JAARSTUKKEN 2009 April 2010

JAARSTUKKEN 2009 April 2010

JAARSTUKKEN 2009 April 2010

Inhoudsopgave I n h o u d s o p g a v e J a a r s t u k k e n 2 0 0 9 Hoofdstuk 1 Jaarstukken 2009 1.1 Inleiding 9 1.1.1 Jaarverslag 9 1.1.2 Jaarrekening 10 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusie op de hoofdlijnen 11 1.3 Resultaatbestemming 20 1.4 Leeswijzer 27 Hoofdstuk 2 Beleidsverantwoording 2.1 Programmaverantwoording 29 2.1.1 Stadsvisie Leeuwarden fier verder! Op weg naar een duurzame stad 29 2.1.2 Meerjareninvesteringsprogramma 2009 36 2.1.3 Programma s 39 Programma Cultuur (1) Programma Jeugd en onderwijs(2) Programma Economie en toerisme (3) Programma Zorg en opvang (4) Programma Werk en inkomen (5) Programma Wonen (6) Programma Infrastructuur/bereikbaarheid (7) Programma Dienstverlening (8) Programma Politiek bestuur (9) Programma Veiligheid, openbare orde en handhaving (10) Programma Sport (11) Programma Ruimtelijke ordening, wijken en dorpen (12) Programma Milieu, energie, water (13) Programma Woon- en leefomgeving (14) Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (15) 41 53 63 81 93 109 123 139 149 155 165 171 179 197 211 2.2 Paragrafen 220 2.2.1 Lokale Heffingen 220 2.2.2 Weerstandsvermogen 222 2.2.3 Onderhoud Kapitaalgoederen 225 2.2.4 Financiering 229 2.2.5 Bedrijfsvoering 231 2.2.6 Verbonden Partijen 241 2.2.7 Grondbeleid 243 2.2.8 Strategisch investerings- en ontwikkelingsfonds 246 Hoofdstuk 3 Financiële rekening en balans 3.1 Financieel resultaat 255 3.1.1 Financieel resultaat 2009 op hoofdlijnen 255 3.1.2 Financiële overzichten 270 3.2 Balans 274 3.2.1 Balans 274 3.2.2 Toelichting op de balans 276 3.3 Verantwoording Specifieke Uitkeringen 299 Accountantsverklaring (indien de goedkeurende verklaring binnenkort wordt 300 afgegeven, zal deze opgenomen worden in de memorie van antwoord) Kerngegevens 301 5

Inhoudsopgave Overzicht bijlagen Bijlageboek A Rapportage majeure projecten B Informatieraster C Verbonden partijen D Overzicht reserves en voorzieningen E Overzicht van gewaarborgde geldleningen F Overzicht ombuigingen G Samenvatting uitkomsten auditrapportages 2009 H Overzicht van de personele sterkte, personeelslasten en personeel van Derden I Aanwending onvoorzien/taxatiefouten J Overzicht incidentele baten en lasten K Verantwoordingsinformatie Specifieke Uitkeringen (SISA-bijlage) (Nog niet beschikbaar; wordt opgenomen in de memorie van antwoord) L Monitors Inkomen en Werk & Participatie 6

Samenstelling van het bestuur S a m e n s t e l l i n g v a n h e t b e s t u u r Burgemeester dhr. drs. F. J.M. Crone Wethouder dhr. M. Florijn MA Portefeuilles: Programma Openbare orde & veiligheid Programma Politiek bestuur Kabinetszaken Portefeuilles: Programma economie (onderdeel toerisme) Programma Werk en inkomen Programma Dienstverlening Programma Sport Bedrijfsvoering Wethouder dhr. G. Krol (loco burgemeester) Wethouder mw. Y. Diks Portefeuilles: Programma Jeugd en onderwijs Programma Infrastructuur/ bereikbaarheid Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Financiën Portefeuilles: Programma Cultuur Programma Milieu, energie en water Programma Woon- en leefomgeving Wethouder dhr. Drs. H. S. Deinum Wethouder dhr. drs. W.R. Sluiter Portefeuilles: Programma Ruimtelijke ordening Programma Economie en toerisme (onderdeel economie) Grondbeleid Portefeuilles: Programma Zorg en opvang Programma Wonen Grote Stedenbeleid Gemeentesecretaris drs. C.H.J. Brugman V.l.n.r. wethouder Deinum, wethouder Sluiter, wethouder Krol, burgemeester Crone, wethouder Diks, wethouder Florijn en gemeentesecretaris Brugman 7

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen 8

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen 1. J a a r s t u k k e n 2 0 0 9 1.1 Inleiding In de jaarstukken 2009 wordt verantwoording afgelegd over de programmabegroting 2009. De jaarrekening en het jaarverslag zijn in één document gebundeld. De opbouw van de jaarstukken kan grafisch als volgt worden weergegeven. Jaarstukken Jaarverslag Jaarrekening Programma verantwoor ding Paragrafen Programma rekening Balans 1.1.1 Jaarverslag Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bestaat het jaarverslag ten minste uit de programmaverantwoording en de paragrafen. Programmaverantwoording In de programmaverantwoording is per programma inzicht gegeven in de mate waarin de strategische hoofddoelen zijn gerealiseerd. In de tabel met de subdoelstellingen is in de kolom Realisatie 2009 de meting van de indicatoren in 2009 weergegeven. In de kolom Saldo wordt het verschil van deze realisatie ten opzichte van de prognose in de programmabegroting 2009 weergegeven. Na de tabellen met de prestaties wordt, onder Analyse en toelichting, een eventuele afwijking in de doelstellingen, uitgedrukt in indicatoren, zonodig toegelicht onder de vraag: Wat wilden we bereiken en wat hebben we bereikt?. In de tabellen van de prestaties (incidenteel, structureel en onder speerpunten begrotingsjaar) is aangegeven of een prestatie wel, niet, gedeeltelijk of anders is uitgevoerd. De verklaring van afwijkingen van de prestaties of een nadere toelichting zijn ook opgenomen onder Analyse en toelichting. Onder de vraag: Wat wilden we ervoor doen en wat hebben we gedaan? Onder het kopje per programma Analyse en toelichting worden in ieder geval de relevante afwijkingen toegelicht. De volgende vuistregels zijn hiervoor gehanteerd: Subdoelstellingen indicatoren. Subdoelstellingen worden beschreven als een gewenste toestand en vertaald in meetbare indicatoren. De realisatie van deze doelen wordt uitgedrukt in de indicatoren en wordt nader geanalyseerd als tussen de gerealiseerde en geprognosticeerde indicatoren: 9

