Implementatie van GLIM criteria en Sarcopenie richtlijn in de praktijk Heidi Zweers
Disclosure-slide Geen belangenverstrengeling te melden CV Lid van NAP PhD student voeding bij Mitochondriële ziekten Klinisch verpleegafdelingen: neuro, cardio, chirurgie Poliklinisch: stofwisselingsziekten, spierziekten Lid van dwarsverband ondervoeding Radboudumc
Agenda GLIM criteria 2018 Sarcopenie richtlijn 2018 Implementatie 1. Aanpassing elektronisch dossier 2. Aanpassing SOP/ NAP 3. Aansluiten bij lopende projecten 4. Casus 5. Scholing collega s 6. Overleg fysiotherapie Onderzoek 1. Dynamo studie 2. Food4care studie 3. Toekomstig onderzoek
GLIM criteria
Sarcopenie consensus sarcopenie = spierziekte = HKK (man < 27 kg, vrouw < 16 kg) Zit-sta (> 15 sec voor 5x opstaan) Oorzaak primaire sarcopenie veroudering Secundaire sarcopenie 1. ziektes 2. inactiviteit 3. inadequate inname = ASM: man < 20 kg vrouw < 15 kg ASM/lengte 2 = SMI: man < 7,0 kg/m 2 vrouw < 6,0 kg/m 2
Implementatie 1 aanpassing electronisch dossier aanpassing observatielijsten epic + smartprase
Implementatie 2 aanpassing SOP/NAP 1. NtVD juli 2019 toegelicht Appendiculaire skeletspiermassa 2. BIA SOP versie 4 inclusief ASM op NAP website juli 2019 3. Berekeningen op zakboekdiëtetiek
Implementatie BIA formules ASM Kyle, 2003 Populatie Kaukasisch (Zwitserland), N=770, 20-94 jaar Validiteit tegen DXA R = 0,95 SEE = 1,12 kg Sergi, 2015 Kim, 2014 Kaukasisch (Italië), N=296, >60 jaar Aziatisch (Korea), N=720, 65-80 jaar R 2 = 0,92 SEE = 1,14 kg R 2 = 0,88 SEE = 1,35 kg RI= resistentie index: lengte(cm) 2 /resistentie(ω); geslacht: man = 1, vrouw = 0; Xc= reactantie(ω), G= gewicht (kg), L=leeftijd, Δ= gemiddeld verschil, R 2 = verklaarde variantie, SEE = standaard meetfout
Implementatie Radboudumc 3 Aansluiten bij lopende projecten metingen in huidige situatie diëtetiek Radboudumc HHK Lichaamssamenstelling Gewichtsverlies, BMI, intake, inflammatie HHO TPV thuis patiënten Alle klinische patiënten MUST 2 Poli geriatrie Longziekten Alle poliklinische patiënten SlokadarmCA Spierziekten (poli tevens PG SGA) Mitostraat Oncologie later poli Nefro Mitostraat Oncologie later poli
Implementatie 3 Aansluiten bij lopende projecten Behandeling: Eiwitrijk eten + bewegen -> FoodforCare + Beter uit Bed
Implementatie 4 casus vrouw 36 jr mitostraat diagnose:merff Intake (DH) HHK BMI: Gewichtsverlies VVMI: (A)SMI: PGSGA: GLIM criteria: 1200 Kcal 75-80 gram eiwit (intake te laag) 18 kg(> 16 is goed ->sarcoponie 2018/ te laag-> dodds <23 kg) 27,43 = (overgewicht) bewust 6% i.v.m. pre-diabetes KH arm dieet 15.3 BIA, 17,3 DEXA (>15 kg/m 2 is goed) 2016: 17,1(BIA) p 10 Franssen BMI 27 = VVMI 15,8 + flink gedaald DXA 6.31 (>6 kg/m 2 is goed) BIA (sergi) 5.9 (< 6 te laag) 0 (geen risico op ondervoeding). Fenotypische criteria Gewichtsverlies: nee, niet onbedoeld Lage BMI: nee Lage spiermassa: nee /ja Etiologische criteria Lage intake: ja inflammatie: nee Conclusie: niet ondervoed DXA wel volgens BIA (sergi) Discussiepunt: PG SGA score van 0 Sarcopenia criteria HKK te laag: nee/ja SMI te laag: nee/ja Conclusie: geen sarcopenie Discussiepunt: HHK wel te laag volgens Dodds criteria vrouwen 35-40 jaar (< 23 kg) Verschil BIA (Sergi) en DXA Bij BIA Kyle i.v.m.36 jr SMI 6,4
