HAO-proVUssioneel april 2011

HAO-proVUssioneel april 2011 d i d a c t i s c h b u l l e t i n v o o r d e h u i s a r t s o p l e i d e r s H O V U m c jaargang 11 - nr. 1 Scholingsaanbod 2011 hao-tevredenheidenquête Roemenië impressie van een paralleldag koppelingsprocedure jaar 1 Huisartsopleiding

Inhoudsopgave Colofon HAO-ProVUssioneel is een bulletin voor alle huisartsopleiders van de Huisartsopleiding van het VUmc en verschijnt twee keer per jaar Redactie: Angelika Raths Sylvia Vlak Illustraties: Rick Dros Foto s: Jolijn de Graaff Angelika Raths Karin Verschoor Nancy Willemse Opmaak: Sylvia Vlak Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam tel. 020-4441795 www.hovumc.nl 3 Pluim 5 Hao-tevredenheidenquête HOVUmc 2010 6 Berichten uit de hao-kwaliteitscommissie 7 Terugblik op koppelingsprocedure jaar 1, 2011 8 Scholingsaanbod 2011 8 - Praktische zaken en spelregels 9 - Basiscurriculum leergang 0 t/m 4 15 - Keuzecurriculum leergang 5 21 - Alternatieven leergang 5 24 Impressie van een paralleldag 25 Video-tips 26 Roemenië, Craiova 29 Huisartsopleiding Aruba 30 Hoofdzaken 31 Praktijkassistentedag 31 Maatjesmiddag 2011 32 Toekenning SBOH-bonus 33 Opleiding in een academische praktijk 34 HAOVU-nieuws 34 Aios op de post in Twente 35 Prikbord 36 Insider 37 Indeling leergangen 38 Hao-agenda 39 Uitzwaaien/Welkom deadline kopij voor het septembernummer 2011 is 1 juli 2011 2

Pluim Angelika Raths Wij moedigen jullie altijd aan bij het opleiden vooral niet te vergeten je waardering uit te spreken. Laten we zelf niet vergeten daarin het goede voorbeeld te geven. Dus... een DIKKE PLUIM voor JULLIE! Waarom? Vorig jaar kregen wij van Huisartsopleiding Nederland de resultaten van de eerste onderwijsenquête die landelijk onder aios gehouden is. (Ik had ze al in het septembernummer 2010 bekend willen maken, maar de definitieve informatie was pas na de deadline beschikbaar.) Eén aspect is de kwaliteit van de huisartsopleider. En guess: de tevredenheid van de VU-aios ligt op dit punt duidelijk hoger dan het landelijk gemiddelde! Onze aios zijn heel positief over jullie. Dit past bij het beeld dat wij van jullie hebben, maar nu is er eens verder gekeken dan het eigen nest. Kijk mee: AMC Groningen Leiden M'tricht Nijmegen R'dam VUmc totaal creëert goede leeromgeving 65 67 63 72 71 71 69 70 stimuleert zelfstandig leren 64 56 54 55 65 62 50 59 laat gepast zelfstandig werken 80 73 76 78 73 82 77 78 maakt tijd voor onderwijs 53 37 42 52 50 57 59 51 geeft regelmatig feedback 40 24 46 41 44 36 45 40 duidelijke verwachtingen over kennis en taken 34 21 40 40 40 32 33 35 richt onderwijs naar behoefte 46 40 33 43 50 46 51 44 stelt stimulerende vragen 41 29 38 43 43 39 45 41 verantwoordt zich duidelijk 50 35 38 39 46 42 44 43 past onderwijs aan aan setting 38 29 36 40 41 46 44 40 geeft begeleiding bij vaardigheden 32 33 36 29 45 34 34 36 integreert standaarden en wetenschap 34 22 29 21 39 28 33 31 onderwijst diagnostische vaardigheden 38 24 29 36 37 33 40 34 onderwijst communicatievaardigheden 50 31 45 42 45 47 54 45 onderwijst afstemming van zorg en kosten 28 9 21 22 24 29 24 23 Het hoogst van alle instituten scoren jullie op de items onderwijs afstemmen op behoefte aios en het onderwijs van diagnostische en communicatieve vaardigheden. De aios waarderen zeer dat jullie regelmatig feedback geven, veel tijd voor onderwijs maken en het onderwijs aanpassen aan de setting. Op 10 van alle 15 items presteren VU-hao s hoger dan het gemiddelde. Een aios-beoordeling om trots op te zijn! Winst valt te behalen bij het stimuleren van zelfstandig leren en de begeleiding bij vaardigheden. Om jullie bij het laatste punt extra te ondersteunen gaan wij dit jaar in alle parallelgroepen hierover een programma aanbieden. Douwe de Vries doet trouwens in dit nummer een boekje open over zijn ervaringen tijdens de paralleldag. Herkenbaar? 3