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen Welke afwijkingen analyseren? Hiervoor wordt de volgende vuistregel gehanteerd. Als het verschil tussen de indicator bij een bepaald effect in de begroting van 2009 en de jaarrekening van 2009 groter is dan 10 %. Een subdoel is niet geanalyseerd als het betreffende subdoel in de nieuwe programmabegroting is geschrapt. Prestaties Als een prestatie niet, gedeeltelijk of anders is uitgevoerd dan is vastgelegd in de begroting, wordt deze afwijking verklaard. Omgekeerd geldt ook dat een prestatie die wel is verricht, maar niet in de begroting is opgenomen, wordt toegelicht en verklaard. Kosten De gerealiseerde baten en lasten worden zonodig toegelicht onder de vraag; Wat mocht het kosten en wat heeft het gekost?. Deze analyse vindt op programmaniveau plaats en niet per te onderscheiden hoofddoel. Baten en lasten Deze toelichting is opgebouwd uit een drietal componenten te weten: 1. kapitaallasten; 2. apparaatskosten; 3. overige lasten; 4. de totale baten. Kapitaallasten Afwijkingen op de kapitaallasten zijn per onderwerp binnen een programma toegelicht als de afwijking groter is dan 100.000. In de toelichting is vermeld welke investeringskredieten de afwijking hebben veroorzaakt en wat de reden is (bijvoorbeeld vertraging in de uitvoering als gevolg van een bezwaarprocedure, een onjuiste planning etc.). Apparaatskosten De apparaatskosten worden per programma toegelicht indien sprake is van een afwijking groter dan 25% ten opzichte van het bedrag gemeld in de gewijzigde begroting en voor zover de afwijking groter dan 250.000 is en er een causaal verband bestaat met het aantal geleverde prestaties. De toelichting op de apparaatskosten is gericht op een verklaring van het verschil tussen de gerealiseerde en geraamde productieve uren. Overige lasten en totale baten Het resultaat op een programma moeten worden toegelicht indien t.o.v. de begroting: op het saldo van de overige lasten en de baten sprake is van een afwijking groter dan 100.000; er sprake is van afwijkingen op de totale begrote lasten en/of baten groter dan 250.000. Conclusie programma Tot slot wordt er per programma een conclusie getrokken. Conclusies kunnen worden getrokken op grond van de analyse van de afwijkingen op effecten, prestaties en financiën. Deze conclusies zijn van belang voor de kaderbrief en de begroting voor het volgende jaar (bijvoorbeeld een bepaalde prestatie kan beter niet meer uitgevoerd worden omdat deze geen enkele bijdrage levert aan het beoogde effect). Paragrafen Voor de paragrafen geldt dat over de beleidsvoornemens, die in de paragrafen van de programmabegroting 2009 zijn opgenomen, verantwoording wordt afgelegd. Als een beleidsvoornemen niet (volledig) is gerealiseerd, dan wordt aangegeven - naast de oorzaken van het niet realiseren - welke conclusie daaruit wordt getrokken. 1.1.2 Jaarrekening Volgens het BBV dient de jaarrekening ten minste te bestaan uit de programmarekening en balans met toelichting. 10

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen Programmarekening De programmarekening bevat conform art.27 BBV: de gerealiseerde lasten en baten per programma (programma 1 t/m 14); het overzicht van de gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen (programma 15); het gerealiseerde resultaat voor bestemming (excl. toevoegingen en onttrekkingen aan reserves); de werkelijke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves; het gerealiseerde resultaat na bestemming. Op de programmarekening wordt een toelichting op hoofdlijnen gegeven. In art. 28 van het BBV wordt bepaald dat de programmarekening tevens bevat: een overzicht van de aanwending van het bedrag aan onvoorzien; een overzicht van de incidentele lasten en baten. De Balans met toelichting De balansindeling is in overeenstemming met de bepalingen van het BBV en wijkt in principe niet af van de indeling zoals die het afgelopen jaar ook al in de gemeenterekening is gepresenteerd. Single Information/Single Audit (SISA) Sinds 2006 vindt de verantwoording van een groot aantal specifieke uitkeringen plaats via de SISA methodiek. De achtergrond hiervan is het terugdringen van de administratieve lasten bij de gemeenten. De invoering van SISA heeft tot gevolg dat over 2009 bij 84 specifieke uitkeringen er geen afzonderlijke verantwoording en accountantsverklaring meer nodig is naar het Rijk of andere medeoverheden. Deze verantwoording vindt nu plaats in de jaarstukken 2009 van de gemeente via een afzonderlijke bijlage met verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen 2009. Wat betreft de gemeente Leeuwarden gaat het in 2009 in totaal om 30 specifieke uitkeringen, waaronder de WWB en de brede doeluitkeringen in het kader van het Grote Steden Beleid. Van het totale aantal via SISA verantwoorde specifieke uitkeringen hebben 26 betrekking op verantwoording aan het Rijk en 4 op verantwoording aan medeoverheden. Op grond van artikel 24 lid 3 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) maakt de bijlage met verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen onderdeel uit van de jaarrekening van de gemeente. De bijlage dient opgenomen te worden in het bijlagenboek (bijlage K). Omdat een aantal gegevens van het Grote Stedenbeleid nog niet beschikbaar zijn, zal deze bijlage opgenomen worden in de Memorie van Antwoord die onderdeel gaat uitmaken van de jaarstukken 2009. 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen. Programmaverantwoording Hierna worden op hoofdlijnen de belangrijkste beleidsmatige en financiële afwijkingen en conclusies van de programma s aangegeven. Algemeen De realisatie van de voorgenomen doelstellingen en ambities (wat wilden we bereiken?), zoals die in de begroting 2009 zijn opgenomen, is over het algemeen goed verlopen. Belangrijke gerealiseerde doelen/prestaties zijn: Wat ging goed? 1. Implementatie cultuurnota CultuurVuur is in volle gang. De ambities: een productiehuis Pop en een productiehuis Jongerentheater zijn beide gerealiseerd. 2. Filmhuis wordt gevestigd in de nieuwbouw van het Fries museum. 3. 3 brede scholen zijn gerealiseerd en in 3 wijken is een Centrum voor Jeugd en Gezin opgericht. 11

