Hoofdstuk 5: Communicatie Optimale communicatie in een school schept een gevoel van veiligheid, die belangrijk is zowel voor kinderen als voor het onderwijsteam. De kansen tot communicatie worden in onze school zoveel mogelijk benut. Onze school wil een zo doorzichtig mogelijk profiel hebben, wat betekent dat de informatie naar de kinderen, naar de ouders en in het team maximaal moet nagestreefd worden. Dat wil niet zeggen dat aan de kern van de theoretische opties en afgeleide doelstellingen kan geraakt worden. Ouders kiezen op basis van objectieve en / of subjectieve gegevens al of niet om hun kinderen naar onze school te sturen. Bij een keuze ten gunste van onze school moeten ze ook zeker zijn wat wij hen aanbieden. We hebben oog voor de groep die leerlingen in de klas vormen. We durven ons inzetten om het groepsaspect van de klas te bevorderen, te doen groeien. We zoeken naar wat de sfeer in onze klas bepaalt. We hebben eveneens oog voor de klassen die de school vormen. We proberen inzicht te verkrijgen in de relaties die onder de leerlingen leven. We durven ook onze eigen plaats in de groep te bevragen. We zoeken naar activiteiten waarbij de kinderen de gelegenheid krijgen van elkaar te leren en met elkaar te delen. We hebben bijzondere aandacht voor de overgang kleuter-lager en lager-secundair en bereiden de kinderen daarop voor. 5.1. Communicatie met en tussen de kinderen De communicatie tussen de leerkrachten en de kinderen situeert zich op drie terreinen: relationeel, structureel en methodisch. Op relationeel vlak Wij menen dat elk kind recht heeft op een relatie met de leerkracht, gesteund op echtheid, positief aanvaarden en empathie. We stimuleren de kinderen echt te zijn (gevoelsuitingen, oplossingen zoeken voor spanningen, durven risico s nemen om niet ernstig genomen te worden, ). Wij vinden dat in het groeiproces de kinderen zichzelf en anderen positief moeten kunnen aanvaarden. Daarom spreken we als leerkracht geen waarde oordelen uit over de kinderen, maar proberen wij de gedragspatronen te begrijpen en te veranderen. Dit kan maar wanneer wij als leerkracht empathisch reageren: de kinderen proberen te begrijpen in hun beleving en hun gezichtspunt. Onze school werkt met een jaarthema dat uitmondt in het traditionele tuinfeest einde juni. Dit schooljaar is het thema Wind. Om de pestrelaties aan te pakken, werd actie ondernomen op diverse terreinen: - in de kleuterklas is pesten vermijden door massage vast onderdeel in het weekprogramma; - in de 1 ste graad lagere wordt gewerkt met het project Er zit een schat verborgen in jezelf ; Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 43
- vanaf het 3 de leerjaar passen de leerkrachten de principes van het No Blame -project toe. - ZIEN op parnassys - daarnaast vormen de speelgoedkoffers op speelplaats lagere een efficiënt middel om de verveling tegen te gaan; Op structureel vlak Wij gaan als leerkrachten wekelijks (lager) of dagelijks (kleuter) over tot het voeren van kringgesprekken. Ze verhogen het communiceren, het zich veilig voelen en maken overgangen mogelijk tussen school en thuis. De materiele inrichting van de school proberen wij zo te voorzien dat de kinderen er geborgenheid kunnen vinden. Vragen of verkregen informatie worden doorgespeeld naar de leerlingenraad. Vanuit de leerlingenraad worden de voorstellen, vragen en bedenkingen gegroepeerd naar voor gebracht in de volksvergaderingen met alle klassen van de lagere afdeling, voor iedere vakantie. Leerlingenparticipatie in onze school: Leerlingenraad en volksvergadering: leerlingen beslissen mee; Onderhoud vlindertuin Groentenbakken op de kinderboerderij (L3) Op methodisch vlak We maken de communicatie mogelijk door veel activiteiten te organiseren waarbij de kinderen zich kunnen uiten op verbaal en non-verbaal gebied. Spreken met overheidsinstanties, wijkbewoners, kinderen uit andere scholen, via telefoon, briefwisseling, Gesprekken zijn een geschikte