Leefstijlverandering na TIA of herseninfarct DECIDE MOTIVE. Dorien Brouwer, Peter Koudstaal, Heleen den Hertog



Vergelijkbare documenten
HOE VERSCHILLEN HARTVAATPATIËNTEN MET OF ZONDER PSYCHOPROBLEMATIEK VAN ELKAAR?

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN

Gemotiveerd vitaal met motiverende gespreksvoering na een TIA of herseninfarct

Primaire preventie HVZ

Angst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington. Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve

Tabel: Overzicht van de studieresultaten.

Samenvatting in het Nederlands

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Het Vrouwenhart: begeerd maar (nog) onbekend

Cerebrovasculaire aandoeningen. Patricia Halkes

Stroke basisprincipes en nieuwe ontwikkelingen. Dr. S. (Sander) M. van Schaik Neuroloog Zaans Medisch Centrum & OLVG 24 november 2017

INTERACT-in-HF. Improving knowldege To Efficaciously RAise level of Contemporary Treatment in Heart Failure. A European Heart Failure Network

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

Wetenschap in praktijk

Klinisch redeneren Hoe doe je dat?

Persoonsgerichte preventie in de praktijk. S.A. Petra

Medewerkers in balans

Schrik om het hart! CoRPS. Dr. Annelieke Roest. Promotoren: Peter de Jonge, PhD. Johan Denollet, PhD

TIA/ herseninfarct van spoed- naar ketenzorg

Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings

.192. Etnische ongelijkheid in hart- en vaatziekterisico:

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Bij de behandeling en begeleiding van CVRM neemt de diëtist als zorgaanbieder binnen de zorgketen de dieetadvisering 1 op zich.

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Nederlandse samenvatting

e-exercise bij knie en heup artrose

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012

20 jaar SMART: wat is het laatste nieuws? Hart- en Vaatdag 22 juni 2019

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het

PreventieConsult cardiometabool risico

Chapter 10 Samenvatting

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO Paul van Buuren

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

Therapietrouw (bij DIABETES)

.. it takes two to tango! Nascholing VRM 11 december 2012 Karin Idema

Depressie bij ouderen Trends over de tijd

Nederlandse samenvatting

Gewoontes en het bevorderen van gezond gedrag. Nanne de Vries Gezondheidsvoorlichting en -bevordering

Nieuwe Richtlijn Herseninfarct en Hersenbloeding: wat verandert er in de zorg vanuit neurologisch perspectief?

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Depressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten

Hypertensie. Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

SAMENVATTING SAMENVATTING

van chaos naar eenheid

Nederlandse samenvatting

Samenvat ting en Conclusies

samenvatting 127 Samenvatting

Ondanks de geboekte vooruitgang op het gebied van

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

SAMENVATTING. MVW_proefschrift_170x240_ indd 172

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

218 SAMENVATTING De prevalentie van overgewicht en obesitas bij kinderen is de laatste jaren sterk toegenomen. In Nederland hebben 12.8% van de jongen

Transient neurological attacks. Schoppen tegen een heilig huisje?

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen

Module gezonde leefstijl. 20 Oktober 2018

Cardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Samenvatting voor niet-ingewijden

Bijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans

Samenvatting. Samenvatting

De Rol van Sociale Identiteit in de Effectiviteit van Angstcommunicaties: Invloed op Kwetsbaarheid en Moderatie bij Roken en Alcoholgebruik

Samenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie

Exercise is Medicine Praktische beweegadviezen voor patiënten met perifeer arterieel vaatlijden

Individueel zorgplan vitale vaten

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?

drs. R. Vergroesen, huisarts, dr. H. Kemps, cardioloog, drs. R. Brouwers, cardioloog i.o., mw. drs. L. Oostveen, hoofd Flow.

CVRM: richtlijnen en werkwijze in 2 de lijn. Sybiel Bakker-Aling VS vasculaire geneeskunde Gelre ziekenhuis Apeldoorn

Geen. Cognitieve achteruitgang bij nierfalen en het effect van dialyse. Disclosures. Ouderen groter risico op slechte uitkomst.

Overgewicht, obesitas, sedentair gedrag en afname van de lichamelijke

Goede voornemens: Begeleiding bij leefstijlverandering in hartrevalidatie

Lipidenbilan en cardiovasculair risico

Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld

Hypertensie bij de alleroudsten. MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM

Active Ageing. Gezondheidsgedrag en self-tracking: Cees van der Schans.

Arbeid & Gezondheid Ernst Jurgens, bedrijfsarts & bestuurslid NVAB

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Nederlandse samenvatting

SLIM implementeren van onderzoek naar praktijk. Persoonlijke en omgevingsfactoren geassocieerd met het opvolgen van leefstijladviezen: De SLIM study

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Preventie van diabetes in de huisartsenpraktijk

En plots lig je op de stroke Wat nu?

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk

Motivational Interviewing voor de fysiotherapeut

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie

Fries Wisselprotocol CVRM

24 september Van harte welkom!

