Jaarverslag 2017 Rekenkamer Leeuwarden
Colofon Samenstelling Rekenkamer Leeuwarden dr. J.M. Roebroek (voorzitter) ir. E. Voorwinde M.A. Hoekstra mw. J.E. Rijpma (secretaris) E-mail: Rekenkamer@leeuwarden.nl Website: www.gemeenteraadleeuwarden.nl
Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 1 2. SAMENSTELLING... 1 3. BIJEENKOMSTEN... 2 4. ONDERZOEKEN IN 2017... 2 5. EVALUATIE... 2 6. DESKUNDIGHEIDSVERGADERING... 2 7. COMMUNICATIE... 3 8 JAARREKENING... 3 BIJLAGE 1: EERDERE RAPPORTEN VAN DE REKENKAMER... 4 BIJLAGE 2: ONDERZOEKSPROCES REKENKAMER... 6
1. Inleiding De rekenkamer doet voor de gemeenteraad en de burgers van Leeuwarden onafhankelijk onderzoek naar het beleid van de gemeente. Doet de gemeente wat ze belooft en levert het ook op wat de bedoeling is? Met haar onderzoeken ondersteunt de rekenkamer de gemeenteraad bij haar controlerende taak. Daartoe voert de rekenkamer onderzoek uit op het gebied van: Rechtmatigheid: Bij onderzoek vanuit dit gezichtspunt staat de vraag centraal of de uitvoering plaatsvindt volgens geldende wetten en regels. Doeltreffendheid/effectiviteit: Bij dit type onderzoek wordt nagegaan of de gewenste resultaten daadwerkelijk worden bereikt. Doelmatigheid/efficiency: Bij dergelijk onderzoek wordt onderzocht of de gewenste resultaten worden bereikt met zo weinig mogelijk middelen (personeel, geld). Adequaatheid: Dit gezichtspunt richt zich op de vraag in hoeverre de gewenste resultaten ook daadwerkelijk bijdragen aan het oplossen van een geconstateerd probleem. Gelijkheid: Onderzoek dat gelijkheid als belangrijk ijkpunt kent, richt zich voor alles op de vraag in hoeverre kosten en baten van beleid evenredig verdeeld zijn over specifieke groepen van burgers. Responsiviteit: Bij onderzoek op dit terrein wordt vooral aandacht besteed aan de vraag in hoeverre het beleid ook daadwerkelijk tegemoet komt aan de behoeften, voorkeuren of waarden van (specifieke groepen) burgers en/of maatschappelijke organisaties. Deze punten zijn geen elkaar uitsluitende elementen van onderzoek. Zij kunnen binnen afzonderlijke onderzoeken, al naar gelang de specifieke probleemstelling, in gezamenlijkheid gehanteerd worden. De wijze waarop de Rekenkamer haar onderzoeken (en overige werkzaamheden) uitvoert is vastgelegd in een reglement van orde. De rekenkamer is onafhankelijk en bestaat uit drie door de gemeenteraad benoemde leden die geen persoonlijke of zakelijke banden hebben met de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders of de ambtelijke organisatie. De leden van de rekenkamer kunnen voor maximaal twee termijnen van zes jaar worden benoemd. Bij de benoeming van de heren Hoekstra en Voorwinde in 2016 is afgesproken dat hun zittingstermijn uiterlijk in 2020 eindigt. De rekenkamer wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. 2. Samenstelling De samenstelling van de Rekenkamer in 2016 was als volgt: - dr. J.M. Roebroek - ir. E. Voorwinde - M.A. Hoekstra - mw. J.E. Rijpma (secretaris) 1
3. Bijeenkomsten De Rekenkamer is in 2017 tien maal voor een vergadering bijeen geweest. Tevens hebben leden deelgenomen aan interviews, groepsgesprekken of bijeenkomsten voor de onderzoeken en aan selectiegesprekken bij het aanbesteden van onderzoeken. De leden van de Rekenkamer zijn daarmee actief betrokken in het onderzoeksproces. Verder zijn ze aanwezig geweest bij de behandeling van rapporten in het Politiek Podium. Ook werd deelgenomen aan landelijke en regionale bijeenkomsten van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamerfuncties (NVRR). 4. Onderzoeken in 2017 De Rekenkamer streeft er naar om in lijn met de uitgesproken ambities van de gemeenteraad, twee à drie onderzoeken per jaar uit te voeren. De Rekenkamer is onafhankelijk in haar keuzes voor wat betreft het onderzoeksprogramma, de te kiezen probleemstellingen, de methodiek van onderzoek, de wijze van rapporteren en de wijze van publiceren van onderzoeksresultaten; wensen vanuit de Raad m.b.t. onderzoeksonderwerpen worden serieus genomen. In onderstaande tabel hebben wij een overzicht opgenomen van de onderzoeken die de Rekenkamer in 2017 heeft gepubliceerd of is gestart. Na de tabel lichten wij deze toe. Tabel 1: overzicht van de onderzoeken in 201 7 2017 Onderzoek in Fries verband naar de WMO 2015 september 2017 Evaluatie aanvalsplan werk februari 2018 Doorwerking van onderzoeken loopt vooronderzoek Andere Overheid loopt Begin 2018 zal een onderzoeksprogramma voor 2018 en 2019 gemaakt worden, nadat de rekenkamer de raadsfracties heeft geconsulteerd. 