Actieve voedingsdriehoek: De eet-wijzer! Doelgroep: Bovenbouw Doelstelling: De leerlingen leren op een speelse en actieve manier de verschillende lagen van de actieve voedingsdriehoek ontdekken en kunnen in het kort enkele weetjes en belangrijke tips verwoorden. Dit heb je nodig: - 9 opdrachtkaarten voor elke hoek. - Blad met de weetjes om uit te knippen. - 9 opdrachtfiches voor elke hoek. Werkwijze: De kinderen moeten gezondheidsweetjes verzamelen rond de actieve voedingsdriehoek. Bij elke groep van de actieve voedingsdriehoek hoort een opdracht. Bij het correct uitvoeren van deze opdracht krijgen ze een weetje van de juf. Dat weetje plaatsen de leerlingen op hun werkblad op de juiste plaats. Wanneer alle weetjes verzameld zijn hebben ze een concrete samenvatting van de verschillende aspecten van de actieve voedingsdriehoek. Nadien is er een korte bespreking met de leerkracht over de verschillende lagen. Verdeel de kinderen in 9 groepen. Deze komen overeen met het aantal groepen in de actieve voedingsdriehoek. In een polyvalente ruimte of op de speelplaats zijn er dus 9 hoeken, waarbij enkele materialen op voorhand geïnstalleerd zijn. Voor elke hoek hebben ze nog extra materiaal nodig, dat kunnen ze bij de leerkracht op de toontafel verkrijgen. Nadien leggen ze alles terug. Zo heeft de leerkracht controle over wat er gebeurt. Als de opdracht klaar is krijgen ze het weetje bij de juf.
Benodigdheden per hoek Hoek 1: Lichaamsbeweging Aanwezig : parcours ( je kan dit zelf uitzetten met kegels) Af te halen : Touw Hoek 2: Water Aanwezig : 2 potten water, waarvan 1 gevuld met 1.5 l water. Af te halen : Bekertje Hoek 3 : Aardappelen en graanproducten Aanwezig : Mandje aardappelen Af te halen : Dunschiller Hoek 4: Fruit Aanwezig:Grote fruitprenten en kleefband Af te halen : Kaartjes waar de leerlingen hun op te rapen fruit moeten trekken. Op deze kaartjes staat alleen de naam. Hoek 5: Groenten Aanwezig: Opdrachtenkaartjes Af te halen: verbetersleutel Hoek 6: Melkproducten en calciumverrijkte soja- producten Aanwezig : glas, azijn, werkbladen Af te halen : melk Hoek 7: Vlees, vis, eieren en vervangproducten a) Aanwezig : voorbeelden van grafieken, werkblad, schrijfgerief Af te halen : Meetlat b) Aanwezig : Woordenboek, spreekwoordenboek Af te halen : De kaarten om bij elkaar te leggen Hoek 8: Smeer- en bereidingsvet Aanwezig :Leeg blad + schrijfgerief Hoek 9 : Restgroep Proefspel
De 9 hoeken met opdracht Bij elke hoek ligt een opdrachtenkaart (fiche)! Fiche Hoek 1: Lichaamsbeweging Bind met het touw jouw de linkervoet vast met de rechtervoet van één van je groepsleden. De leerlingen leggen het zelf uitgestippeld parcours af zonder dat ze vallen. Aanwezig : parcours Af te halen : Touw Weetje : Naast gezond eten is het belangrijk dat we elke dag voldoende bewegen. Kinderen moeten minstens 60 minuten per dag bewegen. Fiche : Hoek 2: Water Probeer het water van pot 1, gevuld met 1.5 l water, zo vlug mogelijk in emmer over te brengen met een beker. Er mag telkens maar 1 persoon op de baan zijn. Persoon 1 moet terug bij emmer 1 zijn, vooraleer persoon 2 mag vertrekken. Aanwezig : 2 emmers, waarvan 1 gevuld met water. Af te halen : Bekertje Weetje: Ons lichaam bestaat voor 70% uit water of vocht. Per dag zou je 1.5l moeten drinken. bij voorkeur water. Zo voorkom je uitdroging. Fiche Hoek 3 : Aardappelen en graanproducten Probeer zo snel mogelijk 2/3 aardappels te schillen. (Per leerling 1 aardappel) Aanwezig : Mandje aardappelen Af te halen : Dunschiller (zeker geen mesje, dit is te gevaarlijk) Weetje : Deze groep vormt onze basisvoeding. Deze groep levert o.a. vezels en meervoudige koolhydraten. De voedingsvezels zetten je darmen aan het werk zodat je gemakkelijk naar het toilet kan gaan en afvalstoffen uit je lichaam verwijderd worden. Bruine/volkoren- graanproducten leveren meer vezels dan de witte varianten. De aanbeveling voor deze groep varieert van 5 tot 12 sneden brood (groot vierkant brood) en van 3 tot 5 middelgrote gekookte aardappelen (210 tot 280 gram) per dag.
