Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit



Vergelijkbare documenten
Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Voorbereiding darmonderzoek

H Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

voedingsvezel verrijkt dieet

Voorbereiding darmonderzoek

Een operatie? Let op uw voeding!

Gezond eten met pubers

Kinderen en een gezond gewicht

GEZONDE VOEDING VOOR KINDEREN VAN 4-12 JAAR

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes

Voedingsadvies bij peuterdiarree

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008:

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd

Voorbereiding darmonderzoek

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd

Genieten. van lekker eten

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding

Risico op ondervoeding tijdens opname

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma

Gezond eten en drinken voor je kind van 9 tot 12 jaar

Gezond eten en drinken. voor je kind van 9 tot 12 jaar

gezond eten minder kans op kanker

Wanneer té dik? Wat is gezonde voeding en wat niet?

Voeding in de zwangerschap

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.

IJZERVERRIJKTE VOEDING

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Docentenhandleiding KlasseLunch 2008:

Voedingsadviezen na een maagresectie

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance

Gezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar

Bobbie is net vier geworden, o, wat is hij alweer groot. Hij mag nu naar de basisschool. met schooltas, fruit en brood.

1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap

Leesboekje eten en drinken

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap

Lekker eten met minder zout

GEZONDE VOEDING VOOR KINDEREN VAN 1-4 JAAR

VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

Kaliumverrijkt voedingsadvies

Ondervoeding. Eten bij ondervoeding en herstel na ziekte. In deze folder staan tips om voldoende en eiwitrijk te eten.

Inhoud Inleiding... 3 Schijf van Vijf... 4 Groente en fruit... 4 Vetten... 4 Zuivel, noten, vlees, vis, peulvruchten en eieren...

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

Dieetadvies na een maagresectie. Diëtetiek

Voedingsbeleid Villa Petit Paradis 2013

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op?

Goed eten en drinken in het CWZ

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Kinderen en een gezond gewicht

Les 4. Eten en drinken, boodschappen doen

Hoe werk je nu met de driehoek?

Regio Nijmegen. Een gezond gewicht. Informatie voor jongeren

Vezels Elke dag D752-

Voedingsadvies bij ijzertekort

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

dasfwefsdfwefwef Darmreiniging

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Voedingsvezelverrijkt dieet

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist

Dieetadviezen bij wondgenezing

Zwangerschapsdiabetes en voeding

Ondervoeding een zaak van gewicht

Darmreiniging. 2 onderzoeken op 1 dag

Gezonde voeding. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Diëtetiek. Patiënteninformatie. Kaliumbeperkt dieet. Slingeland Ziekenhuis

Afdeling Diëtetiek Vezelrijke voeding

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop

Kaliumverrijkt voedingsadvies

ZorgSaam. Zichtbaar beter voeding eten! bij diabetes. mellitus. Wie beter eet, wordt sneller beter

47 Voeding en kanker. A. van Stijgeren-Luthart

Voedingsschema voor baby s

Dieet bij zwangerschapsdiabetes

Voeding bij ziekte en herstel

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender

Tussendoor 250 gram magere kwark 1 volkoren (zuurdesem)boterham besmeerd met ongezouten roomboter en belegd met 2 plakken rosbief

Adviezen bij slikproblemen

Voeding bij een vernauwing of dreigende afsluiting darm

Het bijhouden van een diabetes-eetdagboek tijdens de sensor. Diëtetiek

DAGMENU 1 DAGMENU 2. Ontbijt Fat burner + NewINShape muesli met chocolade

10 KEER GEZOND EET GROENTEN

de andijvie A is een soort groente met grote groene bladeren.

Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet.

Gezonde voeding. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) o (0223) o (0223) o (0223)

Voedingsadvies bij galklachten

Wie beter eet, wordt sneller beter! Energie en eiwit in de voeding

Gewichtstoename bij behandeling van kanker

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016

Transcriptie:

Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit

Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder. Dat is natuurlijk prima, zolang we er maar gezond bij blijven. Veel groente en fruit maakt deel uit van een goede voeding. Door gezond te eten krijgen sommige soorten kanker minder kans. Gezond eten is onder andere 2 ons groente en 2 keer fruit per dag Onderzoek toont aan: wie volop groente en fruit eet, heeft minder kans op kanker van mond- en keelholte, slokdarm, longen en waarschijnlijk de maag. Groente en fruit dat u in elke willekeurige groentewinkel of supermarkt kunt kopen. Hun beschermende effect op kanker is belangrijker dan de zeer geringe risico s van mogelijke restanten van mest- en bestrijdingsstoffen. Geen enkele soort groente of fruit bevat dezelfde hoeveelheid voedingsstoffen. Door te variëren profiteert u het meeste van al het goede in groente en fruit. Groente en fruit verminderen overigens de risico s van het roken niet. Rokers kunnen de kans op kanker vooral verminderen door, naast gezond te eten, te stoppen met roken.

Gezond eten is gevarieerd eten Zo krijgt u alle voedingsstoffen binnen die u nodig heeft. Wilt u gezond eten, volg dan de adviezen van het Voedingscentrum. Als u dit doet, is een keer patat eten of een warme maaltijd overslaan niet zo erg. Globaal gaan die adviezen uit van gevarieerd eten waarbij u dagelijks kiest uit elke groep van de volgende voedingsmiddelen*: Groep 1 brood, aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten Groep 2 groente en fruit Groep 3 melk, kaas (of andere melkproducten) en vlees(waren), kip, vis, ei of tahoe Groep 4 halvarine en margarine of olie *Voor aanvullende informatie, zie de KWF-brochure Gezond eten, minder kans op kanker. Drink op een dag minimaal 1,5 liter. Wees matig met alcohol. Wie meer dan drie glazen alcohol per dag drinkt, heeft meer kans op kanker in het hoofd-halsgebied, op slokdarmkanker of borstkanker.

