Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst"

Transcriptie

1 Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst Vrouwenstudies Medische Wetenschappen Prof.dr. Toine Lagro-Janssen

2

3 Opzet Stellingen Aanleiding aparte aandacht m/v Profiel m/v coronaire hartziekten Risicofactoren m/v Man-vrouw verschillen in presentatie Conclusie

4 Lees de stelling Is deze juist of onjuist 1. Hart- en vaatziekten komen als doodsoorzaak vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. 2. Suikerziekte is voor vrouwen een grotere risicofactor voor hart- en vaatziekten dan voor mannen. 3. Peervormig overgewicht (vrouwen) vormt een kleiner risico voor hart- en vaatziekten dan appelvormig (mannen) overgewicht. 4. Vrouwen denken bij pijn op de borst al snel dat ze een hartinfarct hebben. 5. Vrouwen presenteren bij een echte angina pectoris dezelfde klachten als mannen.

5 Wat is aanleiding aparte aandacht? Man Vrouw

6 6

7 Wat is aanleiding aparte aandacht? mannen met pijn op de borst vaker en sneller ECG mannen vaker verwezen cardioloog mannen met infarct sneller in ziekenhuis mannen meer diagnostische en therapeutische ingrepen dokters beoordelen klachten pijn borst van mannen serieuzer merendeel onderzoek naar diagnostiek HVZ: witte mannen effecten medicatie bijna uitsluitend bij mannen onderzocht Lori Mosca CL. C. Gender differences in the management and clinical outcome of stable angina Circulation 2006;113: Daly C. Gender differences in the management and clinical outcome of stable angina Circulation 2006;113:

8 Womens Health Study. NEJM 2005;352:

9 Rienstra M. J Am Coll Cardiol 2005;46:

10 Heer Hartemink 55 jaar, timmerman Spoed geroepen Acute pijn op de borst

11 Heer Hartemink hypertensie, 5 jaar goed ingesteld chloortalidon roken; sigaretten sinds 20e jaar 2 x gestopt geen diabetes normaal cholesterol geen overgewicht familiair niet belast Vóórgeschiedenis voetbalt senioren Trekvogels

12 Heer Hartemink Diagnose infarct

13 Mevrouw Langleven 70 jaar, oud wijkverpleegkundige komt voor controle diabetes spreekuur soms druk op de borst, uitstralend linker schouder komt bij trappenlopen komt ook bij emoties

14 Mevrouw Langleven diabetes mellitus 10 jaar goed ingesteld metformine hypertensie goed ingesteld ACE-remmer normaal cholesterol niet roken familiair niet belast sport niet Vóórgeschiedenis overgewicht (BMI 25)

15 Mevrouw Langleven Diagnose: angina pectoris

16 Profiel coronaire hartziekten man/vrouw mortaliteit m/v gelijk: dagelijks 68 vrouwen en 63 mannen vrouwen jaar ouder vrouwen eerste presentatie angina pectoris; mannen eerste presentatie myocard infarct risicofactoren gelijk maar andere impact m/v verschillen in presentatie en in symptomatologie

17 Incidentie van hartinfarct in vrouwen en mannen zonder en met diabetes geen diabetes diabetes vrouwen mannen

18

19

20 Opzet Stellingen Aanleiding aparte aandacht m/v Profiel m/v coronaire hartziekten Risicofactoren m/v Man-vrouw verschillen in presentatie Conclusie

21 Video

22 Presentatie Man 1. vaker pijn na inspanning 2. vaker pijn die overgaat in rust Presentatie Vrouw 1. vaker pijn in rust 2. vaker gaat de pijn niet over bij terugnemen van de activiteiten 3. presenteert de klachten vaker samen met andere klachten bv duizeligheid, kortademigheid, moeheid 4. vaker uitstraling naar hals, nek, schouder of arm 5. Vaker drukkend gevoel achter het borstbeen 6. meestal reactie op nitroglycerine 4. minder vaak typische uitstraling 5. vaker onaangenaam gevoel ergens in de borst 6. minder vaak reactie op nitroglycerine

23 Conclusie Bij vrouwen vergroten suikerziekte en roken het risico op angina pectoris meer dan bij mannen. Vrouwen met angina pectoris hebben vaker dan mannen klachten die in rust niet verdwijnen of ook in rust optreden (atypische pijn op de borst). Vrouwen hebben bij angina pectoris vaak andere klachten dan pijn op de borst als dyspnoe, moeheid, misselijkheid, duizeligheid bij inspanning (atypische presentatie). Vrouwen en artsen denken bij vrouwen niet aan hart- en vaatziekten.

