Profiel van daklozen in de vier grote. steden. Omz, UMC St Radboud Nijmegen. IVO, Rotterdam. Jorien van der Laan Sandra Boersma Judith Wolf

Transcriptie

1 Profiel van daklozen in de vier grote Omz, UMC St Radboud Nijmegen steden Resultaten uit de eerste meting van de Cohortstudie naar daklozen in de vier grote steden (Coda-G4) IVO, Rotterdam Jorien van der Laan Sandra Boersma Judith Wolf Barbara van Straaten Carola Schrijvers Dike van de Mheen 1

2 Doelen van de Cohortstudie Bepalen van: behoeften en wensen van daklozen met een persoonsgerichte aanpak, in relatie tot achtergrond en problemen; verbetering in objectieve en subjectieve kwaliteit van leven en voorspellers van een eventuele verbetering; transities in soorten onderdak en van voorspellers stabiele huisvesting; door daklozen zelf ervaren baat van persoonsgerichte aanpak. 2

3 Metingen in de cohortstudie Zelfde groep mensen volgen in de tijd, namelijk: 2.5 jaar Nulmeting (instroom 1 jaar 2011) Volwassenen (23 jaar of ouder): n= 410 Jongeren (18 tot 23 jaar): n= 103 Vervolgmetingen T1 = 6 maanden na T0 (ook raadpleging hulpverleners) T2 = 18 maanden na T0 T3 = 30 maanden na T0 Vergoeding na interview 15 3

4 Profiel 4

5 Profiel dakloze mensen met individueel traject Volwassenen (n=410) Jongeren (n=103) Man 80% 60% Allochtoon 60 % 63% Gemiddelde leeftijd 40 jaar 20 jaar Nooit gehuwd 65% 0% Een partner 28% 47% Kinderen 55% 15% Laag tot zeer laag opgeleid 70% 91% 5

6 Dakloosheid Resultaten 63% volwassenen eerste keer dakloos: gemiddeld 1,8 jaar 56% jongeren eerste keer dakloos: gemiddeld 1 jaar Veel deelnemers verblijven voor opvang tijdelijk bij familie en vrienden 30% van volwassen en 38% van jongeren noemt huisuitzetting reden voor dakloosheid

7 Model van sociale kwaliteit Samenleving Formele relaties Bestaansvoorwaarden Institutionele inbedding Kwaliteit van leven Sociale inbedding Veiligheid Gezondheid & gedrag Informele relaties Individu

8 Bestaansvoorwaarden 8

9 Dagbesteding 85-86% volwassen deelnemers heeft een vorm van dagbesteding: - reguliere betaalde baan (8%) - vrijwilligerswerk (13%) - betaalde baan in een sociale werkvoorziening (2%) - werkervaringsplaats of arbeidsreïntegratietraject (4%). meest genoemde vorm: dagbesteding in een opvang- of woonvoorziening (20%) 15% houdt zich bezig met het regelen van praktische zaken 9

10 Inkomen en schuldenlast Resultaten Meeste volwassenen uitkering, veel jongeren loon uit arbeid Meeste deelnemers schulden, mediaan 8500 euro % volwassenen, 66% jongeren: financiën matig tot slecht 20% krijgt geen hulp, wel behoefte aan Afbetalen van schulden een persoonlijk doel

11 Aanbevelingen: profiel en bestaansvoorwaarden Veel deelnemers eerste keer dakloos preventie Veel jongeren waren al eerder dakloos investering hulp jongeren Opleidingsniveau over het algemeen zeer laag onderkenning en werken aan zelfredzaamheid Veel behoefte aan dagbesteding / werk mogelijkheden en diversiteit Grote schuldenlast snelle aanpak nodig 11

12 Gezondheid & middelengebruik 12

13 Lichamelijke klachten 87% ervaart gezondheidsklachten lichamelijke gezondheid matig vreselijk: 29% volwassenen en 12% jongeren Onverzekerd is 11% van volwassenen en 6% van jongeren 20% jongeren en volwassen: onvervulde hulpbehoeften Veel deelnemers willen betere gezondheid/conditie of afvallen 13

14 Psychische klachten Meer psychische klachten dan algemene bevolking psychische gezondheid matig tot vreselijk: 37% volwassenen en 24% jongeren Volwassenen: onvervulde hulpbehoeften 14

15 Alcoholgebruik Gebruik alcohol ( vijf glazen of meer): 29% in beide groepen Jongeren: 6 dagen Volwassenen: 13 dagen Weinig behoefte aan hulp Leidt tot boetes 15

