun omgeving de schuld dragen. De overige huurders (39%) geven een ander antwoord, zoals mijn oude werkgever en de woningcorporatie. Psychologische impact van huurachterstand Een ruime meerderheid (85%) heeft als gevolg van de huurachterstand enigszins tot helemaal te kampen met gevoelens van stress en voor iets meer dan een tiende deel (12%) geldt dit enigszins niet tot helemaal niet. Ongeveer drie kwart (76%) voelt zich enigszins tot helemaal machteloos en 19% heeft deze gevoelens enigszins niet tot helemaal niet. De meeste huurders (62%) zeggen zich enigszins tot helemaal te schamen om de huidige situatie; bijna een derde (29%) schaamt zich enigszins niet tot helemaal niet. Psychologische impact van huurachterstand Gevoelens van stress Gevoelens van machteloosheid Gevoelens van schaamte Terecht in huidige situatie Enigszins niet tot helemaal niet Neutraal Enigszins tot helemaal Meer dan drie vijfde (63%) vindt het 'enigszins niet tot helemaal niet terecht dat hij of zij in de huidige situatie zit; ruim een vijfde (22%) vindt het enigszins tot helemaal terecht. Hulp bij huurachterstand Ruim een derde (39%) van de huurders kreeg sinds het ontstaan van de huurachterstand professionele hulp bij het oplossen van hun probleem; 13% van hen ontving hulp van meer dan één van de drie uitgevraagde bronnen van hulp, zoals schuldhulpverlening en maatschappelijk werk (categorie andere bron niet meegerekend). Ruim de helft (54%) van de huurders met hulp ontving hulp van de schuldhulpverlening, een derde (33%) van het maatschappelijk werk, en bijna een tiende (8%) van de woningcorporatie. Ongeveer twee vijfde deel (39%) van de huurders met hulp ontving hulp van een andere bron, waaronder de GGZ en de deurwaarder. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 8

Eerdere dagvaarding & huisuitzetting Bijna een derde (30%) van de huurders is in het verleden één of meerdere keren gedagvaard vanwege een procedure tot huisuitzetting. Een kwart (25%) van alle huurders is gedagvaard wegens een huurachterstand. Een enkeling (6%) noemt een andere reden voor de dagvaarding, waaronder onbetaalde rekeningen. Een klein deel (8%) van de huurders is in het verleden één keer uit huis gezet; in al deze gevallen was het ten gevolge van een huurachterstand. Dakloosheid ooit Ongeveer een vijfde (21%) van de huurders was in het verleden, naar eigen zeggen, ooit dakloos. De eerste episode van dakloosheid dateert van gemiddeld ruim elf jaar geleden (variërend van ongeveer drie tot ruim 32 jaar geleden). De totale duur van dakloosheid in het leven is gemiddeld ruim twee jaar en loopt op van twee maanden tot tien jaar. Inschatting van huisuitzetting Een ruime meerderheid (72%) van de huurders vindt een huisuitzetting in het komende half jaar onwaarschijnlijk tot zeer onwaarschijnlijk ; een klein deel (11%) vindt dat waarschijnlijk tot zeer waarschijnlijk. Waarschijnlijkheid van huisuitzetting in komend half jaar volgens de huurders 17% 11% Hulp en steun 72% Sociale steun Om iets te kunnen zeggen over de mate van sociale steun die de huurders krijgen, is hen gevraagd een lijst op te stellen van de belangrijke personen in hun leven. Vervolgens zijn over elke genoemde persoon zes vragen gesteld. Op basis van de antwoorden op al deze vragen is de ervaren steun verdeeld in: a) weinig, b) gemiddeld en c) veel. De meerderheid (67%) van de huurders ervaart weinig sociale steun; een minderheid (9%) ontvangt veel steun. Sociale steun Onwaarschijnlijk tot zeer onwaarschijnlijk Niet onwaarschijnlijk, niet waarschijnlijk Waarschijnlijk tot zeer waarschijnlijk 9% Veel 24% Gemiddeld 67% Weinig Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 9

