Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer Programma Commissie Portefeuillehouder: Informatie bij E-mail/tel.nr. Evaluatiedatum 590723 Onderwijs, Sport en Cultuur Samenleving A.M.P.M. van der Lugt E.A. Timmerman ea.timmerman@ijsselstein.nl/1687 Datum: 6 november 2018 Blad : 1 van 6 Onderwerp Advies toekomstige beheervorm binnensportaccommodaties Samenvatting De gemeenteraad van IJsselstein heeft op 28 juni 2018 besloten om een adviestraject te starten over de toekomstige beheervorm van de binnensportaccommodaties in IJsselstein. De afgelopen maanden heeft een adviesbureau samen met de ambtelijke organisatie en gebruikers van de binnensportaccommodaties onderzoek gedaan naar de meeste passende beheervorm voor IJsselstein. Uit de rapportage blijkt dat het adviesbureau de gemeente IJsselstein adviseert om de binnensportaccommodaties in gemeentelijk beheer te exploiteren en het aantrekken van nieuwe beheerders uit te besteden. Inleiding In de nabije toekomst zullen er 2 sporthal beheerders met pensioen gaan, wat een natuurlijk moment is om de huidige beheervorm van de binnensportaccommodaties in IJsselstein te herovenvegen. Om hier een correcte en toekomstbestendige beslissing over te kunnen nemen, is het van belang dat u als Raad van IJsselstein verschillende beheervormen krijgt voorgelegd. De advisering is gedeeltelijk ingekocht bij een adviesbureau, die in samenwerking met de ambtelijke organisatie en gebruikers van de binnensportaccommodaties, een adviesrapport heeft opgesteld. In dit voorstel wordt het adviestraject toegelicht en worden er aanbevelingen gedaan over de toekomstige beheervorm voor de binnensportaccommodaties in IJsselstein. Wat willen we bereiken? De gemeente IJsselstein wil haar inwoners goed onderhouden binnensportaccommodaties blijven bieden. Aangezien er medio 2019 een natuurlijk moment is om de huidige beheervorm te evalueren en te vernieuwen waar nodig, is het van belang dat u als Raad een weloverwogen keuze kan maken voor een beheervorm op basis van een overzichtelijke vergelijking van beheervormen. Waarom willen we dit? 1. Argumenten In het rapport van het adviesbureau (zie bijlage 1), zijn de volgende aspecten beschreven: 1. Beschrijving van de huidige situatie in IJsselstein 2. Kenmerken van potentiële beheervormen (zie tabel 1) 3. Belangrijke kenmerken en uitgangspunten van beheervormen 4. Conclusie en aanbevelingen
Raadsvoorstel Blad: 2 van 6 Uit het adviesrapport blijkt dat de gebruikers, de ambtelijke organisatie en een kleine afvaardiging van de Raad de gemeentelijke invloed en de maatschappelijke functies van de binnensportaccommodaties het belangrijkst vinden bij een keuze van de toekomstige beheervorm. Op basis van onder andere de vergelijkingsmatrix (tabel 1) wordt er dan ook aanbevolen om de exploitatie van de binnensportaccommodaties in gemeentelijk beheer te houden. Tevens wordt er aanbevolen om nieuwe sporthalbeheerders via een extern bedrijf in te huren, waardoor er dan wel financiële voordelen kunnen worden behaald of een verbetering in de service van de beheerders kan worden behaald. Tabel 1. Vergelijkingsmatrix van de kenmerken van verschillende beheervormen. Gemeentelijke invloed Doelbereiking en Interne verzelfstandiging Externe verzelfstandiging Privatisering lokale ondernemer Privatisering landelijke marktpartij - - 0 0 Financieel rendement. 