Wij werken graag met jullie. Ik hoop dat dat merkbaar is. Ik zie het in ieder geval elk jaar weer aan het enthousiasme waarmee stafleden de meerdaagse voorbereiden. Zoals altijd vinden jullie in dit aprilnummer ons nieuwe programma. Het aantal opleiders neemt toe, dus drie van de vier basisleergangen moeten dubbel worden gegeven en het keuzecurriculum voor de ervaren opleiders, leergang 5, is flink uitgebreid. Benieuwd hoe daarin gekozen zal worden. Voor het eerst maakt één van de cursussen deel uit van een wetenschappelijk onderzoek. Nijmegen onderzoekt onder leiding van Prof. Anne Speckens, hoogleraar psychiatrie, het effect van mindfulness op stressreductie en empathie. Huisartsopleiding Nijmegen en wij doen hieraan mee leuk. Nu jullie nog. Ik hoop dat er voldoende belangstellenden zijn (let op: andere opzet dan gebruikelijk!). Ben benieuwd naar de uitkomst. De leergang 5-groep hao-internationaal blijft Craiova/Roemenië trouw. Lees over de voortgang van dit unieke project de bijdrage van Mariëtte Hamaker. Naast de ideële pluimen kunnen wij dankzij de SBOH ook materiële schouderklopjes uitdelen. Jaarlijks stellen zij voor elk instituut een bedrag beschikbaar dat verdeeld mag worden onder opleiders die bijzondere inspanningen hebben verricht bijvoorbeeld door extra goede begeleiding te bieden bij een moeilijk opleidingstraject. Het instituut draagt de kandidaten voor. Om deze voordracht zorgvuldig voor te bereiden, hebben wij een procedure uitgewerkt, die wij omwille van de transparantie in dit nummer publiceren. Onder andere geven wij, op jullie verzoek, sinds vorig jaar aan om welke redenen de betrokkenen zijn voorgedragen. Wijzelf worden ook op onze vingers gekeken. Huisartsopleiding Nederland is vorig jaar een project gestart om aan de hand van een grote hoeveelheid prestatie-indicatoren zicht te krijgen op de kwaliteit van de instituten. Met betrekking tot de huisartsopleiders hebben wij voor de volgende vier indicatoren gekozen: > > een tevredenheidenquête onder alle huisartsopleiders, omdat wij het zelf ook belangrijk vinden feedback van jullie te krijgen. Natuurlijk horen wij het een en ander op de paralleldagen en tijdens voortgangsgesprekken, we lezen de evaluaties van de meerdaagse, maar wij waren benieuwd of een schriftelijke vragenlijst nog iets extra s op zou leveren. Lees een samenvatting van die resultaten en onze voornemens in het stukje van Helle Poulsen. > > de mate waarin de scholing voor opleiders in niveaus is gedifferentieerd. Dat doen we in onze leergangen al meer dan 15 jaar, dus hier gaan we voor de hoogste score. > > in hoeverre is voldaan aan de landelijke eis dat er structureel met alle opleiders voortgangsgesprekken worden gevoerd. Dit beleid is bij ons sinds drie jaar volledig geïmplementeerd. In 2010 zijn maar liefst 134 gesprekken gevoerd. Als je bedenkt dat elk gesprek een uur duurt, de voorbereiding ervan ongeveer het dubbele en wij ook nog naar de praktijken reizen, dan zal duidelijk zijn dat dit enorm veel menskracht opeist. De grenzen ervan zijn in zicht. Moeilijk om dan te besluiten waarop je kunt besparen zonder verlies van kwaliteit. Lili van Rhijn laat jullie weten waar wij op uit zijn gekomen. > > is de LHK voor opleiders structureel in het opleidingsplan opgenomen? Dat is bij ons zo, in digitale vorm (want het leek ons zonde jullie daarvoor een halve dag naar het instituut te laten komen). De groep die deelneemt groeit gestaag. In dit kader ook een kritische noot: ik vraag me af of diegenen die dergelijke landelijke besluiten nemen (project prestatie-indicatoren, verplichting tot het voeren van voortgangsgesprekken etc.) één voor één zeker nuttig, voldoende stil staan bij de consequenties. Beseffen zij hoeveel extra inspanningen cq tijd dit kost?! Waar blijft de bijbehorende formatie voor de hao-zaken? Wij hebben het allemaal voor elkaar gekregen, ondanks dat we het moesten doen met fors gereduceerde menskracht. Hoe? Met veel overuren en werk in vrije tijd. Dat mag niet structureel worden. Redenen genoeg om trots te zijn op jullie en op onszelf. Dus... een extra pluimpje voor ons allemaal. 4

Hao-tevredenheidenquête HOVUmc 2010 Helle Poulsen In het najaar van 2010 hebben wij als huisartsopleiding een tevredenheidenquête gehouden onder onze huisartsopleiders. 210 opleiders zijn aangeschreven en de respons bestaat uit 110 ingevulde enquêtes. Een mooie respons vinden wij, waarvoor we jullie allen hartelijk willen bedanken! Wat is er uit de enquête gekomen? Dit verslag is een samenvatting van de enquête over de tevredenheid ten aanzien van de volgende gebieden: Communicatie met de opleiding Continuïteit van het opleiderschap Kwaliteit van de scholing Niveau inzetbaarheid aios Begeleiding door en samenwerking met het instituut Achtereenvolgend kun je in dit verslag een beknopte samenvatting vinden van de antwoorden, die als volgt zijn ingedeeld: Waar zijn jullie als opleiders tevreden over? Waar zijn jullie minder tevreden over? Welke verbeterpunten ziet de staf van de huisartsopleiding? Welke punten ter verbetering willen wij als opleiding oppakken en in welke volgorde? Waar zijn opleiders tevreden over? Over het algemeen is er waardering voor de communicatielijnen met de docenten die door de opleiders als kort, duidelijk en persoonlijk ervaren worden. Er is veel waardering voor de ondersteuning bij een lastige opleidingssituatie. Tot grote vreugde van de onderwijsassistentes, stagecoördinator en verdere ondersteuning, zijn de opleiders zeer te spreken over hun houding en inzet. Ten aanzien van de continuïteit van het opleiderschap is 75% van de opleiders tevreden over de mate waarin ze worden ingezet om een aios op te leiden. Over de opzet en inhoud van de leergangen is grote tevredenheid. De meerderheid van de opleiders is ook tevreden over het niveau van de inzetbaarheid van de aios. De begeleiding door de docenten wordt ervaren als bekwaam, persoonlijk, betrokken en respectvol. De individuele voortgangsgesprekken worden erg gewaardeerd, evenals de praktijkbezoeken. Waar zijn opleiders minder tevreden over? De communicatie met het instituut rondom de koppeling van een aios met een verleden is onvoldoende. Het is daardoor onvoldoende duidelijk wat er van de hao wordt verwacht. De paralleldagen hebben onvoldoende inhoudelijke invulling en duren daarom lang. De nadruk in de begeleiding mag individueler zijn. Nu ligt de nadruk op groepsbegeleiding. Hoewel dit niet een item was in de vragenlijst maken vele opleiders spontaan de opmerking dat Blackboard moeilijk toegankelijk is. Beleidsplan Didactische Scholing naar aanleiding van tevredenheidenquête HOVUmc 2010 Naar aanleiding van de bespreking van de resultaten van de tevredenheidenquête zijn dit onze aandachtspunten en bijbehorende actiepunten: Aandachtspunt: info over voorgeschiedenis aios binnen de huisartsopleiding. Hao s horen bij de koppeling aan een aios met een verleden goed geïnformeerd te worden over wat er van hem/haar wordt verwacht. Actie: in 2011 discussie in de staf van de huisartsopleiding met als resultaat een helder beleid ten aanzien van de overdracht van informatie over voorgeschiedenis aios. Aandachtspunt: de inhoudelijke invulling en kwaliteit van de middagen van de paralleldagen. Actie: vanaf 2011 structurele jaarlijkse evaluatie van de paralleldagen en de docenten middels bijgesteld evaluatieformulier en procedure. Aandachtspunt: de informatie die naar de aios gaat hoort ook naar de hao te worden gestuurd. Actie: de docenten zijn m.i.v. 2011 verantwoordelijk voor het informeren van de hao s over de inhoud en vorm van de terugkomdagen. Dit punt wordt opgenomen in de jaarlijkse evaluatie van de terugkomdag. Aandachtspunt: digitale leeromgeving Blackboard wordt door de opleiders ervaren als moeilijk toegankelijk. Actie: er wordt landelijk een nieuw systeem voor ondersteuning van de Huisartsopleidingen ingevoerd ( HagPort ). Dit systeem zal Blackboard niet direct vervangen, maar we zullen de mogelijkheden die dit systeem biedt voor het communiceren met de huisartsopleiders goed onderzoeken en zeker ook op gebruikersvriendelijkheid toetsen. Aandachtspunt: beter evenwicht tussen didactiek en medisch-inhoudelijk onderwijs in de leergangen en de paralleldagen. Actie: in 2011 wordt het leergangonderwijs geactualiseerd. Naast de didactiek komt er in de vorm van 2 keuzecursussen en een paralleldagprogramma meer aandacht voor de medische inhoud van de opleiding: welke thema s zijn er per opleidingsfase en hoe draag ik als opleider mijn inhoudelijke expertise over? 5