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen 4. Er zijn goede resultaten geboekt met het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaters. 5. Effecten aanpak stedelijke economie: 135 miljoen uitgelokte investering, 300 directe arbeidsplaatsen en 250 indirecte arbeidsplaatsen, 30 startende ondernemers (minimaal 60 fte). 6. De Atoglaslocatie is aangekocht t.b.v. de Watercampus. 7. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de aanleg van een fijnmazig glasvezelnet fiber to the home (650 km) 8. De nieuwe wet Wmo is ingevoerd en er is grote tevredenheid onder gebruikers van hulp in de huishouding, gehandicaptenvoorzieningen en WMO-vervoer. 9. Er zijn vier multifunctionele centra gerealiseerd in Leeuwarden. 10. In Leeuwarden was de stijging van het bijstandsbestand lager dan het landelijk gemiddelde. De aanpak van het bevorderen van de uitstroom naar regulier werk is ondanks de economische tegenwind erg succesvol. 11. In Leeuwarden behaalt ruim 80 procent van de deelnemers het inburgeringexamen: het hoogste percentage van het land. 12. In verband met de crisis in de woningmarkt is door de gemeente het Platform Aanpak Woningmarkt Leeuwarden (PAWL) opgericht. Samen met de marktpartijen is het gelukt bruto woningbouwproductie realiseren van 411 (ondergrens van de gewenste bandbreedte van 400 640 woningen per jaar). 13. Twee panden in hart van de binnenstad (St. Jacobsstraat en Zaailand) zijn aangekocht voor de realisatie van bewaakte fietsenstalling met een totale capaciteit van 1150 fietsen. 14. Het project Callcenter is afgerond en het nieuwe telefoonnummer van de gemeente 14058 is operationeel. 15. Met de provincie is een Samenwerkingsagenda vastgelegd waarin de komende 10 jaar gezamenlijk 5 grote projecten met prioriteit worden ontwikkeld en uitgevoerd 16. Het aantal meldingen bij het Meldpunt Overlast is gedaald evenals het aantal minderjarige veelplegers. 17. FVC is verhuist naar het Wiardacomplex. 18. De afvalstoffenheffing is verlaagd. 19. Duurzame mobiliteit (vooral elektrische) is goed gepromoot. 20. De realisatie van een Groenkaart inclusief een uitvoeringsprogramma, meer openbaar groen en minder regels is gunstig voor het openbaar groen in de stad. Wat moet nog? 1. De ambitie om een sterke culturele basisinfrastructuur in stand te houden is nog niet gerealiseerd. 2. Kritisch kijken naar de mate van doelmatigheid van de bijzondere bijstand. 3. Door verdere intensivering van de samenwerking op het Werkplein met alle betrokken partijen en de extra impulsen vanuit het Regionaal Actieplan Jeugdwerkloosheid moet de hoge jeugdwerkloosheid aangepakt worden. 4. Uitwerking processen t.b.v. de organisatie van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht WABO). 5. De afhandeling van vragen via e-mail en post moet worden verbeterd en het aantal webdiensten moet worden uitgebreid. 6. De aanpak jeugdoverlast en criminaliteit moet worden verbeterd. De werkwijze van de Taskforce jeugdoverlast moet geborgd en ingebed worden in het veiligheidshuis. 7. Gebruiksvriendelijk inzien van digitale ruimtelijke plannen verbeteren. 8. Terugdringen aantal meldingen illegale dump. 9. Verdiepingsslag aanpak energiebesparing particuliere woningbouw. 10. Op plaatsen waar het niveau hoog moet zijn m.b.t. onderhoud groen is dit niet overal gehaald. Financieel resultaat 2009 Ten opzichte van de gewijzigde begroting is in 2009 een voordelig resultaat behaald van 13,97 mln. In Turap-II werd een voordelig verwacht resultaat gemeld 3,94 mln. Het verschil tussen rekening en Turap-II wordt voor een belangrijk deel verklaard door: - een hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds (voordeel 4,1 mln); - een groter voordeel op apparaatskosten (voordeel 0,7 mln); - verkoop Essent (voordeel 1,8 mln); 12

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen - voordeel speelruimten ( 0,9 mln); - een groter voordeel op de WWB uitkeringen, inkomensdeel (voordeel 1,2 mln); - diverse stelposten incl. onvoorzien (voordeel 0,7 mln); - een grotere storting in de voorziening lopende procedures (nadeel 0,5 mln) Hieronder worden de belangrijkste mee- en tegenvallers per programma vermeld en toegelicht. Programma 2 Jeugd en onderwijs* x 1.000 2.141 voordeel Programma 4 - Zorg en opvang* 1.734 voordeel Programma 5 - Werk en inkomen* 2.071 voordeel Programma 6 - Wonen* 1.470 nadeel Programma 15 Algemene dekkingsmiddelen* 5.247 voordeel - kapitaallasten 1.604 voordeel - apparaatskosten 2.027 voordeel - saldo overige voor- en nadelen 619 voordeel Resultaat 2009 13.973 voordeel * in de bedragen van de genoemde programma s in deze tabel zijn de kapitaallasten, de apparaatskosten en het saldo overige voor- en nadelen niet meegenomen. De achtergrond van de belangrijkste verschillen is: Jeugd en onderwijs Een voordeel is ondermeer ontstaan door nog niet bestede middelen voor speelruimtebeleid ( 0,9 mln), brede scholen (0,3 mln), voortijdig schoolverlaten ( 0,2 mln). Op het gemeentelijk budget voor onderwijsachterstandenbestrijding, kwaliteit in onderwijs, voortijdig schoolverlaten is daarnaast een voordeel ontstaan door inzet van middelen Grotestedenbeleid ( 0,5 mln). Zorg en opvang Een voordeel is ondermeer ontstaan door nog niet bestede rijksmiddelen voor bewonersinitiatieven in de wijken ( 0,5 mln), nog niet bestede middelen voor woonzorgzone Zuidlanden ( 0,3 mln) en de realisatie van een MFC in Wytgaard en een Multicultureel centrum (MCC) in Leeuwarden (totaal 0,2 mln). Op het gemeentelijk budget voor maatschappelijke opvang is daarnaast een voordeel ontstaan door inzet van rijksmiddelen ( 0,8 mln). Een nadeel is ontstaan op de programmakosten Wmo ( 0,3 mln). Werk en inkomen Op de WWB inkomensdeel is per saldo een voordeel ontstaan van 2,2 mln als gevolg van een lager gemiddeld aantal uitkeringsgerechtigden respectievelijk een lager gemiddeld uitkeringsbedrag en een nadeel van 0,6 mln op de langdurigheidtoeslag en op terugvorderingen. Verder is er een voordeel door de vrijval van de voorziening Caparis ( 0,2 mln), het niet volledig besteden van de rijksvergoeding inburgering ( 0,2 mln) en het budget voor armoedebestrijding ( 0,1 mln). Wonen Door diverse oorzaken, vooral door minder bouwaanvragen is op de leges bouwvergunningen per saldo een nadeel ontstaan ( 1,5 mln). Algemene dekkingsmiddelen Het voordeel wordt vooral veroorzaakt door een hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds ( 4,1 mln), verkoop van de aandelen Essent ( 1,8 mln) en vrijval diverse stelposten ( 0,6 mln). Hier staan nadelen tegenover als gevolg van lagere dividendopbrengsten ( 0,6 mln) en een aanvullende storting in de voorziening lopende procedures ( 0,7 mln). 13

