Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M"

Transcriptie

1 Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M

2 Bekend? Wie van aanwezigen heeft gehoord van de duurzame brandstoffenmix?

3 Opzet presentatie Terugblik: energieakkoord, visie & actieprogramma brandstoffenmix Waar staan we nu? Vooruitblik: hoe kunnen we doorschakelen naar DOEN?

4 SER Energieakkoord voor duurzame groei Sectordoelen mobiliteit: 2020 : 15 à 20 PJ energiebesparing 2030 : max. 25 Mton CO2-equivalent t.o.v ( 17%) 2035: alle nieuw verkochte personenauto s kunnen zero-emissie rijden 2050: -60% CO2 emissie t.o.v. 1990

5

6 SER Brandstoftafels Fuel for thought Brandstoftafels (vloeibaar, gas, elektrisch, waterstof, scheepvaart, luchtvaart, duurzame energie&groene groei) werkgroep rail aan de slag in 6 stakeholdersessies deelrapporten juni 2014 gereed Visie 30 juni 2014 overhandiging aan Staatssecretaris Mansveld, Aanbieding aan TK sep 2014, Ontwikkelpaden alternatieven Aktieplan van start oplevering aan Tweede Kamer 2015 coalition of the willing, doelen maatregelen ondersteuning op maat investeringen, kosten en baten 6 11 september 2015

7 Tot stand gekomen mbv de samenwerking van meer dan 100 actoren! LEF-sessies Omvat alle modaliteiten en alle duurzame brandstofsporen Laat zien hoe we de doelstellingen uit het energieakkoord kunnen bereiken

8 Samenhang grondstoffen, energiedragers en vervoersmodaliteiten Verbrandingsmotoren Elektrische aandrijving Stookolie incl. bijmengen (bio)- kerosine scheepsdiesel incl. bijmengen en GTL (bio)diesel incl. bijmengen en GTL benzine incl. bijmengen (bio)-lpg (bio)-lng (bio)-cng waterstof (brandstofcel) elektrisch (batterij & plug-in) elektrisch (bovenleiding) productie waterstof, elektriciteit en power-to-gas Olie Gas Biomassa Wind & zon (100% hernieuwbaar) 8 11 september 2015 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

9 Brandstofvisie op hoofdlijnen Wegvervoer transitie naar elektrische aandrijving (EV-H2) voor kansrijke segmenten. Gecombineerd met duurzame biobrandstoffen en hernieuwbaar gas als overbruggingsoptie/ lange termijn oplossing voor zwaar vervoer. Voor de scheepvaart efficiencymaatregelen in combinatie met een transitie naar LNG en inzet van duurzame biobrandstoffen voor de short sea en de binnenvaart; In de luchtvaart verdere efficiencyverbetering door innovatie van vliegtuigtechnologie, doorontwikkeling en toepassing van duurzame biokerosine sourcing, productie en distributie; Voor de railsector vergroening van het elektriciteitsgebruik en (bio)lng ter vervanging van dieseltreinen; Regelmatig actualisatie strategie (3 tot 4 jr) ruimte voor nieuwe technologieën, ontwikkelingen en aanvullende instrumentkeuzes september 2015

