Uitwisseling Beroepsgeheim voor jeugdhulpverleners: 9-11-2017 Markante vaststellingen Uitnodiging: Vorm kleine groepjes van 5 personen ( liefst vanuit verschillende organisaties). Je krijgt drie vragen voorgelegd om in dit groepje te bespreken. Voor elke vraag heb je ongeveer 15 minuten om samen kort te overleggen. We nodigen elke deelnemer uit kort zijn reflectie per vraag op een post it weer te geven en op de muur in de lunchruimte te bevestigen. Vergeet op de post it niet aan te duiden op welke vraag je antwoord ( nr. 1,2 of 3). Vragen en gebundeld overzicht van de terugkoppeling door de deelnemers : 1. Hoe essentieel is beroepsgeheim voor jouw werk? Kader je mandaat/opdracht en daarin hoe je omgaat met beroepsgeheim. -essentieel voor de hulpverlening: De cliënt moet centraal staan en is vertrekpunt van alles wat met hulpverlening te maken heeft. Dit zou voor iedereen essentieel moeten zijn. Het hangt samen met de vertrouwensrelatie die je aangaat en is de essentie van ons werk. Aandacht naar transparantie naar de gezinnen toe. Het is belangrijk dat iedereen binnen de hulpverlening dezelfde mentaliteit hanteert nl. zo transparant mogelijk communiceren. Heel essentieel omdat we heel veel informatie over jongeren en hun context krijgen; Het feit dat er hulpverlening aan te pas komt, wil al zeggen dat er kwetsbaarheid aanwezig is. Het behouden van beroepsgeheim versterkt de vertrouwensband. Ook aansprakelijkheid weegt door in ons werken.
-belang van doel en doelgroep steeds voor ogen houden. -voor de cliënt zelf: heel belangrijk want het gaat over het verhaal van de cliënt zelf. Hij moet zijn leven, zijn probleem, blootgeven. Het is belangrijk dat men zuinig en correct met die info omgaat en het het verhaal van de cliënt laat zijn. Gebruik de naam van de cliënt niet bij consult. Wees je ervan bewust dat je de juiste vragen/info stelt. Bel niet zomaar rond. -kader soms moeilijk vertalen naar de praktijk delicaat- buikgevoel: Het vormt een kader dat nodig is en helpt ook om af te grenzen. Anderzijds is het kader soms moeilijk toepasbaar naar de praktijk. Het is vooral logistiek en administratief ondersteunend: belangrijk om rationeel te redeneren en steeds te kunnen motiveren. -dwe vertrekken vaak vanuit ons buikgevoel om dan verder te kijken naar de kennis van de wetgeving. -Beroepsgeheim heeft soms het pervers effect dat het verlammend werkt. -moeilijk tijd en ruimte: Het is essentieel maar soms worden we in snelheid genomen, zelfs door andere hulpverleners bv. telefonische vragen in zware dossiers en de neiging dan toch informatie te geven zonder dat de cliënt dit weet bv. vragen vanuit een VK. -Beroepsgeheim krijgt andere kleur bij verontrusting. -Bij vragen van politie/parket: Het is belangrijk dat politie-parket en hulpverlening allen respect hebben voor elkaars werking en geen eisen stellen ten opzichte van elkaar. Als we niet antwoorden sturen ze de politie naar de mensen en bekomen ze de informatie toch. -Niet alleen belangrijk te beslissen of je spreekt of niet maar vooral ook wat met wie gedeeld zal worden! De belangen van de cliënt en je hulpverlening moeten centraal blijven staan. -Casusgebonden overleg Is mogelijk maar afwegen met effect van delen en niet delen voor ogen! Enkel intern overleg zonder de cliënt, extern overleg altijd met de ouders ( werking met zeer jonge kinderen). Vooraf bespreken wat er al dan niet gezegd gaat worden. Er moet voldoende aandacht zijn voor de mogelijke gevolgen van het overleg. Ook telefonisch contact met andere diensten is mogelijk, met akkoord van de ouders (werking met zeer jonge kinderen).