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen Het voordeel op de kapitaallasten wordt vooral veroorzaakt door verschuiving van investeringen op tractie buitendienst Wijkzaken en upgrading sportaccommodaties, uitstel van investeringen rond het Digitaal Loket en huisstijl dienstverlening. In totaal ontstaat hierdoor een voordeel van 0,8 mln. Daarnaast is er een voordeel van 0,8 wegens teveel verdeelde rente. Het voordeel op de apparaatskosten wordt veroorzaakt doordat een bedrag van 1,4 mln wordt doorbelast naar de balans (investeringen, projecten en voorzieningen). Het restant kan worden verklaard door vacatures. Een uitgebreidere verklaring en analyse van het positieve resultaat is opgenomen in de jaarstukken in hoofdstuk 2.1 Programmaverantwoording en in hoofdstuk 3.1 Financieel resultaat. Samenvattingen programma s Per programma een compacte samenvatting inclusief een toelichting op de belangrijke mee- en tegenvallers. Cultuur (1) Een aantal speerpunten van de cultuurnota, zoals Basis op Orde en meer reuring zijn door tijdelijkeverhoging van de budgetten gerealiseerd. Ook deelaspecten van de nota, zoals ruimere en eenvoudigere subsidiemogelijkheden zijn gerealiseerd. Op andere terreinen, zoals op het verbeteren Productieklimaat, zijn de ontwikkelingen nog in volle gang. Leeuwarden investeert ook in de culturele infrastructuur. Met de extra beschikbare budgetten zijn de meest nijpende problemen bij de Harmonie en het Filmhuis verholpen. Op het gebied van Cultuur voeren de provincie en de gemeente Leeuwarden in 2010 verkenningen uit in hoeverre zij elkaar vinden onder de ambitie Culturele Hoofdstad 2018. Tussen het Noordelijk Overleg Cultuur en het Rijk is geen overeenstemming bereikt en geen nieuw cultuurconvenant afgesloten. De vele festivals, producties en tentoonstellingen zorgen in Leeuwarden voor een bruisende binnenstad. Doordat een deel hiervan slechts tot 2012 wordt gefinancierd is de verwachting dat het bruisende imago verloren gaat. Door de financiële crisis, met als gevolg minder sponsors, worden sommige evenementen ook niet of deels uitgevoerd. Met de in 2009 verrichte werkzaamheden aan het eenmalige aanwijzingsproject van gemeentelijke monumenten en de implementatie van het archeologiebeleid is een belangrijke bijdrage geleverd aan de koestering van cultureel erfgoed en het behoud van de vitaliteit van de stad. Het nadeel op de apparaatskosten van HCL van 375.000 is een gevolg van het feit dat er meer productieve uren zijn verantwoord dan begroot. Jeugd en Onderwijs (2) In 2009 is breed ingezet op de jeugd. Om er voor te zorgen dat de jeugd (kinderen en jongeren) een toekomst heeft en kan krijgen is een groot aantal activiteiten verricht en beleidsnotities opgesteld. Zo is onder andere beleidsnotitie jongerenwerk opgesteld, waar jongerenparticipatie een belangrijk onderdeel van is. Ook zijn er verschillende activiteiten uitgevoerd op het terrein van Jeugd en Alcohol zoals het organiseren van een frisfeest. De ontwikkeling van de brede scholen loopt voortvarender dan gepland. Voor de periode 2006 tot en met 2009 was dit begroot op het aantal van 5. Er zijn over deze periode in totaal 7 brede scholen gerealiseerd. Het totale aantal brede scholen in de gemeente komt daarmee op tien. Er resteren nog vier blanco gebieden. De kosten van de OZB zijn 178.000 hoger dan begroot. In 2008 en 2009 zijn veel nieuwe schoolgebouwen voltooid en dit heeft een hogere aanslag OZB tot gevolg. Het aantal kinderen dat deelneemt aan Voorschoolse- en Vroegschoolse educatie (VVE) was in 2009 met 780 groter dan het begrote aantal van 400. Dit is te danken aan de uitbreiding van het aantal peuterspeelzaallocaties waar VVE plaatsvindt. Ten aanzien van het terugdringen van aantal voortijdig schoolverlaters (VSV-ers) zijn extra voorzieningen gerealiseerd met middelen van gemeente, provincie en rijk. Voorbeelden hiervan zijn het aanstellen van een mbo leerplichtambtenaar en de opzet van het jongerenloket. Hierdoor kunnen meer jongeren passend worden geholpen. 14

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen Het CJG is in drie wijken operationeel. In 2010 vindt de implementatie in 5 wijken plaats. De ontwikkeling van de University Campus Fryslân (UCF) is gestart. Als het lukt de UCF te realiseren dan beschikt Leeuwarden over een middelbaar/hoger/wetenschappelijk onderwijsaanbod met internationale allure en uitstraling voor de stad. Economie en Toerisme (3) In 2009 is 3,4 mln in het kader van het project stedelijke economie geïnvesteerd. Ook is een evaluatie afgerond, waaruit blijkt dat in de periode 2007-2009 300 directe arbeidsplaatsen zijn gerealiseerd. De groei van de Leeuwarder werkgelegenheid is echter achtergebleven bij het landelijk gemiddelde. Duidelijke krimpsectoren in Leeuwarden zijn industrie, bouw, handel en vervoer. Groei in sectoren als onderwijs, zorg en openbaar bestuur konden deze krimp niet ongedaan maken. In het kader van de aanpak stedelijke economie zijn diverse innovatieprojecten gecofinancierd vanuit SNN en EU-middelen. Voor evenementen, cultuur, de locatieontwikkeling van het Atoglasterrein (Watercampus fase 2) en de revitalisering van de Tesselschadestraat, zijn SNN aanvragen ingediend. Verder zijn de nieuwe was- en kleedruimtes voor de voetbalverenigingen op sportpark Nylân opgeleverd en in beheer overgedragen aan de BV SPORT. Met de renovatie van sportcomplex Kalverdijkje (Zuid) wordt in 2010 gestart. De uitwerking van de definitieve planvorming is vertraagd, omdat deze mede wordt bepaald door de fusies van voetbalverenigingen en de ontwikkelingen rond Cambuur. In 2009 zijn op het gebied van toerisme, cultuur en evenementen forse subsidies binnengehaald, o.a. voor het Toeristisch Topinstituut. Voorts is er het nodige aan planvorming (watervisie) en acties uitgezet en ontwikkeld. Wat betreft toerisme is de gewenste groei van het aantal overnachtingen pleziervaart al in 2008 bereikt en is het in 2009 zelfs nog wat gestegen. De overige bezoeken en overnachtingen halen nog niet het gewenste niveau. Naast al deze ontwikkelingen heeft de gemeente voorbereidingen getroffen voor de aanleg van glasvezel. Aanleg glasvezel naar huisaansluitingen gaat plaatsvinden in de periode tot en met 2011. Zorg en Opvang (4) Op 1 mei 2009 is gestart met de invoering van het tijdelijk huisverbod. Plegers van huiselijk geweld kunnen een tijdelijk huisverbod krijgen. In 2009 zijn in Fryslân 59 huisverboden opgelegd, waarvan 17 in Leeuwarden. Het totale aantal incidenten huiselijk geweld, geregistreerd door de politie, was lager dan in 2008. Vanaf hetzelfde jaar is het aantal plaatsen in de Vrouwenopvang uitgebreid met twee plaatsen tot in totaal 32. De uitbreiding betreft twee noodbedden die beschikbaar zijn voor opvang in acute noodsituaties. De gemiddelde verblijfsduur voor crisisopvang LIMOR en Blijenhof lag in 2009 hoger dan in 2008. In zijn algemeenheid hangt de verblijfsduur af van de uitstroommogelijkheden van cliënten. Wat betreft het Wmo-loket verloopt de realisatie deels naar wens. Het project outreachende cliëntondersteuning is begin 2009 gestart. En er wordt gestreefd naar samenwerking tussen Friese gemeenten, Friese bibliotheken, MEE en HVD. Dit traject kost meer tijd dan verwacht. De implementatie van de Wet Antidiscriminatievoorziening is succesvol verlopen. Binnen het koploperproject homo-emancipatie is door Tûmba en COC uitvoering gegeven aan het bespreekbaar maken van homoseksualiteit binnen etnische kringen. Op het budget maatschappelijke opvang is een voordeel ontstaan van 783.000 door activiteiten ten laste gebracht konden worden van nog niet bestede rijksmiddelen. Het tekort voor Wonen, Rollen en Vervoer (voormalige Wvg) is dit jaar t.o.v. 2008 verder opgelopen met ruim 600.000 tot 1,3 mln door toename van het aantal en de grootte van de aanpassingen van de woonvoorzieningen en hulpmiddelen. Bij het programma Hulp bij het Huishouden (HHH) is het overschot, door geringe kostentoename en een grotere integratieuitkering, toegenomen van 522.000 in 2008 naar ca 1,14 mln in 2009. Werk en inkomen (5) Door de recessie is de daling van het bijstandbestand niet gerealiseerd. Het doel om 80% van de jongeren van 17-27 jaar, die bekend zijn bij het Jongerenloket, op school te krijgen, aan het werk te krijgen of een traject daartoe te laten volgen leek tot het derde kwartaal van 2009 gehaald te worden, maar is tot 60% gerealiseerd. Desondanks kan geconstateerd worden dat ondanks de economische situatie de schade beperkt gebleven is. In Leeuwarden was in 2009 de stijging van het bijstandsbestand lager dan het landelijk gemiddelde. 15

