1
De buik van Amsterdam niet langer verborgen Ben van de Ven Programmamanager Herstructurering FCA Presentatie t.b.v. CCL over het verduurzamen van de voedselketen en de rol van het FCA
FCA over 10 jaar centrumgebied? 3
VROEGER 4
Korte historische schets FCA Centrale Markt (voorloper FCA)! De markten creëerde veel overlast: weinig regels, nauwelijks toezicht.! Centralisatie van de vele dagmarkten. 1934 werd de CM geopend. De periode 1940-1945! in 1940 waren er 3.500 ventvergunningen; in 1945 nog 659 Van Centrale Markt tot Food Center Amsterdam! 1954 verplaatsing van de visafslag Ruijterkade naar de Centrale Markt! Abattoir oostelijk havengebied werd in 1984 gevestigd op de CM! In 1977 werd de CM omgedoopt in Centrale Groothandelsmarkt.! In 1998 is gekozen voor de naam Food Center Amsterdam. Amsterdam Marktstad! Amsterdam telt ± ongeveer 20 dag- en weekmarkten.! w.o. de bekende Albert Cuyp, de bloemenmarkt en het Waterlooplein 5
6
7
8
9
10
NU 11
12
13
14
15
WAAROM HERSTRUCTUREREN? 16
17
18
19
11 maart 2010 20
WAT KERNGEGEVENS VAN HET FCA 21
FCA-indeling naar deelmarkten! Oppervlakte is 21,5 ha! 90 à 100 foodgerelateerde bedrijven! Assortiment van ca. 50.000 producten! ± 10.000 grotendeels A damse klanten! ± 2500 mensen directe werkgelegenheid! De deelmarkten zijn:! aardappelen, groente en fruit! algemene levensmiddelen! vis! vlees/abattoir! ondersteunde en logistieke functies 22
Grondeigendom FCA 23
Afzetkanalen FCA 76 456 86 9'/.#, 556 &,+./0(: ;.+,0* -()+.**0(:.( 736 76 </''+=,(>.*%'? )"@./A,/$+.( BC./0: Logistieke inventarisatie FCA van BCI, april 2011 24
Afzetkanalen per branche Afzetkanalen per branche 433; H3; G3; F3; E3; D3; :3; =3; 23; 43; 3; Conclusies O'/.#, P.+,0* &,+./0(8 -()+.**0(8.( I/''+>,(5.*%'@%)"J./9,/$+.( M7./08 25 I/'.(+.%.(%@/"0+?,/5,JJ.*8/''+>,(5.* K*..)%.(%8.7'8.*+. K0) L.7.()9055.*.( M7./08 N'+,,*
Herkomst van de goederen 465 ;'+,,* :5 245 4335 935 N35 735 M35 65 75 635 835 :35 235 435 35 895 O/'.(+.%.(%L/"0+ K,/>,@@.*=/''+I,(>.* P*..)%.(%=.?'=.*+. P0) Q.?.()H0>>.*.( R?./0= ;'+,,* Conclusies R?./0=%G.>./*,(> <0/.#+%"0+%I.+%F"0+.(*,(> P,("0+%S..I,?.() T0+%/.=0'%KH)+./>,HUGV T0+%!,/.(>/.#I+U!*.0)A0C$UW.)+*,(> P,(%I.+%J&K 26
Vervoersstromen 5% 39% FCA Inkopers/afhalers op FCA 39% 28% Indicatief* Bezorging in Groot-Amsterdam Inkomende stromen van leveranciers 95% 13% 20% Distributie naar groothandel in overig NL Bezorging aan horeca en retail in overig NL *% volume op basis van enquêtes en extrapolatie naar brancheverhoudingen op het FCA als geheel 27
Wat vinden de FCA-ondernemers! De markt moet wel een markt blijven! Ruimte voor verschillende markttypes! Open markt: naar buiten toe markten! Brussel-model: naar binnen gemarkt in een grote hal! Dimensies van logistiek! Interne logistiek (Binnen de onderneming)! Intra logistiek (Inkomend en tussen ondernemers op het FCA)! Externe logistiek uitgaand! Werken in lagen: meerlaags ja of nee! Fasering/doorlooptijd: herstructurering mag niet te lang duren 28
SWOT-analyse FCA Sterkten Concentratie van een groot scala aan bedrijven ( op het FCA kun je alles krijgen ) Situering midden in het Amsterdamse marktgebied Nabijheid van de ring A10 Afgesloten karakter van belang in verband met: - veiligheid - hygiëne - kortstondige buitenopslag Synergie tussen bedrijven Zwakten Centrale markthal is gevaarlijk verouderd Gebouwen en openbare ruimte zijn niet meer van deze tijd Overlast voor omwonenden met name van verkeer, geluid en stank Op sommige vlakken is het assortiment beperkt Kansen Door (nog) meer focus op buikbedrijven kan het FCA worden versterkt Huidige inefficiënte verkaveling biedt kansen voor ruimtewinst Vestiging van nieuwe bedrijven en foodgerelateerde activiteiten die het centrum versterken Verduurzaming van het FCA Eventuele mix met andere functies (bijvoorbeeld wonen, onderwijs) Openbare markthal biedt attractiewaarde Bedreigingen Haperende bereikbaarheid: - Jan van Galenstraat - Oprit S103/Haarlemmerweg van de ring A10 in noordelijke richting Mogelijk gebrek aan gezamenlijke daadkracht van gemeente en bedrijven, waardoor bedrijven op termijn gaan vertrekken 29