-Beroepsgeheim is belangrijk staat in de strafwet. Maar de concrete uitvoering is minder duidelijk. 2. Welke ondersteuning heb je nodig in het omgaan met je beroepsgeheim (ervaringen binnen de eigen organisatie, vorming, publicaties, helpdesk, good practices, )? -Het beleid binnen een organisatie is erg bepalend of medewerkers gestimuleerd/verplicht worden om bezig te zijn met beroepsgeheim. -nood aan éénduidig beleid -Bewustwording/gedragenheid op niveau van de organisatie -Protocols zijn belangrijk als kader hoe ermee om te gaan. Een deontologische code is belangrijk om je afwegingen tegen te toetsen. Ook een overzicht van reeds genomen beslissingen om op terug te vallen. -Belangrijk te kunnen bespreken met collega s afwegingen in team -belang van ondersteunende functie: kwaliteitscoördinatoren komen niet direct in contact met cliënten en hebben de mogelijkheid om mee na te denken bij moeilijke situaties vanop een afstand. Een juridisch-ethisch adviseur binnen de organisatie is een meerwaarde. -werkgroep oprichten/consult bij andere organisaties -helpdesk om in concrete situaties af te toetsen -snelle telefonische bereikbaarheid in functie van specifieke vragen -een document voor administratief personeel of vrijwiligers aan het onthaal met standaardantwoorden -poster is goed kader om om te gaan met je beroepsgeheim -juridisch kader kennen is belangrijk maar gevaar : blind staren en niet meer weten. -meer/permanente vorming om algemeen kader onder de knie te krijgen -leren door de uitwisseling van ervaringen/ forum voor casusuitwisseling -interne verspreiding van nieuwe kennis vanuit vorming,publicatie, -update van informatie oa via kennisplein -verspreiden in de organisatie van wist je datje s -bij aanvang een veiligheidsplan opstellen met de cliënt met wat wanneer gebeurt: veilig?; onveilig?. informatiedoorgave aan wie -leer van ervaringsdeskundigen/cliënten -Graag nog informatie over:
o Open verslaggeving o Bij fuque: seinen bij politie: informatie-doorgave o Informatiedoorgave bij vervolghulpverlening o Huiszoeking o Tegenstrijdige belangen jongere-ouders-context o Gebruik/rol van sociale media oa opnemen van vertrouwelijke gesprekken en publiek maken ervan o Verdere verdieping van hulpverlening-justitiëel kader: wat is het mandaat van politie? van procureur des konings? Van de onderzoeksrechter? Wat is de implicatie ivm doorgeven van informatie? o Trajecten voor mensen beroep doen op de voorziening/module: info uit A-doc gekend bij cliënten? o Specifieke situaties van grensoverschrijdend gedrag o Hulpverlener-school o Info delen met steungezinnen, vrijwilligers, huishoudelijke hulp o Feedback naar politie of gezin dat ze doorverwezen zich heeft aangemeld o Soms krijg je van andere diensten veel info en weet je niet of de cliënt daar eigenlijk van op de hoogte is. Hoe ga je daar mee om? o Verschillen in beroepsgeheim tussen verschillende diensten /gesprekspartners? 3. Wat neem je mee van vandaag of wil je ter inspiratie van anderen nog toevoegen? Goed documenteren van je argumentatie. Neem je tijd om overwegingen te maken Zoek informatie/handvatten bv. kennisplein, open kenniskring, poster Beslis niet alleen Elke casus is nieuw Niet trappen in de valkuil we gaan voor goede Hou de impact op het gezin voor ogen Denk goed na waar alle info naar toe gaat ( kaartje-lintje)
Leer je gesprekspartners kennen Eerlijkheid en transparantie open communiceren Doorbreek de evidentie om overal informatie te delen! Beperk de informatiestroom: need to know, eerder dan meer vertellen omdat je het weet Koppel terug naar je cliënt en bevraag voortdurend doel van de cliënt 458 ter is nog een kader in ontwikkeling Nadruk op ethiek : belang voor ogen! Anderen worstelen ook met beroepsgeheim! Verdiep je in het juridisch kader en ga na in interne procedures: wat noteren we aan afwegingen? Wat leggen we uit over beroepsgeheim?; Wat met open verslaggeving en inzagerecht? Het is nooit 100%duidelijk : het is wel belangrijk je cliënt niet uit het oog te verliezen en af te toetsen met collega s Gebruik je gezond verstand.