Visiedocument bestuurlijke samenwerking & IKC vorming SAMEN LEREN, ONTWIKKELEN, WERKEN, LEVEN EN OPVOEDEN 22-10- 2018 REGIO LANGEDIJK & HEERHUGOWAARD Motto: IkKanNu
Inhoudsopgave Samenvatting:... 1 Inleiding... 2 Bestuurlijke samenwerking en Integrale Kindcentra... 2 Het een kan niet zonder het ander... 2 Van Ist naar Soll... 2 Van alleen naar samen voor alle kinderen... 2 Integraal Kindcentrum... 3 Waartoe voeden we op en welk doel willen we bereiken?... 3 IKC: Inclusie - Kansrijk Community... 4 Iedere IKC zijn eigenheid... 4 Context en kennisdeling... 4 Samenvatting: Ontwikkeling in het algemeen en in kinderopvang en onderwijs in het bijzonder vragen om een integraal kindcentra (IKC). Het creëren van IKC s is voor Stichting De Blauwe Loper, Stichting Atrium en Stichting Kinderopvang Langedijk alleen mogelijk als we met elkaar gaan samenwerken, zowel op bestuurlijk als organisatieniveau Het IKC staat voor integraal, inclusie, kansrijk en community. We hebben het nodig om met alle professionals en ouders rondom het kind samen te werken. In dit document willen we u meenemen in de bovenstaande gedachtes. Goed om met elkaar te gaan starten aan deze prachtige ontwikkeling! 1
Inleiding Bestuurlijke samenwerking en Integrale Kindcentra Al langere tijd werken Atrium, De Blauwe Loper en Stichting Kinderopvang Langedijk (SKL) intensief samen. De samenwerking is een logisch gevolg van de landelijke ontwikkelingen in de opvang, het onderwijs en onze samenleving. Besturen worden gestimuleerd om voor bestaande en toekomstige ontwikkelingen gezamenlijk beleid te formuleren en al vastgesteld beleid samen uit te voeren. Door samenwerking worden beleidsmatige kansen benut, die door onze individuele (kleine) bestuurlijke stichtingen zelfstandig niet waargemaakt kunnen worden. Enkele concrete voorbeelden hiervan zijn: veranderingen op het gebied van huisvesting, inspelen op regionale demografische ontwikkelingen, ontwikkeling van de doorgaande ontwikkel- en leerlijn van 0 12 jaar en inspelen op de bestaande spanning op de arbeidsmarkt. Met meer samenwerking kan beter ingespeeld worden op bovenstaande ontwikkelingen. Het een kan niet zonder het ander Door een bestuurlijke samenwerking van onderwijs en opvang kunnen we een oplossing bieden voor de maatschappelijke ontwikkelingen en middels integrale kindcentra (IKC) bouwen en werken aan toekomstgericht en waarde(n)vol onderwijs en opvang. Deze twee samen werken versterkend en komt kinderen, ouders maar ook onze medewerkers direct ten goede. Het maakt samenwerken gemakkelijker en samen leren en spelen plezieriger. Door bundeling van kennis en kunde is het mogelijk om ontwikkel- en leermogelijkheden voor kinderen te realiseren; net als het bewerkstelligen van faciliteiten voor alle medewerkers die voor de organisaties, onafhankelijk van elkaar, onbereikbaar blijven. Hierbij staat centraal: - de continuïteit en kwaliteit van de nieuwe organisaties op duurzame wijze veiligstellen; - de ontwikkelings-, en innovatiekracht binnen onze nieuwe organisatie vergroten; - ons huidige service- en zorgniveau verhogen t.b.v. alle leerlingen en medewerkers; Van Ist naar Soll Van alleen naar samen voor alle kinderen De wereld waarin kinderen opgroeien, verandert in een rap tempo. Bijvoorbeeld: doordat vaders en moeders arbeid en zorg combineren en kinderen een substantieel deel van hun tijd in de kinderopvang doorbrengen. Vanwege echtscheidingen groeien veel kinderen op in een samengesteld of één oudergezin; kinderen groeien op met digitale media en hebben ook internet vriendschappen; ze participeren in groepen en klassen die divers zijn samengesteld, zowel wat de culturele achtergronden betreft als de mogelijkheden (passend onderwijs). De traditionele rol van leraren en pedagogische medewerkers verandert door het bovenstaande. Het vraagt van onze medewerkers een grote mate van samenwerking met alle professionals die betrokken zijn bij de brede ontwikkeling en ontwikkelkansen van alle kinderen. Wij vragen van de medewerkers binnen het IKC dat zij interdisciplinair en flexibel kunnen samenwerken. 2
Dit vraagt om de volgende ontwikkeling van medewerkers en teams: het verwerven van de gewenste kennis over elkaars (gelijke en/of gedifferentieerde) disciplines om te kunnen samenwerken; elkaars taal leren begrijpen en ten dele ook spreken; ervaring opdoen door als team casuïstiek te bespreken; als samenwerkend team praktijkkennis opbouwen; ervaringskennis van ouders, hun sociaal netwerk en dat van leerlingen erkennen en benutten als gelijkwaardige bron van kennis, naast wetenschappelijke en professionele kennis. Zelfreflectie, de wil en het vermogen om aan te sluiten bij anderen Moed, durven en doen Het middel om deze samenwerking optimaal tot stand te laten komen is het integrale kindcentrum. Integraal Kindcentrum Een integraal kind centrum is een onderwijs-, en opvangvoorziening waarin leer- en speel/ontwikkelarrangementen worden aangeboden voor (alle) kinderen