WAT GAAT HET WORDEN? 30
Belangrijkste beleidsinitiatieven Jaar Wat? Status 2005 Ontwikkelingsstrategie FCA Vastgesteld door gemeenteraad op 14 december 2005 2006 Ruimtelijke Verkenning Niet vastgesteld; geldt als Plan van Aanpak voor (Dienst DRO) de uitvoering van de ontwikkelingsstrategie 2007 Masterplan FCA Niet vastgesteld 2008 Milieuconvenant Ondertekend door: - Verenigde bedrijven FCA - Gemeente Amsterdam - EVO - Stadsdeel Westerpark - Stadsdeel Bos en Lommer 2008 Motie Van Drooge Vastgesteld in gemeenteraad op 10 oktober 2008 31
Poolse landdagen Ambitiedocument 32
!!maar met resultaat!!! 33
Hoofdlijnen Ambitiedocument FCA " Ontlasten Jan van Galenstraat " Toekomstbestendig en duurzaam FCA " FCA wordt onderdeel van West in plaats van een eiland 34
Uitwerking hoofdlijnen herstructurering Ontlasten Jan van Galenstraat: " Verplaatsen hoofdingang naar noordzijde (Haarlemmerweg) " Duurzaam logistiek concept voor nieuw FCA Toekomstbestendig en duurzaam FCA: " Economie en milieu " Alleen voor Buikbedrijven " Minimaal 95.000 m2 bvo nieuw FCA op circa 14 ha FCA wordt echt onderdeel van West ipv een eiland : " Centrale Markthal restaureren en (deels) openbaar " Zuidelijk deel openbaar met wonen en een school (7 ha) " Oost-West verbinding voor langzaam verkeer 35
De schuifoperatie 36
!.omdat het zo snel ging, nogmaals!! 37
Herstructurering FCA: On-Amsterdams 1. Gebiedsconcessie (DBFMO): " Grex/vex/onderhoud & beheer aan de marktkant 2. Gemeente investeert max. 20 mio 3. Concurrentie Gerichte Dialoog (GCD) als aanbestedingsvorm 38
ORGANISATIE 39
Organisatie aanbestedingsproces! 71.*(*&0 12)3#45(+&6&3 "-%(&.*/0 12)3#45+&6&3 731/&4((&#- 8&3'(394(93&3*$+ "#$%&'(&)*$+', 41--*''*& "#$%&'(&)*$+', (&#-' :&30+31&2&$ :&30+31&2&$ :&30+31&2&$ :&30+31&2&$ 18
Rollen in aanbestedingsproces! Teams PK en FOJK: beoordelen plannen op specifieke inhoudelijke zaken (m.b.v. gemeentelijke en externe adviseurs), advies aan Aanbestedingscommissie! Werkgroepen/specialisten: adviseren/toetsen op verzoek van Teams op specifieke inhoudelijke aspecten (geanonimiseerd)! Aanbestedingscommissie (AC): beoordelen plannen integraal, adviseert aan bestuur! Bestuur (West als CS): beslist over gunning! Projectteam Herstructurering FCA: verantwoordelijk voor dagelijkse gang van zaken herstructurering en secretariaat aanbesteding 19
DE CONCURRENTIE GERICHTE DIALOOG 42
Ambitiedocument gaat de markt op 43
Selectiefase: partijen kwalificeren zich 44
Consultatiefase: veel praten over details 45
Dialoogfase: plannen optimaliseren 46
Gunning: AC adviseert bestuur 47
Resume CGD VOORDELEN " Onzekerheden worden aan begin proces getackeld NADELEN " Hoge proceskosten aan beide kanten " Concurrentie leidt tot betere plannen " Complexe opgave adhv dialoog optimaliseren " Lange doorlooptijd " Risico van cherry-picking " Vereist zorgvuldig handelen " Vrijheden planuitwerking 48
Politiek gunt: start bouw nieuw FCA 49
SUCCESFACTOREN 50
Procesmatige succesfactoren! 2 GroenLinks wethouders op het dossier, die dezelfde kant op willen:! Maarten van Poelgeest: CS! Dirk de Jager: Westerpark/West! Raadsleden (CS en Stadsdeel) zijn aan de hand van informele bijeenkomsten goed én vroegtijdig geïnformeerd! Transparant proces met:! FCA-bedrijven (lid van het Kernteam FCA)! omwonenden (meedenken, inspraakavonden, etc.) 51 51
Procesmatige succesfactoren! Alle betrokken ambtelijke diensten laten meepraten en denken over inhoud Ambitiedocument! PvA Herstructurering (Ambitie- en Procesdocument) is een slim plan en toegankelijk! In een vrij korte tijd (1,5 jaar) met alle betrokkenen een doorbraak kunnen bereiken! Momentum! Last but not least: de locatie 52 52
Voor meer informatie zie: www.herstructureringfoodcenter.amsterdam.nl Dank voor uw aandacht 53