10 Resultaat: ontwikkelpaden per PMC in visie Uitstoot 188 g/km -44% (105 g/km) t.o.v % (64 g/km) t.o.v trend 2020 trendbreuk Personenauto Personenauto Personenauto Uitstoot 245g/km -33% (163 g/km) t.o.v % (118 g/km) t.o.v trend 2020 trendbreuk Personenauto Personenauto Personenauto Bestelauto Bestelauto Bestelauto Uitstoot 865 g/km -10% (780 g/km) t.o.v % (520 g/km) t.o.v Personenauto (stedelijk/<200 km) Personenauto (stedelijk/<200 km) Personenauto (stedelijk/<200 km) Bestelauto Bestelauto Bestelauto Trucks Trucks Trucks Personenauto (stedelijk/<200 km) Personenauto (stedelijk/<200 km) Personenauto (stedelijk/<200 km Bestelauto (stedelijk/<200 km) Bestelauto (stedelijk/<200 km) Bestelauto (stedelijk/<200 km) Trucks Trucks Trucks (zwaar, internationaal) Ministerie Personenauto van Infrastructuur en Milieu Personenauto 1 oktober 2013 Bestelauto (stedelijk/<200 km) Bestelauto (stedelijk/<200 km) Bestelauto (stedelijk/<200 km Lichte trucks (stedelijk/<200 km) Lichte trucks (stedelijk/<200 km & nationaal) Lichte trucks (stedelijk/<200 km & nationaal) Personenauto Personenauto Personenauto Ministerie van Bestelauto Infrastructuur en Milieu Bestelauto 1 oktober 2013 Lichte trucks (stedelijk/<200 km) Lichte trucks (stedelijk/<200 km) Bestelauto Bestelauto Bestelauto Lichte trucks Ministerie van Infrastructuur en Milieu (stedelijk & nationaal) Lichte & 1 zware oktober trucks 2013 (stedelijk & nationaal) Lichte trucks Lichte trucks (stedelijk & nationaal) Lichte trucks (stedelijk & nationaal) Uitstoot? OV-bussen & touring cars? t.o.v OV-bussen & touring cars -? t.o.v Touring cars 2010 trend 2020 trendbreuk Trucks (zwaar, internationaal Trucks (zwaar, internationaal OV-bussen & touring cars OV-bussen & touring cars Touring cars Reductie van -12% t.o.v en referentie -24% t.o.v % t.o.v OV-bussen OV-bussen OV-bussen Intercontinentale scheepvaart Intercontinentale scheepvaart Intercontinentale scheepvaart OV-bussen (stedelijk) OV-bussen (stedelijk) Ministerie van OV-bussen Infrastructuur en Milieu (stedelijk & regio) OV-bussen (stedelijk) OV-bussen (stedelijk) OV-bussen 1 oktober 2013 (stedelijk & regio) OV-bussen (stedelijk) Binnenvaart Short sea shipping ferry & recreatie Binnenvaart Short sea shipping ferry & recreatie Binnenvaart Short sea shipping Ferry & recreatie Binnenvaart Short sea shipping Intercontinentaal scheepvaart Binnenvaart Short sea shipping Ferry & recreatie Binnenvaart Short sea shipping 2010 trend 2020 trendbreuk 2030 Reductie van -14% -29% -40% t.o.v en referentie t.o.v t.o.v Luchtvaart Luchtvaart Luchtvaart 2050 Touring cars (inter)nationaal Touring cars (inter)nationaal Ministerie van Binnenvaart Infrastructuur en Milieu Binnenvaart 1 oktober 2013 Luchtvaart Luchtvaart Luchtvaart Ferry s & recreatievaart (walstroom) Ferry s & recreatievaart (walstroom en H 2) 10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

11 Actieagenda brandstoffenmix Verdere uitwerking van ontwikkelpaden visie met stakeholders Sanity check door kennisconsortium TNO, ECN, CE Doorrekening kosten en baten Platforms aan de slag

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23 Partijen samen aan zet Green deal zero emissie stadsdistributie Green deal zero emissie bussen Greendeal LNG rijn wadden Greendeal EV Laadinfra

24 Waar staan we nu? Juli 2015: Ministerraad akkoord op aanpak brandstoffenmix, brief aan TK Continuering onder auspiciën van SER Speciale rol voor platforms 2016: gereedmaken van projectvoorstellen en financiering op orde 2017: uitrol en verder rolling agenda

25 Wat nodig om doelen te kunnen halen? Verdere ontwikkeling nieuwe technieken, kostenreductie Sociale acceptatie (kosten/gebruiksgemak) Koppeling transport en energie beleid, geen duurzame mobiliteit zonder duurzame energie (aandeel beschikbare biomassa/well to wheel benadering vs tank to wheel) Tijdig investeren in infrastructuur (oa Clean Power Directive) in samenhang met voertuigontwikkeling doorzet aan de pomp/bunkerstations! ( levenscyclus transport en energiesector is lang 15 30jaar) Met elkaar aan de slag. Overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke instellingen (co creatie) lange termijn visie noodzakelijk, stabiel investeringsbeleid creëren.

26 Sleutelrol voor decentrale overheden Provincies en Gemeenten zijn cruciale partners naar markt partijen en burgers Visie: Samenwerking op alle schaalniveaus, ondersteuning regionale initiatieven Samen optrekken bij uitrollen benodigde acties tbv verduurzaming mobiliteit en verduurzamen van de brandstofmix PPS constructies Green Deals Innovatie EU financiering ( TEN-T/LIFE/EIB, INTERREG, e.a) Verbinden van systemen transport-energie

27 Meer duurzame energie in de brandstofmix transport, hoe? Bronbeleid EC richtlijnen na 2020 RED/ FQD/ CPTD Energieverkenningen nationaal Innovaties stimuleren geavanceerde biofuels/bio LNG/bio LPG/ green H2/groene stroom Flankerend beleid (fiscaliteit/accijns) U bent aan nu zet!

