Dreigende EU-sancties tegen Rusland houden gasprijzen hoog 24 juli 2014 Olie Olie heeft een week van lichte prijsstijgingen achter de rug. De geopolitieke situatie in de wereld, die vooral bepaald wordt door de nasleep van de vliegtuigramp in Oost-Oekraïne en het conflict op de Gazastrook, zorgde afgelopen week over het hele spectrum van de energiehandel voor hogere prijzen. Ook gedaalde olievoorraden in de Verenigde Staten en positieve economische cijfers uit China werkten prijsondersteunend. Week op week komt het september-contract voor Brent-olie 0,8% hoger uit, met een woensdagslot van USD 108,03 per vat. WTI sloot de woensdag af op een stand van USD 103,12 per vat, wat week op week neerkomt op een prijsstijging van 2,5%.
Steenkool De steenkoolprijzen stegen ongebruikelijk hard de afgelopen week, wat zowel te maken heeft met mogelijke EU-sancties tegen kolen- en gasleverancier Rusland als met aanvoerproblemen vanuit Colombia als gevolg van stakingen. Zo'n 3.500 Colombiaanse werknemers die aangesloten zijn bij de vakbond voor zware machinerie, zijn sinds twee weken in staking, wat indirect gevolgen heeft voor de export van steenkool. Vooral de mijnen Drummond en Prodeco zullen binnenkort problemen ondervinden als hun machines niet meer onderhouden worden, is de verwachting. De prijs voor in 2015 geleverde kolen in de havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen (Ara-hub) kwam woensdag bij EEX uit op USD 79,16 per ton, een plus van 2,21% week op week. Q4 steeg week op week naar een prijs van USD 76,58 per ton (plus 2,65%) en het augustus-contract voor kolenlevering kwam 3,43% hoger uit op USD 76,23 per ton.
CO2 De CO2-prijs heeft zich, zowel voor Dec 15 als Dec 14, de hele week boven de EUR 6 weten te handhaven. Naast de algeheel stierige stemming op de verschillende energiemarkten, worden de CO2-prijzen volgens het Noorse nieuwsbureau Montel ook ondersteund door koopinteresse van energieproducenten, die vast voor 2015, 2016 en 2017 hun uitstootrechten inkopen. Met een slot van EUR 6,19 per ton eindigde het Dec 14-contract 2,1% hoger dan een week eerder, en Dec 15 sloot 2,3% hoger op EUR 6,36 per ton.
Aardgas Er hangt onzekerheid boven de gasmarkt over wat de precieze gevolgen en verdere ontwikkelingen zullen zijn in het Rusland-Oekraïne conflict en in hoeverre mogelijke Europese sancties de Russische aanvoer van gas zullen beïnvloeden. Woensdag zouden pro- Russische rebellen in Oost-Oekraïne twee Oekraïense gevechtsvliegtuigen uit de lucht geschoten hebben, nadat deze rebellen ook als hoofdverdachte gelden voor het neerhalen van passagiersvliegtuig MH17 van Malaysia Airlines, dat vorige week donderdag neerstortte nabij de Russische grens. De mogelijke betrokkenheid van Rusland -als wapenleverancier en misschien ook op andere niveaus- bij deze tragedie verhoogt de toch al bestaande spanningen tussen Rusland en de Westerse wereld. De Europese Commissie had vorige week al sancties aangekondigd omdat de EU vindt dat Moskou te weinig doet om de spanningen in het oosten van Oekraïne af te bouwen. Deze donderdag bespreken de EU-lidstaten de voorstellen die de Europese Commissie heeft opgesteld. Het gaat daarbij om strafmaatregelen die onder meer de Russische financiële sector en de gasindustrie moeten treffen. Het Cal 15-contract voor TTF-gas steeg week op week 2% naar een woensdagslot van EUR 24,45 per MWh. Q4 pluste naar EUR 23,41 per MWh, een plus van 3,1%. De grootste procentuele stijging vond plaats in het voorste maandcontract, dat woensdag sloot op EUR 16,68 per MWh, een toename van 3,9% week op week.
Ook spotgas kreeg week op week een hogere prijs. In de dagvooruithandel van Icap werd woensdag een prijs genoteerd van EUR 16,70 per MWh, een plus van 60 cent week op week (+3,7%).
Elektriciteit De elektriciteitsprijzen weten zich gesteund door de hogere kolen-, gas- en CO2-prijs, met maandag een dipje doordat ook de gasprijs zich na het weekend even corrigeerde voor de eerste sterke reactie op de vliegramp in Oekraïne. Het Cal 15-contract bij Ice-Endex pluste week op week naar EUR 43,61 per MWh (+1,6%), Q4 sloot woensdag op EUR 45,44 per MWh (+4,4%) en stroomlevering voor augustus kwam uit op EUR 34,60 per MWh (+3,1%).
Spotstroom onttrekt zich als enige aan de directe invloed van de gebeurtenissen in Oekraïne en laat zijn koers vooral bepalen door het aanbod van wind- en zonnestroom. De APX-prijs voor deze donderdag geleverde stroom kwam uit op EUR 34,63 per MWh, de Duitse EEXprijs werd vastgesteld op EUR 34,28 per MWh. Net als voorgaande weken is het beeld dat de Nederlandse en Duitse stroomprijzen elkaar doordeweeks niet veel ontlopen, maar dat de Duitse prijs in het weekend een dip laat zien die APX niet kan volgen.
Clean spreads De clean dark spread klom afgelopen week naar EUR 11,16 per MWh, een plusje van 26 cent week op week. De clean spark spread voor Nederlandse gascentrales werd daarentegen nog negatiever en was woensdag EUR -4,77 per MWh, een dubbeltje lager week op week. De clean spark spread (CSS) en de clean dark spread (CDS) zijn een maatstaf voor de rentabiliteit van respectievelijk gas- en kolencentrales. De hier weergegeven cijfers hebben betrekking op Nederland in 2015. Voor gascentrales is een gemiddeld rendement van 53% genomen (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,187. Voor kolencentrales is gerekend met een gemiddeld rendement van 39% (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,34. Als verbrandingswaarde is gerekend met 25,12 MJ/kg steenkool. De kolenbelasting is EUR 5,35 per MWh. De wisselkoers: 1 USD = EUR 0,74335. De weergegeven spreads zijn afgeleid uit de Cal 15-prijzen voor stroom (Ice-Endex), gas (Ice-Endex) en steenkool (Ara; EEX) en het Dec 15-contract voor CO2-emissierechten op Ice-ECX. Onderhoudskosten zijn niet meegenomen.