16 Aanbevelingen: Gezondheid & middelengebruik Veel deelnemers hebben lichamelijke klachten zorg noodzakelijk en laagdrempelig sporten Veel deelnemers kampen met psychische klachten screening en hulp Cannabisgebruik en alcoholgebruik hoog motivatie minderen / stoppen vergroten 16

17 Cannabisgebruik Cannabisgebruik: 43% volwassenen, 63% jongeren Veelal (bijna) dagelijks Weinig hulpbehoefte bij middelengebruik Een deel van de jongeren: verminderen/stoppen met blowen als persoonlijk doel 17

18 Veiligheid en sociale relaties 18

19 Slachtoffer misdrijf 25% slachtoffer niet-gewelddadig misdrijf 25% jongeren en 15% volwassenen slachtoffer gewelddadig misdrijf Veel mishandeling in jeugdjaren 19

20 Arrestaties Arrestaties: ±1/3 volwassenen en jongeren, meestal wegens diefstal Boetes voor resp. bijna 50% en 60% van volwassenen en jongeren. Vooral zwartrijden en verkeersovertredingen 20

21 Relatie met familie Relatie met familie matig tot vreselijk: 33% volwassenen, 41% jongeren Sociale contacten met vrienden matig tot vreselijk: 18% volwassenen 21

22 Aanbevelingen: Veiligheid en sociale relaties Vaak slachtoffer van een gewelddadig misdrijf en/of mishandeling herkenning problematiek en doorverwijzing Veel boetes voor zwartrijden OV-kaart of fiets Broos sociaal netwerk inzetten op herstel van contacten en / of nieuwe contacten 22

23 Hulpbehoeften & persoonlijke doelen 23

24 Hulpbehoeften Meeste hulpbehoeften bij: wonen gebitsverzorging financiën vinden van werk 24

25 Hulpbehoeften Onvervulde hulpbehoeften bij: woonruimte gebitsverzorging vinden van werk financiën lichamelijke gezondheid (voeding!) psychische gezondheid dagbesteding Meeste leefgebieden: wil geen hulp & krijgt geen hulp 25

26 Persoonlijke doelen Volwassenen: Wonen en dagbesteding (92%, 20%): woning & werk Financiën (33%): aflossen van schulden Lichamelijke gezondheid (20%): betere conditie/gezondheid Jongeren: Wonen (76%) Dagbesteding (44%): opleiding & werk Financiën (33%): aflossen van schulden Lichamelijke gezondheid: goede conditie, aankomen/afvallen 26

27 Ervaren vooroordelen bij de hulpverlening 20% heeft geen vertrouwen in de hulverlening en 25% een beetje 33% jongeren en 20% volwassenen heeft het gevoel dat hulpverleners vooroordelen over hen hebben 27

28 Aanbevelingen: Hulpbehoeften en doelen Geen behoefte aan hulp, geen hulp ontvangen op de meeste leefgebieden mogelijk wel baat bij hulp Veel jongeren ervaren vooroordelen bij de hulpverlening alertheid geboden 28

29 Conclusie Perspectief aan de ene kant gunstig: relatief korte duur dakloosheid Aan de andere kant ook kwetsbaarheid: - geringe sociaaleconomische bronnen - gezondheidsproblemen - middelengebruik - ervaringen als slachtoffer van misdrijven en contacten politie/justitie Unieke mogelijkheid deze groep komende jaren te volgen 29

30 Model van sociale kwaliteit Samenleving Formele relaties Bestaansvoorwaarden Institutionele inbedding Kwaliteit van leven Sociale inbedding Veiligheid Gezondheid & gedrag Informele relaties Individu

31 Cohortstudie onder daklozen in de vier grote steden Ik zou eigenlijk een huisje willen hebben, met een kast, dat ik gewoon m n kleren kan pakken. 31

32 Nulmeting: deelnemers Relatieve verdeling deelnemers G4 gebaseerd op opgestelde trajecten volwassenen (Monitor PvA MO 2010). Deelnemers per stad, volwassenen (20%) en jongeren (11%) Stad Volwassenen Jongeren Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal

33 Kwaliteitsbewaking Vier deelnemerspanels: ongeveer acht (ex-)dak- en thuislozen per stad feedback op onderzoeksopzet en resultatenbespreking van tussentijdse resultaten, vormen input bij de verdere analyses suggesties voor aanbevelingen beleid Overkoepelende klankbordgroep: vertegenwoordigers beleid, wetenschap en praktijk volgen en bewaken van onderzoeksproces kwaliteitstoets op uitvoering en rapportages 33