Monitor Huisuitzettingen en preventie Twente 2012

Transcriptie

1 Monitor Huisuitzettingen en preventie Twente 2012 metingen A. Kruize S. Biesma B. Bieleman

2

3 1. Aantallen Huisuitzetting is één van de oorzaken van dakloosheid. Mensen worden door woningcorporaties, particuliere huurders, ouders of partner uitgezet. In deze factsheet brengen we alleen de uitzettingen van corporaties is beeld. Alle woningcorporaties met woningen in Twente hebben gegevens aangeleverd over het aantal huisuitzettingen en achtergrondinformatie daarvan. Tabel 1 Aantal huisuitzettingen en aanzeggingen Twente door woningcorporaties, Huisuitzettingen Almelo Regiogemeenten Enschede Hengelo Twente N Per Per Per Per Per Per N N N N N woningen woningen woningen woningen woningen woningen ,5 14 1, ,3 59 4,6 14 1, , ,0 9 1, ,1 49 3,8 18 1, ,1 50 4,3 13 1, ,3 40 3,1 30 2, ,2 52 4,4 25 2, ,0 32 2,4 29 2, ,2 Overige regiogemeenten Aanzeggingen ,5 45 3, , , , , ,0 46 4, , , , ,1 Het aantal uitzettingen is tussen 2008 en gedaald van 344 naar 267 (tabel 1). Deze daling doet zich met name voor in Enschede (168 naar 129), Almelo (89 naar 52) en Hengelo (van 59 naar 32), terwijl in de regiogemeenten stijging te zien is. In relatieve zin is de daling in Hengelo het hoogst: hier is sprake van een daling van 46%, in Almelo en Enschede gaat het respectievelijk om een daling van 42% en 23%. Het aantal aanzeggingen is gedaald van in naar in ; een daling van 7%. Bij slechts 25% van de aanzeggingen volgt daadwerkelijk een uitzetting. Bij de overige 75% komt men toch tot een oplossing of in een enkel geval verlaten de huurders vrijwillig de woning (vrijwillig vertrek: 2% in en 3% in ). Een van de verklaringen voor de dalingen in huisuitzettingen en aanzeggingen is de toegenomen aandacht voor preventie en vroegsignalering van woningcorporaties als het gaat om huurachterstanden en overlast (het project (z)onderdak). Tussen en hebben zich nauwelijks veranderingen in het aantal huisuitzettingen bij de afzonderlijke woningcorporaties (tabel 2). Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

4 Tabel 2 Huisuitzettingen en aanzeggingen Twente naar woningcorporatie, en Huisuitzettingen Aanzeggingen Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal per Aantal per Aantal Aantal woningen woningen Beter Wonen ,3 34 0, De Woonplaats ,7 56 0, DGW Rijssen , Dinkelland ,0 3 3 Domijn ,9 72 0, Ons Huis ,1 8 0, St. Joseph ,3 18 0, Stichting jongeren Huisvesting ,1 8 0, SWWE , Twenterand ,0 11 0,1 2 n.b. Viverion ,1 7 0, WBO Wonen ,1 9 0, Welbions ,5 29 0, Woco Tubbergen ,0 1 0,0 2 4 Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn ,1 6 0, Woonbeheer Borne ,1 4 0,0 5 4 Totaal , , Aantal uithuisgezette huurders die dakloos zijn geworden Vaak kunnen uitgezette huurders (tijdelijk) terecht bij vrienden of familie. Wanneer deze er niet in slagen een nieuw onderkomen te vinden of te behouden, komt de maatschappelijke opvang in beeld. Soms nadat men eerst enige tijd bij familie of vrienden heeft kunnen verblijven. Van de 270 in uitgezette huurders is nagegaan of zij in voorkomen in de registraties van de opvangvoorzieningen. Dit blijkt voor 10 personen het geval te zijn: drie zijn bekend bij één van de T-teams; twee bij TOV; twee bij de Kortdurende Opvang van het leger des Heils; twee bij 24uursopvang van Humanitas Onder Dak Twente (HODT); en één bij Kamer met Kansen van HODT. 2. Kenmerken In tabel 3 zijn de leeftijd en het geslacht van de uitgezette huurders weergegeven. Voor beide jaren geldt dat het merendeel van de uitgezette huurders een man is, maar het aandeel vrouwen neemt relatief toe (tabel 8). Zowel in als in behoort ongeveer de helft ( en : 48%) van de uitgezette huurders in Almelo tot de leeftijdscategorie 20 tot en met 29 jaar. Het deel dat behoort tot de 2 INTRAVAL

