De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen?

Vergelijkbare documenten
Vergrijzing als sluitstuk van de demografische transitie?

Wordt de positie van steden sterker of zwakker? Hoe zit dat met Amsterdam?

Vooruitzichten tot beperking van de groei van de wereldbevolking

De wereldbevolkingsexplosie. Oorzaken, achtergronden, toekomstscenario s Jan Van Bavel. Hoogleraar demografie

Globalisering 2.0: Europa in woelig vaarwater?

People. Europa telt niet de meeste inwoners, maar heeft. wel de hoogste bevolkingsdichtheid van alle regio s

PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS-EU

Wereldvoedselvoorziening en mondiale voedselzekerheid als uitdaging

Toekomst agri & foodsector. Dirk Duijzer, directeur Food en Agri

dem Nieuwe EU-lidstaten vergrijzen het sterkst ROB VAN DER ERF inhoud

Europa als spin in het web 1

De toekomst van de bevolking. Luc Bonneux Arts, demografisch epidemioloog

een wereld apart Vanuit aardrijkskundige (= geografische) invalshoek

FACTSHEET SOUTH AFRIKA IMPORT 2015

Hoe staan we er nu voor?

een sleutel tot ontwikkeling

Eindexamen aardrijkskunde vwo II

Demografische groei-bevolkingsexplosie. Uitdagingen en gevolgen voor duurzame ontwikkeling en voedselzekerheid

4,6. Samenvatting door L. 989 woorden 30 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde

LAND: Noorwegen. LAND: Nederland

Het creëren van een innovatieklimaat

Leven dankzij 150 jaar sterftedaling

LES 1: De wereld in verandering

Demografische trends

Worden senioren onbetaalbaar? Demografische verkenningen. Gerard Langerhorst 7 maart 2013

Bestudeer de bronnen 1 en 2 uit het bronnenboekje die bij deze opgave horen.

Provincie Flevoland Verkenning toekomstvisie leefomgeving Atelier Flevo-perspectieven, 29 maart 2016

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

Langer doorwerken valt nog niet mee. Of toch wel? Meningen en scenario s over werk en pensioen

Is er nog hoop voor de natuur? Lancering Athena 10 april 2015

Het Noorden: Wat is er aan de hand? Wat is er nodig?

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

Vergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt!

Het Noorden: Wat is er aan de hand? Wat is er nodig?

Bevolkingsontwikkeling China vmbo-kgt34

FRANKRIJK VEEL STERKER VERGRIJSD DAN NEDERLAND

Toekomstperspectief Destinatie Holland Presentatie voor Landelijk Kustdag Kees van der Most 13 november 2013

Hoofdstuk 27 Landenrisico

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 3.4 t/m 3.6

China, globalisering en milieuproblematiek. Lessen 21ste eeuw 23 maart, 2009

Uitdagingen voor de internationale en Nederlandse landbouw

- Voorstellen. - Op verzoek van Chris de Groot (RC-Leerdam), samen in Waterplatform R-NL

Toerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research

Kritisch kijken op verschillende schaalniveaus

dem Nederland vergrijst minder dan rest EU CBS-prognose vergeleken met de Eurostat-prognose inhoud

Bevolkingsspreiding. Waar zit iedereen? Juist of onjuist: China is het grootste land ter wereld. A. Juist. B. Onjuist

Bestudeer de bronnen 1 en 2 uit het bronnenboekje die bij deze opgave horen.

Importtarieven Afrikaanse landen worden massaal ontdoken [interview]

Armoede en ongelijkheid in de wereld. Inleiding tot een eenvoudig én complex onderwerp Francine Mestrum, 27 maart 2016

Ongelijkheid en armoede op wereldvlak: wat meten we? wat weten we? André Decoster Departement Economie ETEW

Verpakking en Etikettering: Het perfecte huwelijk. Elly Spies AOAC-LL symposium, 21 November 2013

HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME?

Kunnen wij onze hoge welvaart (en welzijn) blijven verdienen?

De groei van de wereldbevolking

1/2. Staten-Generaal Verslag van een bezoek van een delegatie aan Berlijn (12 tot 15 mei 2003) Vergaderjaar Nr.

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2002-I

Wat betekent de crisis voor de demografische toekomst? Coen van Duin

Bijdrage Vlaamse administratie aan het regeerprogramma van de aantredende Vlaamse Regering. Deel 1. Algemene omgevingsanalyse voor Vlaanderen

Examen VWO. aardrijkskunde. tijdvak 1 vrijdag 17 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk.

