VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 24 februari 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00155 Onderwerp: Raadsmededeling over: motie armoedebeleid - Besluitvormend Beknopte samenvatting: Bij de behandeling van de begroting 2015-2018 (gemeenteraad van 13 november 2014) is een motie aangenomen over het armoedebeleid van de gemeente Teylingen. In deze motie wordt het college opgeroepen om in 2015 te komen met een rapportage over de stand van zaken van het armoedebeleid in de gemeente. In de bijgevoegde notitie wordt nader ingegaan op de verschillende onderdelen, het gebruik en de kosten hiervan. Bevoegd portefeuillehouder: Arno van Kempen HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Notitie Armoedebeleid Teylingen Raadsmededeling MOTIVERING Beslist het volgende: BESLISSING Besluitpunt 1: In te stemmen met bijgevoegde raadsmededeling met betrekking tot de stand van zaken van het armoedebeleid. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Maatschappelijke Ontwikkeling Zorg p 1 van 10
BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Notitie Armoedebeleid Teylingen Raadsmededeling p 2 van 10
Notitie Armoedebeleid Teylingen Notitie armoedebeleid Teylingen Bij de behandeling van de begroting 2015-2018 (gemeenteraad van 13 november 2014) is een motie aangenomen over het armoedebeleid van de gemeente Teylingen. In deze motie wordt het college opgeroepen om in 2015 te komen met een rapportage over de stand van zaken van het armoedebeleid in de gemeente. Bij de behandeling van de inzet van de armoedegelden in de gemeenteraad van 5 februari 2015 heeft de gemeenteraad al deels zelf invulling gegeven aan de inzet van de middelen door bij de besteding van de gelden specifiek in te zetten op de doelgroep kinderen en uit diverse voorbeelden te kiezen voor projecten. In deze notitie geven we inzicht in de onderdelen van het armoedebeleid die de gemeente momenteel heeft. 1. Financieel ondersteunend minimabeleid De ISD Bollenstreek voert voor de gemeente Teylingen het financieel ondersteunend minimabeleid uit. Het uitgangspunt van het beleid is dat mensen die kunnen werken gaan werken en dat mensen die financiële ondersteuning nodig hebben deze krijgen. Sinds 1 januari 2015 bestaat dit minimabeleid uit de volgende voorzieningen: a. Algemene voorziening. Voor de ISD is dit de collectieve aanvullende zorgverzekering. Voor inwoners met een laag inkomen en weinig vermogen heeft de ISD Bollenstreek met Zorg en Zekerheid een collectieve (aanvullende) zorgverzekering afgesloten. Dit houdt in dat inwoners korting krijgen op de verplichte basisverzekering en dat tegen een voordelig tarief een aanvullende zorgverzekering afgesloten kan worden. b. Het Persoons Ondersteunend Budget (POB). Het POB is een jaarlijkse bijdrage voor uitkeringsgerechtigden die ontheven zijn van de arbeidsverplichting of met een volledige arbeidsongeschiktheidsuitkering of zij die naar vermogen werken. Het POB is een vast bedrag dat inwoners kunnen besteden voor noodzakelijke kosten van het bestaan. Inwoners kunnen het bedrag gebruiken voor bijvoorbeeld de aanschaf/vervanging van huishoudelijke apparaten of andere noodzakelijke kosten. c. De inspanningspremie. Deze premie is bedoeld voor inwoners met een bijstandsuitkering die wel uitzicht hebben op inkomensverbetering en voldoen aan de arbeidsverplichtingen. De inspanningspremie is een premie die inwoners kunnen ontvangen als zij voldoende inspanningen verrichten om uit te stromen naar werk. Inwoners kunnen het bedrag gebruiken voor bijvoorbeeld de aanschaf/vervanging van huishoudelijke apparaten of andere noodzakelijke kosten. d. En tenslotte als sluitstuk de individuele bijzondere bijstand. Dit is een maatwerkvoorziening. Inwoners kunnen, als zij een inkomen hebben dat niet hoger is dan 110% van de bijstandsnorm, een beroep doen op bijzondere bijstand. Als de kosten noodzakelijk zijn en voortkomen uit bijzondere omstandigheden, dan kan een beroep worden gedaan op bijzondere bijstand (andere voorzieningen moeten in dit geval niet voorliggend zijn). Voor meer informatie over het financieel ondersteunend minimabeleid: zie de raadstukken van december 2014 (http://www.teylingen.nl/bis/gemeenteraad/stukken_en_agenda_s/vergaderstukken/2014/raadsv ergadering_18_december_2014). In totaal hebben 386 personen gebruik gemaakt van de collectieve aanvullende zorgverzekering in 2014. Het POB, de inspanningspremie en de individuele bijzondere bijstand zijn in de huidige vorm nieuw. Dus hier zijn nog geen aantallen gebruikers van beschikbaar. 1 p 3 van 10