28

29 Doet U ook mee? Aanhaken bij relevante platforms Opgeven voor -lijst LEFsessies Dank voor uw aandacht!

Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit

Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit Duurzame brandstofmix transport visie en actieagenda Els de Wit Ministerie IenM 141216 Waarom? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 december 2016

Nadere informatie

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2 DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2 2013 2014 2015 2017 / 2018 10-pagers functionaliteiten: - beleidsverkenning INEK: integraal nationaal energie en klimaat plan - bestuurlijk stuk (TK) - alle lidstaten

Nadere informatie

Voortgang Uitvoeringsoverleg Mobiliteit en Transport

Voortgang Uitvoeringsoverleg Mobiliteit en Transport Commissie Borging Energieakkoord voor Duurzame Groei Ministerie van Infrastructuur en Milieu t.a.v. de staatsecretaris mw. W.J. Mansveld Postbus 20901 2500 EX Den Haag BETREFT Voortgang Uitvoeringsoverleg

Nadere informatie

BRANDSTOFFEN WEGVERKEER

BRANDSTOFFEN WEGVERKEER BRANDSTOFFEN WEGVERKEER Update toekomstverkenning Paul Hofmeijer, 25 juni 2013 Partner MMG Advies Voor strategie, organisatieadvies en duurzame mobiliteit AGENDA 1. Actualiteiten uit media & drivers 2.

Nadere informatie

130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD

130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD 8 ACHTERGROND 35 MEGATON DE VOORSPELDE CO 2-UITSTOOT VAN HET WEGVERKEER IN 2050 130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD 2035 STREEFJAAR WAARIN ALLE NIEUWE AUTO S CO 2-EMISSIE

Nadere informatie

Verzamelde kennisnotities t.b.v. de visie duurzame brandstoffenmix

Verzamelde kennisnotities t.b.v. de visie duurzame brandstoffenmix Verzamelde kennisnotities t.b.v. de visie duurzame brandstoffenmix Datum 27 juni 2014 Auteur(s) G. Koornneef e.a. (TNO) H. van Essen e.a. (CE Delft) M. Londo e.a. (ECN) Aantal pagina's 184 (incl. bijlagen)

Nadere informatie

Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid

Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid Brandstoffenmix visie Clean Power for transport package / Alternative Fuels Infrastructure directive Hoe ver zijn wij? Nationale kaders SER Energieakkoord

Nadere informatie

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie Waterstof Elektrisch Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie Chris van Dijk RAI Vereniging H2NL, Den Haag, EU CO 2 -emissies: personenauto s en lichte bestelwagens Bron: ACEA 2016 2 Europees CO 2 bronbeleid

Nadere informatie

Hoe kan innovatie helpen?

Hoe kan innovatie helpen? Themabijeenkomst 16 december: Luchtvervuiling, en hoe houden wij Nederland mobiel? Verkeer Toenemende en invloed luchtvervuiling: van milieu-eisen op de sector hoe kan 2 Inhoud Waar komen verkeersemissies

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

Commissie Borging Energieakkoord. Een duurzame brandstofvisie met LEF. Geachte mevrouw Mansveld,

Commissie Borging Energieakkoord. Een duurzame brandstofvisie met LEF. Geachte mevrouw Mansveld, Commissie Borging Energieakkoord BETREFT Een duurzame brandstofvisie met LEF DEN HAAG 21 oktober 2014 E-MAIL t.vander.wijst@ser.nl ONS KENMERK 14.02812 TOESTELNUMMER 070 3499 551 BIJLAGE(N) 7 Geachte mevrouw

Nadere informatie

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning Willem & Wout Mobiliteitstransitie & energietransitie Wat doet

Nadere informatie

BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek

BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS Maarten Verbeek PROJECTDOELSTELLING De doelstelling van dit project is om de behoefte te bepalen (grootte en locatie) naar infrastructuur voor alternatieve

Nadere informatie

Energietransitie bij Mobiliteit

Energietransitie bij Mobiliteit Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale

