Kaliumverrijkt voedingsadvies

Transcriptie

1 Kaliumverrijkt voedingsadvies

2 Wat doet kalium in het lichaam Kalium heeft een belangrijke rol bij de bloeddruk en het doorgeven van prikkels naar het zenuwstelsel. Het zorgt tevens voor het samentrekken van de spieren, de energiehuishouding in de spieren en heeft een belangrijke rol bij bij de bloedruk. Een gezonde voeding, rijk aan kalium, helpt mee een tekort aan kalium te voorkomen of te verminderen. Het is niet wenselijk om op eigen initiatief zonder medische noodzaak te starten met dit kaliumverrijkte voedingsadvies. Wat zijn kaliumrijke voedingsmiddelen Kalium komt bijna in alle voedingsmiddelen voor. De belangrijkste bronnen van kalium worden hieronder benoemd. Groenten Groenten bevatten veel kalium. Groenten die met name veel kalium bevatten zijn: spinazie, postelein, andijvie, tomaten, peulvruchten (kapucijners, bruine bonen, linzen, witte bonen). Eet vaker rauwe groenten, zoals ijsbergsla, tomaat en bleekselderij. Kalium is oplosbaar in water. Daarom is het kaliumgehalte van rauwe groenten hoger dan van gekookte groenten (Gedroogde) vruchten en vruchtensappen Fruit bevat ook veel kalium. Denk hierbij vooral aan banaan, kiwi, meloen, rode bessen. Een andere kaliumrijke bron is gedroogd fruit zoals gedroogde abrikozen, appeltjes, banaan, vijgen, krenten/rozijnen of tuttifrutti. Ook kunt u fruit vervangen door vruchtensap. Te denken valt aan sinaasappelsap, appelsap, tweedrank, tomatensap, druivensap, sinaasappelsap of appelsap. Tomatensap en banaan bevatten het 2

3 hoogste kaliumgehalte. Aardappelen Aardappelen leveren een belangrijke bijdrage aan het kaliumgehalte. De aardappelen kunt u het beste bakken, koken in de magnetron, koken in de snelkookpan of stoompan heeft de voorkeur. Hierbij wordt minder water gebruikt en de bereidingstijd is korter waardoor meer kalium in de voeding blijft. Aardappelen gekookt in veel water bevatten het minste kalium. De reden hiervan is dat kalium oplost in water.. Melk en melkproducten Voorbeelden van melkproducten zijn karnemelk, melk en chocolademelk, vla, rijste- of havermoutpap, pudding en yoghurt. Volkoren graanproducten Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vezels hebben over het algemeen een hoger kaliumgehalte. Voorbeelden hiervan zijn volkoren- en bruinbrood, bruine rijst en deegwaren, muesli, volkoren ontbijtgranen, ontbijtgranen met gedroogde vruchten. Diversen; zoals chips, noten/pinda s, stroop, cacao, koffie Voedingsmiddelen die ook veel kalium bevatten zijn:koffie, chips, noten, pinda s, pindakaas, stroop, chocolade(producten), sojameel en natriumarme smaakmakers (natriumarme bouillonpoeder, natriumarm zout e.d.) Een andere mogelijkheid is het kopen van kaliumtabletten bij de reformzaak of drogist. In overleg met uw arts kunt u deze tabletten 3

4 overwegen. Hoeveel kalium heeft u per dag nodig In Nederland is er geen aanbeveling voor kalium, maar in Europa wordt er uitgegaan van mg per dag voor volwassenen. In Nederland krijgt een volwassen vrouw via het voedsel gemiddeld 3000 tot 3500 mg kalium per dag binnen en een volwassen man ongeveer 4000 mg. De top 20 van kaliumrijke voedingsmiddelen 4

5 volkorenbrood, sneetje (35 gram) 85 bruinbrood, sneetje (35 gram) 60 Hoeveelheid kalium in mg aardappelen, 1 kleine (50 gram) 185 groenten, grote lepel (50 gram gekookt) 115 rauwkost grote lepel (50 gram) 115 vlees (1 stukje`a 75 gram gaar) 280 vis (125 gram rauw) 250 appelmoes, schaaltje (200 gram) 190 tomatensap, glas 320 sinaasappelsap, glas 290 appelsap, glas 150 koffie, kopje 115 yoghurt, schaaltje (150 gram) 230 melk, glas 245 karnemelk, glas 210 banaan, 1 stuks 340 noten, 1 handje (20 gram) 130 peulvruchten, grote lepel (50 gram) 140 zakje chips (30gram) 320 reep chocolade (45gram) 180 De dranken zijn per glas van 150 ml berekend. Voedingsmiddelen die de opname van kalium beïnvloeden 5

6 Drop en zoethoutthee verlagen het kaliumgehalte. Gezonde voeding Wat heeft u dagelijks nodig? Brood Halvarine Kaas Vleeswaren Melk en melkproducten Vlees, vis, kip Margarine, voor bereiding Aardappelen Groente Fruit/vruchtensappen Dranken (incl. melk) 5-7 sneetjes dun besmeren 1-2 plakken 1-2 plakken minimaal 3 glazen of schaaltjes 100 gram (75 gram gaar) 3-5 kleine 4 grote opscheplepels (200 gram) minimaal 2 stuks minimaal 1,5 liter Tips bij het bereiden van de warme maaltijd De wijze van bereiden heeft invloed op het kaliumgehalte van de maaltijden. Kalium gaat bij koken voor een deel over in het kookwater. Kook de aardappelen en groente niet in te ruim water. Het is beter om bij het koken weinig water te gebruiken. Gebruik eventueel het kookwater als basis van een sausje. Ook gekookte aardappelen in de schil, gepofte aardappelen, gebakken aardappelen en patat zijn goede alternatieven. Roerbakken, smoren, het meekoken in aluminiumfolie, koken in de magnetron (minder water en kortere bereidingstijd), het bereiden in een 6

7 stoompan en het koken in een snelkookpan geven een minder groot kaliumverlies dan het koken op de traditionele manier. Wat betreft keukenzout, kan er worden gekozen voor vervangende mineraalmengsels, zoals Jozo Light (kaliumzout), Losalt (mineraalzout) of dieetzout. Deze hebben een lager zoutgehalte en een hoger kaliumgehalte. Let hierbij op onderstaande waarschuwing: Waarschuwing bij het gebruik van kaliumrijke voedingsmiddelen Teveel kalium is gevaarlijk. Een teveel kan hartritmestoornissen geven. Sommige medicijnen verhogen uw kaliumgehalte in het bloed. U kunt hierover meer informatie krijgen bij uw huisarts/voorschrijvend specialist of bij de apotheek. Mensen met nierfunctiestoornissen kunnen een verhoogd kalium hebben. Zij moeten niet zonder overleg met hun huisarts of specialist kaliumverhogende voedingsproducten gaan gebruiken. Heeft u nog vragen Deze folder is niet bedoeld als vervanging van mondelinge informatie, maar als aanvulling hierop. Hierdoor is het mogelijk om alles nog eens rustig na te lezen. Heeft u nog vragen, neemt u dan contact op met de afdeling diëtetiek: telefoon U kunt ons iedere werkdag bereiken tussen uur en tussen uur. 7

8