Voorspellen van tumor respons op neo-adjuv. therapie bij oesophagusca. Alex Dik, AIOS radiologie Atrium MC Parkstad
Indeling Probleembeschrijving evaluatie CRT Nieuwe technieken; MRI DWI Presentatie MRTRACE pilot study Discussie (15 min. totaal)
Introductie Het behandeltraject van oesofagus carcinoom.
Inleiding Neoadjuvante chemoradiatie therapie bij oesophaguscarcinoom verbetert ws. overlevingkansen.* Effect evaluatie pas 12 weken na start PET-CT. CT of EUS minder geschikt voor respons evaluatie.*** * Jin HJ et al. World J Gastroenterol 2009, oncoline.nl *** Westerterp et al. Radiology 2005
Probleembeschrijving Indien eerdere evaluatie mogelijk was: Non-responders behandeling afbreken of strategie veranderen. Responders mogelijk wait and see ipv resectie. Dus; toegevoegde waarde van goede vroege respons evaluatie.
MRI diffusie toepassingen respons evaluatie in oncologie Toepassing Rectum carcinoom Onderzoeksverband o.a. Borstkanker Levermetastasen DWI is een veelbelovende modaliteit in oncologische respons evaluatie. * * Koh et al. AJR 2007, Sun et al. AJR July 2011
Wat is diffusie MRI? MRI diffusion weighted imaging (DWI). Vrije diffusie van water zoals afgebeeld wordt voornamelijk bepaald door water in de extracellulaire matrix. Dus geen morfologische, maar functionele beeldvorming.
Wat is diffusie MRI? Het water in de extracellulaire matrix kan vrij bewegen; diffusie. Wanneer beperking van de vrije beweging van water Diffusie Restrictie.
Wat is diffusie MRI? Cel rijkheid (minder ruimte; tumor)
Wat is diffusie MRI? Cel zwelling (minder ruimte; ischemie)
Wat is diffusie MRI? Toegenomen viscositeit (abces)
Wat is diffusie MRI? Diffusie beperking kan worden gekwantificeerd in een ADC-waarde (mm2/s). T2; anatomie Diffusie serie
MRI DWI bij tumoren? Effect van behandeling op tumoren. Bekend dat ADC-waarde (=diffusie) toeneemt, na behandeling. * * Koh et al. AJR 2007
MRI diffusie in oesofagus CA Wel eerder gekeken naar de correlatie tussen pre-therapeutische ADC-waarde en response. Nog geen onderzoek gedaan naar early response.
Introducing: MRTRACE pilot study Prospectieve pilot studie; ter evaluatie van de mogelijkheden om DWI te gebruiken als early response predictor bij neo-adjuvante chemoradiatie therapie in oesophagus carcinoom. 2x MRI: Pre-CRT 10e dag
M&M: Patienten Feb 2010 July 2012 Oesofagus CA 185 Curatief 110 Palliatief 75 Bereid & geschikt 17 Geen deelname 93 Deelname aan 2 scans 14 Deelname onvolledig 3 Resectie 11 Geen OK ivm metastasen 3 Tumor zichtbaar op DWI 8 Niet zichtbaar op DWI 3
M&M: patienten Demografie: Alle pt mannen Gemiddelde leeftijd 58 jaar (40-71jaar) Tumoren allen distale 1/3 oesofagus Stadium varierend T1N1 T4aN3 1 pt plaveiselcel CA, 2 pt adeno CA met zegelring differentiatie, 5 adeno CA
M&M: imaging Alle beeldvorming op 1 MRI scanner Scanprotocol; T2 sag, T2 axiaal, DWI (b= 0,300,1000)
M&M: metingen NB: Dit is een relatief nieuwe techniek; geen gestandaardiseerd meetmethoden. 2 methoden: Methode 1: Handmatig intekenen van 2 regions of interest op radiologisch beeldscherm ADC waarden 2 weken later herhaald, intra-observer variabiliteit Methode 2: Semi-handmatig intekenen van regions of interest op PC ADC waarden
M&M: Metingen
M&M: pathologie Dedicated pathologen Score volgens Tumor Regression Grade systeem van Mandard * Definitie van responder gesteld op TRG 1 * Mandard et al, Cancer 1994
Resultaten method 1 method 2 MEAN ADC value* Mean ADC value* scan 1 scan 2 % scan 1 scan 2 % responders 1196 1329 11,1% 1595 1760 10,3% 921 1104 19,9% 967 1080 11,7% 931 915-1,7% 737 940 27,6% non-responders 1077 1105 2,6% 1057 1090 3,1% 964 1108 14,9% 1036 1141 10,1% 605 1005 66,1% 833 966 16,1% 1049 1124 7,1% 911 714-21,6% 1007 1117 10,9% 770 976 26,7% * 10^3 mm2/s
Resultaten 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Responders Nonresponder Series1 Series2 Series3-10,00% -20,00% -30,00%
Resultaten Intra-observer variabiliteit methode 1 Methode 1: sessie 1 vs sessie 2 1400 1200 R 2 = 0,4537 1000 800 600 400 200 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600
Resultaten Variatie tussen 2 meetmethoden Methode 1 vs methode 2 2000 1800 1600 1400 R 2 = 0,4141 1200 1000 Alex Linear (Alex) 800 600 400 200 0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Discussie Ondanks de literatuur over andere tumoren hebben wij in ons onderzoek geen voorspellende waarde van de ADC waarde voor therapie respons kunnen aantonen.
Discussie waarom geen ADC verandering in oesofagus CA? Misschien inderdaad geen correlatie ADC vs respons Scan moment Langer/korter na CRT Scan techniek Sommige tumoren niet zichtbaar * Ademhaling, hartbewegingen invloed op ADC Meetmethode Variatie en reproduceerbaarheid ** tumor heterogeniteit Geen gestandardiseerde meetmethode Methode1:» 2 locaties; beperkte info van hele tumor» Intra-observer variabiliteit Methode2:» Handmatige instellingen, operator dependend Statistische analyse Grootte vd onderzoeksgroep ROI histografische verdeling * Koh et al. AJR 2007 ** Lambregts et al. Eur Radiol 2011
Afsluiting Dank voor uw aandacht. Dank aan: Ir. R. Berendsen (klin.fysica) Dr. M. Sosef (chirurgie) Dr. G. Lammering (Maastro) Dr. L. Oostenbrug (MDL) Drs. J. Wals (oncologie) Dr. W. Schreurs (nucleaire gen.) Dr. B. Grimm (research coördinator) Dr. R.Vliegen (radiologie)