24 Een vrouwenhart verdient haar eigen plaats.

Quiz. Hart en Vrouw. Doel. Opzet. Juist / Onjuist? Onjuist Hart en vaatziekten als doodsoorzaak. Het herkennen van sekseverschillen in risicofactoren

Quiz. Hart en Vrouw. Doel. Opzet. Juist / Onjuist? Onjuist Hart en vaatziekten als doodsoorzaak. Het herkennen van sekseverschillen in risicofactoren Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder > geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring Sanofi Geen Takeda Nederland BV

Nadere informatie

24 september 2015. Van harte welkom!

24 september 2015. Van harte welkom! 24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,

Nadere informatie

Hart & Vaten. Hóe houdt u ze gezond? E. Olde Bijvank, cardioloog 24 mei 2016

Hart & Vaten. Hóe houdt u ze gezond? E. Olde Bijvank, cardioloog 24 mei 2016 Hart & Vaten Hóe houdt u ze gezond? E. Olde Bijvank, cardioloog 24 mei 2016 S Bholasing Moons Olde Bijvank Horsthuis Veerbeek de Groot Speleman Cardiologen MC Slotervaart ism De Hart- en Vaatgroep Kennemerland

Nadere informatie

ACUUT CORONAIR SYNDROOM

ACUUT CORONAIR SYNDROOM ACUUT CORONAIR SYNDROOM Doelen ACS pathofysiologie begrijpen Risicofactoren voor ACS kunnen herkennen Diagnostische stappen kunnen volgen 12 februari 2015 Esther de Haan, verpleegkundig specialist cardiologie

Nadere informatie

DRUK OP DE BORST. Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts HVZ

DRUK OP DE BORST. Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts HVZ DRUK OP DE BORST Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts HVZ Programma/onderwerpen Inventarisatie dilemma s / casuistiek aios Verschil Acuut coronair syndroom en stabiele AP Casus stabiele AP Stabiele AP: Lezen

Nadere informatie

Dokter op Dinsdag. Jawed Polad Interventiecardioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis

Dokter op Dinsdag. Jawed Polad Interventiecardioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Dokter op Dinsdag Jawed Polad Interventiecardioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Het hart is voornamelijk gemaakt van speciale spier. Het hart pompt bloed in de slagaders (bloedvaten) die het bloed naar alle

Nadere informatie

Hart voor Vrouwen. Het vrouwenhart is anders

Hart voor Vrouwen. Het vrouwenhart is anders Hart voor Vrouwen Het vrouwenhart is anders angela.maas@radboudumc.nl De Poll Voorst 7 1 2015 vrouwen zijn geen kleine mannen XY XX emoties - gezondheid - ziekte Broken Heart Syndrome: 9-10 x zo vaak bij

Nadere informatie

Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak. Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden

Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak. Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak Kern: risicofactoren en gemiste diagnose acuut coronair lijden Uit de onderstaande casus blijkt weer eens hoe belangrijk het is om als huisarts

Nadere informatie

Cardiologie. Verder na het hartinfarct.

Cardiologie. Verder na het hartinfarct. Cardiologie Verder na het hartinfarct. Machiel van de Wetering Sylvia de Waal 18-3-2014 presentatie 1 inleiding 2 Richtlijn/protocol aan de hand van voorbeelden 3 samenvatting / discussie inleiding - Informatieoverdracht

Nadere informatie

Man, 46 jaar, bij inspanning eenmalig stekende pijn links in de borst. Zakte af na 20 minuten rust. Bij onderzoek locale drukpijn.

Man, 46 jaar, bij inspanning eenmalig stekende pijn links in de borst. Zakte af na 20 minuten rust. Bij onderzoek locale drukpijn. 18 oktober 1999 Angina pectoris Casusschetsen Casusschets 1 Man, 46 jaar, bij inspanning eenmalig stekende pijn links in de borst. Zakte af na 20 minuten rust. Bij onderzoek locale drukpijn. Vraag 1: Hoe

Nadere informatie

Achtergronden bij casusschetsen 18 oktober 1999

Achtergronden bij casusschetsen 18 oktober 1999 Angina pectoris Achtergronden bij casusschetsen 18 oktober 1999 Inleiding Eerste werkafspraak angina pectoris dateert uit 1996, tweede herziene versie in 1999 door gedeeltelijk nieuwe werkgroep. Voorbouwend

Nadere informatie

High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek. Marianne Bootsma, cardioloog LUMC

High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek. Marianne Bootsma, cardioloog LUMC High sensitive Troponin T, lust of last? Casuïsiek Marianne Bootsma, cardioloog LUMC Inleiding Cardiaal troponine wordt ingezet bij de differentiaal diagnose van pijn op de borst. Myocardinfarct Acuut

