Armoede SAMENLEVING: Opgroeien en opvoeden in armoede

Transcriptie

1 Armoede SAMENLEVING: Opgroeien en opvoeden in armoede Een zaak van iedereen!

2 Wat is armoede? Geen centen Opboksen Schaamte Schrik, bang zijn Isolement Vreet energie Gebrek aan kansen Verlies van zelfvertrouwen

3 Wat is armoede? De buitenkant Armoede is een samenhang van vele elementen die vaak tegelijk aanwezig zijn en elkaar versterken: problemen op school, slechte tewerkstellingskansen, een te klein inkomen, ongezonde huisvesting, een moeilijke thuissituatie. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.

4 Soorten armoede Generatiearmoede: De armoede wordt als t ware doorgegeven van vader op zoon. Moeilijk uit te ontsnappen!

5 Soorten armoede Gekleurde armoede:

6 Soorten armoede Subjectieve armoede: meer en meer mensen geven aan dat ze moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen.

7 Soorten armoede Nieuwe armoede: door economische, sociale gevolgen plots in armoede terecht komen.

8 Wat is armoede? De binnenkant De gevoelens, gedachten en gedragingen Het zelfbeeld en zelfvertrouwen Gevoel van machteloosheid, angst en het falen Bevestigd door allerlei tegenslagen.

9 Link met het Pedagogische Raamwerk

10 Pedagogisch handelen in de kinderopvang

11 PEDAGOGISCHE RAAMWERK wat, waarom & voor wie?

12 Wat is het pedagogische raamwerk NIET? Geen handleiding Niet voorschrijvend Geen resultaatsverbintenis of beoordeling van kwaliteit op basis van meting van kinderen WEL? Erkenning van de professionaliteit van medewerkers Visietekst die duidelijkheid schept over wat van voorzieningen wordt verwacht Richtinggevend en inspirerend (Wat kinderopvang geacht wordt te doen, en waarom, niet hoe) Inspanningsverbintenis

13 Opdrachten t.a.v. kinderen t.a.v. gezinnen t.a.v. de samenleving Kijk op kinderen op gezinnen op de samenleving Pedagogisch handelen t.a.v. kinderen t.a.v. gezinnen t.a.v. de samenleving Voorwaarden

14 Link Pedagogische raamwerk & Armoede Opdrachten Voorbereiden op samenleving Inclusie en sociale cohesie Gelijke kansen Ecologisch bewustzijn Levenslang leren Kijk op samenleving Respect voor diversiteit Inclusieve en democratische samenleving Duurzame samenleving Pedagogische handelen Erkennen en waarderen diversiteit Samenwerking

15 Samenleving Opdrachten Bijdragen tot gelijke kansen Uitsluiting van kansengroepen tegengaan Maatschappelijke participatie mogelijk maken: Maximale ontwikkelingskansen voor kinderen Gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid Zorgen voor inclusie en sociale cohesie Kinderen leren omgaan met maatschappelijke diversiteit. Kinderen en ouders leren open staan voor anderen en hun manier van leven. KO is een plek waar iedereen erbij hoort ongeacht afkomst, beperking, levensstijl, gezinsvorm,

16 Samenleving Kijk op samenleving Respect voor diversiteit KO ziet diversiteit als uitgangspunt, alle kinderen en ouders voelen zich welkom en veilig. KO is een plek waar vooroordelen en discriminatie effectief worden aangepakt. Opvoeden in een inclusieve en democratische samenleving KO streeft naar een inclusieve samenleving waarin elke persoon zich welkom voelt, ongeacht afkomst, beperking, levensstijl, gezinsvorm,

17 Wat betekenen wij, als opvang voor mensen uit armoede? Wat doen wij als opvang reeds? Wat loopt goed in onze opvang? Wat loopt soms moeilijk in de opvang in samenwerking met mensen in armoede?