2 ons groente en 2 keer fruit per dag: hoeveel is dat nu eigenlijk? De meeste mensen eten minder gezond dan zij denken en eten niet de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit per dag. Het is handig om te weten dat één keer fruit overeenkomt met bijvoorbeeld: een middelgrote appel of twee mandarijntjes of een dessertschaaltje druiven, appelmoes of aardbeien of een glas citrussap Per dag heeft u twee keer deze hoeveelheid nodig. Om 3-4 opscheplepels (± 200 gram) groente over te houden na schoonmaken en koken, gebruikt u van verse groente het volgende: bladgroenten, zoals spinazie en andijvie, ± 350 gram niet-slinkende groenten, zoals bloemkool en sperziebonen, ± 250 gram Diepvriesgroente en groente uit blik en glas hebben geen snijafval en slinken niet. Reken op 200 gram per persoon. Zo is één groot blik voldoende voor 2-3 personen en één grote glazen pot voldoende voor 2 personen. Een schaaltje rauwkost is ± 50 gram groente. DAGELIJKS AANBEVOLEN HOEVEELHEDEN GROENTE EN FRUIT ( RICHTLIJNEN VOEDINGSCENTRUM ) PEUTERS KINDEREN TIENERS EN VOLWASSENEN 1-4 JAAR 4-13 JAAR 13 JAAR EN OUDER GROENTE 1-2 2-3 3-4 OPSCHEPLEPELS OPSCHEPLEPELS OPSCHEPLEPELS FRUIT 1-2 KEER FRUIT 1-2 KEER FRUIT 2 KEER FRUIT

Gezond eten kan eenvoudig zijn Zo zet u meer groente en fruit op het menu: Ontbijt Begin de dag eens met fruit of een glas sinaasappel- of grapefruitsap, vers of uit een pak. Plakjes fruit zijn ook lekker als broodbeleg. Of eet yoghurt met fruit of muesli. Lunch Blaadjes sla, plakjes komkommer en reepjes paprika maken uw brood lekker fris. De lunch wordt een uitgebreide en smakelijke maaltijd door er een rauwkostsalade aan toe te voegen. Deze salade kunt u zelf maken of kant-en-klaar kopen. Tussendoor Voor trek tussendoor is een appel, banaan, mandarijn, stuk komkommer of een paar radijsjes een idee. Warme maaltijd Bij elke warme maaltijd hoort een ruime hoeveelheid groente, kort gekookt in weinig water, eventueel verwerkt in een soep of saus. Een pasta-, rijst- of kant-en-klaarmaaltijd kunt u aanvullen met een groentesalade. Diepvriesgroenten zijn net zo gezond als verse groenten. Groenten uit blik of glas zijn prima vervangers als u geen verse of diepvriesgroenten in huis heeft. Vers fruit kan ook heerlijk zijn als toetje.

Dranken Vruchten- en groentesappen kunt u zelf maken, maar zijn ook in vele smaken te koop. Sap bevat overigens minder vezel dan een hele vrucht en kan daarom vers fruit niet helemaal vervangen. Verrijkte voeding en preparaten niet nodig Er zijn steeds meer voedingsmiddelen te koop die verrijkt zijn met speciale voedingsstoffen, zoals extra vitaminen, mineralen of voedingsvezel. Deze voeding wordt ook wel functionele voeding of functional foods genoemd. Aanvulling met verrijkte voeding is zelden nodig. Ze kunnen nuttig zijn bij specifieke problemen, zoals een slechte stoelgang. Ze vervangen echter niet een gezonde voeding. Ze zijn ook geen goedmakertje bij ongezonde voeding. Er zijn geen aanwijzingen dat deze producten tegen kanker beschermen. Voeding bij kanker Gezonde voeding is ook belangrijk voor patiënten met kanker. Voor hen gelden eveneens de richtlijnen van het Voedingscentrum, tenzij aangepaste voeding nodig is vanwege de behandeling of problemen met de ziekte. Kanker kan niet genezen door uitsluitend gezonde voeding of een speciaal dieet. Bij iemand met kanker kun je achteraf nooit zeggen dat zijn ziekte het gevolg is van zijn eetgewoonten.

Meer informatie over groente en fruit? Met algemene vragen over voeding kunt u terecht bij het Voedingscentrum: 070-306 88 88 (maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur). E-mail: voedingscentrum@vc.agro.nl Internet: www.voedingscentrum.nl Voor vragen over groente en fruit kunt u terecht bij het Voorlichtingsbureau Groenten en Fruit. Telefoon 079-347 08 08. E-mail: vgf@groentenenfruit.nl Internet: www.groentenenfruit.nl Ook is hier een groente-en-fruitwijzer verkrijgbaar met praktische tips. Meer informatie over voeding en kanker? Meer informatie over de relatie voeding en kanker staat in de gratis KWF-brochure Gezond eten, minder kans op kanker. Deze kunt u bestellen via de gratis Hulp- en Informatielijn van de Nederlandse Kankerbestrijding/KWF: 0800-022 66 22 of 0800 - KWFKANKER (7 dagen per week 24 uur per dag). Voor persoonlijke vragen over voeding en kanker kunt u deze lijn ook bellen op werkdagen van 10.00-12.30 uur en van 13.30-16.00 uur. Internet: www.kankerbestrijding.nl Wilt u weten of u voldoende groente en fruit eet? Doe dan de eettest op internet.

KWF, voorjaar 2002