Energiemarktanalyse voor Groenten & Fruit door Powerhouse Nu Vorige keer Verwachting komende week Hoogste 14/15 Laagste 14/15 Macroeconomisch Chinese overheid grijpt in, Grieken kwakkelen door. AEX 490,3 465,3 507,8 376,3 USD per EUR 1,103 1,109 1,393 1,053 Olie Brent ($) Front month Elektra (EUR/MWh) Olieprijs blijft stabiel ondanks deal met Iran. 56,90 57,40 115,5 45,90 Hoge spotprijzen houden elektraprijs stabiel. Cal 16, base, NL 38,80 38,75 44,40 37,35 Cal 16, peak, NL 48,30 48,25 54,95 45,55 Gas (EUR/MWh) Gasprijs stabiel hoog door vraag van storage eigenaren en uit powersector. Cal 16 21,05 21,30 26,34 19,80 Day Ahead 21,00 20,90 27,20 14,95 Macro-economie Afgelopen week Na de paniekverkopen, als gevolg van het Griekse "nee", zakte de markt nog even door. Vooral het bearish sentiment op de Chinese beurzen drukte ook hier de stemming. Het waren
echter ook de Chinezen die ons vrijdag weer omhoog hielpen. Wel na ingrijpen van de overheid en nog steeds met beperkte handel in een groot deel van de aandelen. Vooruitblik Na de publicatie van de import en export cijfers uit China is het later deze week zaak om de GDP en industriële productie cijfers uit dit land juist te interpreteren. Natuurlijk zal er ook deze week veel aandacht gaan naar de oplossingen voor Griekenland. Aangezien de huidige hoofdlijnen eerst moeten worden goedgekeurd door o.a. het Griekse parlement. De rust is van korte duur, de volgende deadline staat op 20 juli. Dan moet Griekenland 3,4 miljard terugbetalen aan het ECB. Deze schuld is blijven staan na de vorige default in 2012. De recente ZEW cijfers geven een rooskleurig beeld van Duitsland. Het cijfer steeg van 60.0 vorige maand naar 63.9 nu. De rest van Europa brengt het er niet zo goed vanaf. Dit cijfer daalt van 51.1 vorige maand naar 42.7 deze maand. Vanmiddag volgt het inzicht in de retail verkopen in de VS. Vervolgens zal Janet Yellen, de baas van de FED, voor de Senaat uitleggen wanneer en waarom ze de rente wil gaan verhogen. Wisselkoers (dollar per euro) Het is zeer waarschijnlijk dat in de VS de rente dit jaar nog omhoog gaat. Vandaar dat de euro gisteren in waarde daalde ten opzichte van de dollar nadat de deal met Griekenland (op hoofdlijnen) bekend was. Daarnaast lijkt het dat analisten de oplossing (82-85 miljard als 3e steunpakket) duurder vinden dan verwacht. Hierdoor verslapt de euro. Ook ten opzichte van het GBP zijn we deze week slechter begonnen, ondanks of juist door de dure deal. De inflatiecijfers uit de UK vallen tegen, waardoor we een deel van de daling goed maken. Dit maakt een rente verhoging op korte termijn een stuk minder waarschijnlijk en ons gas weer goedkoper.