Berichten uit de hao-kwaliteitscommissie Lili van Rhijn De HaDiDoc, de kwaliteitscommissie voor de huisartsopleiders, bestaat uit een aantal ervaren stafleden die de kwaliteit van de individuele opleiders over de jaren heen in de gaten houden. Die stafleden zijn Jolijn de Graaff, Mart Manjoero (nog tot eind 2011), Helle Poulsen (per maart van dit jaar) en Lili van Rhijn (voorzitter). Carine den Boer, bestuurslid van de HAOVUmc, is als opleider betrokken en woont alle vergaderingen bij. Wij lezen alle evaluatieformulieren, die binnen zijn gekomen, en de verslagen van eerdere voortgangsgesprekken en bekijken of er mogelijk reden is voor vragen of een extra gesprek. Als die er lijkt te zijn wordt het betreffende dossier besproken tijdens onze vergadering. Op grond daarvan besluiten we of het tot een actie moet komen en zo ja, met welk doel. Tegenwoordig krijg je altijd een bericht als je besproken bent. Vaak schriftelijk, als er geen actie noodzakelijk leek. En anders per telefoon. We doen dit om de transparantie te verhogen. Er is de afgelopen jaren veel vraag geweest naar de logistiek van de formulieren rond de evaluaties zoals aios en docenten die over jullie invullen. Hoe het mogelijk is dat er zo veel kwijt zijn was een veel gehoorde vraag. We kunnen die niet goed beantwoorden. Maar jullie kunnen er zelf wat aan doen. Wij willen jullie om deze reden vragen er voortaan zelf zorg voor te dragen dat je een kopie houdt van de met jou besproken evaluaties. Overigens blijkt elke keer weer hoe prettig het is ook halverwege het jaar de aios al een keer te vragen de hao-aios toets in te vullen en met jullie te bespreken. Dat komt jullie samenwerking ten goede en bij eventuele verbeterpunten kunnen jullie meteen aan de betrokken aios laten zien wat er met hun feedback gebeurt. Alle opleiders hebben nu minimaal één voortgangsgesprek gehad! Vooral dankzij het werk van Mart Manjoero liggen we prachtig op schema. In 2010 zijn er in totaal 134 gesprekken gevoerd. Komend jaar begint een nieuwe ronde. In totaal zijn nu 12 mensen bezig met het voeren van deze voortgangsgesprekken: stafleden, haocoaches, ervaren freelance medewerkers. Wij merken dat deze gesprekken enorm veel menskracht kosten: 1 uur voor het gesprek, 1 1/2 uur voorbereiding/verslaglegging en de nodige reistijd reken uit hoeveel tijd hier in gaat zitten. Meer in ieder geval dan we gezien het groeiende aantal opleiders hebben. We hebben moeten kijken hoe wij tijd kunnen besparen. Omdat wij de voorbereiding niet minder zorgvuldig willen doen zagen wij als enige optie op de reistijd te besparen. Zo leuk jullie en wij de praktijkbezoeken hebben gevonden, het is niet meer haalbaar. Temeer omdat de meeste groepsdocenten voor een koppelgesprek ook naar jullie toe komen. Helaas zien wij ons genoodzaakt jullie voortaan te vragen bij ons te komen. Als het enigszins lukt proberen wij het voor mensen die verder weg wonen aan hun paralleldag te koppelen. Wij hebben dit besluit met pijn in ons hart genomen. 6

Berichten uit de hao-kwaliteitscommissie Terugblik op koppelingsprocedure jaar 1, 2011 Tjitske Dijkstra Teamleider jaar 1 en AMA's Het zit er weer op! 79 nieuwe 1 e -jaars aios en 8 militaire artsen zijn voorzien van een opleidingsplaats. Er gaat altijd een zucht van verlichting hier door het gebouw als deze klus geklaard is. Terugblikkend wil ik graag een aantal opvallende dingen met jullie delen. Aios Het is ons allemaal (ondersteuning onderwijs, stagebeheer en mijzelf als teamleider) opgevallen dat sommige aios wel veel noten op hun zang hebben. We weten natuurlijk allang dat een opleider dichtbij huis grote voorkeur heeft, maar het weigeren van een goede opleidingsplek i.v.m. afstand is toch menigmaal voorgekomen en we willen dit eigenlijk niet meer honoreren. Een opleidingssituatie en bv. het hebben van een jong gezin is soms best veel ballen in de lucht houden en vraagt veel organisatietalent, maar dat mogen we wel van aanstaande collegae verwachten. Opleiders In eerste instantie leek het alsof enkele hao s niet gekoppeld zouden worden. Dat heeft misschien de indruk gewekt dat wij teveel opleiders zouden hebben, maar het tegendeel is waar! De reden is dat het niet altijd lukt om bij de eerste matchingsronde de puzzel rond te hebben. Het kan voorkomen dat een bepaalde opleider steeds op plaats 3 gezet is door de aios, dit kan om allerlei redenen het geval zijn en betekent niet meteen dat het een slechte opleider is! Eveneens kan het gebeuren dat een aios door verschillende opleiders op plaats 3 gezet is, wat evenmin betekent dat het een slechte aios is! Wij weten niet waarom een opleider of aios op plaats 3 gezet wordt, tenzij daar een bericht over komt met uitleg van reden. Eenmaal ingevulde cijfers kunnen niet meer veranderd worden (ook door ons niet). We zijn hier zeer zorgvuldig bezig met het uitzoeken van de beste combinaties en soms betekent dit dat niet alle 1 e keuzes gehonoreerd kunnen worden bv. omdat een leuke, goedgebekte aios die bij alle opleiders op 1 staat toch ook echt maar naar 1 praktijk kan, wat automatisch inhoudt dat de andere 2 opleiders niet hun eerste keus kunnen krijgen. Zoals gezegd, niet meteen gekozen betekent niet een kneus, dus we vragen enige coulance in het meewerken aan een eventuele nakoppeling! Last but not least: ook wij kunnen niet toveren, de opleiding voorziet hier helaas niet in! Het nieuwe opleidingsjaar is intussen weer van start gegaan en we gaan uit van een communicatief helder, plezierig en vruchtbaar jaar met elkaar. Hieronder zal ik nog op een aantal punten reageren die zo in de loop van de hele procedure langs kwamen: Iedere aios en iedere opleider moet Make-a-Match invullen, anders kunnen we niet starten met de koppeling. En, misschien ten overvloede: er kunnen nu meerdere 1-en en 2-en ingevuld worden. Dus bijvoorbeeld:»» 2 prima aios en 1 ietsje minder = 1-1-2,»» 1 aios heeft de voorkeur en de andere zijn ook prima = 1-2-2,»» 2 prima aios en 1 liever niet = 1-1-3. 7