Nadere informatie

Een duurzame brandstofvisie met LEF. Titel te positioneren voor foto zodanig dat deze goed leesbaar is

Een duurzame brandstofvisie met LEF. Titel te positioneren voor foto zodanig dat deze goed leesbaar is Een duurzame brandstofvisie met LEF Kosten en effecten van de actie-agenda: inschatting van de potentie Titel te positioneren voor foto zodanig dat deze goed leesbaar is Een duurzame brandstofvisie met

Nadere informatie

Elektrisch rijden in de praktijk

Elektrisch rijden in de praktijk We gaan elektrisch vooruit! Een impuls voor elektrisch vervoer in Rotterdam Elektrisch rijden in de praktijk Klimaatprobleem? Google earth januari 2009 Rotterdam Climate Initiative Als stad met wereldhaven

Nadere informatie

9 Pijler 7: Mobiliteit en transport

9 Pijler 7: Mobiliteit en transport 9 Pijler 7: Mobiliteit en transport 9.1 Proces en borging Partijen hebben een groene groei -agenda opgesteld met perspectieven voor de lange termijn en maatregelen voor de korte termijn. In totaal worden

Nadere informatie

Actie-agenda duurzame brandstoffen. Inventarisatie van mogelijke acties per marktsegment voor de periode 2015-2020

Actie-agenda duurzame brandstoffen. Inventarisatie van mogelijke acties per marktsegment voor de periode 2015-2020 Actie-agenda duurzame brandstoffen Inventarisatie van mogelijke acties per marktsegment voor de periode 2015-2020 Actie-agenda duurzame brandstoffen Inventarisatie van mogelijke acties per marktsegment

Nadere informatie

Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen. Arno Schroten

Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen. Arno Schroten Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen Arno Schroten CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

STARTDOCUMENT. 1. De kracht van samenwerking. 2. Waarom een NWP

STARTDOCUMENT. 1. De kracht van samenwerking. 2. Waarom een NWP STARTDOCUMENT 1. De kracht van samenwerking Deltalinqs Energy Forum, Havenbedrijf Rotterdam, Havenbedrijf Amsterdam, Havenbedrijf Eemsmond, Energy Valley, Stichting Zero Emissie Busvervoer, RAI Platform

Nadere informatie

BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE

BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE WAAROM EEN EIGEN VISIE? Aandacht voor bestrijden klimaatverandering intensiveert ( We hebben geen alternatief voor aanpakken ) Gaat ook over kwaliteit leefomgeving Verduurzamen

Nadere informatie

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019 AFID workshop Nienke Smeets, nienke.smeets@minienw.nl Gerben Passier, gerben.passier@rws.nl 21 maart 2019 EU Richtlijn Infrastructuur Alternatieve Brandstoffen Richtlijn uit 2014. Verplicht lidstaten tot

Nadere informatie

Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden

Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden Deel 1: Het Klimaatakkoord Klimaatakkoord Parijs: "We are the first generation to feel the effect of climate change and the last generation who can do something about

Nadere informatie

Fiche 7: Mededeling Europese strategie voor emissiearme mobiliteit

Fiche 7: Mededeling Europese strategie voor emissiearme mobiliteit Fiche 7: Mededeling Europese strategie voor emissiearme mobiliteit 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal

Nadere informatie

Een duurzame brandstofvisie met LEF

Een duurzame brandstofvisie met LEF De belangrijkste uitkomsten uit het SER-visietraject naar een duurzame brandstoffenmix in Nederland Titel te positioneren voor foto zodanig dat deze goed leesbaar is De belangrijkste uitkomsten uit het

Nadere informatie

Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid

Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid Julia Williams 27 Januari 2015 2 Elektrisch Rijden: Een brede innovatie (transportmiddelen, energie, smart grids, gedrag etc.) die vooral plaatsvindt in de markt.