vorm, evenals lichamelijke expressie, toneel, Ook het aanpakken van het leerproces in projecten houdt communicatie in zich. Informatie wordt dagelijks mondeling uitgewisseld in en buiten de klas: tijdens kringgesprekken, volksvergadering, d.m.v. de schoolagenda, tijdens informele momenten, Er is informatie uitwisseling via de tweewekelijkse nieuwsbrief en via een info blaadje, wanneer noodzakelijk. Ook via de website en het ouderportaal of email aan de ouders. Kinderen kunnen met ideeën en problemen altijd terecht bij de afgevaardigden in de leerlingenraad of via de ideeënbus in de zaal. Op leerling niveau kennen we peter en meterschap Bij het peer-tutoring lezen tussen de leerlingen van het vijfde en het tweede leerjaar; Mini-juf of mini-meester om klasgenoten te helpen bij leermoeilijkheden Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 44
5.2. Communicatie met de ouders) De school hanteert een klantvriendelijk onthaal. Ouders zijn altijd welkom op school en staan nooit voor een gesloten deur; Er is regelmatig overleg met een afvaardiging tijdens vergaderingen van de ouderraad. Daarin zetelt naast de directie minstens één afgevaardigde van de leerkrachten. Opvoedingsondersteunende ouderavonden worden georganiseerd in samenwerking met de ouderraad. Dit schooljaar organiseert de ouderraad voor de 5 de maal een jeugdboekenbeurs in het 2 de trimester; In de 1 ste kleuterklas en peuterklas wordt er werk gemaakt van een fotoboek. De ouders worden uitgenodigd om de omgeving van hun kleuter te illustreren aan de hand van foto s en knipsels. In de andere klassen worden soms foto s gehanteerd binnen een bepaald thema; Alle ouders met internetverbinding krijgen toegang tot het ouderportaal van ParnasSys. Daar kunnen ze alle informatie over de school lezen, alsook info over hun kind (leerlingenkaart; klasgroep; hulpplan, ); daarbij komt ook het BLOG systeem Ouders worden soms bevraagd o.a. via enquête; Ouders ontvangen eind augustus een extra nieuwsbrief; Ouders ontvangen in september de informatiebrochure en de eventuele aanpassingen aan het schoolreglement; Worden op regelmatige basis meegegeven aan de ouders: o Heen- en weerschriftje kleuters: met infobrieven, noteren van informatie van juf voor ouders en omgekeerd, meldingen, o Agenda: indien nodig worden opmerkingen genoteerd i.v.m. leerresultaten, gedrag, houding, activiteiten in de klas. Leerlingen kunnen hierin ook zichzelf beoordelen; o Weekrapport: met het weekrapport evalueren wij de leer- en werkhoudingen en de sociale vaardigheden van de kinderen. Met deze terugblik op de voorbije week worden zij gestimuleerd hun houding en gedrag in vraag te stellen. Ook worden de ouders hierdoor meer betrokken bij hoe het hun kinderen dagelijks op school vergaat en kunnen zij hun kinderen hierover aanspreken. o Menu op website o Tweewekelijkse nieuwsbrief; o Rapport (4 keer per schooljaar) met grotere klemtoon op de schriftelijke neerslag en minder op het puntenresultaat. Ouders krijgen een schriftelijke neerslag, maar kunnen het rapport ook lezen op het ouderportaal; Wanneer nodig wordt een bijkomend infoblad meegegeven met de kinderen; Een oudercontact wordt georganiseerd in de maanden oktober (niet voor L1), december en juni. Hierbij worden de evaluaties en schoolvorderingen per kind besproken; In het begin van het schooljaar wordt een info avond georganiseerd voor ouders met kinderen in het 1 ste leerjaar. Ouders van kinderen uit het 6 de leerjaar kunnen op een speciaal voor hen ingerichte avond (tweede trimester) communiceren met het CLB-team, de Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 45
