Inleiding Taalkunde 2013 Eindtoets Zet op ieder vel je naam en studentnummer! Dit tentamen bestaat uit 7 vragen. Lees elke vraag goed, en gebruik steeds de witte ruimte op de pagina, of de achterkant van de pagina, om je antwoord op te schrijven. Als je niet zeker bent van je antwoord, gebruik dan een kladpapier en schrijf je antwoord later netjes over. Bij tijdgebrek kun je altijd nog je kladpapier inleveren. Je hebt van 13:30 tot 16:30 de tijd. Succes! 1. Morfologie/Syntaxis Bekijk de volgende contextvrije grammatica (CFG) met startsymbool S. S DP VP DP Det NP NP NP PP N PP P PrN VP VP AP V AP A dan DP Det de alle N taalwetenschappers filosofen P uit in PrN Utrecht V lijken A slimmer dommer a. Geef één zin van precies 9 woorden (inclusief dan ) die deze CFG produceert. Je mag elk terminaal symbool slechts één keer gebruiken. b. Teken de syntactische boomstructuur (inclusief alle non-terminale en terminale symbolen) bij deze zin. Het woordje dan mag je weglaten. c. Schrijf de zin opnieuw op, en geef van alle woorden in de zin aan uit welke morfemen ze bestaan door een streepje tussen de morfemen te plaatsen. d. Geef bij elk streepje aan of er sprake is van samenstelling (compounding), afleiding (derivation) en/of inflectie. 1
2
2. Fonologie Bekijk de volgende Nederlandse woorden en hun syllabificatie: [dop] doop [o.pa] opa [dɔp] dop [ɔp.pas] oppas [rok] rook [po.təәn] poten [rɔk] rok [pɔt.təәn] potten [ro.kəәr] roker a. Welke minimale paren kun je vinden voor [o] en [ɔ]? b. Zijn [o] en [ɔ] in complementaire distributie? Zo ja, geef aan hoe. c Wat kun je op basis van je antwoorden bij (a) en (b) concluderen over [o] en [ɔ] zijn het aparte fonemen, of allofonen van hetzelfde foneem? (toelichting is niet nodig) 3. Pragmatiek Bekijk het volgende dialoogje: A: Karel geeft een feestje. Kom je ook? B: Ik moet met mijn kat naar de dierenarts. Hier zijn drie verschillende gevolgtrekkingen die je kunt maken op basis van deze dialoog: (i) Iemand geeft een feestje. (ii) B heeft een kat. (iii) B is niet van plan op Karels feestje te komen. Elk van deze drie gevolgtrekkingen is een entailment, conversationele implicatuur of presuppositie van één van de zinnen in de dialoog. Laat van (i), (ii) en (iii) zien wat voor soort gevolgtrekking het is door zowel de negatie-test als de cancellatie-test toe te passen. Geef steeds duidelijk aan hoe je de tests hebt uitgevoerd. 3
4
4. Semantiek Ga uit van een domein met daarin Anton (a), Berend (b) en Cornee (c). Alledrie zijn atleten, en de foto van de finish ziet er als volgt uit: Neem deze finish-foto als model M. Gegeven zijn de volgende vertalingen: DraagtZwart(x): x draagt zwarte kleding SnellerDan(x,y): x is sneller dan y Verliezer(x): x finisht als laatste Atleet(x): x is een atleet a. M(Atleet) is {a,b,c}. Geef nu de modeltheoretische interpretatie van DraagtZwart, SnellerDan en Verliezer. Met andere woorden, geef M(DraagtZwart), M(SnellerDan) en M(Verliezer). b. Is de zin Iedere atleet is sneller dan zichzelf waar in dit domein? Waarom wel/niet? Geef in je antwoord zowel de vertaalstap als de interpretatiestap. c. In het gegeven model is de zin Alle verliezers dragen zwarte kleding waar. Vul de lambda termen bij [A] en [B] in in de volgende afleidingsboom. Geef ook de applicatie- en betareductiestappen. 5
6
5. Formele taalkunde Consider the following regular language: L = {S S is a string in {0,1}* containing an equal number of 01 and 10 sequences} Draw an FSA that derives L. Toelichting in het Nederlands: - Een goede Nederlandse vertaling van de conditie zou zijn: S is een string in {0,1}* waarin 01 net zo vaak voorkomt als 10 - Voorbeeld van een string die wel in L zit: 010 - Voorbeeld van een string die niet in L zit: 0101 7
6. Parsing The following grammar is given: 1. NP D N 2. NP D N PP 3. NP PN (PN stands for Proper Noun ) 4. VP V NP 5. VP VP PP 6. PP P NP D: the PN: Germany N: mail P: from V: wrote Parse the following VP using the CKY algorithm by filling the parse table below. VP = wrote the mail from Germany Note 1: If a constituent can be parsed in more than one way, make sure you specify all possible ways clearly. Note 2: In general the CKY algorithm is used to parse complete sentences but here we are looking only at a small fragment of the language consisting of verb phrases. 8
7. Taalacquisitie Geef een voorbeeld (plus toelichting), met onzinwoorden (nonsense words), waarin syntactic bootstrapping kan worden toegepast om woordbetekenissen af te leiden. 9