0 + + Kennis en expertise 0 0 + + Organisatorische consequenties 0 0 Personele aspecten. + Continuïteit + - 0 Financiële risico s gemeente - - 0 + + Aansprakelijkheid gemeente.. - - 0 + + Fiscale aspecten - - -- Een verdere analyse van het adviesrapport geeft nog een aantal belangrijke redenen aan om de exploitatie van de binnensportaccommodaties in gemeentelijk beheer te houden. Financiële exploitatie Een analyse van de baten en lasten van de huidige exploitatie van de binnensportaccommodaties laat zien dat er een tekort van 600.000 was in 2017. Dit tekort wordt voor een heel groot gedeelte bepaald door de hoogte van de kapitaallasten ( 355.421), welke in alle beheervormen voor de rekening van de gemeente zal komen. Echter, wanneer het dekkingspercentage wordt berekend, wat een veel realistischer beeld geeft van de efficiency van de beheer en exploitatie van de binnensportaccommodaties, blijkt er in 2017 een dekkingspercentage van 71% behaald te zijn (en een dekkingspercentage van 75% wanneer de kosten van het WOC worden gesplitst). Norm dekkingspercentage gemeentelijke exploitatie = 50-60% Norm dekkingspercentage private partijen = 60-80% Dekkingspercentage 2017 in IJsselstein = 75% Hieruit blijkt dat het financiële rendement van de exploitatie van de binnensportaccommodaties op een zeer hoog niveau is en dat het uitbesteden aan een private partij een nihil voordeel op zal leveren. Fiscale aspecten van exploitatie Per 1 januari 2019 zullen er veranderingen plaatsvinden in het Btw-sportbesluit. Om de financiële nadelen van het Btw-sportbesluit op te vangen zijn er tweetal regelingen in het leven geroepen:
Raadsvoorstel Blad: 3 van 6 SPUK-regeling = compensatieregeling voor gemeenten waarbij zij 100% van het Btw-nadeel kunnen terug krijgen van de overheid. BOSA regeling = subsidieregeling voor sportverenigingen en -stichtingen om het Btw-nadeel te compenseren voor investeringen en onderhoud, maar niet voor exploitatielasten. In principe vallen winst beogende instellingen buiten het btw-sportbesluit, waardoor zij geen vrijstelling krijgen voor de Btw. Landelijke private partijen zoals Sportfondsen, Laco of SRO worden op dit moment in de wettekst echter niet als winst beogende instelling gezien waardoor zij wel onder de subsidieregeling vallen. Hierdoor moeten zij gebruik maken van de BOSA regeling, wat tot een financieel nadeel zou leiden ten opzichte van een gemeentelijke exploitatie. Dit financiële nadeel zou uiteindelijk worden doorberekend naar de gemeente tijdens het afsluiten van een exploitatieovereenkomst. Personele consequenties De aanleiding voor het uitgevoerde adviestraject is het naderende afscheid van 2 sporthalbeheerders. Echter, dit is niet de enige personele inzet die gemoeid is met de exploitatie van de binnensportaccommodaties. Naast de sporthalbeheerders is er nog 1.2 fte aan personele inzet met betrekking tot planning, verhuur en coördinatie en is er nog 1 medewerker die voor O.Sfte werkzaam is in de binnensportaccommodaties en O.Sfte binnen team vastgoed. Wanneer de exploitatie van de binnensportaccommodaties bij een externe partij wordt belegd, zal dit effect hebben voor de werkzaamheden van de desbetreffende medewerkers. Bij gemeentelijk beheer kunnen deze medewerkers hun taken voortzetten binnen team vastgoed. Mate van tevredenheid bij gebruikers De (sport)verenigingen, scholen, maatschappelijk instanties en andere gebruikers van de binnensportaccommodaties waren uitgenodigd voor een infomnatiebijeenkomst. Tijdens de bijeenkomst heeft het adviesbureau een presentatie gegeven over de verschillende beheervormen en is er op een interactieve manier gesproken over de huidige situatie en de toekomst. Hieruit bleek dat de gebruikers over het algemeen tevreden zijn over het gemeentelijk beheer en dat de aanwezigheid van beheerders ook s avonds en in het weekend gewenst was. Concluderend kan worden gesteld dat de keuze voor gemeentelijk beheer in lijn is met verschillende belangrijke uitganspunten. Middels gemeentelijk beheer kunnen de maatschappelijke functies van de binnensportaccommodaties volledig worden benut. Daarnaast geeft de huidige financiële exploitatie weinig tot geen reden voor verandering en zorgt de uitwerking van het Btw-sportbesluit dat gemeentelijk beheer op dit moment de minste onzekerheden met zich mee brengt. 