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen In 2009 heeft de integrale dienstverlening daarnaast in de vorm van het Werkplein Leeuwarden gestalte gekregen. Er is een integraal werkgeversteam en jongerenteam gevormd en er zijn integrale werkzoekende teams samengesteld met werkcoaches van de gemeente en het UWV. De uitstroom uit de gesubsidieerde arbeid is achtergebleven bij de begroting. In plaats van het streefpercentage van 10% is 7,2% gerealiseerd. Leeuwarden blijft ook onder de tussentijds bijgestelde begroting van het aantal WWB-ers. De overstap medio 2009 naar schuldhulpverlening nieuwe stijl, waarbij eerst stabiliteit wordt bereikt en daarna met problemen aan de slag wordt gegaan, is zeer succesvol gebleken. Middels het ontwikkelen en verspreiden van een voorleesboekje en lesmateriaal voor scholen is ook aan budgetlessen op scholen invulling gegeven. Door de verruiming van de armoedegrens is het gebruik van de langdurigheidstoeslag gestegen. Verder is de formulierenbrigade een groot succes te noemen. Het aantal inburgeringtrajecten blijft met 546 achter bij de ambitie van 750 voor de periode 2007-2009. Leeuwarden behaalt wel landelijk het hoogste percentage dat de inburgeringsexamen haalt, namelijk 80%. Het voordeel van 1.569.000 op het inkomensdeel wordt vooral veroorzaakt door een hogere rijksbijdrage en een lager aantal WWB ers (ca. 100). Wonen (6) De onverwacht grote gevolgen van de kredietcrisis voor de woningmarkt hebben geleid tot extra werkzaamheden en verantwoordelijkheden voor de gemeente. In 2009 is geconcentreerd op die taken die erop gericht zijn om de woningmarkt binnen de huidige omstandigheden zo goed mogelijk te laten functioneren en tegelijkertijd de basis te leggen (MOP, prestatieafspraken) voor de wijkaanpak vanaf 2010. Er is ook veel capaciteit ingezet om de crisis op de woningmarkt te bestrijden, o.a. door het oprichten van het Platform Aanpak Woningmarkt Leeuwarden (PAWL). Het woonbeleid wordt steeds intensiever verweven met doelstellingen op het gebied van duurzaamheid. Het jaar 2009 is benut om te onderzoeken hoe op een effectieve en efficiënte wijze burgers te bewegen zijn om te investeren in de energieprestatie van hun woning. Verschillende inspanningen in de gemeente worden daarom beter op elkaar afgestemd. Verder is met de invoering van de Wabo de aanlegvergunning komen te vervallen. Deze gaat op in de omgevingsvergunning. De kadernota handhaving is vastgesteld in 2009. Deze wordt uitgewerkt in drie uitvoeringsnota s: één voor bijzondere wetten, één voor toezicht/handhaving in het openbaar gebied en één voor de omgevingsvergunning en aangrenzende werkgebieden. Door de kredietcrisis zijn er aanzienlijk minder bouwvergunningen aangevraagd en verstrekt. Dit betekent dat de legesopbrengsten veel lager zijn uitgevallen dan begroot en vooral hierdoor een nadeel is ontstaan van 1.470.000 op de post bouwvergunningen. Infrastructuur en bereikbaarheid (7) De groei van het verkeer op het onderliggende wegennet is meer dan het gestelde maximum. Dit onderstreept het ingezette beleid tot het realiseren van extra capaciteit op het hoofdwegennet. Het Tracébesluit van de Haak om Leeuwarden zal begin 2010 worden genomen in plaats van 2009. Daarmee is ook vertraging ontstaan in de Westelijke Invalsweg omdat dit project is gekoppeld aan de Haak middels het Tracébesluit. Met de uitvoering van de stadsring (Heliconweg) zou in 2009 een begin worden gemaakt. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor het werk gestart. Het gaat daarbij o.a. om het omleggen van kabels en leidingen. De daadwerkelijke herinrichting zal in 2010 plaatsvinden. De voorbereiding aan het Drachtstercomplex en de maatregelen in het kader van Dynamisch Verkeersmanagement (DVM)- Gebied Gericht benutten (GGB) verloopt volgens schema. Verder is dankzij continue aandacht voor verkeersveiligheid binnen (ontwerp)processen en het optimaliseren van verkeersluwe gebieden het aantal verkeersslachtoffers gedaald. De studie naar het station Werpsterhoek en de maatregelen rond de halte kenniscampus en het busstation verlopen nagenoeg volgens schema. De halte op het Kennisplein is in 2009 in plaats van 2010 gereed gekomen i.v.m. de verhuizing van de NHL naar de nieuwe locatie. Er zijn twee panden gevonden die door hun omvang en locatie goed geschikt zijn voor een bewaakte fietsenstalling in het centrum. Deze stallingen kunnen in het voorjaar van 2010 in gebruik worden genomen. Het gaat daarbij om de verwerving van de panden St. Jacobsstraat 30/32 en Zaailand 96/98. 16