Nadere informatie

Met slim reizen, hernieuwbare energie en superzuinige voertuigen

Met slim reizen, hernieuwbare energie en superzuinige voertuigen Met slim reizen, hernieuwbare energie en superzuinige voertuigen 1. WAT IS DE UITDAGING VOOR MENS, MILIEU EN KLIMAAT? In Nederland moeten de CO 2 -emissies met 80 tot 95% omlaag. Om een gevaarlijke klimaatverandering

Nadere informatie

Een duurzame brandstofvisie met LEF

Een duurzame brandstofvisie met LEF De belangrijkste uitkomsten uit het SER-visietraject naar een duurzame brandstoffenmix in Nederland Titel te positioneren voor foto zodanig dat deze goed leesbaar is De belangrijkste uitkomsten uit het

Nadere informatie

Verslag: 2 e Stakeholderbijeenkomst brandstoffen

Verslag: 2 e Stakeholderbijeenkomst brandstoffen Verslag: 2 e Stakeholderbijeenkomst brandstoffen dd. donderdag 14 november 2013 van 13.00 18.00 uur te Mardurodam Deel I 1. Opening bijeenkomst en welkomstwoord door Els de Wit Deel II 2. Presentatie door

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Aardgas als transitiebrandstof of transitie van een brandstof? Marcel Weeda, ECN AkzoNobel Center, Amsterdam VEMW seminar, 22 april 2016 www.ecn.nl

Nadere informatie

Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw

Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw Visietraject Energiemix Verkeer 2 Scenario s: Waarom ook weer? Plausibele toekomstbeelden, geen voorspellingen Op basis van exogene onzekere ontwikkelingen Intern consistent In dit geval: -60% CO 2 In

Nadere informatie

Er zit een raar luchtje aan biogas FTM

Er zit een raar luchtje aan biogas FTM 1 van 9 14-05-17 07:07 ftm.nl Er zit een raar luchtje aan biogas FTM Authentieke Journalistiek 13-17 minuten Onder druk van de gaslobby en de overheid stapt de Nederlandse transportsector over op een nieuwe

Nadere informatie

Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport

Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport Maatschappelijke opgave: versnellen van de transitie naar low en zero emissie transport De sector

Nadere informatie

De auto van de toekomst is voor vandaag

De auto van de toekomst is voor vandaag De auto van de toekomst is voor vandaag Woensdag 7 mei 2014 Belgian Platform on Alternative Transport Fuels #8 Agenda 1. Inleiding 2. Belgische cijfers over de markt en het park 3. Andere Europese landen

Nadere informatie

Impact analyse: ambitie elektrisch transport

Impact analyse: ambitie elektrisch transport Impact analyse: ambitie elektrisch transport ad-hoc verzoek EL&I 29 maart 211, ECN-L--11-27, C. Hanschke www.ecn.nl Scope en aanpak impact analyse 1.8.6.4.2 Groeiambitie Elektrische auto's [mln] 215 22

Nadere informatie

Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen

Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer Huib van Essen CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Eindrapportage van de Themagroep Groene Groei en Duurzame Energie voor Transport

Eindrapportage van de Themagroep Groene Groei en Duurzame Energie voor Transport Visie Duurzame Brandstoffenmix Eindrapportage van de Themagroep Groene Groei en Duurzame Energie voor Transport Ten behoeve van het SER brandstofvisietraject Opdrachtgever: Ministerie van Infrastructuur

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 535 EU-voorstellen: Verordening bindende nationale reductiepercentages broeikasgassen 2021 2030 COM (2016) 482 en Verordening integratie LULUCF

Nadere informatie

MEMORIE VAN TOELICHTING A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

MEMORIE VAN TOELICHTING A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wijziging van de departementale sstaat van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (XII) voor het jaar (Incidentele suppletoire inzake enveloppe regeerakkoord) MEMORIE VAN TOELICHTING A. ARTIKELSGEWIJZE

Nadere informatie

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen 1 Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen, 11 februari 2014 2 Inhoud 1. Brandstofopties 2. Kansen en onzekerheden 3. Milieuaspecten 4. Conclusies & aanbevelingen 3 Alternatieve

Nadere informatie

Energieakkoord voor duurzame groei

Energieakkoord voor duurzame groei Energieakkoord voor duurzame groei Netwerkbijeenkomst Duurzame regionale energie Gelderland 15 januari 2014 Lodewijk de Waal Energieakkoord Wie zaten aan tafel? Inhoud presentatie Hoofdlijnen Energieakkoord

Nadere informatie

Energietransitie = CO 2 -transitie

Energietransitie = CO 2 -transitie Energietransitie = CO 2 -transitie MARJOLEIN DIEPERINK VMR 14 JUNI 2017 DE ACTOREN STIP OP DE HORIZON - PARIJSAKKOORD: Een (bijna) CO2-neutrale samenleving in 2050! EEN (BIJNA) CO2-NEUTRALE SAMENLEVING