2. Alternatieven 1. De raad kan besluiten om het advies uit de rapportage te negeren en het beheer en exploitatie van de binnensportaccommodaties te beleggen bij een externe partij. Dit zal ertoe leiden dat er een aanbestedingsprocedure zal worden gestart en dat er nieuwe werkzaamheden zullen moeten worden gevonden voor 3 medewerkers (1.2fte). Hier is beleidstechnisch nog financieel reden toe. 3. Kanttekeningen
Raadsvoorstel Blad: 4 van 6 Het adviesbureau adviseert om in de toekomst, de exploitatie van het zwembad en de binnensportaccommodaties samen te voegen. Op die manier ontstaat er schaalvoordeel wat eventueel leidt tot een andere best passende beheervorm. Naast de twee sporthalbeheerders die met pensioen gaan, is er nog 1 medewerker die voor O.Sfte werkzaam is in de binnensportaccommodaties en O.Sfte binnen team vastgoed. Wanneer er gekozen wordt voor gemeentelijk beheer met de inzet van externe sporthalbeheerders is het mogelijk om deze medewerker fulltime (Ifte) in te zetten voor werkzaamheden van team vastgoed. Wat gaat het kosten? Door het voortzetten van het gemeentelijk beheer heeft dit besluit geen financiële consequenties. Wat gaan we daarvoor doen? Na positieve besluitvorming van de raad zal er procedure worden gestart om nieuwe sporthalbeheerders aan te stellen. Duurzaamheid Niet direct van toepassing. Echter, uit de financiële analyse blijkt dat de energielasten een groot gedeelte van de exploitatielasten voor hun rekening nemen. Door de inzet van duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen en warmtebronnen zouden deze lasten in de toekomst kunnen worden verlaagd. Communicatie en participatie van het voortraject Na bestuurlijke besluitvorming door de Raad in juni 2018 zijn de (sport)verenigingen, scholen, maatschappelijke instanties en andere gebruikers van de binnensportaccommodaties uitgenodigd om mee te denken over de toekomstige beheervorm van de binnensportaccommodaties. Middels een interactieve sessie zijn hun wensen/eisen in kaart gebracht. Een soortgelijke bijeenkomst is georganiseerd voor de medewerkers van de ambtelijke organisatie. Er is getracht om een interactieve sessie te beleggen met raadsleden, dit is echter door gebrek aan aanmeldingen niet doorgegaan. Communicatie besluit en eventueel vervolg participatietraject Na bestuurlijke besluitvorming van de Raad zullen de (sport)verenigingen, scholen, maatschappelijk instanties en andere gebruikers van de binnensportaccommodaties op de hoogte worden gesteld van de keuze van de raad. Wanneer er nieuwe sporthalbeheerders worden ingewerkt zullen deze via een informatiebrief worden voorgesteld aan de gebruikers.
Raadsvoorstel Blad: 5 van 6 Voorstel 1. Besluiten om het beheer en exploitatie van de binnensportaccommodaties in gemeentelijke beheer te houden. Overzicht bijlagen: 1. Advies rapport van Drijver & Partners: Onderzoek beheervorm binnensportaccommodaties gemeente IJsselstein.
Raadsbesluit blad : 6 van 6 De raad van de gemeente IJsselstein; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 6 november 2018, zaaknummer 590723 BESLUIT: 1. Besluiten om het beheer en exploitatie van de binnensportaccommodaties in gemeentelijke beheer te houden. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente IJsselstein, gehouden op 13 december 2018 de voorzittej J.M. van Domburg