VERSLAG MARKTCONSULATIE INKOOP 2020 bijeenkomst 1 Datum: Donderdag 21 februari 2019 Locatie: Theater Schuurkerkje in Maassluis Aanvang: 9.30 uur inloop, 10.00 uur start Genodigden: Aanbieders ROGplus 1. Opening Che Jansen, manager Bedrijfsvoering, heet de aanwezigen welkom. Hij legt uit dat de contracten Hulp bij het Huishouden en Begeleiding (waaronder meerdere maatwerkvoorzieningen vallen) aflopen op 31 december 2019. Per 1 januari 2020 worden er nieuwe contracten afgesloten, waarvoor binnenkort een aanbestedingsprocedure wordt gestart. De aanwezigen zijn uitgenodigd om hun visie op de samenwerking met ROGplus te delen en professionele input te geven op de koers van de aanbesteding. Che Jansen stelt vervolgens de leden van de kerngroep voor (Che Jansen, Ilse de Jonge, Marco Kranenburg, Christel Kerklaan en Anja Krijnberg) en vertelt dat er in een werkgroep wordt overlegd met vertegenwoordigers uit de drie MVS-gemeenten en ROGplus. De uitgangspunten die door de werk- en kerngroep zijn voorbereid, zijn vastgesteld door het bestuur van ROGplus. Dit bestuur bestaat uit de drie wethouders die de Wmo in hun portefeuille hebben. Ook zijn de uitgangspunten gepresenteerd aan de gemeenteraden van MVS. Binnenkort volgen nog bijeenkomsten met cliëntenvertegenwoordigers en ketenpartners. 2. Presentatie Anja Krijnberg neemt de aanwezigen mee door de planning en uitgangspunten van de gewenste koers. Uitgangspunt is dat de inwoner (cliënt) daarbij centraal staat. Het is de wens van ROGplus om bij de voorbereiding op de nieuwe contracten te onderzoeken wat er nodig is om het voor de inwoners nóg beter te maken. Daarnaast wordt de gemeentelijke visie vertaald naar de inkoop. Daarbij is de vraag van de inwoner leidend en niet het productenaanbod. De hele presentatie kunt u in de bijlage vinden. Aanvullend op de presentatie zijn de volgende overwegingen aan de aanbieders voorgelegd: ROGplus wil samen met aanbieders bekijken hoe de Wmo meer in de context van het sociaal domein gezet kan worden. Kansen voor ontwikkeling liggen juist op de gebieden waar de Wmo de grens raakt. Om een voorbeeld te geven: het gebied Jeugd. Als er meer in een gezin aan de hand is, praten we vaak over uit welk budget het betaald moet worden. De vraag hoe we zo goed mogelijk het gezin kunnen helpen, staat dan niet meer centraal. Hetzelfde geldt voor de diffuse grijze gebieden tussen WLZ en ZVW. Daar is ook het snijvlak belangrijker dan wat we voor de mensen kunnen organiseren. Hetzelfde geldt voor BW, Participatiewet en welzijn. Zou het voor de mensen niet mooier zijn om hun hulp plaats te laten vinden in de samenleving, in plaats van mensen naar een andere 1 van 13
plek te brengen voor (bijvoorbeeld) dagbesteding? In hun eigen wijk of straat? Om daar te komen, moeten we buiten de schotjes van de Wmo gaan kijken. Wat ROGplus aan de aanbieders vraagt, moet aansluiten op hoe de toegang georganiseerd wordt. De omvang van de doelgroep en de complexiteit van de zorgvraag nemen toe, evenals de druk op mantelzorgers. We moeten nu anticiperen op ontwikkelingen in de toekomst. Er is op dit moment veel juridische aandacht voor indicatiestelling. Daar moeten we rekening mee houden. De doorontwikkeling is niet alleen een wens vanuit de gemeente, maar ook een maatschappelijke opgave. Doordat de vraag vanuit de samenleving anders is, moeten we hier anders mee omgaan. De inwoner staat centraal. We bieden zoveel mogelijk maatwerk, gericht op tijdelijkheid en zelfredzaamheid. Wat kan iemand nog wel, welke talenten heeft hij/zij? Wanneer kan hij/zij een zinvol bestaan leiden? Daarbij moeten we aansluiten bij de leefwereld van de cliënt en inclusieve ondersteuning bieden. Duidelijk en eenvoudig. Zelfregie en keuzevrijheid zijn daarbij belangrijke begrippen. En: zo min mogelijk hulpverleners in huis bij de cliënt. Het ondersteuningsaanbod moet dekkend zijn. We hoeven niet alles op te lossen, maar iemand moet vooral mee kunnen doen. De kwaliteit van professionals maakt uit. We zijn op zoek naar een doorlopende lijn met jeugdhulp. Ondersteuning van het hele gezin en samenhang met Zvw/Wlz. De grens tussen domeinen/wetgeving als gezamenlijke verantwoordelijkheid, daar willen we naartoe. Niet afschalen naar het voorliggend veld, maar maatwerk en algemene voorzieningen met elkaar vermengen. Als je als aanbieder over de vloer komt bij iemand, kun je bij uitstek eenzaamheid signaleren en eventueel voorkomen. We zetten in op strategisch partnership. We zitten in een ontwikkelperspectief. Dit vraagt om langlopende contracten. 2 van 13