Nadere informatie

Psychologie van het hart

Psychologie van het hart iemand een warm hart toedragen hartzeer van iets hebben zijn hart vasthouden iets op het hart hebben op het hart drukken een pak van het hart geen hart in het lijf hebben wat het oog niet ziet, wat het

Nadere informatie

Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van:

Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van: Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van: 1 CARDIOVASCULAIRE PREVENTIE BIJ VROUWEN. 2 SENSIBILISATIE van de vrouw

Nadere informatie

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 1 Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 2 ACS wat doe ik als huisarts? Wat doet de cardioloog? Wanneer komt de patient weer terug? Welke afspraken hebben wij gemaakt? 3 Dhr Pieterse

Nadere informatie

Het beoordelen van een ECG Extremiteitselectrodes: R = Rechter arm (rood) L = Linker arm (geel) F = Linker been (groen) N = Rechter been (zwart)

Het beoordelen van een ECG Extremiteitselectrodes: R = Rechter arm (rood) L = Linker arm (geel) F = Linker been (groen) N = Rechter been (zwart) Het beoordelen van een ECG Extremiteitselectrodes: R = Rechter arm (rood) L = Linker arm (geel) F = Linker been (groen) N = Rechter been (zwart) Torso Diagnostisch Het maakt verschil of de electrodes op

Nadere informatie

DREIGEND HARTINFARCT

DREIGEND HARTINFARCT DREIGEND HARTINFARCT (onstabiele angina pectoris) In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over een dreigend hartinfarct. Wij adviseren u de informatie zorgvuldig te

Nadere informatie

ACUTE CORONAIRE SYNDROMEN

ACUTE CORONAIRE SYNDROMEN ACUTE CORONAIRE SYNDROMEN Definitie, pathofysiologie, symptomatologie en diagnostiek Dr. Marcel Daniëls Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch ACUTE CORONAIRE SYNDROMEN pathofysiologie Definitie symptomatologie

Nadere informatie

Microvasculaire Coronaire Dysfunctie

Microvasculaire Coronaire Dysfunctie Microvasculaire Coronaire Dysfunctie U bent onder behandeling bij de afdeling Cardiologie van het Radboudumc. In deze folder vindt u informatie over microvasculaire coronaire dysfunctie (MCD). Heeft u

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek

Nadere informatie

Patiënten Informatie Map voor patiënten met angina pectoris

Patiënten Informatie Map voor patiënten met angina pectoris Patiënten Informatie Map voor patiënten met angina pectoris Opname Afhankelijk van de ernst van de situatie wordt u opgenomen op de Cardio Care Unit (hartbewaking) of op afdeling Cardiologie. Bij aankomst

Nadere informatie

Vragenlijst. S.v.p. helemaal invullen vóór uw bezoek aan de vaatverpleegkundige

Vragenlijst. S.v.p. helemaal invullen vóór uw bezoek aan de vaatverpleegkundige Vragenlijst S.v.p. helemaal invullen vóór uw bezoek aan de vaatverpleegkundige en meenemen! Voorgeschiedenis en verwijzing Hartproblemen Heeft u Angina Pectoris klachten (klachten van pijn, een drukkend

Nadere informatie

Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray Bij angina pectoris (pijn op de borst)

Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray Bij angina pectoris (pijn op de borst) HARTFUNCTIE-ONDERZOEK Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray Bij angina pectoris (pijn op de borst) ADVIES Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray bij angina pectoris Deze folder informeert

Nadere informatie

De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding.

De casus is bedoeld voor medisch studenten in de doctoraalfase van de opleiding. Casus 05A Fase A Titel Pijn op de borst Onderwerp Angina Pectoris Inhoudsdeskundige Drs. M.C.J. Schreuder Technisch verantwoordelijke Drs. R. Sijstermans Opleidingsniveau studenten De casus is bedoeld

Nadere informatie

Pijn op de borst Wel of niet van het hart?

Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Pijn op de borst, wel of niet van het hart? Gelukkig wordt niet alle pijn op de borst veroorzaakt

Nadere informatie

Angina pectoris: vragenlijst bij pijn op de borst

Angina pectoris: vragenlijst bij pijn op de borst Angina pectoris: vragenlijst bij pijn op de borst 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M43 van februari 2004. Een aandachtspunt in de NHG-Standaard Angina pectoris is

Nadere informatie

Geschillencommissie Huisartsenzorg West

Geschillencommissie Huisartsenzorg West Geschillencommissie Huisartsenzorg West Referentie: 201703/ms UITSPRAAK Inzake Mevrouw [klaagster] wonende te [plaats] klaagster tegen Mevrouw [verweerster], huisarts gevestigd te [plaats] verweerster

Nadere informatie

Niet bewegen het nieuwe roken! Nicole Uszko-Lencer, cardiologe MUMC+, CIRO+

Niet bewegen het nieuwe roken! Nicole Uszko-Lencer, cardiologe MUMC+, CIRO+ Niet bewegen het nieuwe roken! Nicole Uszko-Lencer, cardiologe MUMC+, CIRO+ Risicofactoren voor hart en vaat ziekten Risicofactoren voor hart en vaat ziekten Niet Bewegen Bewegen is belangrijk. Bewegen

Nadere informatie

Pijn op de borst Wel of niet van het hart?

Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Pijn op de borst Wel of niet van het hart? Albert Schweitzer ziekenhuis Cardiologie november 2014 pavo 0610 Pijn op de borst, wel of niet van het hart? Gelukkig wordt niet alle pijn op de borst veroorzaakt

Nadere informatie

Wat te doen bij pijn op de borst

Wat te doen bij pijn op de borst Wat te doen bij pijn op de borst Deze folder geeft u informatie over de werking van de medicijnen isordil of nitroglycerinespray en over het gebruik daarvan. Deze medicijnen kunnen mogelijk gebruikt worden

Nadere informatie

Testprotocol 2007 Leon Meijer

Testprotocol 2007 Leon Meijer Cardiovasculaire vragenlijst Doel van de test: Sporten/actief bezig zijn is goed voor de gezondheid, het werkt ontspannend en is tevens leuk om te doen. Als u graag sport/actief bezig bent is het van belang

Nadere informatie

Zorg bij hart- en vaatziekten

Zorg bij hart- en vaatziekten Zorg bij hart- en vaatziekten Inhoud Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer moet je een arts raadplegen 4 Voorkomen van hart- en vaatziekten 5 Wat kun je er zelf aan doen 6 Geneesmiddelen 6 De Hartstichting

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

CVRM: patiënten selectie en registratie!! cvrm(anagement!!) Registratie 8-1-2013. Maak een (verbeter)plan!!

CVRM: patiënten selectie en registratie!! cvrm(anagement!!) Registratie 8-1-2013. Maak een (verbeter)plan!! CVRM: patiënten selectie en registratie!! Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 13 december 2012 Organisatie: Zorggroep Synchroon en WDH Uden-Veghel en Oss cvrm(anagement!!) Maak een (verbeter)plan!!

Nadere informatie

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is

Nadere informatie

Hartkwalen Gasping. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart 22-1-2012

Hartkwalen Gasping. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart. Aandoeningen v/h hart 22-1-2012 Hartkwalen Gasping De belangrijkste klachten zijn: vermoeidheid kortademigheid (vooral bij inspanning) opgezette benen en enkels onrustig slapen en s nachts vaak plassen 4 Hartfalen sen Hartspierziekte

Nadere informatie

Vakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014

Vakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014 Vakgroepoverleg praktijkondersteuners 5 juni 2014 Te bespreken Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Hartfalen Consultvoering Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Afname sterfte hart/vaatziekten sinds

Nadere informatie

pro personal fit medisch intakeformulier Achternaam: Voorletters: M V Adres: Telefoon: Mobiel: 06 E-mail: Beroep: Werkgever:

pro personal fit medisch intakeformulier Achternaam: Voorletters: M V Adres: Telefoon: Mobiel: 06 E-mail: Beroep: Werkgever: pro personal fit medisch intakeformulier Achternaam: Voorletters: M V Voornaam: Geboren: Adres: Plaats: Postcode: Telefoon: Mobiel: 06 E-mail: @ Beroep: Werkgever: Privacy Alle gegevens die u op dit medisch

Nadere informatie

SCHEMA CVR SECUNDAIRE PREVENTIE

SCHEMA CVR SECUNDAIRE PREVENTIE SCHEMA CVR SECUNDAIRE PREVENTIE UITGANGSPUNT HUIDIGE SITUATIE Huisartsen controleren niet systematisch patiënten met een hart- en/of vaatziekte (HVZ). Om hierin verbetering aan te brengen moet de huisarts

Nadere informatie

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long

Nadere informatie

Korte casus II Prof. dr. S. Droogmans EBM II 2014-2015. Julia Schwarze & Nathan Bormans Tutor: Chelsey Plas Prof. dr. N. Pouliart. 12/3/14 pag.