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors

B-vitaminen ter preventie van fracturen en de vermindering van het fysiek functioneren

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ

Transcriptie:

Leefstijlverandering na TIA of herseninfarct DECIDE MOTIVE Dorien Brouwer, Peter Koudstaal, Heleen den Hertog

Stroke en TIA patiënten na opname of TIA analyse 4-6 weken en na 3 maanden consult actuele gezondheidsituatie uitleg ziektebeeld doornemen risicoprofiel en geven leefstijladviezen uitleg medicatie algemene voorlichting (autorijden, FAST, vliegen enz) datascoop en/of lab medicatie aanpassen vragen van de patiënt

Recidief beroerte Risico na een TIA of beroerte is 17% in de eerste 3 maanden. Veel groter is het risico op andere vaataandoeningen na een herseninfarct of TIA, dit kan oplopen tot 50%. Recidief is een onafhankelijke prognostische factor voor invaliditeit, hospitalisatie en overlijden. Secundaire preventie is van groot belang.

Secundaire preventie na een TIA of beroerte Farmacologische en chirurgische behandeling zijn goed ontwikkeld. Leefstijlmodificatie nog weinig onderzocht. Sterke associatie tussen leefstijlfactoren (lichaamsbeweging, roken, dieet, obesitas ) en het optreden van een beroerte.

Gezonde leefstijl Kan vasculaire risicofactoren zoals hoge bloeddruk, hypercholesterolemie en hoge glucoses positief beïnvloeden. Zou een gunstig effect kunnen hebben op het verlagen van het recidief risico na een TIA of beroerte.

Leefstijlverandering na een beroerte of TIA Nog onbekend hoe de begeleiding moet plaatsvinden. Bij coronaire aandoeningen is het effect van leefstijlverandering wel aangetoond. Mogelijk bemoeilijkt door hoge leeftijd, cognitieve stoornissen en functionele beperkingen.

Praktijk: Hoe kunnen patiënten beter worden begeleid bij leefstijlverandering? Literatuur: Nog veel onduidelijk, zowel over determinanten als interventies Wetenschappelijk onderzoek: Welke factoren spelen een rol?

Studies DECIDE naar factoren die een rol spelen bij leefstijlverandering MOTIVE naar het effect van begeleiding bij leefstijlverandering door middel van Motivational interviewing

DECIDE Determinants of lifestyle behavior change in patients with TIA or mildly disabling ischemic stroke Dorien Brouwer, Lenneke van Genugten, Hester Lingsma, Peter Koudstaal, Heleen den Hertog

Roger s revised Protection Motivation theory Threat Severity Seriousness of getting another stroke Susceptibility Perceived risk of getting another stroke Fear Worries of risk of another stroke Coping Response efficacy Believe that liefstyle change reduces risk of recurrent stroke Behavior intention Behavior change Self- efficacy Patients confidence to carry out lifestyle behavior

Doel DECIDE Onderzoeken welke factoren motivatie tot leefstijlverandering en verandering in leefstijlgedrag bij patienten met een TIA of beroerte beϊnvloeden. Nagaan wat de effecten van leeftijd, geslacht, cognitieve en functionele beperkingen op deze factoren zijn.

Studiepopulatie 100 patiënten opgenomen op de stroke- unit of gezien op de TIApoli binnen 1 week geïncludeerd Inclusiecriteria Patiënten met een TIA of klein herseninfarct (mrs<3) 18 jaar en ouder Exclusiecriteria Patiënten die zijn ontslagen naar het verpleeghuis Patiënten met een ernstige taalbarrière Afasie

Studieopzet Stroke- unit of TIA-poli klinische eigenschappen VG demografische gegevens Polikliniekbezoek 2-4 weken (stroke- patiënten) Preventiepoli na 3 maanden (stroke- en TIApatienten) NIHSS + TOAST motor supplement Medicatie Vasculaire risicofactoren RR Cholesterol OGTT, glucoses Roken BMI Waist alcoholgebruik Medicatie Vasculaire risicofactoren RR Cholesterol OGTT, glucoses Roken BMI Waist alcoholgebruik NIHSS + TOAST motor supplement Medicatie Vasculaire risicofactoren RR Cholesterol OGTT, glucoses Roken BMI Waist alcoholgebruik CES- d MMSE MOCA mrs mrs CES-d MMSE MOCA Severity Susceptibility Response effectiveness Self- efficacy Physical Activity Questionnaire Frequent Food Questionnaire Behavior intentions Severity Susceptibility Response effectiveness Self- efficacy Physical Activity Questionnaire Frequent Food Questionnaire Behavior intentions Severity Susceptibility Response effectiveness Self- efficacy Physical Activity Questionnaire Frequent Food Questionnaire Behavior intentions

Vragenlijst

Vragenlijst

Vragenlijst

Vragenlijst

Vragenlijst

Uitkomstmaten Primaire uitkomstmaten zijn de motivatie tot verandering in lichaamsbeweging (20 minuten verschil en minimum van 30 minuten), dieet en roken en daadwerkelijke verandering in deze gedragingen. Secundaire uitkomstmaat zijn BMI en middelomtrek na drie maanden.