Er ligt geen bezuinigingsopgave als vertrekpunt, maar we vinden wel dat verandering ook financieel moet renderen. Daarnaast moeten we het stelsel met elkaar betaalbaar en beheersbaar houden. We sturen niet op afschaling bij cliënten individueel, maar op de gemiddelde uitgaven. We denken niet meer in termen van producten, maar in oplossingen. Doelgroep ouderen vraagt om andere expertise dan mensen die vanaf jongere leeftijd ondersteuning nodig hebben. Psychiatrie, niet aangeboren hersenletsel, die groep wordt ook ouder. Dt vraagt een andere aanpak dan ouderen met de het type klachten die meer gebruikelijk zijn bij ouder worden We willen niet meer financieren op een product of arrangement, want daarmee bepalen we te veel wat er nodig is. Dat vergt een andere invalshoek, bijvoorbeeld om met populatiebekostiging te gaan werken. Een gebied voor een vast bedrag. Hoe kun je op die manier zo goed mogelijk invulling geven aan wat mensen nodig hebben? Centraal in de aanbesteding staan de volgende vragen: - Wat vinden we vanuit de cliënt belangrijk? - Hoe financieren we dat precies en tegen welke prijs? - Hoeveel aanbieders gaan we contracteren? - Hoe gaan we verbindingen maken met jeugd etc., om ervoor te zorgen dat de lijn doorloopt en alle partijen het zien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid met eventueel gezamenlijk budget? Vragen uit het publiek: Er is behoorlijk veel ontwikkeling in het 18+ maatschappelijk veld. Hebben jullie daar rekening mee gehouden? Bijvoorbeeld beschermd wonen of afschaling binnen ziekenhuizen en klinieken? Dat geeft weerslag in de wijken waar we werken en vraagt wat van wijken en de totale samenhang. Antwoord: We zien dat en we snappen dat. De stijging van de doelgroep komt niet alleen voort uit demografische ontwikkelingen. We herkennen ook dat de zorgvraag complexer wordt. Met name waar het gaat om ontwikkeling en wetgeving (zoals beschermd wonen) hebben dat niet voor komende april met elkaar uitgelijnd. We streven naar flexibiliteit binnen de contracten, om de komende jaren mee te kunnen bewegen. Wordt er ook een onderscheid gemaakt tussen jeugd, jong-volwassenen van 18-23 jaar en vervolgens ouderen? Is daar speciaal aandacht voor? 3 van 13
Antwoord: Vanaf 18 jaar is de Wmo van toepassing. We herkennen de benodigde aandacht voor de groep jong-volwassenen. Als we gaan scheiden op leeftijdsgrenzen, dan gaan we weer inkaderen. Wij zoeken naar zo min mogelijk grenzen, met aandacht voor alle groepen. Daar moeten we een oplossing voor zoeken. Resultaatbekostiging en populatiebekostiging hebben jullie een beeld over de gebieden waar dit van toepassing is? Antwoord: Die afweging moeten we nog maken (wijkteams, gebieden). Dit is een onderwerp voor de volgende marktconsultatie, zodat u hier over mee kunt praten. Populatiebekosting waarom kiezen jullie voor pxq bij Hulp bij het Huishouden? Antwoord: We kiezen nog niet, maar we overwegen onze keuzes. We merken bij pxq dat daar wat minder ruimte is om tot andere productvormen te komen die nodig zijn voor de cliënt. Bij Hulp bij het Huishouden moet iemand komen die je huis schoonmaakt, daar zit minder ontwikkelperspectief in. Het lijkt erop dat Hulp bij het Huishouden meer past bij een pxq financiering. Als u dat niet logisch vindt, dan horen we het graag. Sommige groepen hebben moeite met een dagritme. Zij hebben daarbij dagelijkse ondersteuning nodig. Die groepen hebben verschillende soorten hulp nodig, zowel op mboals op hbo-niveau. Het gaat niet om de plint die schoon moet, maar om het toenemen van kwetsbaarheid van een cliënt. Dat heeft veel meer te maken met mensen in hun waarde laten. Het vraagstuk rond hulp bij het huishoudenwordt mijns inziens iets te simplistisch benaderd. Antwoord: Er is inderdaad een wereld te winnen, dat zijn we helemaal met je eens. Dit is een mooi onderwerp voor de volgende marktconsultatie. 