VERSLAG VIERJAARLIJKS BEZOEK Altra College, Noord Plaats : Amsterdam BRIN nummer : 07IQ OKE 05 VSO Onderzoeksnummer : 282295 Datum onderzoek : 18 maart 2015 Datum vaststelling : 18 mei 2015
Pagina 2 van 11
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 VERVOLG............................................ 11 Pagina 3 van 11
Pagina 4 van 11
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs bezocht op 18 maart 2015 het Altra College, Noord. Deze school verzorgt voortgezet speciaal onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 13 tot 20 jaar die zeer moeilijk opvoedbaar zijn. Vierjaarlijks bezoek De inspectie bezocht de school voor een vierjaarlijks bezoek, omdat de school een basisarrangement heeft en minstens vier jaar niet is bezocht voor een inspectieonderzoek. Opbrengsten en de kwaliteitszorg Het centrale thema van een vierjaarlijks bezoek is: hoe werkt deze school aan haar opbrengsten? De basis voor het bezoek ligt in het Toezichtkader 2012 (voortgezet) speciaal onderwijs. Dit toezichtkader bevat een waarderingskader voor het speciaal onderwijs en een waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs. Tijdens het bezoek richt de inspectie zich op de indicatoren 1.1 tot en met 1.4 en 8.2 uit die waarderingskaders. Deze indicatoren hebben betrekking op de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Meer informatie over het toezichtkader voor het (voortgezet) speciaal onderwijs is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Risicoanalyse De uitkomsten van de jaarlijkse risicoanalyse kwamen aan bod bij het bezoek. De inspectie heeft de opbrengstgegevens van de school onderzocht en het jaarverslag 2013, het huidige schoolplan, schoolgids 2014/2015 geraadpleegd. De uitkomsten van de risicoanalyse zijn met de school besproken; waar nodig gaf de school een nadere toelichting. Gesprekken en lesbezoeken Tijdens het bezoek sprak de inspectie met de schoolleiding en met andere betrokkenen bij de coördinatie van de leerlingenzorg. Verder bestudeerde zij leerlingdossiers en bezocht ze drie lessen. Het betrof lessen Nederlandse taal, rekenen/wiskunde en een theorieles horeca. De lessen Nederlandse taal en rekenen/wiskunde stelde de school voor, omdat daar naar de mening van de school de opbrengstgerichtheid al goed gestalte krijgt. Uitkomsten van het vierjaarlijks bezoek De inspectie beoordeelt geen indicatoren bij het vierjaarlijks bezoek en geeft geen toezichtarrangement af. Pagina 5 van 11
Als zij grote risico s aantreft, dan zet zij het bezoek alsnog om in een kwaliteitsonderzoek en maakt hiervoor in overleg met het bestuur een vervolgafspraak. Pagina 6 van 11
2 BEVINDINGEN In deze paragraaf legt de inspectie de bevindingen vast van het vierjaarlijks bezoek. Per indicator beschrijft zij of en zo ja, welke opbrengstgegevens de school verzamelt en analyseert. Dit geeft een beeld van hoe de school zich ten aanzien van de indicator ontwikkelt. Algemene indruk De school is de afgelopen jaren geleidelijk meer opbrengstbewust gaan werken. Waar de school in het verleden vooral de aantallen afgelegde en behaalde examens registreerde houdt Altra College locatie Noord nu ook de didactische resultaten bij voor rekenen/wiskunde en voor Nederlandse taal inclusief begrijpend lezen en spelling. Dat gebeurt deels met methodische toetsen en deels met de jaarlijkse drempeltoets. De school hanteert nog geen (locatiespecifieke) standaarden voor de doelen die zij met de leerlingen wil bereiken. Om de sociale opbrengsten in kaart te kunnen brengen beraadt de school zich nog over welk instrument zij schoolbreed wil gaan gebruiken. De school wil dit in samenhang doen met het leerstofaanbod voor sociale en emotionele vaardigheden en burgerschap. Met de gegevens die de school verzamelt wil zij aan het eind van dit schooljaar aan de hand van een analyse bepalen waar zij de prioriteiten voor ontwikkeling wil leggen. Voor wat betreft de examenresultaten wil de school scherper in beeld brengen wat wel (en niet) is behaald in termen van diploma's en (deel)certificaten. Dat moet mogelijk zijn met de resultaten van het schooljaar 2014/2015. Indicator 1.1. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor cognitieve opbrengsten. Bevindingen: Hierbij staat indicator 8.2. van het waarderingskader over de kwaliteitszorg centraal: De school evalueert jaarlijks de cognitieve resultaten van de leerlingen. Aangezien de school nog geen eigen standaarden bepaalde kan zij niet vaststellen of doelen zijn gehaald. Pagina 7 van 11