Het Scholingsaanbod basiscurriculum 2011 Leergang 0 t/m 4 Het onderwijs vindt plaats in leergangen, onderscheiden naar het basiscurriculum, leergang 0 t/m 4 en het keuzecurriculum voor ervaren opleiders, leergang 5. Nog even de belangrijkste praktische zaken en spelregels rondom de leergangen op een rijtje. Let op: onze cursussen zijn in 2011 en 2012 allemaal op dinsdag en woensdag! De ervaringen hiermee gaan we evalueren. PRAKTISCHE ZAKEN EN SPELREGELS Een cursus duurt vier dagen, te weten twee achtereenvolgende dagen in juni en in november. Uitzondering zijn de 2-daagse novembermodules voor opleiders die niet aan een 4-daagse deel konden nemen. Duo-opleiders zijn altijd beiden welkom; wél wordt elke deelnemer geacht alle vier de dagen aanwezig te zijn. Toekenning van forfaitaire accreditatiepunten: Opleiders krijgen 24 accreditatiepunten indien er een aios in de praktijk werkzaam is gedurende het gehele jaar en als aan alle verplichte didactische scholing en toetsing (incl. LHK) is voldaan. Je dient alle dagdelen van de cursus te volgen. Het is aan de docenten om te beoordelen of de cursus als voldoende kan worden afgesloten en je doorstroomt naar een volgende leergang. Het doen van aanvullende of compenserende opdrachten kan tot de mogelijkheden behoren, eventueel met begeleiding van een hao-coach. Inschrijving voor de keuzecursussen van leergang 5 geschiedt in volgorde van binnenkomst. Wij proberen zoveel mogelijk de zelfstandige periode van de aios te plannen tijdens de meerdaagse hao-cursussen. Wij sturen na de gehele cursus, dus na november, een rekening. De kosten zijn inclusief maaltijden en overnachting. Alleen wanneer je minimaal 7 dagen voor aanvang van de cursus aangeeft dat je niet zult overnachten kunnen wij de overnachting in mindering brengen op de rekening. Niet genoten maaltijden kunnen wij helaas niet in mindering brengen. Zie voor verdere informatie Regelgeving financiële afhandeling meerdaagse cursussen op www.hovumc.nl/hao/meerdaagse of vraag Sylvia el Gannouti (s.elgannouti@vumc.nl of 020 444 1795). Op de volgende pagina s wordt per leergang het cursusaanbod beschreven voor 2011. Je kunt je alleen inschrijven voor een cursus als je ook in de desbetreffende leergang bent ingedeeld. Zie hiervoor het actuele overzicht achterin deze HAO-ProVUssioneel. 8

Basiscurriculum leergang 0 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen ORIËNTATIECURSUS Erkende huisartsen die geïnteresseerd zijn in het opleiden van een aios. De cursussen vinden plaats op maandag en dinsdag van 15.00 tot 15.00 uur, met een overnachting. 12/13 september 2011 12/13 maart 2012 17/18 september 2012 Docenten Inhoud cursus Thema s Werkwijze Angelika Raths, Willem Feijen en Helle Poulsen Deze geaccrediteerde cursus is een eerste, vrijblijvende oriëntatie op het huisartsopleiderschap aan het VUmc. Het doel van de cursus is dat de belangstellende huisartsen en het instituut na afloop kunnen besluiten of men met elkaar in zee wil gaan. Eerste kennismaking met de huisartsopleiding van het VUmc Verwachtingen en wensen van deelnemers en instituut Structuur van de opleiding en plek van de huisartsstages Voor- en nadelen van het opleiden Mogelijkheden voor didactische scholing als opleider bij de HOVUmc Wat moet, wat mag? Koppelingsprocedure Praktische consequenties voor de praktijkvoering Planning leergesprekken Individueel opleidersprofiel Functie van het leerwerkplan Kennismaking met de aios Kiezen voor de HOVUmc? In deze interactieve cursus kunnen de deelnemers ervaring opdoen met de sfeer en werkwijze van het instituut. Aan de hand van opdrachten en tijdens praktische oefeningen maken de deelnemers kennis met de taken van het opleiderschap. We laten voorbeelden van leergesprekken zien. Er wordt informatie gegeven, gediscussieerd en er is ruim gelegenheid voor het stellen van vragen, o.a. aan het hoofd van de opleiding en twee aios. In de pauzes, tijdens het diner en de borrel kan men informeel van gedachten wisselen. LORENZO 9

