Diverser personeel. Mooi, en dan? Dr. Mtinkheni Gondwe

Transcriptie

1 Diverser personeel. Mooi, en dan? Dr. Mtinkheni Gondwe Strategische Beleidsadviseur Team Kennis & Innovatie 16 april 2019

2 Homogene samenlevingen zijn verleden tijd 2

3 Reacties op diversiteit Interculturaliteit Er is diversiteit en verbinding. Op meerdere facetten van de samenleving. De aandacht gaat eerder naar overeenmkomsten dan naar verschillen. Multiculturaliteit Er is diversiteit en het is in de straatbeeld te zien. Maar, er is weinig verbinding. Er wordt naast elkaar geleefd. Assimilatie Vraagt volledige aanpassing. Van migranten & minderheden wordt verwacht dat ze zich zo snel en perfect mogelijk aanpassen aan de dominante lokale cultuur. Voorwaarde voor toegang. 3

4 Reflectie op Interculturaliteit Hoe haalbaar is de interculturele situatie? Ken je een context (organisatie, school, wijk, land) die intercultureel is? Is er verbinding op alle terreinen (taal, etniciteit, religie, politiek, gewoontes, tradities)? Wat zijn de voordelen van interculturaliteit? En de uitdagingen? 4

5 Reflectie op Multiculturaliteit Wat zijn de mogelijke oorzaken van een multiculturele situatie? Wat zijn de voordelen van een multiculturele scenario? Wat zijn de uitdagingen van een multiculturele scenario? 5

6 Reflectie op Assimilatie Bestaat er een situatie van volledige aanpassing? Waarom is dat? Wat levert assimilatie op? Wat zijn de uitdagingen van assimilatie? 6

7 Reacties op diversiteit Interculturaliteit Er is diversiteit en verbinding. Haalbaar op sommige dimensies. Multiculturaliteit Er is diversiteit, maar weinig verbinding. Er wordt naast elkaar geleefd. Versterkt angst en onbegrip. Polarisatie. Assimilatie Vraagt volledige aanpassing. Er is aan de buitenkant volledige aanpassing. Diversiteit is verborgen. 7

8 Omgaan met verschillen Welke competenties heb je daarvoor nodig? 8

9 Interculturele vaardigheden Interculturele vaardigheden vormen de basis voor succesvol omgaan met diversiteit. Interculturele bewustzijn Accepteren dat verschillen bestaan en begrijpen dat verschillen invloed hebben op percepties, meningen, en ideeën over jezelf en anderen. Interculturele sensitiviteit Kwesties vanuit verschillende perspectieven kunnen bekijken en open, fatsoenlijk en effectief omgaan met mensen met verschillende achtergronden. Interculturele communicatie Rekening houden met culturele gevoeligheden in je communicatie met anderen, met respect voor de menselijke waardigheid. kennis houding - gedrag 9

10 Hoe wordt je intercultureel bewust? Professor James Banks, University of Washington: diversity in the workplace literatuur. Management is verantwoordelijk. Verankering in HR beleid: focus niet alleen op werven. Investeer ook in sociale veiligheid en integratie. Investeer in de persoonlijke ontwikkeling van individuele medewerkers (bv. een cursus interculturele vaardigheden). Pak de oorzaak van diversiteit gerelateerde conflicten aan en wees daarin vastberaden. Maak afspraken met elkaar: hoe gaan we met elkaar om? Deel de kernwaarden in het personeelshandboek. Vier de aanwezige diversiteit en kom terug op de kernwaarden op belangrijke momenten (eindejaar speech/ nieuwjaar speech/inwijding nieuwe medewerkers). 10

11 Hoe wordt je intercultureel bewust? Spreek elkaar aan op houding en gedrag. Organiseer diverse activiteiten buiten de werkomgeving om culturele diversiteit beter te begrijpen en leren waarderen. Team building activiteiten waarbij ieders talenten (buiten het vakmanschap) zichtbaar voor collega s wordt. Vraag naar de mening van de medewerkers in minderheid: Waar lopen ze tegen aan? Wat zien ze als oplossingen? Hoe kan integratie worden bevorderd? Hoe kunnen hun talenten optimaal worden ingezet?) Geeft een ontmoeting garantie op bewustwording? Wanneer wel? Wanneer niet? Hoe komt dat? 11

12 Interculturele Sensitiviteit Mondiale competentie is het vermogen om mondiale en interculturele kwesties kritisch en vanuit verschillende perspectieven te bekijken, om te begrijpen welke invloed verschillen hebben op percepties, meningen en ideeën over jezelf en anderen, en om open, fatsoenlijk en effectief om te gaan met mensen met verschillende achtergronden, met respect voor de menselijke waardigheid [OESO, 2016]. PISA

13 Interculturele Sensitiviteit Geschikte onderwerpen voor gesprek (inbreuk op privacy) Botheid en feedback geven Omgaan met meertaligheid Betekenis geven aan: Oog-contact Glimlachen/ ja knikken Gezichtsuitdrukkingen Armgebaren en stemvolume Persoonlijke ruimte Aanraking Gevoelige onderwerpen (religieuze feestdagen, sinterklaas) Empathy is about standing in someone else s shoes, feeling with his or her heart, seeing with his or her eyes. 13

14 Interculturele Sensitiviteit Impact op sociale veiligheid Een werkomgeving is veilig als de sociale, psychische en fysieke veiligheid van werknemers niet door handelingen van anderen wordt aangetast. Dat betekent dat er een veilige en positieve sfeer is op de werkvloer. Het betekent ook dat de werkgever optreedt tegen pesten, uitschelden, discriminatie, geweld en andere vormen van ongepast gedrag, en deze zoveel mogelijk voorkomt. 14

15 Interculturele Communicatie Heeft meer dan alleen vreemde talen kennis nodig. Vreemde talen kennis/ luistertaal + Bewust zijn dat je in een interculturele setting bent + Sensitiviteit tonen: Empathie, respect, tolerantie, win-win, 15

16 Meeneem tips voor leidinggevenden 16

17 Beïnvloed de ervaring Besef wat een schat je in huis hebt met medewerkers met een andere culturele en talige achtergrond: bij klantencontact, internationale samenwerking, uitgebalanceerde aanbod. Toon die waardering, deel het. Bied ondersteuning bij integratie dilemma s. Laat hen niet aan hun lot over. Ga regelmatig naar de werkvloer en houd de vinger op de pols. Besef dat medewerkers goed aanvoelen en zien welke houding je als leiding hebt over medewerkers met een andere culturele achtergrond. = gelukkige medewerkers, goede prestaties, minder kans op uitval 17

18 Meeneem tips voor minderheden 18

19 Wat heb je zelf in de hand? Neem ook eigen verantwoordelijkheid voor de aansluiting: o Maak het leren van NL een prioriteit. Taalgebruik gebruik geeft goed inzicht in hoe een cultuur in elkaar zit en hoe men uit die cultuur denkt. Het maakt informele contact en de aansluiting makkelijker. Wees daarbij niet bang om fouten te maken. Manage je verwachtingen. Verwacht niet te snel resultaten. Anderen zijn ook bezig met hun leerproces op interculturele vaardigheden en aansluiting realiseren hangt ook af van in hoe ver ze zijn in dat proces. 19

20 Bedankt voor jullie aandacht!! 20