leerkracht en de directie. De overgang naar het secundair onderwijs wordt besproken samen met ouders van ex-leerlingen; Op het einde van het schooljaar wordt een info avond georganiseerd voor ouders met kinderen in de 3 de kleuterklas die de overstap naar de lagere afdeling maken. Ook het CLB team is aanwezig; De laatste week van augustus wordt een kennismakingsmoment georganiseerd voor ouders en kinderen met de nieuwe klas en leerkracht. Het is het bij wie zit ik moment?. Gedurende enkele uren zwaaien de school en klasdeuren open en kan elk kind met zijn familie een kijkje nemen in de klas van het komende schooljaar. Kinderen en ouders weten waar ze terecht kunnen; Bij de communicatie met ouders van allochtone kinderen, die de Nederlandse, Franse of Engelse taal niet beheersen wordt beroep gedaan op andere ouders van allochtone kinderen die deze talen wel beheersen. Zie ook ParnasSys (sublesgroep Thuistaal Niet Nederlands); Het tijdschrift Klasse voor Ouders wordt meegegeven. Ouders worden in afspraak met de directie en / of de zorgcoördinator en / of het CLB team gecontacteerd en uitgenodigd indien er zich een probleem voordoet met hun kind. 5.3. Communicatie met het CLB Hulpvragen voor CLB verlopen altijd via directie of zorgcoördinator; Het CLB is aanwezig op oudercontactavonden en op info avonden; Het CLB wordt telkens uitgenodigd bij probleemgevallen; Resultaten van testen (onderzoek) door CLB worden doorgespeeld; Verslagen van behandelingen en vorderingen worden in het leerlingendossier (ParnasSys) opgenomen. 5.4. Communicatie met de pedagogische begeleidingsdienst Communicatie met de pedagogische adviseurs verloopt via de directie. 5.5. Communicatie met het departement onderwijs Communicatie met het werkstation verloopt via directie of administratieve medewerker. 5.6. Communicatie met de scholengroep Communicatie met de algemeen directeur van de scholengroep, Dhr. Marc Castelein, verloopt via de directie. 5.7. Communicatie binnen het schoolteam Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 46
Wij zijn als leerkrachten bereid in team te werken. In de inspraakorganen waarin we een verantwoordelijkheid hebben opgenomen wordt constructief en actief meegewerkt. Ons handelen proberen we bespreekbaar te maken en we staan open voor begeleiding en bijscholing. Ten aanzien van de directie willen wij duidelijk weten en begrijpen waarheen de schoolorganisatie evolueert en welke plannen de directie op dit vlak heeft. Zij zorgt ervoor dat er kansen tot dialoog en overleg en dat de kwaliteit van de communicatie permanent wordt verbeterd; Directie en schoolteam formuleren niet enkel didactische doelstellingen (= wat willen we met onze leerlingen bereiken?). We kunnen ook antwoorden op de vraag: Welke school willen we zijn? Waar willen we met onze school heen? ; Er is wederzijds vertrouwen en alle leden willen zich als gelijkwaardige partners beschouwen, wat betekent: - Beoordelende en veroordelende boodschappen als niet constructief worden beschouwd; - Evaluerende communicatie, gekoppeld wordt aan begeleiding, steun en bijsturend overleg; - De wijze waarop in onze school gecommuniceerd wordt, permanent wordt verbeterd; - Nestbevuiling in geen enkel opzicht getolereerd wordt. Er is soms overleg voor alle titularissen op vrijdagnamiddag tussen 15:10 en 16:00. Wanneer nodig wordt een bijkomend overleg georganiseerd tijdens de week. Pedagogisch-didactische zaken en andere schoolse activiteiten, advies betreffende LTP, het opstellen of aanpassen van SWP, nascholingsplan, vastleggen van afspraken heeft plaats in dit overleg (pedagogische vergadering). Van elk overleg wordt een verslag opgemaakt.; Nieuwe leerkrachten krijgen een rondleiding, worden voorgesteld aan de collega s en krijgen inzage in de verschillende documenten (o.a. vademecum leerkrachten); juf Euresa fungeert als mentor. Bijzondere pedagogische richtlijnen of informatie van de inspectie of de begeleidingsdienst worden behandeld door de directie tijdens het pedagogische overleg; In de leraarskamer ligt ter beschikking van elke leerkracht:. allerlei met de post verkregen info.mededelingen worden gedaan op het bord. Alle andere info (verslagen, dienstnota s, interessante info, ) worden doorgestuurd via mail; Leerkrachten worden elektronisch op de hoogte gebracht van dienstnota s, vergaderingen en andere belangrijke informatie. Leerkrachten die geen e- Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 47