5. Evaluatie In 2017 is een evaluatie gestart van de Rekenkamer. Hierbij wordt gekeken naar de Rekenkamer functioneert, wat de resultaten zijn geweest, welke meerwaarde betrokkenen (in het bijzonder de gemeenteraad) zien en wat leerpunten/aanbevelingen voor de toekomst zijn. 6. Deskundigheidsvergadering Door het lidmaatschap van de NVRR, het bezoeken van diverse congressen, studiemiddagen en het uitwisselen van kennis en ervaring in diverse gremia, werkt de Rekenkamer continu aan haar deskundigheidsbevordering. De rekenkamer heeft de actualiteit gevolgd omtrent velerlei onderwerpen door het kennisnemen van rekenkameronderzoeken van andere gemeenten, van toepassing zijnde literatuur en berichtgeving in de media. 2
7. Communicatie Het aspect communicatie speelt op een aantal momenten tijdens het onderzoek: De onderwerpkeuze: de Rekenkamer benadert ieder jaar raadsfracties, het college van b. en w. en burgers om suggesties voor onderzoek aan te dragen bij de Rekenkamer; Bij de start en tijdens het onderzoek: de Rekenkamer wil transparant en toegankelijk zijn en kiest er daarom voor om op noodzakelijke momenten af te stemmen met betrokkenen; Bij de afronding van een onderzoek. Bij de publicatie van onderzoeksrapporten (zie www.leeuwarden.nl/rekenkamer) worden persberichten verspreid om zo passend bij het onderwerp de nodige informatie over te brengen. 8 Jaarrekening Het budget van de Rekenkamer wordt (exclusief de vaste niet door de rekenkamer beïnvloedbare kosten 1 ) onderscheiden naar onderzoekskosten en overige kosten. Bij de overige kosten gaat het om kosten voor vergaderingen, reiskostenvergoedingen, congressen en dergelijke. Begroting Realisatie Saldo Onderzoekskosten 42.000 33.566 8.434 Budgetoverheveling 19.000 0 19.000 uit 2016 Overige kosten 4.014 1.978 2.036 Totaal 65.014 35.544 29.470 1 Vaste, niet beïnvloedbare kosten van de rekenkamer: de vergoeding voor de leden, de personeelslasten voor de secretaris en doorberekeningen van overhead 3
Bijlage 1: Eerdere rapporten van de rekenkamer Onderzoek Onderwerp Publicatie Domein Werkt het? re-integratie van bijstandsgerechtigden augustus 2009 Verbonden partijen de mate van beheersing januari 2010 verbonden van de risico s van verbonden partijen. vooronderzoek wijkgericht werken wijkgericht werken en de relatie met wijkpanels maart 2010 fysiek Zaaien en oogsten project Nieuw Zaailand september 2010 fysiek Externe inhuur de inhuur van extern september 2010 personeel bij de gemeente Leeuwarden Rekenkamerbrief wijze afdoening WOZbezwaren wijze afdoening WOZbezwaren Mei 2011 Subsidiebeleid naleving subsidieverordening Proloog van een verzelfstandiging de verzelfstandiging van Proloog en de verhoudingen en informatieuitwisseling tussen de gemeente en Proloog oktober 2011 oktober 2011 bouwen met beleid woningbouwbeleid Juni 2012 fysiek armoedebeleid evaluatie armoedebeleid Juli 2012 Inkoop & Aanbesteding inkoop- en aanbestedingsbeleid Zicht op bezuinigen de voortgang van de realisatie van de bezuinigingstaakstelling locatiekeuze Maatschappelijke Leeuwarder model voor Opvang de locatiekeuze maat- schappelijke opvang Geen beleid zonder risico s, geen risico s zonder beleid Overdracht van bevoegdheden toetsing risicomanagement (systematiek en werking) van de gemeente aan de normen van goed risicomanagement delegatie van raadsbevoegdheden aan het januari 2013 april 2013 september 2013 mei 2014 juli 2014 4
Hervorming domein Lessen voor toekomstige herindelingen college van B&W of aan besturen van Gemeenschappelijke Regelingen koersdocument hervorming domein evaluatie herindeling met de gemeente Boarnsterhim mei 2014 mei 2015 Vaste grond risico s grondposities en grondexploitaties in de gemeente Leeuwarden mei 2015 fysiek Omvorming kunst- en cultuureducatie Informatieveiligheid WMO2015 Evaluatie Werk aanvalsplan evaluatie omvorming domein kunst en cultuur Digitale informatieveiligheid van de gemeente Leeuwarden. Onderzoek in Fries verband naar de uitvoering van de WMO 2015 evaluatie van de 1000- banen ambitie uit het collegeprogramma 2014-2018 februari 2016 oktober 2016 september 2017 februari 2018 fysiek 5
Bijlage 2: onderzoeksproces rekenkamer 6