Het Basiscurriculum basiscurriculum leergang Leergang 0 t/m 4 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze STARTERSDAGEN Beginnende opleiders die na hun erkenning gekoppeld zijn aan de eerste aios of AMA. Donderdag 19 januari en donderdag 16 februari 2012 (voordat de aios in de praktijk begint) Willem Feijen, Lili van Rhijn, Angelika Raths en Helle Poulsen De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.3 organiseert menskracht, middelen en informatiestromen met de betrokken partijen zodanig dat efficiënt en effectief gewerkt en geleerd kan worden. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. Tijdens deze dagen vindt een eerste kennismaking plaats met onderwerpen die bij aanvang van het opleiden aan de orde komen en dienen als voorbereiding op de komst van de aios. Er wordt een begin gemaakt met het oefenen van de meest basale didactische vaardigheden. Organisatie in de praktijk Het leerwerkplan Standaardrooster 1e jaar Kennismaking Themagesprek Dagrapportage Consultatie Feedback Het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) van de hao Mentoraat, eerstvolgende hao-scholing Afwisselend wordt in de grote groep gewerkt (informatieoverdracht en groepsdiscussie) en in kleinere groepjes (oefenen van didactische vaardigheden). Zo wordt bv. in tweetallen een wederzijds interview gehouden en in drietallen worden leergesprekken op elkaar in rollenspelen geoefend. LORENZO 10

Basiscurriculum leergang 1 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze DE DUIZENDPOOT Beginnende opleiders die de startersdagen hebben gevolgd en de eerste aios of AMA opleiden 7 en 8 juni, 8 en 9 november Groep A: Karin Verschoor en Jolijn de Graaff Groep B: Simone van den Hil en Erik Koelma De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. Deze cursus is bedoeld als ondersteuning van hao s die op dit moment bezig zijn met hun eerste begeleidingsjaar. Op de eerste bijeenkomst in juni neem je kennis van het onderwijs aan de huisartsopleiding bij het VUmc en de gebruikte leermiddelen. De beoordelingsprocedure voor aios met de daarbij behorende evaluatieformulieren wordt besproken. Er zal worden geoefend met leergesprekken: Welke vormen bestaan er? Wat kun je ermee? Waar moet je op letten? Hoe kun je op een juiste wijze feedback geven? In november zullen we doorgaan op het thema leergesprekken waarbij we gebruik zullen maken van een scoringslijst. Daarnaast is er ook aandacht voor de organisatie van de praktijk: hoe stuur ik de patiëntenstroom? Naar analogie van het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) van de aios zul je een persoonlijk ontwikkelingsplan voor jezelf opstellen: Wat wil ik als opleider leren, hoe en wanneer? Het persoonlijk ontwikkelingsplan van de aios en de hao Voortgangskwalificatie en beoordelingsprocedure Soorten leergesprekken: taak-, proces- en persoonsgericht Kenmerken van: consultbespreking, dagrapportage, consultatie Werken met de video en directe observatie Feedback: theorie en oefening Leercondities in de eigen praktijk Instructies aan en onderwijstaken van de assistente We werken tijdens deze leergang afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk tijd te besteden aan actieve deelname van de groepsleden. Inleidingen en nabesprekingen vinden plenair plaats; maar oefenen in de vereiste communicatievaardigheden voor opleiders gebeurt veelal in tweetallen of subgroepjes van 3 of 4 deelnemers. Tijdens het tweede deel van de leergang in november wordt gewerkt met video-opnames van eigen leergesprekken. We sluiten aan bij de actuele leerwensen van de deelnemers. 11

Het Basiscurriculum basiscurriculum leergang Leergang 2 0 t/m 4 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze LEERGESPREKKEN Beginnende opleiders die leergang 1 hebben afgesloten 7 en 8 juni, 8 en 9 november Groep A: Anouk Bogers en Johan Berendse Groep B: Anne Heynen en Willem Stronck (hao) De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. We werken vanuit de begeleidingservaring van de deelnemers aan de hand van door de cursisten meegenomen video s van eigen leergesprekken. Uitgangspunt zijn de door de hao s ervaren hobbels bij het voeren van leergesprekken. In november oefenen we ook het voeren van een leergesprek met een acteur aan de hand van eigen situatie. Plaats en functie van het leergesprek Soorten leergesprekken Basisvaardigheden voor het voeren van leergesprekken Valkuilen Het nabespreken van observaties Werken met de ALVU - een door de HOVUmc in samenwerking met opleiders ontwikkeld instrument voor de analyse van eigen Leergesprekken Het concretiseren van leervragen Persoonlijk ontwikkelingsplan van de hao Tips en trucs Ieder cursist neemt minimaal 3 video-opnames van eigen leergesprekken en een consult mee. Daarmee gaan we in kleine groepjes aan het werk. We proberen, door goed te focussen op individuele leerwensen, maatwerk te leveren. 12

Basiscurriculum leergang 3 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze DOKTERS MET STIJL Gevorderde opleiders die leergang 1 en 2 hebben afgesloten 7 en 8 juni, 8 en 9 november Willem Feijen, Chris Rietmeijer en Christine van Duin (gastdocent) De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/ werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbete - ring van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Door vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar stijlverschillen tussen hao en aios worden handvatten zichtbaar (en aangereikt) om deze verschillen positief en constructief te benutten. De hao raakt bekend met diverse theorieën over stijlen (leerstijltheorie van Kolb, belangentegenstellingen) en gebruikt deze in zijn/haar analyse en aanpak. Omgaan met belangentegenstellingen volgens de Harvard methode Omgaan met weerstanden, de Roos van Leary Leerstijlen volgens Kolb Diversiteit Persoonlijk ontwikkelingsplan van de hao In deze leergang zullen we gebruik maken van diverse werkvormen: Voorbereidingsopdrachten Reflectie op voorbereidingsopdrachten Aanreiken van theorie (Kolb, Leary en Harvard) Leren werken met hierbij behorende praktische modellen Rollenspelen Feedback geven en ontvangen Experimenteren met nieuw gedrag 13

Basiscurriculum leergang 4 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze DOORSTART Gevorderde opleiders die leergang 1, 2 en 3 succesvol hebben afgesloten of ervaren opleiders die een pas-op-de-plaats willen maken. 7 en 8 juni, 8 en 9 november Groep A: Harry Schleypen en Gerda Visser Groep B: Lili van Rhijn en Helle Poulsen De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/ werkplannen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. In deze leergang willen wij uw ervaringen met het opleiderschap evalueren en de resultaten van deze toets in een perspectief van de toekomst plaatsen. Hoe was de opleidingssituatie bij de start van uw opleiderschap? Wat is sindsdien ontwikkeld? Waar bevindt u zich nu? Waar wilt u naar toe? En wat gaat u doen om de kwaliteit van uw opleiderschap op peil te houden c.q. verder te ontwikkelen (een succesvolle doorstart maken)? Met deze leergang sluit u het verplichte curriculum af. Met de oogst ervan kunt u verder invulling geven aan leergang 5. Wat hoopte ik dat het opleiderschap me zou brengen? Wat is werkelijkheid geworden en hoe bevalt dat? Wat heb ik inmiddels geleerd/verworven en hoe bevalt dat? Wat heb ik als opleider in huis? Wat zijn mijn persoonlijke kwaliteiten die kenmerkend zijn voor mijn opleiderschap en hoe maak ik daar actief gebruik van? Waarin zit de pit van het opleiden? Wat geeft energie? Zijn geven en ontvangen in balans? Hoe behoud en/of bewaak ik dat? Waarin wil ik me verder ontwikkelen en hoe pak ik dat aan? POP hao Met behulp van eigen presentaties en oefeningen onderzoeken we de thema s, afwisselend plenair en in kleine groepjes. Tussendoor zijn er korte theoretische inleidingen om handvatten te bieden of het geheel in een kader te plaatsen. Persoonsgerichte feedback staat centraal. 14