USD per EUR 1,20 Wisselkoers GBP per EUR 0,80 1,18 EURUSD 0,79 1,16 EURGBP 0,78 1,14 0,77 1,12 0,76 1,10 0,75 1,08 0,74 1,06 0,73 1,04 0,72 1,02 0,71 1,00 0,70 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul Olie, kolen Afgelopen week Wel of geen deal met Iran, wel of geen deal met Griekenland. Het was vooral afwachten. Vandaar dat de olieprijs eerst daalde en vervolgens steeg met de Chinese beurs en de daaraan gekoppelde Chinese vraag. Al dan niet puur financieel. Zoals verwacht werd er vanochtend door Engeland, China, Frankrijk, Duitsland, Rusland en de VS een akkoord bereikt met Iran. De details zijn nog niet bekend gemaakt op het moment dat we deze nieuwsbrief schrijven. Saoedi Arabië Saoedi Arabië laat optekenen dat ze de productie vorige maand weer hebben verhoogd naar in totaal 10,6 miljoen vaten per dag. Zij doen dit naar eigen zeggen om tegemoet te komen aan de stijgende vraag. Maar het komt natuurlijk ook ten goede van het staatsbudget. Een budget dat onder druk staat door het lage prijsniveau van olie. Normaal gesproken kan het land dankzij hoge olieopbrengsten zonder te lenen zijn rekeningen betalen, maar door lagere olieprijs is een tekort ontstaan. Het koninkrijk wist tot nu toe rond te komen door in te teren op zijn financiële reserves in het buitenland. Maar heeft nu ook 4 miljard dollar (3,6 miljard euro) aan leningen uitgegeven. Zo valt te lezen het in de Financial Times. Om het huidige uitgavenpatroon te kunnen financieren, inclusief de oorlog in Jemen, heeft Saudi-Arabië een olieprijs nodig van 105 dollar
per vat. Met de huidige prijs valt dus te verwachten dat ze de productie zullen maximeren om zo min mogelijk uit te hoeven wijken naar de kapitaalmarkt. Kolen De kolenprijs is nagenoeg onveranderd gebleven afgelopen week. We zagen een kleine daling als gevolg van de dalende olieprijs. Door de recente waarde daling zagen we ook weer iets hogere prijzen in euro s. USD/BBL 70 Brent oil, front month EUR/BBL 70 65 65 60 60 55 55 50 45 Brent Crude USD/BBL Brent Crude EUR/BBL 50 45 40 40 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul Vooruitblik Het is nu wachten op details betreffende het akkoord met Iran. Net als dat we weer afwachten of de voorraden zijn toe- of afgenomen. Normaliter lopen de voorraden van olie en afgeleide producten in deze tijd van het jaar hard af. Maar de afgelopen twee weken zien we dat het aanbod de vraag ruimschoots overtreft. Als dat deze week aanblijft en daar nog eens 1,5 miljoen Iraanse vaten bijkomen (en 30 miljoen die voor de kust in hun schepen liggen opgeslagen) zouden we wel eens een prijs van Brent onder de 55$ kunnen zien.
Gas Korte termijn Door het mooie weer zagen we de afgelopen weken veel vraag uit de powersector. Nu de temperatuur wat is afgenomen daalt dit iets, maar is er nog steeds vraag uit deze sector. Die om gas concurreert met de storage eigenaren. Dit en een zwakkere euro ten opzichte van het Britse pond houden de gasprijs onveranderd hoog. Daarnaast zien we nog steeds geen significante verhoging van flows uit Rusland. Deze werden wel verwacht, zeker nu onderhoud in Polen klaar is en flows via Mallnow ons weer normaal kunnen bereiken. Hier zien we dan ook hogere flows maar die gaan momenteel nog ten kosten van gasstromen over de Nordstream. Het aantal LNG schepen dat hier aankomt is tevens niet veel hoger dan de afgelopen maanden. Lange termijn De lange termijn prijzen waren relatief stabiel, al moeten we opmerken dat deze vanmorgen met de daling van olie zijn gezakt richting de 21 euro. Deze worden gesteund door de lage volumes in de voorraden. Ondanks de lagere vraag en de hogere capaciteit maken handelaren zich daar druk om. Vooral omdat de Nederlandse productie onlangs is teruggeschroefd. EUR per MWh 22,0 TTF en Zeebrugge gas 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 Zeebrugge Cal16 Cal-16 TTF TTF day-ahead 19,0 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul Vooruitblik
Als de olie daling doorzet, zullen ook de gasprijzen dalen. Bijvoorbeeld als blijkt dat de voorraden vandaag en morgen weer verder zijn opgelopen. De prijzen voor de rest van deze maand, augustus en september zullen afhangen van de buitentemperaturen. Lopen deze weer zo hoog op als de afgelopen weken, dan zullen we veel vraag zien uit de powersector. Vooral in de landen om ons heen, wat doorwerkt in een hogere gasprijs voor ons.