De totaal begrote kosten voor het financieel ondersteunend minimabeleid voor de gemeente Teylingen in 2015 zijn 687.000,-. Hoogte POB: Voor een alleenstaande (ouder) 500,- per jaar Voor gehuwden/samenwonenden 800,- per jaar Voor alleenstaande(ouder) in een inrichting 250,- per jaar Hoogte Inspanningspremie Voor een alleenstaande (ouder) 500,- per jaar Voor gehuwden/samenwonenden 800,- per jaar Bij bijzondere bijstand gelden geen vaste bedragen, maar is er sprake van maatwerk. 2. Ondersteuning Voedselbank en Kledingbank In Teylingen zijn een Voedsel- en Kledingbank actief. Twee zelfstandige stichtingen runnen de Voedsel- en de Kledingbank. De gemeente Teylingen ondersteunt de Voedsel- en Kledingbank in hun activiteiten. Deze ondersteuning bestaat uit twee onderdelen: De Voedsel- en Kledingbank zijn gehuisvest aan de Parklaan 176 in Sassenheim. De ruimtes die de Voedsel- en Kledingbank hier gebruiken zijn eigendom van de gemeente en gebruiken zij om niet van de gemeente. Wel worden de kosten van de verwarming en verlichting in rekening gebracht bij de stichtingen. In overleg met de Voedselbank en de gemeente Teylingen is besloten om een extra, gespecialiseerde, maatschappelijk werkster van Kwadraad in te zetten bij de Voedselbank. De acties van deze Kwadraad-medewerker zijn er op gericht om bezoekers van de Voedselbank te ondersteunen en hen zo snel mogelijk weer onafhankelijk te maken van de Voedselbank. De gemeente financiert deze medewerker. Kosten Kwadraad: Deze ondersteuning van Kwadraad bestaat uit 24 stabilisatietrajecten en de inzet van sociaal raadslieden van 4 uur per week. De kosten hiervan: 52.054,-. 3. Inzet armoedegelden In het voorjaar 2013 heeft de rijksoverheid extra middelen vrijgemaakt voor de bestrijding van armoede en schulden. Het eerste bedrag ad 48.000,- is beschikbaar gesteld voor 2014 en wordt gereserveerd voor incidentele projecten. Voor 2015 en volgende jaren gaat het om een bedrag van 51.000,- per jaar. De gemeenteraad heeft op 5 februari 2015 besloten om de gelden in te zetten op drie projecten: 1. Training armoede onder de loep plus een verdiepingsmodule voor vrijwilligers en professionals voor het project Schuldhulpmaatje (uitvoering: Welzijn Teylingen). 2. Inzet van kinder- en jeugdteams conform het idee met weinig poen veel doen (uitvoering: Welzijnskwartier). 3. Instellen van een noodfonds (uitvoering: gemeente en ISD Bollenstreek). Voor meer informatie over de inzet van armoedegelden: zie de raadstukken van februari 2015 (zie: http://www.teylingen.nl/bis/gemeenteraad/stukken_en_agenda_s/vergaderstukken/2015/raadsv ergadering_5_februari_2015). 2 p 4 van 10
De totale kosten voor 2015 zijn: 51.000,-. 4. Sport- en cultuurkorting Sinds 2011 heeft de raad de sport- en cultuurkorting vastgesteld voor inwoners van Teylingen. De korting had als doel sport en cultuur voor inwoners met een laag inkomen bereikbaar te houden. In 2013 heeft de raad ingestemd met de herziene opzet van de sport- en cultuurkorting. De regeling is per 1 januari 2014 veranderd in een declaratiefonds bij de gemeente, waarbij verenigingen namens hun leden een bedrag aan kunnen vragen om in een deel van de kosten van de contributie te voorzien. In 2014 hebben 33 personen gebruik gemaakt van de regeling. De totaal begrote kosten voor 2015 zijn: 30.000,-. 