Korte casus II Prof. dr. S. Droogmans EBM II 2014-2015. Julia Schwarze & Nathan Bormans Tutor: Chelsey Plas Prof. dr. N. Pouliart. 12/3/14 pag. Korte casus II Prof. dr. S. Droogmans EBM II 2014-2015 Julia Schwarze & Nathan Bormans Tutor: Chelsey Plas Prof. dr. N. Pouliart 12/3/14 pag. 2 Inhoudstafel Casus Probleemlijst Differentiaaldiagnoses Acuut

Nadere informatie

Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray

Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray HARTFUNCTIE-ONDERZOEK Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray Bij angina pectoris (pijn op de borst) ADVIES Het gebruik van Isordil en Nitroglycerine Spray bij angina pectoris Deze folder informeert

Nadere informatie

Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie. Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11

Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie. Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11 Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11 MA 1306 03-12-v1 H 12 1 Uw huisarts/specialist heeft u doorverwezen naar de "preventie

Nadere informatie

Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen

Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen Van harte welkom! Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen 20.00 Opening door Wendy de Valk 20.05 Harteraad en Hartezorg 20.15 Presentie Leo Gerhards, arts ass cardiologie 20.40 Henk Drent, ervaringsdeskundige

Nadere informatie

Inhoud. 10 Voorwoord 10

Inhoud. 10 Voorwoord 10 Inhoud 10 Voorwoord 10 1 11 Algemene inleiding 11 1.1 11 Inleiding 11 1.2 12 De huisarts in historisch perspectief 12 1.2.1 12 De huisarts 12 1.2.2 15 De doktersassistent 15 1.3 16 NHG-standaarden 16 1.4

Nadere informatie

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes

Programma. Pijn op de borst Hartkloppingen AF en Nieuwe behandelmethodes Acute cardiologie Lodewijk Wagenaar, cardioloog Jurren van Opstal, cardioloog Cees Doelman, klinisch chemicus Anja van Kempen, huisarts Mirella Nijmeijer, huisarts Programma Pijn op de borst Hartkloppingen

Nadere informatie

Vragenlijst Specifieke keuring

Vragenlijst Specifieke keuring Vragenlijst Specifieke keuring Personalia Voornaam en achternaam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer Email adres Geboortedatum Geslacht Man Vrouw Beroep/werkzaamheden Geeft indien nodig toestemming

Nadere informatie

Informatie hartrevalidatie / Adviezen voor thuis

Informatie hartrevalidatie / Adviezen voor thuis Revalidatie / Cardiologie Hartrevalidatie Informatie hartrevalidatie / Adviezen voor thuis Inleiding Er is met u gesproken over het hartrevalidatieprogramma. Om te beoordelen of u in aanmerking komt voor

Nadere informatie

Hart en Vaataandoeningen, Leefstijlziektes? of! Leo Schrijvers Cardioloog

Hart en Vaataandoeningen, Leefstijlziektes? of! Leo Schrijvers Cardioloog Van harte welkom! Hart en Vaataandoeningen, Leefstijlziektes? of! Leo Schrijvers Cardioloog CONFUCIUS: Chinees wijsgeer circa 500 voor Christus Het is niet moeilijk om het goede te herkennen, maar wel

Nadere informatie

Hartrevalidatie. Revalidatie / Cardiologie. Informatie / Adviezen voor thuis

Hartrevalidatie. Revalidatie / Cardiologie. Informatie / Adviezen voor thuis Revalidatie / Cardiologie Hartrevalidatie Informatie / Adviezen voor thuis Inleiding Er is met u gesproken over het hartrevalidatieprogramma. Om te beoordelen of u in aanmerking komt voor dit programma

Nadere informatie

Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie

Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie Preventie vaatpoli (PVP) Algemene informatie 1 Uw huisarts/specialist heeft u doorverwezen naar de "preventie vaatpoli". In deze brochure kunt u lezen wat de preventieve vaatpoli is en wie u daar behandelt

Nadere informatie

Thoracale pijn:het acute coronaire syndroom. Marielle Eefting-Koper Interventiecardioloog

Thoracale pijn:het acute coronaire syndroom. Marielle Eefting-Koper Interventiecardioloog Thoracale pijn:het acute coronaire syndroom Marielle Eefting-Koper Interventiecardioloog Indeling Cardiale oorzaken thoracale pijn Stabiele AP IAP/Acuut coronair syndroom (ACS) Pericarditis Small-vessel

Nadere informatie

Coronairlijden Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant

Coronairlijden Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Coronairlijden Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Doelstellingen Afstemming rondom diagnostiek, (medicamenteuze) behandeling, consultatie/verwijzing en berichtgeving rondom patiënten met coronairlijden

Nadere informatie

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek.

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek. Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek www.nwz.nl Inhoud Wat is atherosclerose? 3 Afspraak met verpleegkundig specialist 3 Bloedonderzoek en vragenlijst 4 Uw eerste bezoek aan vasculaire polikliniek 4

Nadere informatie

Peer Review. Hartrevalidatie

Peer Review. Hartrevalidatie Peer Review Hartrevalidatie Inhoudstafel Inleiding Inleidende kennistest Toelichting Intercollegiaal overleg INLEIDENDE KENNISTEST 1. Welke van onderstaande eigenschappen is geen cardiovasculaire risicofactor?