in een dorp of buurt. Het doel hiervan is dat ouders hun kinderen naar een centrale plek kunnen brengen. Het IKC is zo ingericht dat door een intensieve samenwerking van partijen (scholen, kinderopvangvoorziening maar bv. ook andere opvoedkundige, zorg -of culturele organisaties) een gezamenlijke en complete ontwikkeling in opvoeding en ondersteuning voor elk kind mogelijk wordt gemaakt. In een Kindcentrum vervagen de grenzen tussen onderwijs, opvang, zorg, cultuur- en sportaanbod, tussen spelen en leren, tussen taken die voor de leerkrachten of voor pedagogische medewerkers of (externe) specialisten zijn weggelegd. Er wordt meerwaarde voor kinderen en hun ouders gecreëerd door een totaalaanbod samen te stellen. Dit is niet alleen praktisch en duurzamer maar het bredere aanbod is ook beter toegankelijk voor alle kinderen. Daarnaast is het leerrendement per definitie hoger, omdat kinderen zich ontwikkelen in de volle breedte en ondersteund worden op alle terreinen. Drempels in afstand (halen brengen), niveaus, sociale achtergrond of milieu verdwijnen en de toegankelijkheid van aanbieders van cultuur, gezondheid- en jeugdzorg, onderwijs, opvang, taal- of sportaanbod neemt toe. Hiermee bevordert een IKC ook kansengelijkheid (een eerlijker verdeeld aanbod) en emancipatie in de samenleving. Alle aanbod is voor zoveel mogelijk kinderen en hun ouders toegankelijk. Waartoe voeden we op en welk doel willen we bereiken? It takes a village to raise a child is in dit kader een kenmerkende uitdrukking. Wij geloven dat het opvoeden, ontwikkelen, samen leren spelen en leven, optimaal gebeurt door alle verantwoordelijke partijen rondom kinderen te laten samenwerken. Community vorming is daarom een doel binnen het IKC. We stellen ons ten doel samen kinderen hun plek in de wereld te laten ontdekken en veroveren. Ieder naar eigen maat en kunnen, ongeacht hun herkomst of beperkingen, waarmee we ook passende zorg en onderwijs realiseren. De afkorting IKC staat voor ons dus feitelijk voor meer dan alleen integraliteit en kindcentra. Het staat naar onze visie ook voor: 3
IKC: Inclusie - Kansrijk Community Het IKC is het geheel waar kinderen welkom zijn om te leren, te spelen, zich optimaal te ontwikkelen om een bijdrage te leveren aan de samenleving en voor te bereiden op vervolgonderwijs. We willen daarin inclusie nastreven, wat betekent dat we iedereen mee kunnen laten doen, ongeacht de verschillen omdat we de verschillen als diversiteit gebruiken - door van en met elkaar te leren. De vorm waarin we dan ons onderwijs en opvang aanbieden is kansrijk voor alle kinderen, ongeacht hun afkomst of ervaringen en ook voor hun ouders. Emancipatie en integratiedoelstellingen kunnen in gezamenlijkheid met andere partners nog beter bereikt worden. De community of learning & living, dus het netwerk van opvoedende en waardenvormende partijen rondom onze kinderen is van maatschappelijke meerwaarde in het dorp, de buurt en/of de regio en beantwoordt aan de behoeften van onze leerlingen en hun ouders. Iedere IKC zijn eigenheid De IKC teams vertalen zelf de visie en de doelstellingen naar hun eigen situatie (professionele autonomie in samenspraak). Als je weet wat je moet doen, kun je het zelf en in eigen regie en tempo ontwikkelen, leren, proberen, oefenen en laten zien. Zoals een kind in de natuurlijke ontwikkelingsfasen dit vanzelfsprekend ervaart. Dat draagt ook bij aan de eigenwaarde, eigenheid en de echtheid van iedere IKC locatie waarbij ieder IKC een eigen gezicht of colour locale kan krijgen, afhankelijk van wat de samenwerkende partners samen tot stand brengen, erin leggen of willen nastreven. Daarin is de authenticiteit van ieder dorp van invloed: vanuit de community bepaalt men samen waar de accenten worden gelegd die voor deze specifieke kinderen nodig of belangrijk zijn. De afstemming daarop bepaalt immers het succes van een specifiek IKC (team). Tegelijk willen we ook de collectieve verbondenheid en kracht benutten en tonen omdat dat ook soliditeit en kwaliteit creëert. Een gezamenlijke backoffice en een gezamenlijk loket voor alle vragen van ouders en partners ondersteunt dit. Context en kennisdeling We houden rekening met de maatschappelijke en politieke context, die voorlopig nog berust op verschillende wetgevingen voor onderwijs en opvang. We onderzoeken en vertrekken vanuit de bedoeling van de wet. Waar nodig zoeken we naar oplossingen, bedenken we alternatieven en bouwen we bruggen. We wisselen expertise met elkaar uit en leren voortdurend van elkaar. We werken in proeftuinen en benutten de experimentele ruimte in de praktijk. We leren ook van goede ervaringen rondom IKC in het land en maken gebruik van wetenschappelijke inzichten en leggen contacten met de samenleving om voeling te houden met de vragen en verwachtingen van morgen. We vieren onze successen. Leren van elkaar en met elkaar door samen te werken aan een sterke pedagogische en didactische omgeving voor alle kinderen! 4