mail thuis of in school kunnen ontvangen, informeren zich via de computer in de leraarskamer; Korte, dagelijkse berichten + uit te delen folders of info zijn te lezen op het bord in de leraarskamer. 5.8. Communicatie met de andere personeelsleden Het AMVD personeel wordt zo vaak als mogelijk betrokken bij de werking van de school. Occasionele gesprekken met directie en personeel zijn hier een uitstekend middel voor, maar evenzeer het trimesteriële overleg. 5.9. Communicatie met de schoolraad Een afvaardiging van het personeel is vertegenwoordigd in de schoolraad. De schoolraad wordt op de hoogte gebracht van de werking van de school, het lestijdenpakket, het schoolwerkplan, geïntegreerde werkweken of dagen, geplande activiteiten, het GOK-actieplan, aankoop methodes, De verslagen van de schoolraad zijn tevens ter inzage van de leerkrachten. 5.10. Communicatie met de ouderraad Op de vergaderingen worden naschoolse activiteiten en opvoedingsondersteunende initiatieven besproken en georganiseerd; De ouderraad communiceert over tal van schoolse beslissingen, zij stelt ze in vraag, evalueert en stuurt ze indien nodig bij; In de ouderraad is de directie en een afvaardiging van de leerkrachten vertegenwoordigd; Bij oudercontactavonden doet het schoolteam beroep op de ouderraad voor het verzorgen van een aangename omkadering (o.a. bar, animatie, aankleding, ); De ouderraad start werkgroepen op die in samenwerking met het schoolteam het schoolleven optimaliseren. Werkgroepen zoals daar zijn: activiteiten voor het verwerven van inkomsten (kaartavond, tuinfeest, wandelzoektocht); alsook enkele woensdagnamiddag-activiteiten voor de kinderen. 5.11. Communicatie met de gemeente, de bevolking Via het verspreiden van folder, krantenberichten, trachten wij onze school in de kijker te zetten; o Uitnodigingen opendeur o Maandelijks een artikeltje in de plaatselijke dorpskrant; Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 48
o Uitnodigen van 2-jarigen op de open peuternamiddagen; o Pers wordt uitgenodigd bij speciale projecten, schoolfeesten, ; Er worden afspraken gemaakt met het zwembad, het culturele centrum, de bibliotheek, ; Folders met bepaalde activiteiten van de stad worden met de leerlingen meegegeven (film, sport, toneel, ); In samenwerking met de stedelijke milieudienst heeft de school zich ingeschreven om mee te werken aan het duurzaamheidscharter. Afspraken met de andere basisscholen in de deelgemeente Marke voor gezamenlijke festiviteiten zoals 11-11-11, septemberkermis, enz.; Binnen de gemeente wordt deelgenomen aan diverse activiteiten zoals toneelvoorstellingen, atletiek, zwemwedstrijden, Onze school staat ter beschikking van de hele gemeenschap. Door het veelvuldig doorspelen van informatie en pogingen tot integratie in de gemeente, affirmeren wij ons als een volwaardige school. 5.12. Communicatie met externen Indien mogelijk en opportuun wordt zoveel mogelijk deelgenomen aan projecten (al dan niet in wedstrijdvorm) die de school positief profileren (vb. Nederlands dictee, loop- en zwemwedstrijd, ) Bibliotheek: bezoek per klas en voorleesweek Er wordt ingegaan op activiteiten georganiseerd door de bibliotheek (vb. contact met jeugdschrijvers; voorleesactiviteit, ) Brandweer: er wordt in samenspraak met de brandweer een tweejaarlijkse evacuatie oefening gedaan; Parochiale aangelegenheden (communie, vormsel, ) worden waargenomen door de leerkracht katholieke godsdienst; De Kortrijkse musea: Broelmuseum worden jaarlijks bezocht. Ook de kleuters krijgen de kans kennis te maken met kunst in het Broelmuseum; Culturele Werkgroep Marke De school organiseert tweejaarlijks GWP s en dit voor 1 e, 2 e en 3 e graad. De communicatie met de centra verloopt altijd met medeweten van directie. Hoofdstuk 5 Communicatie.doc 49