De school maakt onderscheid naar de basisvaardigheden (rekenen/wiskunde en Nederlandse taal) en de algemeen vormende vakken en de praktijkvakken. Voor de laatstgenoemde vakgebieden registreert de school minder systematisch de vorderingen dan voor de basisvaardigheden. Voor de basisvaardigheden werkt de school met percentages van het aantal goed gemaakte opgaven. Impliciet hanteert de school een (onder)grens van 75%, maar de school heeft er geen beeld van hoeveel leerlingen dit percentage voor de verschillende deelvaardigheden behalen en welke consequenties dit kan hebben voor het vervolgaanbod. Een complicerende factor is dat er voor (lang) niet alle leerlingen zicht is op de capaciteiten die zij hebben. Afname van IQ-tests maakten niet standaard deel uit van de criteria voor de afgifte van een indicatie voor het cluster 4 onderwijs voordat de wetgeving Passend Onderwijs in werking trad. Om die reden startte de school op de meeste Altra afdelingen een opleidingstraject voor psychologen zodat Altra zelf de deskundigheid in huis heeft om de capaciteiten van leerlingen vast te stellen. In combinatie met een diagnose van de sociale en emotionele problematiek van de leerlingen moet het op korte termijn voor de school mogelijk zijn om binnen zes weken na plaatsing een passend ontwikkelingsperspectief vast te stellen en de resultaten hier (mede) tegen af te zetten. Indicator 1.2. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor sociale opbrengsten. Bevindingen: Een schoolbreed instrument voor de leergebiedoverstijgende ontwikkelingsgebieden hanteert de school nog niet, maar dit staat op de agenda voor de komende periode. Op onderdelen en voor specifieke subgroepen hanteert de school instrumenten om bijvoorbeeld de zelfredzaamheid en effecten van (deeltijd)behandeling vast te stellen. Daarnaast loopt er vanuit de zorg (jeugd- en opvoedhulp) een onderzoekstraject met de Universiteit Leiden naar het leer- en leefklimaat van jongeren. Door het ontbreken van een schoolbreed instrument voor de leergebiedoverstijgende vaardigheden heeft de school nog onvoldoende systematisch zicht op de voortgang in de ontwikkeling van de vaardigheden en competenties in de sociale, emotionele en maatschappelijke ontwikkeling van de leerlingen. Pagina 8 van 11
Indicator 1.3. De gerealiseerde uitstroombestemmingen van de leerlingen liggen ten minste op het niveau van de landelijke standaarden voor opbrengsten. Bevindingen: Sinds de school werkt met ontwikkelingsperspectieven is het mogelijk om vast te stellen of de doelen voor het realiseren van de uitstroombestemmingen worden gehaald. Tot op dit moment analyseerde de school dit nog niet. De school wil over enkele maanden de ontwikkelingsperspectieven evalueren en op basis hiervan standaarden vaststellen. Dat wil niet zeggen dat de school op dit moment niet al zoveel mogelijk toewerkt naar een passende vervolgbestemming voor de leerlingen. In de bovenbouw voeren de mentoren systematisch gesprekken met de leerlingen over hun wensen en ambities voor uitstroom, in de vorm van arbeid of vervolgonderwijs. De school streeft ernaar om - indien enigszins mogelijk - de leerlingen een mbo-vervolgopleiding te laten volgen. Het schoolmanagement werkt aan een concept voor een 'vakschool' waar vso en mbo nauw samenwerken om de leerlingen via de entreeopleiding niveau 2 toe te leiden naar een vervolgopleiding op het ROC. De school leidt de leerlingen voor wie dit niet mogelijk blijkt via stages naar arbeid. Met de beide samenwerkingsverbanden waarmee de school te maken heeft voert de schoolleiding intensieve gesprekken, evenals met de twee betrokken ROC's. Indicator 1.4. De school voldoet aan de landelijke standaard voor bestendiging. Bevindingen: Bij het navragen van de bestendiging bleek dat leerlingen in een te groot aantal gevallen de vervolgbestemming mbo niet bereikten of hier al snel uitvielen. Te vaak werd duidelijk dat leerlingen waren afgehaakt of niet op het ROC waren aangekomen. Dit gold met name voor de leerlingen die alleen het entreeopleidingsniveau niveau 1 hadden behaald. Met deze bevindingen wist de school een deel van de leerlingen terug te halen en opnieuw in te schrijven. Om die reden biedt de school nu - in samenspraak en symbiose met het ROC - de entree-opleiding niveau 2 aan. De school verlengt nu voor alle leerlingen het toeleidingstraject met een jaar om een drempelloze overgang naar het ROC te realiseren. De directie wil met ingang van het nieuwe schooljaar op één locatie twee (van de huidige drie) afdelingen samenbrengen en integreren met een aantal verschillende mbo-uitstroomrichtingen. In het jaar daarna moet ook de derde praktijkafdeling Altra Noord met deze locatie samengaan. Pagina 9 van 11
De plannen zijn ambitieus, vooral omdat deze nieuwe afdeling na de zomervakantie in 2015 van start moet gaan en er onder andere nog veel docenten moeten worden gevonden. Overigens blijken de gegevens voor bestendiging die de school bij de inspectie aanleverde niet te kloppen. Slechts voor één locatie leverde de school de gegevens aan. De directie wil voortaan bij de aanlevering van de door de inspectie gevraagde gegevens een controle inlassen om foutieve aanlevering in de toekomst te voorkomen. Pagina 10 van 11
3 VERVOLG De inspectie stelt tijdens dit bezoek aan Altra College locatie Noord geen risico s vast en het basisarrangement blijft daarmee gehandhaafd. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en eventueel een themaonderzoek. Pagina 11 van 11