Nadere informatie

Handleiding Medicom Op orde brengen probleemlijst CVRM

Handleiding Medicom Op orde brengen probleemlijst CVRM Handleiding Medicom Op orde brengen probleemlijst CVRM Stappen: 1. Maak lijst van patiënten met ICPC-code atherosclerotische HVZ 2. Maak lijst van patiënten met antistolling/plaatjesaggregatieremmers 3.

Nadere informatie

INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014

INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina pectoris 2003 2006 Hartfalen 2006 2008 Atriumfibrilleren Daarnaast

Nadere informatie

POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST

POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST POLIKLINIEK PIJN OP DE BORST (POB) In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de procedure op de polikliniek Pijn op de Borst van het Ruwaard van Putten Ziekenhuis.

Nadere informatie

Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel. Afdeling cardiologie UMC+

Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel. Afdeling cardiologie UMC+ Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel Afdeling cardiologie UMC+ Mannen en vrouwen verschillen Hebben mannen en vrouwen dezelfde soort klachten? Dezelfde soort hart en vaatziekten? Dezelfde risico

Nadere informatie

SPREEKUUR ATRIUMFIBRILLATIE

SPREEKUUR ATRIUMFIBRILLATIE SPREEKUUR ATRIUMFIBRILLATIE 17873 Inleiding In deze folder vindt u informatie over atriumfibrilleren en het spreekuur atriumfibrillatie. Spreekuur atriumfibrillatie Atriumfibrilleren komt steeds vaker

Nadere informatie

Bij de behandeling en begeleiding van CVRM neemt de diëtist als zorgaanbieder binnen de zorgketen de dieetadvisering 1 op zich.

Bij de behandeling en begeleiding van CVRM neemt de diëtist als zorgaanbieder binnen de zorgketen de dieetadvisering 1 op zich. Bijlage 1: samenwerkingsafspraken diëtisten binnen DBC CVRM GHC Uitgangspunten Cardio Vasculair Risico Management (CVRM) staat voor de diagnostiek, behandeling en follow-up van risicofactoren voor hart-

Nadere informatie

Het Vrouwenhart: begeerd maar (nog) onbekend

Het Vrouwenhart: begeerd maar (nog) onbekend Het Vrouwenhart: begeerd maar (nog) onbekend Nationale Gezondheidsbeurs 13 februari 2016 Utrecht Yolande Appelman Interventiecardioloog VU medisch centrum Amsterdam 2015 Campagne Hartstichting Awareness

Nadere informatie

Ellen Rijckmans & Sebastian Scherer Tutor: Jella De Ville

Ellen Rijckmans & Sebastian Scherer Tutor: Jella De Ville Ellen Rijckmans & Sebastian Scherer Tutor: Jella De Ville Inhoudstafel 1. Casusvoorstelling 2. Differentiaaldiagnoses 3. Diagnostiek en klinische benadering 4. Behandeling 5. Bronnen Casus XXIV Een 32

Nadere informatie

Naar huis na een hartinfarct Wat u beter wel en niet kunt doen! Afdeling C2 IJsselland Ziekenhuis

Naar huis na een hartinfarct Wat u beter wel en niet kunt doen! Afdeling C2 IJsselland Ziekenhuis Naar huis na een hartinfarct Wat u beter wel en niet kunt doen! Afdeling C2 IJsselland Ziekenhuis Inhoudsopgave 1. Voorbereiding op uw ontslag 2 2. Weer thuis 4 2.1 Medicijnen 2.2 Werk 2.3 Autorijden 2.4

Nadere informatie

Verder na een hartinfarct

Verder na een hartinfarct CARDIOLOGIE Verder na een hartinfarct U heeft een hartinfarct doorgemaakt en bent hiervoor opgenomen in het Laurentius Ziekenhuis. Binnenkort mag u met ontslag. Tijdens uw verblijf bent u onder begeleiding

Nadere informatie

Wetenschap in praktijk

Wetenschap in praktijk Wetenschap in praktijk CNE Hartrevalidatie & Acute cardiale zorg Marjolein Snaterse docent/onderzoeker Secundaire preventie coronaire hartziekten. 6 Agenda 1. Wetenschappelijk bewijs 2. Richtlijnen en

Nadere informatie

Poliklinische hartrevalidatie AMC

Poliklinische hartrevalidatie AMC Poliklinische hartrevalidatie AMC In deze folder leest u meer over het hartrevalidatieprogramma in het Academisch Medisch Centrum en het eerste gesprek dat u krijgt (intakegesprek). Waarom is er hartrevalidatie?