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen De parken hebben in 2009 qua onderhoud extra aandacht gekregen. Daarbij zijn ook werkzaamheden aan de paden verricht. Dit heeft zicht vertaald in de tevredenheid. In 2009 bedraagt het voordelig resultaat op parkeren 1.238.000 door kleiner tekort bij de cv parkeren en door hogere inkomsten uit parkeerbelasting en door een hogere vergoeding van het CJIB voor Mulderovertredingen en toename van het aantal. Dienstverlening (8) De dienstverlening van de gemeente Leeuwarden wordt op alle fronten hoger gewaardeerd dan het streven voor 2009. Het percentage klantcontacten dat in één keer wordt afgehandeld aan de telefoon, ligt fors lager dan het streefpercentage. Het verbeteren van het gebruik van het kennismanagementsysteem en de invoering van kwaliteitscoaching van de klantcontact-medewerkers moet voor verbetering hierin gaan zorgen. In 2009 is weliswaar gewerkt aan het verminderen van de administratieve lasten, maar de effecten hiervan voor burger en ondernemer zijn nog niet optimaal. Het convenant verbetering dienstverlening en vermindering regeldruk moet zijn beslag gaan krijgen vanaf 2010. Het uitgangspunt voor deze nieuwe website is het zoekgedrag van onze klanten. Een andere ontwikkeling in 2009 die het klantcontact met de burger verbetert, is de invoering van een applicatie die het mogelijk maakt klantcontacten te registreren, zodat de klant niet bij de gemeente bekende gegevens hoeft te herhalen. Tevens maakt de applicatie het mogelijk om klanthistorie vast te leggen. De wijzigingen in de Dimpact-organisatie en het daarmee samenhangende besluit van de gemeente Leeuwarden om niet toe te treden tot Dimpact en de vertraging van de invoering van de omgevingsvergunning (juli 2010) hebben voor enige vertraging in het ontwikkelen van nieuwe digitale producten geleid. Inmiddels is deze ontwikkeling in eigen beheer zoveel mogelijk met andere gemeenten voortvarend opgepakt. Het aantal gegronde bezwaren ten opzichte van het totale aantal bezwaarschriften ligt fors lager dan geprognosticeerd. Politiek bestuur (9) Sinds 2009 is het mogelijk via een eenvoudig kalenderoverzicht de agenda s en bijbehorende stukken voor de vergaderingen van de raad(commissies) zijn op te vragen via de website. Hier zijn ook de beeldverslagen van alle raad- en commissievergaderingen terug te zien. Het percentage raadsleden, dat de verschillende P&C-producten als begrijpelijk typeert, is fors toegenomen tot 80% en hoger. In het kader van het project Lean programmabegroting, wordt een belangrijke stap gezet teneinde de omvang van de begroting en jaarstukken te beperken. Belangrijke mijlpalen in 2009 waren het nieuwe convenant Stadsregio Leeuwarden 2010-2020, de samenwerkingsagenda met provincie (in vervolg op het Stadsconvenant) en de uitnodiging van de VNG om het VNG-congres in 2010 in Leeuwarden te organiseren. Veiligheid, openbare orde en handhaving (10) Om de overlast van rondhangende jongeren te verminderen, is op de Weaze en in Camminghaburen een samenscholingsverbod ingesteld. Er zijn in totaal circa 145 verbalen voor overtreding van dit verbod uitgedeeld. De integrale aanpak van jeugdcriminaliteit en overlast kan nog beter gestalte krijgen, ook de informatieuitwisseling moet effectiever worden, waardoor de criminaliteitscijfers jeugd zullen afnemen. In het veiligheidshuis wordt op alle terreinen wel goed samengewerkt. De lijnen zijn erg kort waardoor snel kan worden ingespeeld op crisissituaties waarmee escalatie wordt voorkomen. De zogenaamde voetbalwet laat nog op zich wachten. De nieuwe voetbalwet zal meer armslag geven om nog efficiënter op te treden bij grote evenementen en/of calamiteiten. Momenteel zijn in Leeuwarden ongeveer 80 landelijke stadionverboden, 25 lokale stadionverboden en 70 stadionomgevingsverboden. Dit is voornamelijk te wijten aan de rellen op 3 juni en ongeregeldheden in de overige wedstrijden in de nacompetitie. Gezamenlijke huisvesting met de Hulpverleningsdienst Fryslân bleek niet mogelijk omdat geen ontsluiting voor de bezoekersfunctie GGD kon worden gerealiseerd. De gemeenteraad heeft daarom besloten tot nieuwbouw van de brandweerkazerne voor alleen brandweer. 17

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen Sport (11) In 2009 is een haalbaarheidsonderzoek ingezet voor de Zuidlanden, optimalisering sportcomplexen, herziening subsidieregelingen, herziening programma Sport 2010-2013 en het Europaproof maken bv SPORT. Daarnaast is gestart met de bouw van de sporthal Kenniscampus. Door vertraging is de sporthal Kenniscampus nog niet opgeleverd. Oplevering wordt verwacht in het najaar 2010. Verder is met het vaststellen van het Investeringsprogramma 2006-2010 in 2006 een start gemaakt met het optimaliseren van de sportconcentratiegebieden en sportcomplexen. In 2010 wordt sportconcentratiegebied Nijlân opgeleverd en een start gemaakt met Kalverdijkje Zuid. Kalverdijkje Zuid is ook het laatste sportcomplex dat vanuit het bestaande investeringsprogramma wordt geoptimaliseerd. In 2009 is ook een nieuwe regeling subsidie (top)sportevenementen ontwikkeld ter vervanging van de regeling subsidie Incidentele Sportevenementen en de regeling subsidie Topsportevenementen. De regeling wordt in 2010 vastgesteld. Ruimtelijke ordening, wijken en dorpen (12) Het samenvallen van ambitieuze ruimtelijke ontwikkelingen enerzijds en grote veranderingen bij zowel de aanpak als de procedures, zoals nieuwe Wro en straks de WABO, vraagt om voortdurende aandacht. De focus bij het programma ruimtelijke ordening gaat vooral uit naar het goed bedienen van de ontwikkelingsprojecten. Vanwege het grote economische belang worden die projecten met prioriteit bediend, maar dit gaat ten koste van de reguliere actualisatie van bestemmingsplannen. Voor de actualisatie heeft de raad voldoende middelen beschikbaar gesteld. In de werkplanning zal echter meer prioriteit worden gegeven aan de actualisatieslag, naast het bedienen van de ontwikkelingsprojecten. Daarnaast zijn er op het gebied van wetgeving veel veranderingen en onduidelijkheden. De nieuwe werkwijze voor het opstellen van bestemmingsplannen geeft enige aanloopproblemen in de werkprocessen. De aandacht voor gebiedsontwikkeling is niet alleen gericht op het opstellen van de ontwikkelingskaders, maar vooral op de realisatie van strategische projecten met sterke partners. Een voorbeeld van een uitvoeringsplan is de realisatie van de Watercampus in de Potmargezone. De Dokkumer Ee-visie is gereedgemaakt voor een uitgebreid inspraaktraject dat in het begin van 2010 zal plaatsvinden. Het waterschap is een belangrijke partner bij de aanpak van het Wielengebied en de provincie heeft het voortouw genomen bij de ontwikkeling van Nieuw Stroomland. Milieu, energie en water (13) Op het gebied van een verbeterde afvalscheiding lijken verordeningen zich te stabiliseren. De toename van de meldingen van illegale dump van grof afval hebben een negatief effect gehad op de gewenste afvalscheidingpercentages. De tarieven voor afvalstoffenheffing vertonen echter een sterk dalende tendens over de periode 2005-2009. Enerzijds dankzij een verbeterde afvalscheiding in de afgelopen jaren, maar anderzijds ook door verbetering m.b.t. de bedrijfsvoering bij Omrin. Met de visieontwikkeling voor een volledig duurzame stad wordt duidelijk waar Leeuwarden zich de komende jaren op moet richten om deze ambitie te kunnen realiseren. Vooruitlopend daarop zijn acties voor duurzaam voortbewegen succesvol verlopen. Ook de implementatie van het Full Sustainable City-convenant verloopt succesvol en kent een groot draagvlak. Met de activiteiten op het gebied van bodem, riolering, lucht en geluid voldoen we aan de wettelijke taken. Grote vorderingen zijn gemaakt bij de aanpak van spoedeisende gevallen van bodemverontreiniging. Woon-en leefomgeving (14) De tevredenheid van burgers over hun leefomgeving is gedaald. De oorzaak hiervan is mogelijk de ergernis over zwerfafval en de tevredenheid van openbaar groen. Men is wel tevreden over het hoger onderhoud van de parken. Om tot een hogere tevredenheid te komen is verder aan alle aanbevelingen uit de evaluatie BOR in Beeld vervolg gegeven, behalve de communicatie via de website. Dit wordt meegenomen met de vernieuwing van de website in 2010. Het niveau hoog is in het voorjaar niet gehaald op de structuurelementen waarvoor dit was afgesproken (binnenstad, kantorenhaak en parken). In de zomer en de herfst lukte dit op 2 van de 3 structuurelementen wel. Het niveau hoog is niet overal in de binnenstad, kantorenhaak en parken gehaald. Vooral bij het onkruid in 18