Demografische Data, Stichting Algemeen Bureau voor de Statistiek

Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering

Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8

Fietsen in wereldperspectief. Prof. dr.ir. Martin van Maarseveen Twente blijft fietsen! Enschede, 21 maart 2013

Het komende uur. Bevolkingsparticipatie. Zuid-Amerika als nieuwe examenregio: een voorproefje. De achtergrond van bevolkingsparticipatie

The digital transformation executive study

Eindexamen aardrijkskunde havo 2003-I

Economische ontwikkelingen in West-Afrika Bijeenkomst KvK Road2WestAfrica

DE WERELD VAN DE GROTE STAD

De wereldbevolkingsexplosie: oorzaken, achtergronden, toekomstscenario s

Out of the box Over de grenzen. SIETAR Nederland Seminar. 14 juni 2014 INGE HEETVELT SIETAR Nederland - Out of the Box

Leefbare steden. met connected lighting

De koers door de storm

Melkproductie wereldwijd

Een internationale analyse van het saldo van de lopende rekening van de betalingsbalans,

Regionale vooruitzichten Sub-Sahara Afrika - bijlage Percentage grondstoffen in goederen export

MVO 3.0 Zorgen voor economische groei in Afrika én in de EU

van de landbouwproductie

Honger en armoede. Bijeenkomst in reeks Armoede de wereld uit, 15 mei Max Merbis Amsterdam Centre for World Food Studies (ACWFS)

Toerisme in perspectief

Examen VWO. aardrijkskunde. tijdvak 1 donderdag 24 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Bijlage VMBO-KB. economie CSE KB. tijdvak 1

Doodsoorzaak: VERKEER

De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land. De complexiteit van de grootstad: een stad is geen land

De rol van de International Arbeidsorganisatie in de XXI ste eeuw

27 april 2010 Emerging Markets Monthly Report

Effect van de economische crisis op vertrek van immigranten

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op

Limburgs Kennisknooppunt voor Demografisch omdenken

Figuur 1: Veronderstellingen per onderdeel uit de Nationale CBS-Prognoses 2008 en 2012

Infosessie Madagaskar. 21 januari Cultuurreis in samenwerking met:

Sociale waarden. Demografie MEGA TRENDS. Duurzaamheid. Technologie

e mythe van overbevolking OneWorld.nl

Economische prognose IMF voor het GOS

Samen kunnen we.. meer!!! UN- sustainable development goals. Andrea Hiddinga Immediate past president IOHA NVvA, April 2019

Meer of Minder Turkije. Hasselt 9 october 2014/Voka Stijn Skondras Michel Decat

Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025

Bestuurdersconferentie Krimp in beweging!

Transcriptie:

De groei van de wereldbevolking: Demografische vloek of zegen? Leo van Wissen Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut NIDI, Den Haag Rijksuniversiteit Groningen Bijdrage aan De Rode Hoed, 8 april 2019

Ontwikkeling wereldbevolking

Thomas Malthus (1766-1834) en moderne volgers

Maar ook optimisten Ester Boserup (1910-1999) Julian Simon (1932-1998)

Lees de laatste Demos voor meer informatie

International population conferences 1954 1965 1974 1984 1994 Rome Belgrade Bucharest Mexico City Cairo Gespecialiseerd Top down Geïntegreerd Bottom up

Wereldbevolking naar regio 1950-2100

De bevolkingsontwikkeling 1950-2100 van de grootste landen ter wereld in 2100 2000 1800 1600 Aantal in miljoenen 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1950 1975 2000 2025 2050 2075 2100 Jaar China India Nigeria VN 8

18 00-1 19 900 00-1 19 950 50-1 19 960 60-1 19 970 70-1 19 980 80-1 19 990 90-2 20 000 00-2 20 010 10-2 20 020 20-2 20 030 30-2 20 040 40-2 20 050 50-2 20 060 60-2 20 070 70-2 20 080 80-2 20 090 90-2 10 0 1000 800 600 500 400 200 0 % GROEI MILJOEN Absolute en relatieve groei wereldbevolking 1800-2100 25 900 20 700 15 10 300 5 100 0

Verwachte jaarlijkse groei van de wereldbevolking 2015-2100 naar regio miljoen 50 40 30 20 10 0 2016 2026 2036 2046 2056 2066 2076 2086 2096-10 -20 Sub-Sahara Afrika Azië Rest vd wereld

Aantal kinderen per vrouw in Noord- en Sub-Sahara Afrika Noord-Afrika 3,1 Sub-Sahara Afrika 4,6

Bevolkingsontwikkeling Subsahara Afrika 1950-2100 miljard 6 5 4 3 2 High Medium Low + ½ child - ½ child 1 0 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100 Source: UN World Population Prospects. The 2017 Revision

De demografische transitie 5 stadia Kindersterfte omlaag Aantal kinderen per vrouw omlaag Ontwikkeling: - Economisch - Opleiding - Politiek - Urbanisatie 13