Nadere informatie

Vermoeidheid & hartziekten

Vermoeidheid & hartziekten Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld Workshop voor apothekers en huisartsen Altijd een statine bij hart- en vaatziekten en type-2-diabetes? t Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen en inleiding Presentatie ti

Nadere informatie

Binnen 2 uur hartonderzoek & behandelplan. Nieuw Cardicare

Binnen 2 uur hartonderzoek & behandelplan. Nieuw Cardicare Binnen 2 uur hartonderzoek & behandelplan Nieuw Cardicare St. Antonius Cardicare Gooi en Vechtstreek St. Antonius Cardicare, locatie Gooi en Vechtstreek is een nieuwe kliniek op het gebied van hart- en

Nadere informatie

Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld

Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld Hart- en vaatziekten zijn in Nederland de belangrijkste bedreiging van de gezondheid.

Nadere informatie

HARTREVALIDATIE (IPZ)

HARTREVALIDATIE (IPZ) HARTREVALIDATIE (IPZ) 17721 Inleiding Deze folder geeft u informatie over het poliklinisch hartrevalidatieprogramma IPZ (Intensieve Poliklinische Zorg). De behandelmethoden voor hart- en vaatziekten zijn

Nadere informatie

Pijn op de borst: wat nu? Dr. Mark van der Wel Huisarts - onderzoeker

Pijn op de borst: wat nu? Dr. Mark van der Wel Huisarts - onderzoeker Pijn op de borst: wat nu? Dr. Mark van der Wel Huisarts - onderzoeker Pijn op de borst: wat nu? Met dank aan: -Collega s HVHAG -Dr. Claudia Lobo. Kaderhuisarts HVZ Inhoud Inventariseren vragen Van POB

Nadere informatie

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct NVVC-CONNECT In kaart brengen van zorg voor Nederlandse patiënt met myocardinfarct 1 NVVC-CONNECT Behandeling myocardinfarct Kan het beter? Regionale samenwerking Kan het beter? 4 mei 2012 2 NVVC-CONNECT

Nadere informatie

Hartrevalidatie poliklinische patiënten

Hartrevalidatie poliklinische patiënten Hartrevalidatie poliklinische patiënten In verband met hart- en of vaatproblemen wordt u behandeld in het TweeSteden ziekenhuis. Een hartstoornis kan grote lichamelijke en psychische gevolgen hebben. Het

Nadere informatie

DIABETES EN VASCULAIR SPREEKUUR VOOR REUMAPATIËNTEN

DIABETES EN VASCULAIR SPREEKUUR VOOR REUMAPATIËNTEN DIABETES EN VASCULAIR SPREEKUUR VOOR REUMAPATIËNTEN 1198 Inleiding Deze folder is bedoeld voor reumapatiënten die zijn doorverwezen naar het Diabetes- & Vasculaircentrum van het Sint Franciscus Gasthuis.

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie

Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie Casuïstiek Mw. K, slanke en sportieve 30 jarige vrouw wordt verwezen voor behandeling van haar verhoogde cholesterol. Haar vader kreeg op 57 jarige leeftijd

Nadere informatie

Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten)

Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten) Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten) Inleiding U bent door uw behandelend arts verwezen naar de vaatrisicopolikliniek omdat u een vaatziekte heeft en/of vanwege risicofactoren voor het

Nadere informatie

Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan

Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte

Nadere informatie

Zorg op maat voor Hart- en/of vaatziekten Waarom ontvangt u deze folder?

Zorg op maat voor Hart- en/of vaatziekten Waarom ontvangt u deze folder? Ketenzorg Zorg op maat voor Hart- en/of vaatziekten Waarom ontvangt u deze folder? Bij u is vastgesteld dat u een hart- en/of vaatziekte heeft, of een verhoogd risico hierop. Om zo goed mogelijk met uw

Nadere informatie

EBM II: Korte casus 1. Kaat De Groot Laurens Deprost

EBM II: Korte casus 1. Kaat De Groot Laurens Deprost EBM II: Korte casus 1 Kaat De Groot Laurens Deprost EBM II: Inleiding tot klinisch denken Titularis: Prof. Dr. Nicole Pouliart Tutor: Chelsey Plas 05/12/2014 Inhoud Casus Differentiaaldiagnoses oesofageale

Nadere informatie

HARTFALEN achtergronden casusschetsen

HARTFALEN achtergronden casusschetsen HARTFALEN achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Achtergronden casusschetsen Hartfalen INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

Nadere informatie

Perifeer vaatlijden en aneurysma. Wat is het en wat kun je eraan doen?