1. Jaarstukken 2009 1.2 Beleidsmatige en financiële samenvatting en conclusies op hoofdlijnen groen en op verharding is het lastig om het niveau te halen. Dit is ook sterk afhankelijk van de weersomstandigheden. De ergernis over onkruidgroei op verhardingen is flink afgenomen. De planmatige aanpak met de borstelmachines in combinatie met het vegen heeft hier positief aan bijgedragen. Het resultaat op reiniging verhardingen bedraagt echter wel 117.000 nadelig. Dit komt voornamelijk door gladheidbestrijding. Programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (15) Zie eerder aangegeven samenvatting bij het rekeningresultaat 2009 (blz. 5) Paragraaf lokale heffingen Eind februari 2009 zijn de WOZ-waarden 2009 met als waardepeildatum 1 januari 2008 aan alle belanghebbenden meegedeeld. Het aantal bezwaren (1.354) lag met 2,5 % behoorlijk onder het landelijk gemiddelde (3,5 %). De accountant heeft enkele kritische kanttekeningen geplaatst bij de openstaande posten rond de gemeentelijke belastingen. Naar aanleiding daarvan zijn de volgende maatregelen genomen: - aanscherpen invorderingsprocedures; - maken van een inhaalslag voor oude vorderingen; - aanscherpen van de richtlijnen voor de voorziening dubieuze belastingdebiteuren. Dit alles heeft ertoe geleid dat de omvang van de openstaande belastingdebiteuren van circa 5,1 mln eind 2008 is teruggelopen tot circa 3,3 mln eind 2009. De verwachting is dat in 2010 de omvang van de openstaande belastingdebiteuren nog verder teruggebracht kan worden. Paragraaf weerstandsvermogen In 2009 is geen beroep gedaan op het weerstandsvermogen. Op basis van de thans beschikbare informatie van het Rijk moet worden uitgegaan van een overheidstekort van 30 à 40 miljard. Bij een dergelijk tekort moet rekening gehouden worden met een daling van het gemeentefonds van 3 mld wat weer een structureel nadeel voor de gemeente Leeuwarden betekent van uiteindelijk ca. 20 mln per jaar. Niet alleen het gemeentefonds zal de komende jaren onder zware druk komen te staan. Ook op directe bijdragen van het rijk aan het gemeentelijke beleid zal bezuinigd worden met alle gevolgen van dien. E.e.a. betekent dat de gemeente Leeuwarden fors zal moeten bezuinigen. Dit betekent dat de ontwikkeling van de risico s zoals hiervoor zijn aangegeven zeker geen aanleiding zijn om de weerstandscapaciteit te verlagen door het naar beneden brengen van de minimumstand van de algemene reserve. Paragraaf financiering De rentepercentages hebben zich gunstig ontwikkeld voor de gemeente. Het percentage voor het opnemen van kort geld (leningen korter dan een jaar) is over 2009 uitgekomen op gemiddeld 1,0%, terwijl 4,5% was begroot. Voor het lange geld (opgenomen leningen langer dan een jaar) hebben wij geldleningen tegen gemiddeld 3,85% aangetrokken, terwijl 5,0% begroot was. 19

1. Jaarstukken 2009 1.3 Resultaatbestemming 1.3 Resultaatbestemming Inleiding Uitgangspunt is dat de voorstellen resultaatbestemming tot een minimum beperkt blijven en dat het rekeningresultaat zoveel mogelijk aan de algemene reserve wordt toegevoegd. Bij de reguliere besluitvorming rond de begrotingsvoorbereiding kan dan een integrale afweging gemaakt worden over de aanwending van deze incidentele middelen. Om als voorstel resultaatbestemming te kunnen worden opgenomen in de jaarstukken moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan: De voorstellen moeten betrekking hebben op een niet besteed budget of beschikbaar gesteld bedrag in 2009 dat betrekking had op een specifiek doel. Er moet een nadrukkelijke politieke wens zijn om het bedrag voor dat specifieke doel in te zetten of de uitgave moet aan de andere kant onontkoombaar zijn; De kosten kunnen niet gedekt worden uit het reguliere budget van het nieuwe jaar. Het overzicht voorstellen voor resultaatbestemming ziet er als volgt uit: x 1.000 Resultaatbestemming Bedrag Rekeningresultaat 2009 13.973 Resultaatbestemming (Raadsvergadering maart) Programma Zorg en opvang - Maatschappelijke opvang en vrouwenopvang 425 Programma Werk en inkomen - Integrale schuldhulpverlening *) 230 - Jeugdwerkloosheid *) 2.500 - Caparis 194 2.924 Programma Wonen - Omgevingsvergunning *) 144 Totaal resultaatbestemming maart 2009 3.493 Restant resultaat 2009 (na resultaatbestemming in maart) 10.480 Voorstellen tot resultaatbestemming in mei: Programma cultuur - Debatcentrum de Bres 30 Programma Jeugd en onderwijs - Voortijdig schoolverlaten 220 - Brede scholen 231 - Combinatiefuncties 119 - Speelruimte 864 - Aanpak kindermishandeling *) 110 1.544 20