Ontwikkeling levensverwachting naar regio s 1950-2100 100 90 projections 80 70 60 50 40 30 20 10 aids epidemic 0 1950 1975 2000 2025 2050 2075 World Sub-Saharan Africa Asia Europe Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

Toename in de levensverwachting naar regio s 1950-2100 7 6 projections 5 4 3 2 1 0-1 1950 1975 2000 2025 2050 2075 World Sub-Saharan Africa Asia Europe Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

Het aantal kinderen per vrouw in SSA vergeleken met andere regio s 1950-2100 8 7 8 TFR 1950-2015 Kinderen TFR per vrouw 76 6 5 5 4 4 3 2 Sub-Saharan Africa ASIA Sub-Saharan Africa ASIA LATIN AMERICA LATIN AMERICA 1 0 0 1952 1957 1962 1967 1972 1977 1982 1987 1992 1997 2002 2007 2012 1952 1962 1972 1982 1992 2002 2012 2022 2032 2042 2052 2062 2072 2082 2092 Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

Gedwongen en vrijwillige geboortebeperking: 3 voorbeelden 8 7 6 5 4 3 China Bangla Desh Indonesië 2 1 0 1950-1955 1960-1965 1970-1975 1980-1985 1990-1995 2000-2005 2010-2015 2020-2025 2030-2035 2040-2045 2050-2055 2060-2065 2070-2075 2080-2085 2090-2095 Source: United Nations. Department of Economic and Social Affairs. Population Division. 2017

Afrika: demografisch dividend of val?

Hoe hoger de economische ontwikkeling hoe lager het kindertal Maar gegeven het niveau van economische ontwikkeling is het kindertal in Afrika structureel hoger

UN Prognose voor SSA is de afgelopen 10 jaar steeds hoger geworden billions 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2015 2017 0,5 0,0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 2055 2060 2065 2070 2075 2080 2085 2090 2095 2100 United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, World Population Prospects: The (1998,..,2017) Revision

Wat gebeurt er met de prognose wanneer we die baseren op opleidingsniveau? UN vergeleken met VID prognose miljard 6 5 4 3 2 1 0 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100 UN medium UN high UN low VID

Demographic dividend or demographic trap?

Demographic dividend: Nederland United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version 2018. Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018)

United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version 2018. Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demografisch dividend sinds 1950: succesvolle 2e en 3e wereld landen

United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version 2018. Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demographic trap sinds 1950: Sub-Sahara Afrikaanse landen in crisis

United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2017). World Population Prospects: The 2017 Revision, custom data acquired via website, and Maddison Project Database, version 2018. Bolt, Jutta, Robert Inklaar, Herman de Jong and Jan Luiten van Zanden (2018) Demografisch dividend sinds 1950: Succesvolle Sub-Sahara Afrikaanse landen

Verandering in per capita voedselproductie 1961-2005

Groei van de wereldbevolking is stedelijke groei Miljarden 7 6 5 4 3 2 1 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 urbane bevolking rurale bevolking

Steden wereldwijd

Gevolgen van urbanisatie: Kinderen per vrouw in Afrika: Platteland: 5,6 Stad: 3,8 Sterfte: Door slechte hygiënische omstandigheden (gebrek aan schoon water) is de sterfte in de stedelijke slums hoger De toekomstige bevolkingsgroei in Afrika is daarom wellicht lager dan de UN prognose Het creëren van een gezonde leefomgeving in de toekomstige mega-steden is een van de grootste opgaven voor beleid

Fragile state index 2017

We maken de balans op voor SSA Onder de juiste omstandigheden kan bevolkingsgroei een voordeel zijn (demographic trap) Indien die omstandigheden er niet zijn is bevolkingsgroei een serieuze bedreiging voor ontwikkeling (demographic trap) In sommige Afrikaanse landen lijkt het de goede kant op te gaan Maar veel landen worden sterk gehinderd door: Gebrek aan hulpbronnen voor scholing, gezondheidszorg, infrastructuur Structurele onveiligheid Gebrek aan family planning policies Gebrek aan toegewijd en effectief leiderschap om beleid te implementeren

Wat kunnen wij doen? Bij voorkeur in EU verband Een gezonde en welvarende buur is ook voor de EU van levensbelang Stimuleer economische ontwikkeling EU handelsbeleid niet alleen voor eigen voordeel Migratie: hoe kan het ook het Afrikaanse continent helpen in ontwikkeling? Steun stabiele regeringen en hun beleid

Verandert de attitude van Afrikaanse leiders?

Agenda 2063 (Afrikaanse Unie) Maak gebruik van het Afrikaanse population dividend! Dit dividend wordt gezien als het automatische gevolg van de grote jonge Afrikaanse bevolking De noodzaak van investeringen in onderwijs en banen is cruciaal Maar geen woord over het versnellen van de inspanningen om de bevolkingsgroei te beperken