Resultaten Table 1: Baseline characteristics ( N=100) Sex (male), n (%) 60 (60) Age (years), mean (SD) 64 (12) Vascular history, n (%) TIA 18 (18) Ischemic stroke 15 (15) Ischemic heart disease 36 (36) Atrial fibrillation 11 (11) Peripheral arterial disease 8 (8) No vascular history 49 (49) Event characteristics: Event type (TIA), n (%) 53 (53) Stroke etiology (TOAST) 1, n (%) Large-artery artherosclerosis 13 (13) Cardio-embolism 15 (15) Small-artery occlusion 19 (19) Other 0 Undetermined 53 (53) NIHSS 2, median (IQ) 3 (1-5)

Resultaten Cognitive performance: MMSE 3, median (IQ) scores from 0-30 27 (26-29) MOCA 3, median (IQ) scores from 0-30 24 (21-26) Risk factors: Hypertension, n (%) 65 (65) Systolic blood pressure (mmhg), mean (SD) 135 (22) Diastolic blood pressure (mmhg), mean (SD) 78 (13) Hypercholesterolemia, n (%) 79 (79) LDL level(mmol/l), mean (SD) 3.17 (1.0) Blood glucose level (mmol/l), mean (SD) 5.9 (1.4) Diabetes Mellitus, n (%) 30 (30)

Resultaten Lifestyle: Smoking, n (%) 36 (36) Alcohol abuses, n(%) 5 (5.2) BMI (kg/m 2 ), mean (SD) 26,5 (3.6) Overweight (BMI>25), n(%) 64 (64) Diet: Overall dietscore 4, median (IQ) scores from -17 to +19 0.5 ( -2 2.5) Physical exercise: Physical exercise 5 (min/day), median (IQ) 129.6 (60-218.6) Physical exercise > 30min a day n(%) 75 (87) Threat: Severity 6, median (IQ) scores from 0-4 4 (3-4) Susceptibility 7, median (IQ) scores from 0-4 2 (1-3) Fear 8, median (IQ) scores from 0-32 16 (7-21) Coping: Response effectiveness 9 smokers, median (IQ) scores from 0-12 10 (9-12) Response effectiveness non smokers, median (IQ) scores from 0-8 8 (6-8) Self- efficacy 10 : Non smokers total, median (IQ) from 0-24 20.5 (17.5-23) Smokers total, median (IQ) from 0-28) 23 ( 20-26)

Resultaten 28 (40%) patienten veranderden hun leefstijl door meer dan 30 minuten per dag te verbeteren in fysieke activiteit 9 patienten (31%) stopten met roken. 1 patient (2%)verbeterde voedingsgewoonten 44 patienten (53%) vielen af, gemiddeld 1.21 kg Geen veranderingen in middelomtrek.

Resultaten Intentie tot veranderen was niet significant geassocieerd met daadwerkelijke verandering van leefstijl.

Resultaten Self- efficacy, response effectiveness, en angst waren onafhankelijk geassocieerd met intentie tot veranderen. Self efficacy was de sterkste voorspeller van

Conclusie We vonden self- efficacy, angst, response effectiveness en severity als voorspellers van intentie tot veranderen. Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op interventies die deze factoren kunnen beinvloeden.

Discussie

MOTIVE Motivational interviewing als begeleiding bij leefstijlverandering na TIA of herseninfarct op een Verpleegkundige secundaire preventiepolikliniek Dorien Brouwer, Peter Koudstaal, Heleen den Hertog

Motivational interviewing Directieve persoonsgerichte gesprekstijl, bedoeld om verandering van gedrag te bevorderen door ambivalentie ten opzichte van verandering te helpen verhelderen en oplossen. Verandering komt uit de patiënt/cliënt en word niet opgelegd. Begrip Vermijden weerstand Verhogen van eigen effectiviteit Ontwikkelen discrepantie huidig gedrag en mogelijk toekomstig gedrag

Motivational interviewing Positieve invloed op het veranderen van ongezonde leefgewoonten bij zowel chronische als cardiovasculaire aandoeningen Blijkt nuttige methode om verandering in gezondheidsgedrag te begeleiden door verpleegkundigen. Motivational interviewing is met name effectief in korte gesprekken die vaker gevoerd worden.

Motivational interviewing na een TIA of beroerte Effect van MI op leefstijlverandering bij TIA of herseninfarct is nauwelijks onderzocht. Twee kleine onderzoeken lieten hoopvolle effecten van MI op lichaamsbeweging, eetgewoonten, bloeddruk, self-efficacy en therapietrouw zien.

Doel nagaan of motivational interviewing patiënten met een recente TIA of herseninfarct kan motiveren en stimuleren een gezonde leefstijl aan te nemen en vast te houden. Daarnaast de toepasbaarheid en haalbaarheid van deze interventie op onze verpleegkundige secundaire preventiepolikliniek onderzoeken.

Studieontwerp gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek Geblindeerde uitkomstevaluatie Eén centrum

Studiepopulatie Patiënten opgenomen op de stroke- unit of gezien op de TIA-poli (binnen 1 week geïncludeerd) Inclusiecriteria Patiënten met een TIA of klein herseninfarct 18 jaar en ouder Exclusiecriteria Ernstige invaliditeit Patiënten met een ernstige taalbarrière Afasie