Elektriciteit Korte termijn (elektra voor morgen en volgende maand) De lagere temperaturen en de daling van de vraag door vakanties hebben nog geen negatieve impact op de spotprijzen. Vorige week gingen de spotmarkten wat omlaag, maar deze week sloten de spotmarkten toch weer wat hoger. Er zijn een paar centrales offline maar in Nederland niet buitensporig veel. In België is er tot september wel veel capaciteit offline. Het lijkt vooral het gebrek aan zon en wind te zijn waardoor gascentrales moeten worden ingezet om voldoende stroom op te wekken. Daarbovenop komt nog de onvoorspelbaarheid van de spotmarkten. Dit is het gevolg van de FBMC, waarbij de resultaten niet altijd voorspelbaar zijn en schommelingen in andere landen doorwerken in onze prijs. Lange termijn De powerprijzen worden omhoog gezet doordat de gasprijs steeg de afgelopen week. Hoewel de laatste tegen de verwachting in stijgt. De olieprijs ging immers verder omlaag en dat is een sterk bearish signaal voor gas. In België wordt men nerveuser nu we steeds dichter bij augustus komen. Eind van deze maand en de eerste twee weken van september wordt er door onderhoud een minimale reserve capaciteit verwacht. Veel partijen proberen zich hier tegen in te dekken en dat drijft de hele markt op.
EUR/MWh 50 Elektriciteit 48 46 44 42 40 38 36 34 32 Cal16 NL Piek Cal16 NL Basis Cal16 BE Base Cal16 DE Base 30 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul Vooruitblik Het wordt warmer en langzaam starten in Europa de vakanties. Dit betekent dat de vraag dus zal dalen en dat in elk geval de spotprijzen licht omlaag zullen gaan. Hierbij is echter het effect van FBMC niet inbegrepen. Dat is nog steeds te onvoorspelbaar. De gasprijs houdt de powermarkt hoog en bepaalt de richting van de markt. We verwachten dat de markt gelijk blijft of licht zal stijgen. Zeker als het weer zo warm wordt als afgelopen week. Darkspread en sparkspread De darkspread heeft begin vorige week een sprong naar beneden gemaakt. Daarna was er wat herstel, maar nu loopt de spread iets terug. Het is ontzettend moeilijk te bepalen waar het naartoe moet. Door de afnemende vraag uit China zou de kolenprijs ook bearish moeten zijn, het niveau blijft echter vrij stabiel. De stijgende powerprijzen zouden voor wat ruimte moeten zorgen. Daarnaast is er de CO2 prijs die de afgelopen twee dagen stijgt. Dat zorgt wederom voor een bearish effect op de darkspread. De sparkspread is licht aan het verbeteren. CO2 heeft niet veel invloed, maar de powerprijs stijgt harder dan de gasprijs wat lucht geeft. Ook hier is het moeilijk te bepalen wat nu de richting moet zijn. Al lijkt het onwaarschijnlijk dat de spreads zo goed blijven.
EUR/MWh 16,0 15,0 14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 Dark spread, Spark spread EUR/MWh 8,0 Darkspread Base Cal16 0,5 7,0 Sparkspread Peak Cal16 (rechtse as) 6,0 0,0 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0
Emissies De laatste stemming in de Europese Unie betreffende MSR is achter de rug. De uitslag was zoals verwacht positief. Veel reactie was er niet omdat dit al lang in de prijs is verwerkt. Het Griekse nieuws en de daling van kolen t.o.v. gas zijn verder bullish argumenten. Vandaar dat we de recente top van 7.64 euro per ton uitstoot achter ons hebben gelaten en verder stijgen. EUR per ton CO 2 8,0 Emissierechten 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 CO2 Cal15 5,0 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul
Weer Bron: Klik hier voor de link of ga naar www.weer.nl/nederland/nederland.html als de link niet werkt.