Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015
In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale doelstelling is 14% in 2020. Verkeer en transport verbruiken 17-20% energie. Ambitie SER-akkoord om in 2050 de CO 2 - emissie van de mobiliteit- en transportsector met minimaal 60 procent te reduceren ten opzichte van 1990.
Vertaling naar mobiliteit Duurzame energiebronnen (wind/ zon) leveren wisselend energieaanbod. Flexibel aanbod stelt eisen aan buffering, opslag en distributie. Gewicht, prijs en betrouwbaarheid zijn belangrijk. Beschouw transitie als investeringsvraagstuk met Total Cost of Ownership (TCO) (of: LCC) Er moet uitzicht zijn op opschaling en marktintroductie Koppel pilots aan regionale initiatieven (opwekken/ opslag/ distributie)
Transitievraagstuk 1900: Benzine, stoom of elektrisch? In 1919 reden er 80 elektrische taxi s in Amsterdam
Zijn er zekerheden? Groene energie komt uit verschillende bronnen. Alle bronnen moeten benut worden Aandrijving auto s en bussen gaat naar verwachting via elektromotor Wijze van elektriciteit opwekken en opslaan zal variëren H2 zinvol als medium voor overtollig duurzaam opgewekte energie
Drie thema s Energietransitie Mobiliteit Uitgangspunt Visie Ruimte en Mobiliteit (2014): De provincie moet een rol en positie hebben Gebruik duurzame energie stimuleren bij OV-concessies Ruimte bieden om duurzame energie op te wekken binnen provinciale infrastructuur; Waar mogelijk energie besparen bij aanleg en onderhoud van infrastructuur
Doelen Programma Mobiliteit Uiteindelijk na twee volledige concessieperioden (15 tot 20 jaar) alle OV- concessies vrij van fossiele brandstof. In lopende projecten worden standaard de kansen onderzocht op energiebesparing en voor energieopwekking. De provincie zal zich inspannen om pilots met energie neutrale wegen te faciliteren. Dit wordt gekoppeld aan groot onderhoud.
Welk transitiepad slaan we in?
Elektrische aandrijving Verbrandingsmotor Nu: Techniek roadmap OV bussen Techniekstappen: Eindbeeld 2025-2030 Diesel / biodiesel Motoren geschikt maken voor biodiesel Aardgas / groengas Waterstof bijmengen? Hernieuwbaar gas beschikbaar maken Schone range-extender ontwikkelen Hybride met schone range extender Hybride Volledig elektrisch (trolley/overnight/over dag) Batterijen goedkoper / actieradius groter Batterij Modulaire elektrische aandrijflijn ontwikkelen Snellaadconcepten verbeteren Trolley Brandstofcel waterstof Systeemkosten verlagen Efficientere energie omzetting Brandstofcel waterstof
Analyse TNO Beschikbare accu-elektrische bussen zijn inzetbaar bij beperkt dag-kilometrage (beneden 200 km/dag) Bij normale dag kilometrages (200-450 km/dag): onderweg bijladen of dynamisch bijladen Hoge dagkilometrages (> 450 km/dag). Dit zijn de meeste streeklijnen in Zuid-Holland: Hybride (maar niet zero emission) Bijladen met hoog vermogen Dynamisch bijladen (trolley of inductie) Waterstof
Keuzes Hybride is provincie al voorloper, ruim 50 bussen in Leiden, Alphen, Dordrecht (2011/ 2012) Waterstof technologie: Inzet vier bussen met brandstofcel in concessie Hoekse Waard/ Goeree Overflakkee Waterstof uit groene bronnen: Wind/ Zon Elektrische bussen Pilot met elektrische voertuigen en mogelijkheid snelladen? Full electric Dordrecht en/of Gorinchem?
Waterstof Beschikbaar in havengebied, interessante koppeling met waterstof economie (voorlopig nog grijze energie) Snel tanken mogenlijk Zero emissie (tank to wheel) Gewicht vergelijkbaar met accu-bussen Interessante bufferstof groene energie Decentraal te produceren en op te slaan. Ontwikkeling staat in de kinderschoenen Onderzoek Roland-Berger voorspelt flinke prijsdalingen als OV-bedrijven inkoop macht gaan toepassen.
Tankstation Rhoon
Greenpoint Oude Tonge
Vragen/ Discussie Mail: j.ploeger@pzh.nl @janploeger