Keuzecurriculum leergang 5 ervaren hao's Titel cursus Doelgroep Cursusdagen MINDFULNESS BASED STRESS REDUCTION (MBSR) voor huisartsopleiders Deze cursus wordt aangeboden in het kader van een wetenschappelijk onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam en het UMC St Radboud te Nijmegen naar het effect van mindfulness bij huisartsopleiders. Ervaren opleiders die leergang 1, 2, 3, en 4 hebben afgesloten Let op: cursus 1 (start juni) en 2 (start november) zijn twee verschillende cursussen met andere deelnemers!!! De inhoud is wel identiek. De opzet wijkt dus af van de planning van onze andere meerdaagse cursussen! Cursus 1: 7 en 8 juni in Doorn plus daaropvolgend drie avonden op 14, 20 en 27 juni en op 18 juni een facultatieve stiltedag. Cursus 2: 8 en 9 november in Doorn plus daaropvolgend drie avonden op 14 en 28 november en 12 december en op 19 november een facultatieve stiltedag. Als u zich opgeeft wordt u ingedeeld in een van de cursussen. Als één van de cursussen voor u absoluut niet inplanbaar is, dan kunt u dat kenbaar maken op het aanmeldingsformulier. Docenten Aantal deelnemers Competenties Inhoud cursus Bram Tjaden (huisarts) en Masja Messelink (psycholoog/psychotherapeut) Extra docenten bij overinschrijving: Anne Speckens (hoogleraar psychiatrie) en Flip Kolthoff (psychiater) Minimaal: 8 Maximaal: 15 De hao 1-2.1 bouwt effectieve behandelrelaties met patiënten op. 1-3.2 past samenwerkingsvaardigheden doelgericht toe. 1-7.1 houdt persoonlijke en professionele rollen in evenwicht. 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiding. 3.2 schept en onderhoudt een goede werkrelatie met alle partijen die betrok ken zijn bij de uitvoering van de opleiding. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen. Mindfulness wordt gedefinieerd als met aandacht aanwezig zijn in het hier en nu, zonder daar een oordeel over te hebben (Kabat-Zinn, 1997). Uit eerder onderzoek is gebleken dat mindfulness bij huisartsen resulteert in minder burnout en een grotere mate van welbevinden en professionaliteit (Krasner et al., JAMA 2009; 302:1284-93). De cursus volgt het stramien van de MBSR cursus zoals ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn en zal worden toegesneden op thema s die voor huisartsopleiders van belang zijn. De cursus zal bestaan uit twee opleidingsdagen, drie avonden en een stiltedag. Potentiële deelnemers zullen worden toegewezen aan ofwel de groep in juni, ofwel de groep in november. In het programma is ook een zogenaamde stiltedag opgenomen, waar deelnemers de gelegenheid krijgen gedurende langere tijd en intensiever ervaring op te doen met meditatie. 15

Het Keuzecurriculum basiscurriculum leergang Leergang 5 0 ervaren t/m 4 hao's Thema s Werkwijze Uit de automatische piloot Invloed van perceptie Interpersoonlijke patronen Lijden en dood Burnout Grenzen en conflicthantering Zelfzorg Betekenisverlening Mindfulness in de opleiding van aios De cursusbijeenkomsten zullen eenzelfde opbouw volgen met afwisselend aandachtsoefeningen, het uitwisselen van gedachten en andere oefeningen. De nadruk van de cursus ligt op ervaringsgericht leren. Deelnemers zal gevraagd worden thuis dagelijks te oefenen met behulp van cd s die ter beschikking worden gesteld. LORENZO 16

Keuzecurriculum leergang 5 ervaren hao's Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Aantal deelnemers Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze DE ZANDLOPER (begeleiden bij veranderen) Ervaren opleiders die leergang 1, 2, 3, en 4 hebben afgesloten en hun begeleidingsstijl willen verbeteren 7 en 8 juni, 8 en 9 november Harm van Marwijk (huisarts, UHD huisartsgeneeskunde), Joost Smitskamp (psycholoog) en Anneke van Schaik (psychiater) Minimaal: 8 Maximaal: 12 De opleider: 1-2.1 bouwt effectieve behandelrelaties met patiënten op. 1-2.2 past communicatietechnieken en -middelen doelgericht toe. 1-2.3 betrekt de patiënt (en aios) actief bij de besluitvorming. 1-3.1 draagt bij aan effectieve samenwerking en ketenzorg. 1-5.1 bevordert de gezondheid van patiënten en groepen patiënten. 2.3 past communicatieve technieken efficiënt toe tijdens begeleiding van aios. 2.5 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/ werkplannen. 2.6 beoordeelt zo concreet en objectief mogelijk functioneren van aios. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. De Zandloper gaat over de praktijk van het voeren van gesprekken over verandering en hoe daarin regie te voeren ( shared decision making ). Het model van de zandloper verwijst naar het van breed naar smal en dan weer naar breed (laten) stromen van communicatie en is de basis van veel gespreksmodellen. Zie bijvoorbeeld het uitnodigen voor brainstormen over oplossingen, het laten kiezen van een oplossing en het dan weer brainstormen over implementatiemogelijkheden. De zandloper verwijst ook naar de tijd, die in de huisartspraktijk meestal onverbiddelijk snel gaat. De vraag is steeds, hoe ben je een zinvolle gesprekspartner en hoe kom je er achter wat daarvoor nodig is? Na afloop van de cursus weet de opleider welke effectieve gespreksmodellen, die bijdragen aan verandering, er zijn en kan ze toepassen in verschillende situaties. Verandering: de manier waarop je met verandering van jezelf en anderen (en dus ook met weerstand daartegen) omgaat. Tijd: hoe je begeleidingstijd zo effectief (of ontspannen) mogelijk gebruikt. We bespreken of tijd te beheersen is. Hoe directief (en dus kort) kun je zijn als begeleider? Huisartsen zijn gewend aan korte gesprekjes, wil je zo veel mogelijk overzichtelijke oplossingen uitdelen? Hoe kun je die tien minuten zo effectief mogelijk gebruiken? Hoe sluit je aan bij de aios? Benoemen van rol, doel en relatie: Als huisarts(opleider) heb je een langdurige, generieke relatie met mensen. Je bent bij uitstek in een positie om effectief te zijn bij verandering. We oefenen met het preciezer definiëren van de gespreksrelatie en het structureren van het gesprek. Dag 1 en 2 gaan over het begeleiden van veranderen in je praktijk als huisarts(opleider). Je analyseert eerst bij jezelf en in je praktijk hoe je de noodzaak van verandering bij jezelf herkent, nu of in het verleden. Het gaat dan om vragen als: Wat had je gewild wat niet is gelukt en wat wel? Hoe stel je vast of bespreek je dat een verandering nodig is? Je oefent hoe je verandergedrag bij anderen kunt herkennen, toetsen en stimuleren. Daarna kijken we systematisch wat nog meer nodig is voor het voeren van een goed advies- en behandelgesprek en hoe je daar je aios deelgenoot van kunt maken. We gebruiken Problem Solving Treat- 17