5 leeftijdscategorie 30 tot en met 39 jaar is gedaald van 34% in naar 21% in, terwijl het percentage dat valt in de leeftijdscategorie 40 tot en met 59 is gestegen van 18% in tegenover 31% in. In behoort zowel in Enschede als in Hengelo ongeveer twee vijfde (Enschede: 38%; Hengelo: 44%) tot de leeftijdscategorie 30 tot en met 39 jaar, terwijl in de overige regiogemeenten dit voor nog geen kwart (23%) geldt. Tabel 3 Leeftijd en geslacht uitgezette huurders woningcorporaties Twente, en, in % Almelo (n=50) Regio (n=13) Enschede (n=137) Hengelschede En- Regio Twente Almelo Regio (n=30) (n=270) (n=52) (n=25) (n=40) (n=129) Hengelo (n=32) Regio (n=29) Twente (n=267) jaar jaar jaar jaar of ouder Onbekend Totaal Geslacht Man Vrouw Onbekend Totaal Zowel in Enschede als in Hengelo en de overige regiogemeenten is het deel van de uitgezette huurders dat valt in de leeftijdscategorie 30 tot en met 39 jaar tussen en gestegen. In is van een groot deel van de uitgezette huurders door woningcorporaties geen gegevens over het geslacht aangeleverd. Voor geldt dat het merendeel van de uitgezette huurders een man is. Tabel 4 Samenstelling huishoudens uitgezette huurders woningcorporaties Twente, en, in aantallen Centrumgemeente Centrumgemeente Almelo Enschede Twente Alleenstaande zonder kind(eren) Alleenstaande met kind(eren) Gehuwd/samenwonend zonder kind(eren) Gehuwd/samenwonend met kind(eren) Anders Onbekend Totaal Zowel in als in gaat het in de meeste gevallen om een alleenstaande zonder kinderen (tabel 4). Het aantal huisuitzettingen waarbij het gaat om een gehuwd c.q. samenwonend stel met kinderen is tussen en gedaald van 19 naar 8. Het aantal uitzettingen van alleenstaanden met kinderen is daarentegen licht gestegen van 19 in naar 24 in. Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

6 In beide jaren is heeft het grootste deel van de uitgezette huurders de woning korter dan twee jaar gehuurd (44% in en 47% in ) (tabel 5). Het deel dat de woning tussen twee en vijf jaar heeft gehuurd is gedaald van 38% in naar 28% in. Tabel 5 Woonduur uitgezette huurders woningcorporaties Twente, en, in % Centrumgemeente Centrumgemeente Almelo Enschede Twente (N=63) (N=77) (N=207) (N=190) (N=270) (N=267) Korter dan 2 jaar tot 5 jaar Langer dan 5 jaar Onbekend Totaal Reden van huisuitzetting In tabel 6 wordt een overzicht gegeven van de reden van uitzetting. Tabel 6 Reden van uitzetting woningcorporaties Twente, en, in % Centrumgemeente Centrumgemeente Almelo Enschede Twente (N=63) (N=77) (N=207) (N=190) (N=270) (N=267) Huurschuld Illegale praktijken Overig (sociaal) Onbekend Totaal Zowel in als in is huurschuld of huurachterstand veruit de belangrijkste reden voor een huisuitzetting; 97% in en 96% in (tabel 6). Naast huurschuld spelen bij ongeveer de helft van de situaties ook andere problemen (tabel 7). Huurschuld vormt echter in bijna alle gevallen de formele ontbindingsgrond voor corporaties. Overigens dient te worden opgemerkt dat in de meeste gevallen een huurachterstand niet per definitie leidt tot een uitzetting. Vaak wordt vroegtijdig een oplossing gevonden in de vorm van een betalingsregeling. Het merendeel van deze regelingen verloopt succesvol. De andere redenen, waaronder illegale praktijken (hennepteelt), worden niet tot nauwelijks opgevoerd. De corporaties is ook gevraagd de achterliggende reden van de huurschuld, voor zover deze bij de corporaties bekend is, aan te leveren (tabel 7). De belangrijkste achterliggende reden van huurschuld zijn financiële problemen (52% in ; 45% in ), gevolgd door multiproblematiek (22% in ; 25% in ) (tabel 7). Alleen problemen op het gebied van verslaving, detentie en relatieproblemen spelen minder een rol bij huurschulden. 4 INTRAVAL