Nadere informatie

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Is uw bestuur er klaar voor? Praktijkdag Nieuwe Mobiliteit - Brugge - 11 september 2012 Overview Mobimix.be? Moeten we er wel klaar voor zijn? Zijn de technologieën

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

Energieakkoord voor duurzame groei. 6 september 2013

Energieakkoord voor duurzame groei. 6 september 2013 Energieakkoord voor duurzame groei 6 september 2013 Programma perspresentatie Korte toelichting Energieakkoord voor duurzame groei Wiebe Draijer Korte toelichting doorrekeningen ECN/PBL/EIB Maarten Hajer

Nadere informatie

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Uitgangspunten 1 Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Nederland 1 (versnel waar mogelijk) Organiseer zo optionaliteit / ruimte om tegenvallers op te vangen 2 Impact

Nadere informatie

Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018

Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018 Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018 PITPOINT INHOUD 1. REKENSHEETS 3 2. STREAM TABELLEN

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in

Nadere informatie

Mobiliteitstafel klimaatakkoord

Mobiliteitstafel klimaatakkoord Mobiliteitstafel klimaatakkoord AGENDA Informatie proces klimaatakkoord (2min) Inhoud mobiliteitstafel klimaatakkoord (10 min) Discussie (45 min) PROCES - KLIMAATAKKORD 23.02.18 28.09.18 Oct.18 21.12.18

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven

Duurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven Duurzame mobiliteit in de stad TNO Sustainable Transport & Logistics 2 Inhoud De uitdaging Veel om uit te kiezen: het palet aan mogelijke oplossingen Niet of-of maar en-en: bijdragen van heel veel oplossingen

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Deelrapport Brandstoftafel Scheepvaart

Deelrapport Brandstoftafel Scheepvaart Visie Duurzame Brandstoffenmix Deelrapport Brandstoftafel Scheepvaart 28 mei 2014 2 Visie Duurzame Brandstoffenmix Inhoud Samenvatting 5 1. Inleiding 9 1.1 CO 2 -emissie van de scheepvaart 11 2. Product-markt

Nadere informatie

Introductie. ir. Frank Rieck

Introductie. ir. Frank Rieck Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper:

Nadere informatie

Duurzaam Groninger wagenpark

Duurzaam Groninger wagenpark NVRD Grondstoffencongres 28 maart 2019 Duurzaam Groninger wagenpark Gerrit Griffioen Hoofd Materieel gemeente Groningen Brandstof aangedreven equipment Circa 230.000 inwoners Gemeente Groningen heeft ongeveer

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Een duurzame brandstofvisie met LEF

Een duurzame brandstofvisie met LEF Een duurzame brandstofvisie met LEF Evert van de Laar Rijkswaterstaat 17 september 2015 Nieuwe manier van beleid maken met meer dan 100 organisaties Bedrijven, overheden, koepel- en belangenorganisaties,

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie.

De rol van biomassa in de energietransitie. De rol van biomassa in de energietransitie. Bert de Vries Plaatsvervangend directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging, Ministerie van Economische Zaken Inhoud 1. Energieakkoord 2. Energietransitie

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Deelrapport Brandstoftafel Duurzaam Waterstof

Deelrapport Brandstoftafel Duurzaam Waterstof Visie Duurzame Brandstoffenmix Deelrapport Brandstoftafel Duurzaam Waterstof 19-6-2014 Eindversie 2 Visie Duurzame Brandstoffenmix Inhoud Management samenvatting 5 1. Inleiding 7 1.1 Algemene introductie

Nadere informatie

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Mark Frequin Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Energiebeleid: van context tot acties. Mark Frequin Rijks Universiteit Groningen Inhoud 1. Context 2. Richting

Nadere informatie

Modelbeschrijving REST-NL. Model voor het maken van energiescenario s voor verkeer in Nederland

Modelbeschrijving REST-NL. Model voor het maken van energiescenario s voor verkeer in Nederland Modelbeschrijving REST-NL Model voor het maken van energiescenario s voor verkeer in Nederland Notitie Delft, februari 2014 Opgesteld door: Maarten t Hoen en Huib van Essen 1 Inleiding 1.1 Achtergrond