Perifeer vaatlijden en aneurysma. Wat is het en wat kun je eraan doen? Van harte welkom! Perifeer vaatlijden en aneurysma. Wat is het en wat kun je eraan doen? 19.30 uur Zaal open 20.00 uur Opening van het programma door Wendy de Valk, gastvrouw Martini ziekenhuis 20.10 Presentatie

Nadere informatie

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek mca.nl Inhoudsopgave Wat is atherosclerose? 3 Afspraak met verpleegkundig specialist 3 Bloedonderzoek en vragenlijst 3 Uw eerste bezoek aan vasculaire polikliniek

Nadere informatie

DIABETES- EN VASCULAIR SPREEKUUR

DIABETES- EN VASCULAIR SPREEKUUR DIABETES- EN VASCULAIR SPREEKUUR 358 Inleiding U bezoekt het Diabetes- & Vasculaircentrum van het Sint Franciscus Gasthuis, vanwege uw verhoogde kans op: hart- en vaatziekten; suikerziekte (diabetes mellitus);

Nadere informatie

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL PATIËNTENINFORMATIE Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord.............................................................................. 3 2 Zorroo ondersteunt

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden. Chirurgie

Arterieel vaatlijden. Chirurgie Arterieel vaatlijden Chirurgie Inhoudsopgave Inleiding 5 Wat is er aan de hand? 5 Atherosclerose 5 Risicofactoren 6 Roken 6 Hoge bloeddruk 6 Diabetes mellitus 6 Cholesterol 7 Overgewicht en te weinig

Nadere informatie

Wanneer is mijn bloeddruk goed?

Wanneer is mijn bloeddruk goed? Wanneer is mijn bloeddruk goed? Dag van de eerste lijn, 4 okt 2017 Janneke Koehoorn, huisarts DOK h Disclosure Belangenverstrengeling: geen. 1 Stellingen Hypertensie is een ziekte. Onjuist Om het risico

Nadere informatie

Werking van het hart. Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen

Werking van het hart. Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen Werking van het hart Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen Het hart is een pomp Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke doodsoorzaak in Nederland.

Nadere informatie

van chaos naar eenheid

van chaos naar eenheid van chaos naar eenheid Alles is aanwezig, je moet het alleen op de juiste plek zetten Carel Bakx, huisarts Doesburg Mark van der Wel Henny Peelen Wat gaat er gebeuren? Waarom een nieuw Vasculair Risico

Nadere informatie

Welkom. Publiekslezing Hartaandoeningen. 10 maart 2016

Welkom. Publiekslezing Hartaandoeningen. 10 maart 2016 Welkom Publiekslezing Hartaandoeningen 10 maart 2016 Voorstellen Ineke Sterk Verpleegkundig specialist interne geneeskunde Programma publiekslezing 19.30 uur Aanvang publiekslezing 19.45 uur Lezing cardioloog

Nadere informatie

Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte

Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Dia 2 Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte

Nadere informatie

Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn

Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Dr. Tobias Bonten huisarts i.o. en epidemioloog PUBLIC HEALTH & EERSTELIJNS GENEESKUNDE LUMC Regionale zorg voor de patiënt

Nadere informatie

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog

The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten. Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog The Box wearables in de zorg voor myocardinfarct patienten Dr. Saskia LMA Beeres, cardioloog Myocardinfarct MISSION! Infarct Protocol Sinds 2004 Doel: verlenen zorg volgens internationale richtlijnen voor

Nadere informatie

Angina Pectoris. Angina Pectoris

Angina Pectoris. Angina Pectoris HVZ zorgpaden Deze afzonderlijke zorgpaden beschrijven de aanvullende ziekte - specifieke behandel- en controle aspecten per cardiovasculaire aandoening. Het gaat hierbij om de volgende aandoeningen: Angina

Nadere informatie

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever We hebben reeds een hypertensie protocol, bedoeld voor alle patiënten met hypertensie. Vanaf nu gaan we op de praktijk ook werken via het

Nadere informatie

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond

Nadere informatie

Cardiologie. De Preventiepolikliniek Cardiologie

Cardiologie. De Preventiepolikliniek Cardiologie Cardiologie De Preventiepolikliniek Cardiologie De Preventiepolikliniek Cardiologie Uw cardioloog heeft u doorverwezen naar de Preventiepolikliniek. In deze folder kunt u lezen wat de Preventiepolikliniek

Nadere informatie

Wel thuis vanaf de afdeling Hartbewaking

Wel thuis vanaf de afdeling Hartbewaking Wel thuis vanaf de afdeling Hartbewaking Patiëntensticker Opnamedatum: Ontslagdatum: Behandelend arts: Folder: 1321 Dit is een uitgave van het Flevoziekenhuis Afdeling Cardiologie Oktober 2015 1-8 2-8

Nadere informatie