18 Wat loopt goed in onze opvang? Werken met kosteloos materiaal. Reserve materiaal, ruilhoekje, uitleenhoekje, weggeefkast Pamperbank Multimedia ter beschikking stellen. Mensen laten kennis maken met verschillende mogelijkheden/ voordelen (vb. spelotheek). Uitstappen maken = kansen bieden (vb. bibliotheek). Zelf nadenken over mogelijke drempels die gezinnen ervaren. Huisbezoek afleggen, mensen aanspreken in hun vertrouwde omgeving (lukt niet bij iedereen/schaamte). Afbetalingssysteem. Verschillende betalingsmogelijkheden, samen kijken wat haalbaar is (vb. cash/in stukjes). De financiële problemen worden door de leidinggevende besproken, niet door de kindbegeleiders. 20% bezetting voor kansarme gezinnen Samenwerken met toeleiders die werken met mensen in armoede. Opleiding en ondersteuning van kindbegeleiders. Zaken aanbieden, maar dan voor elk kind, zonder uitsluiting (vb. ontbijt aanbieden aan kinderen in de opvang). Ouders aanspreken over de talenten van hun kind en hen proberen betrekken in de opvoeding. Individuele benadering van gezinnen bij problemen. Doorverwijzen naar instanties en voorzieningen. Oefenen opvangplan (respijtdagen tellen tijdens dit oefenplan nog niet). Helpen bij administratie. (vb. kindcode, inschrijven onderwijs)

19 Wat loopt soms moeilijk in de opvang? Hygiëne niet oké. Hoe hier over communiceren? Bewustwording van ons referentiekader! (vaardigheidskloof - middelen?) Als we zelf iets ondernemen voor de kinderen, moeten we dat eerlijk zeggen tegen de ouders? (vb. kind wassen) Communicatie met gezinnen. Kindbegeleiders kunnen onderling zeer negatief zijn over ouders (clichés/roddelen). Ouders komen niet op dagen op ouderactiviteiten. Wat mogen we verwachten van mensen? Het is moeilijk een sociale mix te krijgen in de werking. Mensen durven de stap niet zetten naar financiële hulp (gevoel van schaamte). We botsen op weerstand wanneer we mensen op materieel vlak willen helpen.

20 Stellingen en casussen De kloven van armoede De krachten van gezinnen Betekenis voor de kinderen Tips

21 Armoede-kloven Vaardigheidskloof Kenniskloof Participatiekloof Structurele kloof Gevoelenskloof Krachtenkloof

22 De vaardigheidskloof

23 De kenniskloof

24 De participatiekloof

25 De structurele kloof Recht op onderwijs Recht op huisvesting Recht op gezondheid Recht op maatschappelijke dienstverlening Recht op recht Recht op tewerkstelling

26 De gevoelskloof

27 De krachtenkloof

28 Werken met. Tips om mee te nemen Studenten gevoelig maken voor de problematiek (De Katrol). Meer opleidingen voor personeel op verschillend niveau. Tips van andere voorzieningen meenemen. Wat loopt goed en kan ook worden uitgeprobeerd? Duidelijk en helder omschreven reglement. Durven flexibel omgaan met de uitvoering van het reglement. Bewustwording van het eigen referentiekader, nu en dan verplaatsen in de schoenen van anderen. Helpen bij de uitbouw van een netwerk. Wees je bewust van vooroordelen. Wees je bewust van de kloven, de gevoelens van mensen. (vb. durven niet naar de spelotheek te gaan uit schrik dat er iets gaat stuk gaan)

29 Werken met. Tips om mee te nemen Niet direct een oplossing bieden, geloven in de kracht van mensen. Mensen weten heel vaak de oplossingen van hun probleem, maar kunnen het vaak niet alleen. Probeer samen te bekijken wat haalbaar is voor gezinnen en geef hen erkenning. Beperk je niet enkel formele momenten, neem tijd voor informele momenten. Neem tijd om te luisteren, écht te luisteren Peil naar beleving, geef erkenning en probeer eens in hun schoenen te lopen. Focus op wat goed loopt, blijf positief over kleine stapjes en stel geen te hoge verwachtingen. Praat dezelfde taal, bevraag waarom iets niet goed lukt. Wees je bewust dat mensen niet alles begrijpen wat je zegt. Ga niet uit van evidenties. Ga in dialoog met de mensen. Erkenning geven: wat ik voel, voel ik ook. Wat jij voelt, voel jij ook! Blijf je bewust van wat jij allemaal betekent voor het kind!