Implementatie Radboudumc 5 Scholing collega s Keuze per behandellijn m.b.v. casus : smartphrase aanpassen voorbeeld: Diëtistische diagnose.. jr. man/vrouw met xxx verwezen in verband met risico op ondervoeding (MUST 2)/geringe intake/xxx er is sprake van ziektegerelateerde ondervoeding met inflammatie/ ziektegerelateerde ondervoeding zonder inflammatie/ ondervoeding zonder onderliggende ziekte/ sarcopenie/risico op ondervoeding/xxx op basis van gewichtsverlies/lage BMI/ lage vetvrije massa/inadequate intake/inflammatie/ PG-SGA xxx/verliezen /verwaarlozing/psychische factoren /lage handknijpkracht. Patiënt heeft voedingsgerelateerde klachten, namelijk misselijkheid/braken/diarree/ xerostomie/veranderde smaak/passage klachten/ verminderde eetlust/ obstipatie/vol gevoel/slikklachten /xxx. De eiwitinname is *** % van de berekende behoefte en de energie inname is *** % van de berekende behoefte. Er is wel/geen:risico op refeeding. Er is een indicatie voor drinkvoeding/thiamine suppletie/multivitamine suppletie/vitamine D suppletie/sondevoeding/eiwitrijke voedingsadviezen/energierijke voedingsadviezen/medicatie gericht op xxx/bewegingsadviezen door fysiotherapie
Implementatie Radboudumc 5 overleg fysiotherapie Huidige situatie: Veel kennis in huis over sarcopenie ook bij Fysiotherapie Geriatrie te kwetsbare patiënten voor krachttraining, fysiotherapie richt zich op functionaliteit. Vertaling Nederlandse Sarc F-lijst bijna af M. Visser VUMC Fysio kan wel functioneren meten maar geen lichaamssamenstelling (wel in 1 e lijn) Dietist kan beiden meten maar doet dat in de praktijk nog niet vaak Rol ziekenhuis: opsporen sarcopenie bewustwording bij behandelaars creeëren behandeling kan gestart in kliniek maar vind vooral plaatst in 1 e lijn goede overdracht maken 1 e lijn via bestaande netwerken wens scholing + onderzoek met deze 1e lijns netwerken ( fysio + dietetiek)
Onderzoek radboudumc DYNAMO studie Mitochondrial Disease Altered body composition Inadequate nutritional intake Decreased physical functioning Malnutrition sarcopenia 37 MD-patients 42 ± 12 years of age BMI: 22.8 ± 4 kg/m 2 41% male Malnutrition GLIM 11 5 10 3 1 Sarcopenia Malnutrition PGSGA 9 1 N= 27 (73%) ondervoed totaal N= 20 (54%) ondervoed volgens GLIM N= 17 (46%) ondervoed volgens PG SGA N= 6 (22%) overlap ondervoeding N= 5 (14%) sarcopenie N = 10 (27%) sarcopenie bij ref. HHK SOP
Toekomstig onderzoek wensen Sarcopenie: Sarc-f vertaling in epd Meten bij risico patiënten (brede groep) Samenwerking met fysio en 1 e lijn Pilot met HHK en BIA in kliniek op risico afdeling
Conclusie GLIM in kliniek goed te implementeren geen extra metingen nodig. Sarcopenie is lastiger vanwege de HHK en spiermassa metingen. In de praktijk behandeling sarcopenie en ondervoeding meer eiwit + bewegen. Daar wordt al goed op ingezet maar interdisciplinaire samenwerking kan beter.