Het Keuzecurriculum basiscurriculum leergang Leergang 5 0 ervaren t/m 4 hao's ment, Motiverende gespreksvoering, BATHE en het DART-N model als uitgangspunten voor interventies en als leermodellen. Na afloop kun je de technieken toepassen op een breed scala aan coachingsvragen. We besteden ook aandacht aan non-verbale communicatie en leerpunten en maken de koppeling naar de wetenschappelijke kant. We nodigen opleiders tussendoor steeds uit om de koppeling naar hun eigen situatie te maken. Op dag 3 en 4 bespreken we eerder gemaakte plannen en inzichten bij verandering en vertalen dat naar het leren van de aios. Hoe maak je een stimulerende leeropdracht? Wat is er terechtgekomen van de eigen plannen van de eerste twee dagen? Andere vragen zijn: wat is er nodig voor een goed plan voor verandering, wat werkt wel en wat niet? We kijken mee vanuit de psychotherapiepraktijk, zoals in Interpersoonlijke Psychotherapie, met hoe daar met weerstand tegen verandering wordt omgegaan en we gaan in op andere vragen over de geestelijke gezondheidszorg. 18

Keuzecurriculum leergang 5 - ervaren hao's Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Aantal deelnemers Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze MOETEN MAAKT GEK RET voor hao s Ervaren opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten 7 en 8 juni, 8 en 9 november Wouter Backx (psycholoog/psychotherapeut) en Bob Stapel (huisarts) Minimaal: 8 Maximaal: 14 De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formulieren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.2 schept en onderhoudt een goede werkrelatie met alle partijen die betrokken zijn bij de uitvoering van de opleiding. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met eigen houding als opleider 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Bekend worden met het ABC-model van de RET. Bekend worden met het RET-gespreksmodel. Gebruik maken van RET-gespreksmodel bij de interactie met de aios. Hoe RET te gebruiken bij obstakels en uitdagingen die de opleider tegenkomt bij de begeleiding van de aios. Uitgangspunten van de Cognitieve Gedragstherapie (CBT) Wat is anders in de RET dan in het algemeen de CBT ABC-model van de RET Uitdagen van irrationele gedachten en formuleren van rationele gedachten Toepassen RET op problemen in de omgang met de aios Oefenen met eigen problemen Juni: Inventariseren wat je met de aios zoal tegenkomt aan problemen en uitdagingen. In de eerste kennismaking met de RET laten we je zien hoe je die kunt toe passen op één of meer van die problemen. We gaan in op het verschil tussen CBT en de RET en geven een nadere uitleg van het ABC -model. Dan laten we jullie zelf oefenen met het toepassen van de RET op echte problemen van een van de andere deelnemers. We besteden uitgebreid aandacht aan het uitdagen van de irrationele gedachtes en het formuleren van de nieuwe gedachtes. Tussen juni en november: Proberen het geleerde toe te passen op problemen die je tegenkomt met de aios. Een inventarisatie maken van de problemen en uitdagingen die je bent tegengekomen. Enkele voorbeelden van problemen en uitdagingen met de aios registreren volgens het ABC-model. November: We maken met elkaar een inventarisatie van de problemen die jullie zijn tegengekomen en we kijken hoe die problemen zijn aangepakt met de RET a.h.v. de registraties in ABC. We herhalen deels waar nodig de uitgangspunten van de RET en het ABC-model. We gaan weer oefenen, nu aan de hand van de gevonden problemen met de aios. 19

Keuzecurriculum leergang 5 ervaren hao's Titel cursus Doelgroep Cursusdagen Docenten Aantal deelnemers Competenties Inhoud cursus Thema s Werkwijze ALLEDAAGS PRAKTIJKMANAGEMENT: hoe leer ik het mijn aios? Ervaren opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten 7 en 8 juni, 8 en 9 november Eddy Reynders, Piet Schoonheim en gastdocenten Minimaal: 8 Maximaal: 20 1-3.1 draagt bij aan effectieve intra- en interdisciplinaire samenwerking en ketenzorg. 1-4.2 past organisatie- en managementtechnieken doelgericht toe. 3.3 organiseert menskracht, middelen en informatiestromen met de betrokken partijen zodanig dat efficiënt en effectief gewerkt en geleerd kan worden. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega en werkgever). De cursus gaat over het geven van onderwijs aan aios in de opleidingspraktijk. Bij de thema's gaan we na hoe het nu in jouw praktijk is, welke veranderingen de nabije toekomst zal brengen en hoe we de kwaliteit daarvan kunnen bewaken. Bij ieder thema vragen we ons af hoe we de aios hierbij kunnen betrekken. Het organiseren van het spreekuur, de informatiestroom De samenwerking in de praktijk, met de apotheek, de hagro en hap Het leiding geven aan de verschillende soorten personeel De burnout-preventie Kwaliteitsbewaking, praktijkaccreditering Wat voor praktijk heb ik? Missie en visie Het aanpassen van de praktijk op toekomstige veranderingen Hoe verhouden we ons tot de verschillende thema's en wat willen we de aios hierover leren? Nu en in de toekomst. We maken gebruik van expertdocenten om de thema's uit te diepen. Gezamenlijk komen we tot een concept over onderwijs voor de aios over praktijkmanagement. Een conflict is een botsing tussen waarheden die niet in één verhaal passen 20