7 Tabel 7 Achterliggende reden huurschuld woningcorporaties Twente, en Twente (n=270) (n=267) N % N % Multiproblematiek Financiële problemen Psychische problemen Verslaving (drugs, alcohol) Detentie Relatieproblemen Vervuiling Onbekend Getroffen preventieve maatregelen Woningcorporaties gaan op verschillende manieren om met betalingsachterstanden. De minimale variant is een administratieve werkwijze, waarbij wanbetalers met brieven tot betaling worden gemaand en verwezen wordt naar de schulphulpverlening (Stadsbank). Steeds meer corporaties kiezen voor een meer proactieve werkwijze waarbij de huurder per telefoon wordt benaderd of thuis wordt bezocht (tabel 8). Tabel 8 Ondernomen acties woningcorporaties Twente ten opzichte van het aantal aanzeggingen, en Twente (n=1.108) 1 (n=1.039) 1 N % N % Huisbezoek Bellen en aanmanen Huisbezoek voor aanzegging Huisbezoek na aanzegging Uitnodiging op kantoor Anders Geen contact Onbekend Bellen en aanmanen is in beide jaren de meest ondernomen actie door de corporaties; 69% in en 73% in (tabel 8). Het lijkt erop dat de corporaties steeds vaker op huisbezoek gaan voor aanzegging (6% in tegenover 11% in ), terwijl dat steeds minder vaak na een aanzegging gebeurt (10% in tegenover 3% in ). Het deel waarbij helemaal geen contact wordt opgenomen is gedaald van 37 keer in naar vijf keer in. 1 Stichting jongeren Huisvesting, Viverion en WBO Wonen hebben alleen aangegeven welke acties ze ondernemen zonder hierbij aantallen te noemen. In deze tabel worden zij daarom buiten beschouwing gelaten, waardoor het totaal aantal aanzegging afwijkt van het genoemde aantal in tabel 1. Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

8 5. Waarheen na uitzetting Tot slot hebben de woningcorporaties gegevens aangeleverd over waar de uitgezette huurders naartoe gaan na uitzetting (tabel 9). Tabel 9 Waar heen na huisuitzetting woningcorporaties Twente, en Twente N % N % Familie/vrienden Andere corporatie binnen gemeente Andere corporatie buiten gemeente Maatschappelijke opvang Verblijfplaats binnen regio Verblijfplaats buiten regio Zorginstelling Anders Onbekend Totaal In beide jaren weet het merendeel (61% in ; 69% in ) van de woningcorporaties niet waarheen een uitgezette huurder vertrekt (tabel 9). Van ruim een tiende (13%) van de uitgezette huurders is bekend dat zij onderdak hebben gevonden binnen de regio, in gold dit voor bijna een vijfde (18%). Het deel dat volgens de corporaties in de maatschappelijke opvang terecht komt is in beide jaren beperkt: vier personen in en één persoon in. Van de 276 in uitgezette huurders is nagegaan of zij in voorkomen in de registraties van de opvangvoorzieningen. Dit blijkt voor tien personen het geval te zijn: drie zijn bekend bij één van de T-teams; twee bij de TOV; twee bij de kortdurende Opvang van het Leger des Heils; twee bij de 24-uursopvang van HODT; en één bij Kamer met Kansen van HODT. 6 INTRAVAL

9 BIJLAGE Tabel 1 Aantal woningen Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne ruim ruim Totaal Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

10 Tabel 2 Leeftijd huurder < >56 Niet beken d < >56 Niet bekend Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal Tabel 3 Woonduur < 2 jaar 2-5 jaar > 5 jaar < 2 jaar 2-5 jaar > 5 jaar Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal INTRAVAL

11 Tabel 4 Reden van huisuitzetting Huur schuld illegale praktijken Overig sociaal Vrijwillig vertrek Huur schuld Illegale praktijken Overig sociaal Vrijwillig vertrek Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

12 Tabel 5 Achterliggende reden huurschuld Multi Financieel Psychisch Verslaving Detentie Relatie Vervuiling Anders Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal Multi Financieel Psychisch Verslaving Detentie Relatie Vervuiling Anders Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal INTRAVAL

13 Tabel 6 Waarheen na huisuitzetting Onbekend Familie/ vrienden Andere corpo binnen gemeente Andere corpo buiten gemeente Mij opvang Verblijfplaats binnen regio Verblijfplaats buiten regio Zorginstelling Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal Anders Factsheet Huisuitzettingen en preventie Twente

14 Tabel 6 Waarheen na huisuitzetting (vervolg) Onbekend Familie/ vrienden Andere corpo binnen gemeente Mij opvang Andere corpo buiten Gemeente Verblijfplaats binnen regio Verblijfplaats buiten regio Zorginstelling Anders Beter wonen De Woonplaats DGW Rijssen Dinkelland Domijn Ons Huis St. Joseph Stichting jongeren Huisvesting SWWE Twenterand Viverion WBO Wonen Welbions Woco Tubbergen Wonen Delden Bouwvereniging Ambt Delden Woningstichting Hellendoorn Woonbeheer Borne Totaal INTRAVAL

15

16 COLOFON St. In t r ava l Postadres Postbus BT Groningen info@intraval.nl Kantoor Groningen: Kantoor Rotterdam: St. Jansstraat 2C Goudsesingel 68 Telefoon Telefoon Fax Fax Oktober 2012, 2e druk Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tekst Opdrachtgever Opmaak Omslag Druk A. Kruize, S. Biesma, B. Bieleman Gemeente Enschede/ Gemeente Almelo/ WOON M. Haaijer E. Cusiel Copy-Copy Groningen ISBN