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,

Nadere informatie

Waterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar

Waterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar Waterstof: de energiedrager van de toekomst Frank de Bruijn www.ecn.nl Waterstof Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar Hoge energie dichtheid op gewichtsbasis Lage energiedichtheid op volumebasis

Nadere informatie

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische

Nadere informatie

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet Subsidielandschap Horizon 2020 TKI-toeslag INTERREG Eurostars MIT NWO-STW DKTI-Transport Innovatiekrediet VFF CEF Transport SDE+ Groen projecten SEED capital Groeifaciliteit

Nadere informatie

Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft

Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft Zonder kernenergie of fossiel, kan dat? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Any color so long as it is green

Any color so long as it is green Any color so long as it is green Duurzame mobiliteit op lokaal niveau Richard Smokers Attero Minisymposium, Duurzame mobiliteit, Wijster, 2 Any color so long as it is green Inhoud Uitdagingen Wat valt

Nadere informatie

Energie. Gebruik, kosten & transitie. Frans Rooijers directeur CE Delft

Energie. Gebruik, kosten & transitie. Frans Rooijers directeur CE Delft Energie Gebruik, kosten & transitie Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Waterstof als transportbrandstof

Waterstof als transportbrandstof Waterstof als transportbrandstof Valkuilen en aanbevelingen Hans van Wermeskerken Rotterdam, 9 oktober 2013 NWBA/Ecomobiel Discipline naam [1] Ballast Nedam Oorsprong Ballast (1877) en Nedam (1899) Fusie

Nadere informatie

Visie transitie aanpak LNG BIO-LNG

Visie transitie aanpak LNG BIO-LNG Visie transitie aanpak LNG BIO-LNG 8 juni HBR LNG is er klaar voor! Rijden op LNG: CO₂ reductie 10-20% nu al Extra 15 25 % in combinatie DRD door geluidsreductie 8 dba. (Beter Benutten) Basis staat, bewezen

Nadere informatie

Platform Toekomstbestendige Mobiliteit. PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni Een initiatief van

Platform Toekomstbestendige Mobiliteit. PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni Een initiatief van Platform Toekomstbestendige Mobiliteit PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni 2016 Een initiatief van Agenda 12.00-13.00 (incl. lunch) RAI Vereniging Amsterdam 1. Opening, rondvraag

Nadere informatie

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen. De noodzaak van waterstof InnoTeP 2017 Jochem Huygen. Story line Korte introductie HyMove Uitdagingen energietransitie Wat wordt de elektriciteitsvraag? Hoe kan het net het aan? Rol van waterstof HyMove

Nadere informatie

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage Hernieuwbare brandstoffen in transport en de bredere betekenis van bioraffinage Nederland als internationaal tankstation 962 PJ 1124 PJ Onderdeel van Klimaatakkoord 1990 wegvervoer 2018 scheepvaart scheepvaart

Nadere informatie

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018

Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA. Ron Bissels 16 april 2018 Presentatie SIM MEA-Industrie & LEA Ron Bissels 16 april 2018 Inhoud 1.MEA-Industrie (Maastrichts Energie Akkoord) 2.LEA (Limburgs Energie Akkoord) 2 3 Uitnodiging Niet alleen besparing Ook opwekking Duurzame

Nadere informatie

Duurzaam transport voor nu en de toekomst

Duurzaam transport voor nu en de toekomst Duurzaam transport voor nu en de toekomst CO2 reductie met heavy duty voertuigen Hans Binnendijk Product manager Scania Benelux 2 6/29/2016 Info class internal Department / Name / Subject Vier drijfveren

Nadere informatie

Notitie 5 september Handhaaf doelstellingen en verplichtingen

Notitie 5 september Handhaaf doelstellingen en verplichtingen Notitie 5 september 2016 Reactie Platform Duurzame Biobrandstoffen op ontwerpwet tot wijziging Wet milieubeheer inzake implementatie ILUC-richtlijn en reductieverplichting richtlijn brandstofkwaliteit,

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst

Nadere informatie

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid EU doelstellingen t.o.v. 1990 t.o.v. 2005 Focus vandaag Broeikasgasuitstoot

Nadere informatie

Net voor de toekomst. Frans Rooijers directeur CE Delft rooijers@ce.nl

Net voor de toekomst. Frans Rooijers directeur CE Delft rooijers@ce.nl Net voor de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft rooijers@ce.nl CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015 Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot

Nadere informatie

De groene delta van Nijmegen

De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions Workshop GDF SUEZ LNG Solutions - 10 oktober 2014 Leon Sluiman Manager operations & Technology De groene delta van Nijmegen GDF SUEZ LNG Solutions WAT IS LNG LNG: HET PRODUCT Vloeibaar

Nadere informatie

VDL Groep. Kracht door samenwerking. Heavy duty waterstoftoepassingen. Menno Kleingeld

VDL Groep. Kracht door samenwerking. Heavy duty waterstoftoepassingen. Menno Kleingeld VDL Groep Kracht door samenwerking Heavy duty waterstoftoepassingen Menno Kleingeld VDL Groep No-nonsens Nederlands familiebedrijf Met name gericht op de maakindustrie Wim van der Leegte: Boegbeeld Nederlandse

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Rijden op groen gas Feiten en cijfers

Rijden op groen gas Feiten en cijfers Rijden op groen gas Feiten en cijfers Rijden op groen gas Transporteurs, bedrijven en particulieren rijden steeds vaker op groen gas. Er komt meer groen gas beschikbaar en het aantal auto s dat op groen

Nadere informatie

GDF SUEZ LNG Solutions

GDF SUEZ LNG Solutions BECOMES GDF SUEZ LNG Solutions Nationale Distributiedag - 15 oktober 2015 Jan-Joris van Dijk Managing Director GDF SUEZ LNG Solutions GDF SUEZ LNG SOLUTIONS Een nieuw bedrijf binnen de groep met focus

Nadere informatie

Power to gas onderdeel van de energietransitie

Power to gas onderdeel van de energietransitie Power to gas onderdeel van de energietransitie 10 oktober 2013 K.G. Wiersma Gasunie: gasinfrastructuur & gastransport 1 Gastransportnet in Nederland en Noord-Duitsland Volume ~125 mrd m 3 aardgas p/j Lengte

Nadere informatie

Vervoer in de Milieuwetgeving

Vervoer in de Milieuwetgeving Vervoer in de Milieuwetgeving Co de Smalen Kernteam EED co.de.smalen@odnzkg.nl 10/2018 Omgevingsdiensten NL Opbouw presentatie Vervoer in de wetgeving Denkkader, de audit Wat is bereikt Verwachtingen Samenvatting

Nadere informatie

Elektrisch Rijden Utrechtse Heuvelrug

Elektrisch Rijden Utrechtse Heuvelrug Elektrisch Rijden Utrechtse Heuvelrug 1 Bijdrage van mobiliteit aan de klimaatvoetafdruk van de gemeente Figuur 1: voetafdruk grondgebied gemeente Utrechtse Heuvelrug 350.000 voetafdruk grondgebied 300.000

Nadere informatie

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:

Nadere informatie

e) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Raad voor Regelgevingstoetsing. Niet van toepassing.

e) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Raad voor Regelgevingstoetsing. Niet van toepassing. Fiche 3: Mededeling actieplan infrastructuur alternatieve brandstoffen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, De Raad, het Europees Economisch en

Nadere informatie

Gas is geen aardgas, en hard nodig. Frans Rooijers - 4 november 2016

Gas is geen aardgas, en hard nodig. Frans Rooijers - 4 november 2016 Gas is geen aardgas, en hard nodig Frans Rooijers - 4 november 2016 CE Delft: wie zijn wij? Onafhankelijk beleidsonderzoek en advies Bijna 40 jaar; ca. 50 medewerkers Grensvlak economie, techniek en (milieu)beleid

Nadere informatie

Een duurzame brandstofvisie met LEF. Kosten en effecten van de actie-agenda: inschatting van de potentie BIJLAGENDOCUMENT

Een duurzame brandstofvisie met LEF. Kosten en effecten van de actie-agenda: inschatting van de potentie BIJLAGENDOCUMENT Een duurzame brandstofvisie met LEF Kosten en effecten van de actie-agenda: inschatting van de potentie BIJLAGENDOCUMENT Een duurzame brandstofvisie met LEF Kosten en effecten van de actie-agenda: inschatting

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2321 Vragen van de leden

Nadere informatie

Klimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE

Klimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE Klimaatakkoord Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus 20401 2500 EK 'S-GRAVENHAGE BETREFT Procesbrief Klimaatakkoord DEN HAAG ONS KENMERK 5 oktober 2018 18.34838

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren VIV? Wat is de VIV?

Nadere informatie