Het Alternatieven basiscurriculum leergang Leergang 5 - ervaren 0 t/m hao's 4 Ervaren opleiders bepalen zelf de inhoud van hun scholing.naast onze eigen vierdaagse cursussen kunnen jullie ook keizen uit een breed aanbod van alternatieven: LANDELIJKE HAO-CURSUSSEN VAN HUISARTSOPLEIDING NEDERLAND Tijdens deze cursus kunnen jullie hao-collega's van andere instituten ontmoeten. STARclass SPOEDZORG IN DE HUISARTSPRAKTIJK In navolging van de succesvolle STARtclass voor aios organiseert Huisartsopleiding Nederland in samenwerking met de SBOH een vierdaagse cursus voor huisartsopleiders (en huisartsgroepsbegeleiders) van alle instituten. Deze STARclass richt zich op hetgeen kan voorkomen in de huisartspraktijk overdag en tijdens diensten op de HAP. De spoedeisende omstandigheden worden zo realistisch mogelijk nagebootst. Het programma is opgebouwd rond de ABCDE-benadering waarbij de toestand van de patiënt bepalend is voor de noodzakelijk te nemen beslissingen en uit te voeren behandelingen. Het onderwijs is vooral gericht op het zelf oefenen in kleine groepjes onder leiding van de deskundige trainers/docenten. De kracht van de cursus bestaat uit de ruime inzet van geavanceerde oefenpoppen en LOTUS-patiënten. Huisartsopleiding Nederland informeert jullie over deze cursus rechtstreeks. Cursusdata 2011: 24 t/m 27 mei 27 t/m 30 september 15 t/m 18 november Voor meer informatie over de inhoud van het programma, aanmelden, kosten en accreditatie zie www.startclass.nl STARclass VERNIEUWDE BEEKBERGENCURSUS Hoe belangrijk kennis van de context van de patiënt is voor goed huisartsgeneeskundig handelen, dat weten huisartsopleiders als geen ander. Dagelijks dragen zij in hun leergesprekken elementen aan van de context om hun aios beter inzicht te doen krijgen in de gedachten en motieven van de patiënt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Contextuele geneeskunde een belangrijke plaats heeft in de nieuwe Beekbergencursus. Gezinsfasen en gezinstypen komen hierbij aan de orde. Daarnaast worden begrippen uit de systeemtheorie besproken en toepasbaar gemaakt. Een tweede rode draad is Samenwerken. De derde rode draad is de Kindergeneeskunde. De veelheid aan kinderproblematiek in de huisartspraktijk staat in geen verhouding tot de hoeveelheid onderwijs hierover in de opleiding. Aios ervaren dit onderdeel dan ook vaak als een van hun belangrijkste lacunes. Huisartsopleiding Nederland informeert jullie over deze cursus rechtstreeks. Cursusdata 2011: 14/15 april & 12/13 mei 6/7 oktober & 24/25 november Voor meer informatie over de inhoud van het programma, aanmelden, kosten en accreditatie zie www.startclass.nl 21

Alternatieven leergang 5 ervaren hao's SUPERVISIE Diegenen die in 2011 supervisie willen volgen en daarmee één of twee vierdaagse(n) willen compenseren verzoeken wij vriendelijk met de onderstaande richtlijnen rekening te houden: De supervisie richt zich niet alleen op het huisarts-zijn, maar ook op het opleider-zijn. De supervisor is LVSC- en/of NHG-geregistreerd. De supervisieserie duurt minimaal 12 bijeenkomsten, in principe om de 14 dagen. Voor individuele supervisietrajecten kan een serie van 10 gesprekken voldoende zijn. Minimale duur van elke bijeenkomst is: individueel 1 uur, 2-tal 1½ uur, 3-tal 2 uur. Elk contactuur supervisie bij een NHG-geregistreerde supervisor wordt gehonoreerd met 1 accrediteringspunt. Deze punten komen bovenop de 24 forfaitaire punten! De supervisor vraagt accreditatie via het NHG aan. De kosten van de supervisie worden door de deelnemers zelf gedragen. Natuurlijk kun je ook supervisie volgen als je nog in leergang 1-4 zit. Alleen vragen wij je dan toch deel te nemen aan de vierdaagse. Je kunt de compensatie voor supervisie dan verzilveren zodra je in leergang 5 zit. Je kunt contact opnemen met Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of 020 444 9347) voor verdere informatie, hulp bij het vinden van een geschikte supervisor, het samenstellen van een supervisiegroepje of het contact leggen met collega s die als opleiders supervisie-ervaring hebben opgedaan en daarover informatie willen verstrekken. INTERVISIE Intervisie kan een aantrekkelijk vervolg op supervisie zijn. Wie aantoonbaar heeft deelgenomen aan minimal 7 intervisiebijeenkomsten met hao-collega's gedurende maximaal twee jaar, onbegeleid of begeleid door een geregistreerde NHG- of LSCV-supervisor, kan daarmee één vierdaagse cursus compenseren. De intervisie kan dan ook door de NHG-supervisor geaccrediteerd worden. Wij beschouwen Balintgroepen ook als een vorm van intervisie. CO-DOCENTSCHAP HAO-BASISCURRICULUM 'Het meeste leer je vóór de klas' Wie denkt didactische kwaliteiten te hebben, kan zich bij Angelika Raths opgeven als co-docent voor leergang 0 t/m 4. Je kunt jouw jaarlijkse vier scholingsdagen (met bijbehorende voorbereiding) dan gebruiken om 'vóór de klas te staan' in plaats van 'in de klas te zitten'. Eventueel nodigen we je eerst uit voor een oriënterend gesprek hierover. Je zult altijd naast een staflid-docent werken. De hoofdverantwoordelijkheid zal altijd bij het staflid liggen. Jouw activiteiten zijn van ondersteunende aard. Omdat het een leeractiviteit is, een invulling van jouw eigen scholingsdagen, wordt je hiervoor niet betaald, maar stellen wij je vrij van de kosten voor het verblijf. Uiteraard zijn de cursusdagen die je begeleidt geaccrediteerd. De cursussen zijn al uitgewerkt en men kan met ongeveer één dag inwerken volstaan. Zou het je meer werk kosten, dan kunnen voor de extra tijd waarnemingskosten worden gedeclareerd. Je zult merken dat je tijdens het voorbereiden en geven van de stof zelf weer veel op zult frissen en bij zult leren. 22