3. Interactief gedeelte met stellingen De aanwezigen worden gevraagd om via de mobiele telefoon te stemmen op een aantal stellingen. Doelstelling hiervan is om een discussie op gang te brengen, waarin duidelijk wordt wat de visie van de aanbieders is op een aantal vraagstukken. Hierna vindt u de stellingen en de uitslag, aangevuld met opmerkingen en vragen uit de zaal. 4 van 13
Stelling 1 Denkt u dat de gepresenteerde contouren aansluiten bij de gepresenteerde uitgangspunten? We moeten zoveel mogelijk maatwerk leveren en kijken naar wat de persoon in kwestie wil, los van wetgeving en budget. Het model wat is gepresenteerd, biedt die mogelijkheid, na hier en daar wat bijschaven. Ik zou op het gebied van Hulp bij het Huishouden liever andere keuzes maken. Ik ben het wel eens met maatwerk bieden, maar ik maak me zorgen over het feit dat jullie naar zo min mogelijk aanbieders willen. Daarmee sluit je specialismes uit. Graag daarvoor naar een oplossing zoeken. In andere gemeenten - met weinig aanbieders - gaat er expertise verloren. Populatiebekosting zorgt voor herverdeling onder cliënten, wat onrust betekent. Cliënten moeten van een zelfgekozen aanbieder naar een aanbieder die wordt gegund. Hoe ga je daarover communiceren en onrust voorkomen? Antwoord: Hoe we de overgangsregeling organiseren is hierbij belangrijk. Daarnaast moet je doordenken hoe je omgaat met zittende aanbieders die als onderaannemer dan weer terugkomen. Dan is het oude systeem in een nieuw jasje met verhoogde bureaucratie voor de aanbieders. Dat is niet de bedoeling. Ik zag de termen keuzevrijheid en zelfregie langskomen. Lukt dat wel met een beperkt aantal aanbieders? Antwoord: Het is hierbij belangrijk dat we helder hebben wat de wensen van de cliënt zijn op het gebied van keuzevrijheid. De vraag is of je dit kunt vertalen naar keuzevrijheid in aanbieders. Ook dit nemen we mee in de marktconsultatie. 5 van 13
Stelling 2 U kunt uw werk beter doen aan de hand van kennis van de populatie dan aan hand van een voorgeschreven product. Wat wil je met deze vraag? Kan ik beter ijsjes verkopen als ik weet welke ijsjes ik heb? Antwoord: We willen weten of het nodig is om vanuit de doelgroep te redeneren met een oplossing, of dat we vanuit producten moeten redeneren. Populatie bestaat uit potentiële cliënten, waar we voor werken. Is populatie een wijk, een gemeente of een doelgroep? Ik weet niet of ik dan wel met het juiste plan of product kom. Mij triggert de populatiebekostiging, denken jullie als aanbieder dat je ook iets kunt betekenen in het steviger maken van de totale populatie, dus mensen die niet direct op de stoep staan? Antwoord: Ja. We denken aan preventie, slimme verbindingen, cliënten die wellicht ondersteuning kunnen bieden aan andere cliënten. Deze stelling doelt niet zozeer op de bekostiging. Wij richten ons op mensen met autisme. Hoe past dit in een wijk of gebied? Bij populatiebekostiging is de zichtbaarheid van deze mensen, of mensen uit de psychiatrie bijvoorbeeld, niet aanwezig. Wij verbinden juist vanuit producten voor deze groep. Specifieke kennis van de doelgroep moet een plek krijgen, kennis van de wijk maakt daarbij niet uit. 6 van 13