1. Jaarstukken 2009 1.3 Resultaatbestemming Programma Zorg en opvang: - Jeugdgezondheidszorg 88 - Vouchers bewonersinitiatieven *) 527 - MFC Wijtgaard 200 - Multicultureel centrum 85 - Woonzorgzone Zuidlanden 325 - Kunstproject Vlietzone/Kijk in de wijk 70 - Wmo AWBZ pakketmaatregel *) 192 1.487 Programma Werk en inkomen: - Innovatietrajecten wijkgerichte inburgering *) 228 Programma Ruimtelijke ordening Intensivering groenbeleid 80 Programma Algemene dekkingsmiddelen - Impuls sociale investeringen 93 - Herinrichting stadshal 150 243 Totaal resultaatbestemming mei 2010 3.612 Resterend saldo t.b.v. Algemene reserve **) 6.868 *) In 2009 zijn via het gemeentefonds (in de september- resp. novembercirculaire) nog bedragen beschikbaar gesteld in de vorm van ontvangen taakmutaties, integratie- en decentralisatie-uitkeringen. Omdat deze bedragen vrij laat in het jaar beschikbaar worden gesteld is het vaak niet meer mogelijk deze bedragen in het jaar van ontvangst ook daadwerkelijk te besteden en zal besteding in het jaar daarop plaatsvinden. Ook komt het voor dat het Rijk over meerdere jaren een bedrag beschikbaar stelt. De daadwerkelijke besteding hiervan loopt vaak niet synchroon met het kasritme van de ontvangst van de rijksbijdrage. Van het totale resultaat over 2009 van 13.974.000 kan een bedrag van 3.931.000 op deze manier worden verklaard. Wel heeft dit tot gevolg dat het bedrag weer via resultaatbestemming wordt opgevraagd. **) Van het resterende bedrag van 6.868.000 van het rekeningresultaat (dus na aftrek van de resultaatbestemming) moet worden opgemerkt dat een bedrag van 1.878.000 hiervan is geblokkeerd. In verband met de verkoop van Essent heeft de gemeente in totaal een bedrag van 7.746.000 ontvangen, waarvan via begrotingswijziging al eerder een bedrag van 5.868.000 aan de algemene reserve is toegevoegd. Het resterende bedrag van 1.878.000 wordt via het rekeningresultaat aan de algemene reserve toegevoegd. De renteopbrengst van het totale bedrag dat is ontvangen in verband met de verkoop van Essent dient ter compensatie van de weggevallen dividendopbrengst. Toelichting op de voorstellen voor resultaatbestemming Debatcentrum de Bres In de Raadsvergadering van 25 mei 2009 is bij motie het besluit genomen om twee maal 50.000 uit te trekken voor de verdere ontwikkeling van Debatcentrum De Bres. Het geld zou beschikbaar komen op basis van een goed onderbouwd plan, waarin uitwerking wordt gegeven aan de professionalisering van het debatcentrum. Dit plan diende voor 1 oktober 2009 aan de Raad te worden voorgelegd. De stichting heeft het plan nog niet kunnen afronden. Eén van de onderdelen binnen de begroting zijn bijdragen van (externe) participanten. Deze zijn wel mondeling toegezegd, maar nog niet schriftelijk bevestigd. Het gaat onder meer om culturele instellingen als Fryske Akademy, Tresoar en Fries Museum. Zodra deze bevestigingen binnen zijn kan het plan worden voorgelegd aan het College van B&W en aan de Gemeenteraad. Daarnaast kon de stichting vanuit deze reservering een beroep doen op een overbruggingskrediet. Hiervan heeft de stichting gebruik gemaakt. Op aanvraag is 20.000 beschikbaar gesteld. Het is gewenst de reservering van 30.000 voor 2010 beschikbaar te houden. 21

1. Jaarstukken 2009 1.3 Resultaatbestemming Voortijdig schoolverlaten Bij de behandeling van de begroting 2009 heeft de Raad voor de jaren 2009 en 2010 350.000 per jaar beschikbaar gesteld voor het bestrijden van voortijdig schoolverlaten (vsv). De Raad wilde op basis van een notitie over het vsv-beleid de kaders vaststellen waarbinnen de middelen zullen worden ingezet. De notitie "Voortijdig schoolverlaten: voorkomen en bestrijden" is op 17 juni 2009 in de Commissie Welzijn besproken. Daarna is gestart met uitvoering geven aan de plannen. De middelen zijn bedoeld voor het ontwikkelen en opzetten van specifieke trajecten en voorzieningen voor (potentiële) vsv-ers. Het gaat dan vooral om uitbreiding van de bestaande opvang- en begeleidingsmogelijkheden van de Sluisgroep tot een volledig dagprogramma, om uitbreiding van de RMC-formatie en om het inrichten van een opvangvoorziening in het mbo. Aangezien de start van de uitvoering van de plannen een half jaar is vertraagd en om het gewenste beleid toch binnen twee jaar uit te kunnen voeren, wordt voorgesteld om de niet bestede middelen van 220.000 mee te nemen naar 2010. Brede scholen In 2008 heeft de Raad 300.000 beschikbaar gesteld voor de Brede Scholen. Omdat consensus tussen verschillende de partijen over de inzet van de toegezegde middelen de nodige tijd heeft gekost, is er pas met ingang van schooljaar 2009-2010 gestart met de activiteiten. De activiteiten lopen dus door in 2010 voor de tweede helft van het schooljaar. Voorgesteld wordt om het restant bedrag van 231.000 over 2009 mee te nemen naar 2010 voor de aangegane verplichtingen. Combinatiefuncties Het college heeft op 15 december 2009 besloten door te gaan met de ontwikkeling van combinatiefuncties Brede school-sport-cultuur en de kosten voor de gemeente ad 210.000 in 2010, 210.000 in 2011 en 351.000 in 2012 te dekken uit het beweegjaarprogramma Sport, het programma Cultuur en het programma Jeugd en Onderwijs. Een van de dekkingen betreft het restant van de bijdrage van 141.000 die het ministerie van VWS voor 2009 heeft verstrekt. Met de schoolbesturen, BV Sport en Parnas zijn afspraken gemaakt over de inzet en de dekking van de combinatiefunctionarissen in 2010 en volgende jaren. Het gaat in totaal om de inzet van 7 fte in 2010 oplopend naar 11,7 fte in 2012 en verder. Om dit mogelijk te blijven maken is overboeking van het restant budget naar 2010 noodzakelijk. Speelruimte De Raad heeft op 29 juni 2009 de nota Speelruimtebeleid 2009-2015 vastgesteld. Voor het speelruimtebeleid is in 2009 incidenteel 1 miljoen beschikbaar gesteld. Met het vaststellen van de nota is besloten om het geld over meerdere jaren uit te geven. Het bedrag dat nu nog niet is besteed te weten een bedrag van 864.000 is nodig om het speelruimtebeleid in deze periode uit te kunnen voeren. Aanpak kindermishandeling In 2008 heeft het Ministerie voor Jeugd en Gezin afspraken gemaakt met de gemeente Leeuwarden over de zogenoemde RAAK-middelen (aanpak kindermishandeling). Deze middelen zijn via een integratie-uitkering in het gemeentefonds aan centrumgemeenten toegekend in 2008. Leeuwarden is kerngemeente voor Fryslân. De middelen zijn bestemd voor het aanstellen van een provinciale coördinator en het organiseren van deskundigheidsbevordering. Het najaar 2008 is besteed aan de provinciale verkenningsfase. De coördinator is van start gegaan met ingang van april 2009, waarna de aanpak programmatisch is en wordt ingevuld in overleg met de 31 Friese gemeenten en de betrokken instellingen. De middelen (in totaal 250.000) worden in de projectperiode van 1 maart 2009 tot en met 1 september 2011 volledig ingezet. Het eerste deel van de middelen ad 83.333 is in 2008 door het Rijk beschikbaar gesteld. Deze middelen zijn in 2009 via resultaatsbestemming 2008 meegenomen naar 2009. Het tweede deel van de middelen ad 83.333 is in 2009 door het Rijk beschikbaar gesteld. Het resterende bedrag van 110.000 is nodig om het programma van 2,5 jaar te kunnen realiseren. 22