Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige
Overzicht Casussen inspanningsgerelateerde hypertensie Achtergrond Hoe en wanneer te meten Voorspellende waarde Hypertensie Hart- en vaatziekten Specifieke situaties
Casus 1, 65 jarige vrouw Patiënte onder behandeling voor primaire hypertensie: Dokter, ik heb op uw advies een bloeddrukmeter gekocht. Ik weet dat u een folder erbij gegeven had over het meten maar die was ik kwijt... Nu was mijn bloeddruk torenhoog op de fitnessclub, terwijl u de laatste keer zij dat ik voldoende pillen had
Bloeddruk tijdens inspanning
Gemiddelde bloeddrukrespons Wolthuis et al, Circulation 1977
Mechanisme bloeddrukverhoging Verhoogde bloedtoevoer naar spieren Behoud van bloedvoorziening naar brein en hart Sympathicus tonus >> Vagale tonus Verhoging hartslag en contractiliteit Bloedtoevoer organen << bloedtoevoer spieren Toename cardiac output Toename systolische bloeddruk
Hoe te meten Gouden standaard intra-arteriële meting Vaak storing oscillometrische meting Auscultatoir zou beter zijn (onderschatting 15-18 mmhg) Bij jonge personen diastole ausculatoir vaak niet vast te stellen Gould et al, Br Heart J, 1985
Effect leeftijd maximale systolische bloeddruk 240 230 220 210 200 190 180 170 160 150 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 Mannen Vrouwen Daida et al, Mayo Clin Proc 1996
Effect leeftijd maximale diastolische bloeddruk 105 100 95 90 85 Mannen Vrouwen 80 75 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 Daida et al, Mayo Clin Proc 1996
Oorzaken verhoogde bloeddruk bij inspanning Toegenomen vaatwandstijfheid Afgenomen compliance aorta Endotheliale dysfunctie Stewart, Am J Hypertens, 2004 Increase Systolic Blood Pressure (mmhg)
Casus 2, 45 jarige man Bekend met familiaire hypercholesterolemie, behandeld LDL cholesterol 3.7 mmol/l. Sinds enkele maanden aanvalsgewijs, drukkende pijn op de borst, geen uitstraling, duur 15-120 minuten. Mogelijk relatie met inspanning. ECG in rust en inspanning: geen tekenen ischemie Echo cor: goede linkerventrikelfunctie, geen kleplijden Systolische bloeddruk bij inspanningstest 232 mmhg Verwijzing interne geneeskunde: Gaarne uw evaluatie, indicatie voor bloeddrukbehandeling of follow-up?
Dynamische vs isometrische inspanningstest Majahalme et al, Am J Hypertens 1997
Toename in bloeddruk Majahalme et al, Am J Hypertens 1997
Correlatie met ABPM na 5 jaar 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 SBP DBP 0,1 0 fiets 50 W fiets 150 W fiets max handgrip pre test Majahalme et al, Am J Hypertens 1997
>220/105 versus < 220/105 Majahalme et al, Am J Hypertens 1997
Gezonde vrijwilligers, n = 776 Miyai, Hypertension, 2002
Cumulative incidentie hypertensie Miyai, Hypertension, 2002
Verhoogd risico op ontwikkeling hypertensie Variables β SE P value R RR (95% CI) Exaggerated BP, 100 W Resting High-normal BP 1.573 0.200 <.001 0.209 3.82 (2.26 6.13) 1.427 0.239 <.001 0.157 3.17 (1.61 5.66) Age 0.046 0.014.008 0.082 1.05 (1.02 1.07) Body mass index 0.075 0.033.024 0.048 1.08 (1.01 1.15)
Risico op hart- en vaatziekten Mundal et al, Hypertension 1996
Risico op dodelijk myocardinfarct
Predictieve waarde SBP > 214 mmhg Allison et al, Am J Cardiol 1999
Meta-analysis risico op CVD Schultz et al, Am J Hypertens, 2013
Meta-analysis risico op CVD Schultz et al, Am J Hypertens, 2013
Commentaar van collega Ik zou me niet zo druk maken om die hogere bloeddrukken bij inspanningstesten, lage bloeddruk bij een inspanningstest, dat is pas gevaarlijk
Hogere systolische bloeddruk respons beter Gupta et al, Am J Cardiol, 2007
Patiënten, geen gezonde vrijwilligers Gupta et al, Am J Cardiol, 2007
ESH guideline Geen consensus over afkappunt Predictief voor hypertensie in gezonden en mild hypertensieven Bij afgenomen cardiale functie andere interpretatie Geen indicatie ter opsporing hoog risico patiënten Bij hoge waarden tijdens meting -> verricht ABPM
Casus 3, 21 jarige man Student economie, lid van roeivereniging. In het verleden last van hartkloppingen in rust, korte duur. Ter analyse van deze klachten wordt een inspanningstest verricht. Bloeddruk bij maximale inspanning: 224/84
Atleten Tanaka, Am J Hypertens 1996
Casus 4, man 45 jaar Verwezen via klinisch geneticus, in het kader van familiescreening in verband met een thoracaal aneurysma bij zijn broer. Patiënt is nog niet bij de cardioloog geweest, echo-cardiografie en afspraak volgt volgende week. Dokter, sinds 10 jaar doe ik aan fitness, voornamelijk krachttraining, nu heb ik gehoord dat er wel eens mensen overleden zijn bij het gewichtheffen. Moet ik nu helemaal stoppen met trainen?
Thoracale aneurysmata Hatzaras et al, Cardiology, 2007
Vertild
Gewichtheffen Effecten: Stijging bloeddruk tot boven 380 mmhg Toename druk in aorta > 800-1.000 kpa Adviezen: Beperk gewicht tot <50% lichaamsgewicht Vermijd gewichtheffen bij bekend thoracaal aneurysma
Conclusies Gezonden: hoge bloeddruk bij inspanning gerelateerd aan hypertensie/hart- en vaatziekte Getrainde atleten: hogere systolische bloeddruk Oudere leeftijd: hogere systolische bloeddruk Hartfalen: lagere bloeddruk geassocieerd met mortaliteit Aneurysma: vermijd extreem gewichtheffen
Hoge bloeddruk bij inspanning? Gemeten bij 100 W? > 90 ste percentiel gerelateerd aan leeftijd, geslacht, hartslag? Bepaal risico op basis van ambulante bloeddrukmeting Follow-up van bloeddruk jaarlijks
Normaalwaarden Miyai, Hypertension, 2002
Vragen?
Effect isometric exercise training Peters et al, Int J Cardiol 2006