Stelling 3 Uitbreiding van Hulp bij het Huishouden met lichte begeleidingstaken draagt bij aan minder hulpverleners bij de cliënt thuis. De hulpen komen elke week bij kwetsbare cliënten achter de voordeur. Zij zien welke behoeften er zijn en ondersteunen vaak zonder dat wij het weten. De cliënt zal eerder geneigd zijn om die hulp toe te laten, dan bij meerdere hulpverleners. Het is lastig waar de grens voor lichte begeleiding ligt. Wat mij betreft moeten we daar als aanbieders onderling of in samenwerking met de gemeente naar kijken. Ik heb geen antwoord gegeven, omdat het mij niet duidelijk is tot hoever deze begeleidingstaken gaan. Ik zie heel vaak dat het alleen huishoudelijke hulp lijkt te zijn, maar dat de problematiek veel groter is. De signalering van de problematiek is afhankelijk van wie we inzetten en welke taken deze persoon krijgt. Grote problematiek wordt vaak niet gesignaleerd, dat is een potentieel gevaar. Uitbreiding van de taken is niet aan de orde. Bijna alle huishoudelijke hulpen doen al lichte begeleidingstaken. Voorbeelden daarvan zijn het organiseren van de boodschappen, rekeningen naar de post brengen, het helpen bij het zoeken van een geschikte daginvulling. Onze huishoudelijke hulpen zijn erop getraind om ervoor te zorgen dat de cliënt een prettige dag heeft. Ik ben het met de stelling eens, maar volgens mij moet je juist niet heel scherp definiëren waar de grens ligt. Individueel maatwerk is nodig. Het is belangrijk dat de hbo-er expliciet een rol heeft binnen richting geven aan huishoudelijke hulp. Dan denk ik vooral aan het overzien van de problematiek en het inschatten wat wel of niet ontwikkelbaar is. Als we dat goed organiseren, dan kunnen we huishoudelijke hulp breder inzetten dan we nu doen. 7 van 13
Stelling 4 Ondersteuning bieden in de omgeving van inwoners is beter dan inwoners ondersteuning bieden bij de zorgaanbieder. Als het identiek dezelfde ondersteuning is, is de stelling waar. Maar er zijn ook vormen van ondersteuning die niet altijd in de omgeving liggen. Het kan dus niet altijd. Misschien moet je wel zeggen dat maatwerk de norm is, en de plek waar dat gebeurt daaraan ondergeschikt is. Stelling 5 Inzet van technologische ontwikkeling kan bijdragen aan... Ik mis veiligheid, dat staat er niet tussen. Daarbij denk ik aan alarmering, domotica of beeldschermtechnologie voor de controle bij medicatie. 8 van 13
Ik denk ook aan veiligheid, wij monitoren veel op afstand. Daarmee kunnen we gedrag meten en betere analyses maken in de preventiehoek. Ik denk dat de technologische ontwikkelingen op verschillende sporen zitten. De een is meer op de klant gericht, de ander meer op de zorgaanbieder. Het voegt allemaal wel iets toe, maar de accenten liggen anders. Stelling 6 Investering op technologische ontwikkeling is een verantwoordelijkheid van de aanbieders. Ik denk dat wij als zorgaanbieder heel goed weten wat handig is voor cliënten. Dat kunnen we ook goed dichtbij de klant organiseren. Dat er geen geld voor is, is een tweede. Ja, we moeten het integreren in de dienstverlening van de zorgaanbieder. Als het niet de verantwoordelijkheid is van de aanbieder, dan is het risico dat het niet tot betere zorg leidt heel groot. In de ziekenhuizen ging dit pas werken na veel ruimte om te ontwikkelen. Ik denk dat het geen keuze is tussen A of B. Ik zou het graag in gezamenlijkheid willen doen. Bij resultaatfinanciering krijg je de ruimte om dit in te regelen en te ontwikkelen. Inhoudelijke verantwoordelijkheid ligt dan vooral bij de aanbieder. De financiering ligt bij het resultaat, dat moet een gezamenlijke stip voor beiden zijn. De ontwikkeling van technologie is onderdeel van de gezamenlijke businesscase. Het is dus ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid, die inspanning vergt van beide partijen. 9 van 13
Stelling 7 - De geboden ondersteuning dient altijd aan te sluiten bij de situatie in een wijk/gebied. De wijk/de populatie/het gebied bestaat niet. Het zijn altijd verschillende situaties, de ene cliënt heeft immers andere wensen dan de andere. Pas als je dit onderwerp gaat uitwerken, wordt het concreet. Ik zou graag een aantal varianten met elkaar uitwerken, bijvoorbeeld in een strategisch partnership. Ik vind het nu te abstract. Ik hoor veel cliënt centraal en maatwerk. Maatwerk is altijd duurder, maar in deze lijn zit geen financiële prikkel, werd er gezegd. We moeten meer doen voor minder geld, maar de cliënt moet wel centraal staan. Maatwerk kan dus alleen binnen de middelen die we hebben. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde met de cliënt, maar het moet wel betaalbaar blijven. In plaats van in containerbegrippen te praten, wil ik graag binnen het maatwerk horen wat er mogelijk is, binnen de financiële middelen die we hebben. Wat is de slimste manier om binnen die financiële middelen te werken? Laten we zoeken naar de slimste vorm om beschikbare middelen in te zetten. Wat is erop tegen om een oudere en iemand met een verstandelijk probleem of psychiatrische achtergrond bij elkaar te brengen? Per wijk een multifunctioneel centrum, waar iedereen op zijn eigen niveau ondersteuning kan krijgen. Dan houden we geld over voor de rest. Om dit goed te doen, moeten we misschien over onze eigen schaduw stappen. Het is belangrijk om ons aanbod aan cliënten in de eigen woonomgeving te doen. Dan ontstaat er samenhang. Cliënten toestaan om bij elkaar vrijwilligerswerk te doen, bijvoorbeeld. Het voorkomen van eenzaamheid of isolement doe je zoveel mogelijk in de eigen omgeving. Ik zie soms wel eens cliënten die in busjes vervoerd worden, terwijl er een voorziening in de buurt is die hetzelfde aanbiedt. 10 van 13
Stelling 8 - Ziet u kansen in het aanbieden van ondersteuning in algemene voorzieningen? (b.v. buurthuis, bibliotheek) Stelling 9 - Aanbieders zijn beter dan ROGplus in staat om samen met de cliënt te bepalen welke ondersteuning nodig is. Ik vind hem wel wat genuanceerder. Wij zien bij cliënten dat het soms een tijd duurt voordat je kunt inventariseren wat er aan de hand is. Heb vertrouwen in de expertise van aanbieders en maak daar gebruik van. Ik durf te zeggen dat wij niet voor alle cliënten kunnen bepalen waar de ondersteuning nodig is. Ik denk dat ROGplus en de gemeente cliënten goed kunnen vertellen waar zij kunnen aankloppen. In de wijken is dat niet altijd even duidelijk. Je kunt hierin een onderscheid 11 van 13
maken tussen bepalen óf ondersteuning nodig is en het verder bepalen wélke ondersteuning dan precies nodig is. Vraag - Welk thema wilt u op 7 maart aan de orde laten komen? Kwestbare, multiculturele burgers. Ik wil liever/beter geholpen worden door iemand uit mijn eigen cultuur. Ik weet niet of iedereen weet wat populatiebekostiging betekent. Het kan inhouden dat je in sommige gebieden niet meer meedoet als aanbieder. 4. Vervolgstappen en planning Op 7 maart a.s. is volgende marktconsultatie voor aanbieders gepland. Het programma wordt samengesteld op basis van wat vandaag is besproken. U krijgt het vooraf toegestuurd. Als u nog suggesties heeft, dan kunt u die doorgeven via het volgende mailadres: inkoop@rogplus.nl. Informatie vindt u ook terug op Tenderned en www.rogplus.nl (presentatie, verslag en achtergrondinformatie). 5. Rondvraag en sluiting Vraag: De koers vraagt ook om beleid op andere gebieden. Dit zijn gebieden waarvoor Wlz, zorg en de gemeente verantwoordelijk zijn. Wat doen we als de rest achterblijft bij de koers van ROGplus? Beleidsambtenaren bevragen? 12 van 13
Antwoord: ROGplus is al met collega s van beleid in gesprek. Niet alle onderdelen in de koers hebben dezelfde looptijd. De huidige koers wordt door de gemeente onderschreven. We gaan nu uitzoeken wat er kan plaatsvinden op andere terreinen. We organiseren ook nog een bijeenkomst waar potentiële inschrijvers, ketenpartners en beleidsmensen elkaar kunnen ontmoeten. Het is uiteraard niet mogelijk om vanuit één plek de wereld te veranderen. Binnenkort maken we bekend wanneer deze bijeenkomst plaatsvindt. Vraag: Goede aanpak, maar hebben we niet meer tijd nodig? Staat de Roadmap al vast? Antwoord: Wat vast staat, is dat we per 1 januari 2020 nieuwe contracten moeten afsluiten. Waar we wel naar kunnen kijken, is het verschil tussen hetgeen op 1 januari 2020 klaar moet zijn, en waar het ontwikkelperspectief nog ligt. Vraag: In welke vorm vindt de aanbesteding plaats? Antwoord: We verwachten een Europese openbare aanbesteding. 13 van 13