RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVERBETERING o.b.s. De Akker Plaats : Sleen BRIN nummer : 09HH C1 Onderzoeksnummer : 282698 Datum onderzoek : 28 april 2015 Datum vaststelling : 17 juni 2015
Pagina 2 van 12
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT................................. 12 Pagina 3 van 12
Pagina 4 van 12
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 28 april 2015 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op o.b.s. De Akker. Daarbij is gekeken naar de kwaliteit van het onderwijs en naar naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 26 juni 2014 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en in het onderwijsleerproces op o.b.s. De Akker. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 15 september 2014. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan in hoeverre de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, heeft de inspectie nu een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie Tijdens het kwaliteitsonderzoek in 2014 is gebleken dat de eindopbrengsten (over drie jaren bezien) onvoldoende waren evenals een aantal indicatoren voor de aspecten begeleiding en leerlingenzorg. Er waren geen tekortkomingen met betrekking tot de wettelijke vereisten. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten schooljaarverslag en schooljaarplan. Pagina 5 van 12
Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2, 3/4, 6, 7 en 8. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, begeleiding, leerlingenzorg en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 12
2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Daarnaast heeft de inspectie enkele controles uitgevoerd op bepaalde standaard gecontroleerde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Opbrengsten 1 2 3 4 5 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Leerstofaanbod 1 2 3 4 2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. Pagina 7 van 12
Leerstofaanbod 1 2 3 4 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Didactisch handelen 1 2 3 4 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Begeleiding 1 2 3 4 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 1 2 3 4 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg 1 2 3 4 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). Pagina 8 van 12
Wet- en regelgeving Ja Nee NT1B NT2A NT4A NT4B In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op obs De Akker als voldoende. Dit doet zij op basis van de eindopbrengsten die evenals de resultaten gedurende de schoolperiode van voldoende niveau zijn. Verder zijn in het onderwijsleerproces geen van de onderzochte indicatoren als onvoldoende beoordeeld. De school laat hiermee zien dat zij grote vorderingen heeft gemaakt in de kwaliteit van haar onderwijs. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Context Sinds 1975 zit de school in het huidige gebouw, wel zijn verschillende aanpassingen aan het gebouw geweest ter verbetering van de leeromgeving. het is ook een school die de laatste jaren het aantal leerlingen terug ziet lopen vanwege krimp. In het afgelopen jaar is het in het team onrustig geweest en zijn er personele wisselingen geweest. Het huidige team is toegewijd en bereid om veranderingen door te voeren. Een aantal van die verbeteringen is duidelijk zichtbaar. Zo zijn er voor alle vakken nu groepsplannen ingevoerd en is er een, door alle leraren gebruikt, analysedocument voor de analyse van de resultaten van onder meer de methodegebonden toetsen. Naast de bevindingen van de inspectie geeft het team aan trots te zijn op het feit dat ze altijd bij elkaar aan Pagina 9 van 12
kunnen kloppen om elkaar verder te helpen. Ook is men trots op de doorgaande leerlijnen die voor alle groepen zijn ontwikkeld. Opbrengsten De leerresultaten aan het eind van de basisschoolperiode zijn, over drie jaar bezien, voldoende. De resultaten van het laatste schooljaar (2015) zijn voldoende. De resultaten gedurende de schoolperiode zijn eveneens voldoende. In haar oordeel betrekt de inspectie de resultaten van de toetsen voor technisch lezen (groepen 3 en 4), rekenen en wiskunde (groepen 4 en 6) en begrijpend lezen (groep 6). De resultaten van beide toetsen van groep 6 liggen onder de ondergrens die de inspectie hiervoor hanteert. De tussentijdse resultaten zijn daardoor wel voldoende, maar ook kwetsbaar waarvoor de inspectie aandacht vraagt. Leerstofaanbod In het aanbod doen zich geen wezenlijke knelpunten voor. Alle indicatoren zijn als voldoende gewaardeerd. De school gebruikt voor de lessen voor de basisvakken in de groepen 3 tot en met 8 methoden die de kerndoelen dekken. Voor rekenen en wiskundie is onlangs een nieuwe methode in gebruikt genomen. In de groepen 1 en 2 maakt zij gebruik van uitgewerkte thema s waarbij de activiteiten gekoppeld zijn aan tussendoelen. Didactisch handelen Het didactisch handelen is van voldoende niveau. De school is gestart met coöperatief leren en in dat kader worden de groepen meerdere keren per schooljaar door de directeur en intern begeleider bezocht. Verder vindt er heldere uitleg plaats waarbij aandacht is voor het geleerde uit eerdere lessen. De lesdoelen komen daarbij in voldoende mate aanbod. De leerlingen zijn betrokken bij de lessen en weten goed wat van hen verwacht wordt. Begeleiding en leerlingenzorg De school gebruikt in alle groepen landelijk genormeerde toetsen om de ontwikkeling van de leerprestaties te volgen. Ook gebruikt de school een gestructureerd observatieformulier om de ontwikkeling van de kleuters te volgen. Sinds dit schooljaar is obs De Akker overgestapt naar een ander instrument maar ook dit nieuwe formulier wordt goed bijgehouden. Uit deze observaties blijkt welke ontwikkeling de leerlingen doorlopen. Voor de analayse van de leerresultaten gebruikt het team een analyseformulier waaruit conclusies voor het vervolg van het onderwijs volgt. Pagina 10 van 12
De school heeft duidelijke criteria opgesteld wanneer extra zorg noodzakelijk is. Voor de handelingsplanning maakt de school gebruik van groepsplannen en een bijbehorende groepsobservatie en zoals hierboven al aan gerefereerd, analyseformulieren. In de groepsplannen zijn naast de huidige resultaten tevens concrete en specifieke doelen beschreven. De school doet dit voor elke leerling die zorg nodig heeft. Mocht extra ondersteuning nodig zijn dan is een handelingsplan of ontwikkelingsperspectief opgesteld. De organisatie van de extra zorg staat beschreven in de groepsplannen en is eveneens vastgelegd in de weekplanning. De evaluatie van de groepsplannen en handelingsplannen vindt voldoende adequaat plaats maar kan scherper door structureel meer aandacht te hebben voor het vervolg van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft een beeld van haar leerling-populatie en stemt daar haar aanbod op af. De resultaten van de leerlingen evalueert de school op voldoende wijze. Er zijn daarbij duidelijke conclusies getrokken die uitmonden in verbeteractiviteiten voor het onderwijsleerproces. De school evalueert, met een specifiek instrument, haar onderwijsleerproces en heeft daarvoor een vierjarige planning opgesteld. Ook is zij bezig, gezamenlijk met het bestuur, om de speerpunten voor de komende vier jaren uit te werken. Zij doet dit ondermeer door het team en ouders over het onderwijsleerproces te bevragen. De uit de evaluatie voortvloeiende verbeteractiviteiten worden planmatig opgepakt. Daarbij heeft de school over het algemeen heldere doelen beschreven en is aangegeven wanneer het resultaat bereikt moet zijn. De school borgt de gemaakte afspraken en doet dit onder meer door het uitvoeren van groepsbezoeken,waaronder ook collegiale consultaties, en door de gemaakte afspraken regelmatig te bespreken in teamvergaderingen. Rapportage aan belanghebbenden vindt eveneens voldoende plaats. De verbeteractiviteiten en de resultaten van de school zijn opgenomen in ondermeer de nieuwsbrieven en de schoolgids. Pagina 11 van 12
3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan obs De Akker het basisarrangement toe. De kwaliteit van het onderwijs is weer voldoende. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 12 van 12