Ongeveer de helft (51%) van de huurders heeft in het jaar voorafgaand aan het interview één of meer belangrijke sociale relaties verloren, bijvoorbeeld door verhuizing, verandering van baan, (echt)scheiding of overlijden. Bijna de helft (47%) van deze huurders zegt tamelijk veel tot heel veel steun van deze verloren contacten te hebben gehad, iets meer dan een derde (35%) geen tot een beetje en de overigen (18%) gemiddeld'. Zorggebruik In de zes maanden voorafgaand aan het interview ontving bijna de helft (47%) van de huurders geen hulp van één van de acht uitgevraagde professionele hulpbronnen. Iets meer dan de helft (53%) heeft met gemiddeld 1,9 instanties contact gehad, variërend van één tot zes. De meest gebruikte zorg is het algemeen maatschappelijk werk (30%). Daarnaast schakelden huurders hulp in van rechtshulp (21%) en psychiatrische zorg 5 (17%). Een relatief klein deel maakte gebruik van de voedselbank (9%), een zelfhulpgroep (6%), de kredietbank (6%), een organisatie voor werk/dagbesteding (4%) of verslavingszorg 6 (4%). Zorggebruik in de zes maanden voorafgaand aan het interview (meerdere aan te kruisen) Algemeen maatschappelijk werk Rechtshulp Psychiatrische zorg Voedselbank Zelfhulpgroep Kredietbank Organisatie voor werk/dagbesteding Verslavingszorg Vertrouwen in de hulpverlening De meerderheid (61%) van de huurders heeft enigszins tot helemaal vertrouwen in de hulpverlening; 22% heeft dit enigszins niet tot helemaal niet. Vertrouwen in hulpverlening 22% Enigszins tot helemaal Neutraal 17% 61% Enigszins niet tot helemaal niet 5 Dit omvat ambulante psychiatrische zorg, opname in psychiatrische zorg (ziekenhuis of kliniek) en ambulante hulp van een psycholoog of psychotherapeut. 6 Dit omvat ambulante verslavingszorg, ambulante methadonverstrekking en opname in verslavingszorg. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 10

Zorgbehoeften Top vijf van zorgbehoeften Ongeveer de helft (51%) van de huurders wil hulp bij financiën. Daarnaast is er vooral behoefte aan hulp bij lichamelijke gezondheid (39%), hulp bij psychische gezondheid (36%), hulp bij huisvesting (35%) en hulp bij het vinden van (betaald) werk (34%). De vijf belangrijkste zorgbehoeften (meerdere aan te kruisen) Financiën Lichamelijke gezondheid Psychische gezondheid Huisvesting Het vinden van werk Vervulde zorgbehoeften Van de vijf grootste zorgbehoeften, wordt het meest voorzien in de vraag om hulp bij de lichamelijke gezondheid; ongeveer drie kwart (74%) van de huurders die hulp wil bij lichamelijke gezondheid krijgt hulp. Aan de vraag om hulp bij psychische gezondheid wordt bij 50% van de mensen met een hulpvraag voldaan; bij financiën ligt dit percentage ook op 50%. Bij het vinden van werk krijgt ongeveer een derde (32%) van de huurders met een hulpvraag hulp. Op de vraag om hulp bij huisvesting lijkt de minste respons te komen: minder dan een vijfde (17%) van de huurders met een vraag om hulp bij huisvesting krijgt hulp. Ontvangen hulp bij de vijf belangrijkste zorgbehoeften van huurders met geformuleerde zorgbehoeften Lichamelijke gezondheid Psychische gezondheid Beschouwing Financiën Het vinden van werk Huisvesting De 101 geïnterviewde Amsterdamse huurders overwegend allochtoon vormen een kwetsbare groep, met name als het gaat om hun financiën en gezondheid. Vrijwel alle huurders (96%) hebben schulden en hun besteedbaar inkomen, na aftrek van huur en maaltijden, is gemiddeld 120 euro per maand (bij een populatie van 64 ex daklozen is het besteedbaar inkomen hoger, namelijk 208 euro, Maas e.a., 2012). Relatief veel huurders willen voornamelijk hulp bij hun financiën; slechts de helft van hen krijgt hier hulp bij. Opmerkelijk is dat ondanks het grote percentage huurders met schulden, een ruime meerderheid huisuitzetting niet waarschijnlijk acht. De dreigende huisuitzetting heeft echter een grote psychologische impact: een ruime meerderheid ervaart gevoelens van stress, machteloosheid en/of schaamte en de meeste huurders vinden het onterecht dat zij in deze situatie zitten. Wat betreft de gezondheid van de huurders; meer dan de helft kampt met lichamelijke problemen en ongeveer de helft heeft last van depressieve klachten. Opvallend is echter dat er relatief gezien weinig sprake is van middelengebruik onder de huurders. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 11

Uitvoering en contactpersonen Dit onderzoek is uitgevoerd door Impuls Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg. Impuls is onderdeel van de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc. Uitvoerend onderzoeker is Marieke Holl. Onderzoeksassistentie is verleend door Dorieke Wewerinke. De projectleiding is in handen van Linda van den Dries. Eindverantwoordelijke van deze studie is Judith Wolf. Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met Linda van den Dries (mail: Linda.vandenDries@radboudumc.nl; tel.nr.: (024) 36 16575) of Judith Wolf (mail: Judith.Wolf@radboudumc.nl; tel.nr.: (024) 36 14365). Kader en financiering Dit onderzoek is uitgevoerd in het kader van de Academische werkplaats G4 USER en gefinancierd door ZonMw. Bronvermelding bij gebruik van dit informatieblad is: Al Shamma S., Holl M., van den Dries L., Wewerinke D., & Wolf J. (2014). Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving. Onderzoek naar dreigende huisuitzetting vanwege huurachterstand. Nijmegen: Impuls Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg, onderdeel van de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc. 2014 Impuls Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg, onderdeel van de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Impuls Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg van de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboud universitair medisch centrum Nijmegen. Huurders met een dreigende huisuitzetting in Amsterdam en omgeving; Impuls, Radboudumc 09 2014 12