5. Welzijn Teylingen Schuldhulpmaatje Het project schulddienstverlening (schuldhulpmaatje) wordt uitgevoerd door Welzijn Teylingen in samenwerking met Kwadraad. Voor deze activiteit worden vrijwilligers getraind en bijgeschoold. De vrijwilliger kan bijvoorbeeld: helpen met het op een rijtje zetten van de administratie; tips geven waarop misschien bezuinigd kan worden; samen overzicht brengen in de rekeningen kijken voor welke regelingen iemand in aanmerking komt; ondersteuning bieden bij het aanvragen van een uitkering; of helpen bij het invullen van formulieren voor het aanvragen van schulddienstverlening of kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. De vrijwilliger kan dit niet alleen. Verwacht wordt dat de inwoner zelf er alles aan doet om de oorzaak van zijn/haar problemen op te lossen. De dingen die iemand zelf kan doen blijft die persoon ook zelf doen. Welzijn Teylingen zorgt er voor dat de vrijwilligers opgeleid zijn en van onbesproken gedrag zijn. Vanzelfsprekend geldt er voor de vrijwilligers een geheimhoudingsplicht. Voor meer informatie: http://www.welzijnteylingen.nl/website/hulp%20bij%20thuisadministratie/. In 2014 zijn 44 personen geholpen met het schuldhulpmaatjesproject. De consulent van Welzijn Teylingen besteedt hier gemiddeld 6 uur per week aan. De kosten van deze consulent zijn opgenomen in de algemene (uitvoerings)kosten van Welzijn Teylingen en niet zo uit de begroting te halen. De kosten voor schuldhulpmaatje zijn opgenomen in de reguliere subsidie van Welzijn Teylingen en vraagt met name ureninzet van consulenten, ondersteuning en begeleiding van vrijwilligers en kosten voor het trainen van vrijwilligers. 3 p 5 van 10
6. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Wanneer inwoners niet in staat zijn de gemeentelijke belastingen te betalen, is, afhankelijk van de financiële situatie, volledige of gedeeltelijke kwijtschelding mogelijk. Het gaat hierbij om de volgende belastingen: onroerende zaakbelasting, roerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing (niet voor een extra container) en rioolheffing (niet het aanslagbedrag voor waterverbruik boven de 300 m³). In 2014 zijn 327 inwoners in aanmerking gekomen voor kwijtschelding. Het bedrag dat hiermee gemoeid was, bedroeg ruim 141.000,-. 7. ISD Bollenstreek - schulddienstverlening De ISD Bollenstreek biedt daarnaast schulddienstverlening aan. Als inwoners gebruik maken van schulddienstverlening is er sprake van (aanzienlijke) schulden, maar het voorkomt wel dat de inwoners verder in de schulden of in de armoede raken. Op 31 december 2014 maakten de volgende aantallen inwoners gebruik van de regelingen die onder de schulddienstverlening vallen: Traject Aantal Schuldregeling 56 Budgetbeheer 52 WSNP 4 Stabilisatietraject 12 De begrote uitvoeringskosten voor 2015 zitten opgenomen in de totale begroting van de ISD Bollenstreek en niet zo los uit de begroting te halen. 4 p 6 van 10
Raadsmededeling RAADSMEDEDELING (van het college aan de gemeenteraad R a a d s m e d e d e l i n g n r. : 2015/ Va n A a n Het college De raad On d er w er p : Raadsmededeling motie armoedebeleid D a t u m b e s l u i t v a n c o l l e g e 24 januari 2015 O n t v a n g e n g r i f f i e d. d. B e h a n d e l i n g c o m m i s s i e B F T / R u i m t e / W e l z i j n d. d. ( v i a l i j s t i n g e k o m e n s t u k k e n ) B e h a n d e l i n g r a a d d. d. ( v i a l i j s t i n g e k o m e n s t u k k e n ) I n h o u d m e d e d e l i n g Bij de behandeling van de begroting 2015-2018 (gemeenteraad van 13 november 2014) is een motie aangenomen over het armoedebeleid van de gemeente Teylingen. In deze motie wordt het college opgeroepen om in 2015 te komen met een rapportage over de stand van zaken van het armoedebeleid in de gemeente. In bijgevoegde notie staan de onderdelen van het armoedebeleid van de gemeente Teylingen. Het beleid bestaat uit diverse onderdelen: 1. Financieel ondersteunend minimabeleid 2. Ondersteuning Voedsel- en Kledingbank 3. Inzet armoedegelden 4. Sport- en cultuurkorting 5. Welzijn Teylingen Schuldhulpmaatje 6. Overig Schulddienstverlening In de notitie wordt nader ingegaan op deze onderdelen en de kosten hiervan. B i j l a g e n: Middels de raadsmededeling kan het college informatie geven aan de gemeenteraad. De ontvangen mededelingen worden geplaatst op de lijst van ingekomen stukken. Raadsleden kunnen verzoeken een raadsmededeling op de agenda te plaatsen. p 7 van 10