Fiche Hoek 4: Fruit Er is een hinkelspel getekend op de grond. In elk kadertje ligt een prent van een fruitsoort. De leerlingen trekken een kaartje dat hun vertelt welke fruitsoort ze niet mogen betreden in het naar voren hinkelen en welke ze moeten oprapen in het terugkomen. Aanwezig : Parcours met grote kaarten fruit. Deze zijn vastgekleefd aan de grond. Af te halen : Kaartjes waar de leerlingen hun op te rapen fruit moeten trekken. Op deze kaartjes staat alleen de naam. Weetje : Fruit bevat veel vitaminen en mineralen. Het is best dat je hiervan elke dag 2 tot 3 stuks eet. Probeer te variëren binnen de fruitgroep. Verschillende soorten fruit bevatten immers verschillende vitaminen en mineralen. Zo krijg je zeker genoeg van al deze verschillende stoffen binnen. Fiche : Hoek 5: Groenten Ons groenterestaurant. Leg de naam van de groente bij de juiste tekening. Haal nadien de verbetersleutel. Aubergine Paprika Pompoen Sla Witloof Selder Prei Venkel Asperge Raap Biet Broccoli Bloemkool Erwten Bonen Radijs Schorseneren Wortelen Ui Chinese kool
Weetje : Groenten zijn rijk aan vitaminen, mineralen en voedingsvezels. Groenten bevatten verschillende soorten vitaminen en mineralen. Probeer dagelijks 300 gram groenten te eten. Fiche Hoek 6: Melkproducten en calciumverrijkte - producten Proef Neem een half glas volle melk, die lauw is. Voeg hierbij een scheutje azijn. Wat gebeurt er? Hoe komt dit? Waarvoor dient dit? Zoek de antwoorden op in de verschillende teksten. Aanwezig : glas, azijn, werkbladen Af te halen : Lauwe melk Weetje : Deze producten zijn een belangrijke bron van calcium, eiwit en vitamines. Calcium is nodig voor stevige beenderen. Elke dag mag je 3 tot 4 kleine glazen melk drinken. 1 tot 2 sneden kaas tussen de boterham per dag is de richtlijn. Fiche Hoek 7: Vlees, vis, eieren en vervangproducten Deel 1: Zet in een tabel. Janneke en Mieke houden van vlees. Ze aten deze week 5 keer vlees. Op maandag kochten ze 175 gr biefstuk. Op dinsdag kochten ze 100 gr. Kippenvlees per persoon. Op woensdag hadden ze zin in een lekker stukje varkensvlees. Mieke bereidde 190 g varkensgebraad. Op donderdag aten ze vis, maar op vrijdag ging Jan ongeveer 210 g stoofvlees kopen, dat lekker kon sudderen op het vuur. Zaterdags haalden ze een koteletje in huis van elk 80 g, Op zondag was het feest. Dan aten ze een vlees vervangend product. -Hoeveel vlees maakte ze deze week klaar? -Maak een lijngrafiek per dag. Aanwezig : voorbeelden van grafieken, werkblad, schrijfgerief Af te halen : Meetlat
Deel 2 Spreekwoordenspel Boter bij de vis : Hij wil contant geld. Hij voelt zich als een vis in het water : Hij heeft het naar zijn zin. Het is koek en ei tussen die twee: Het zijn dikke vrienden. Als een kip zonder kop lopen : Zonder nadenken, in het wilde weg. Hij is een zacht eitje : Hij laat zich doen. Ze leggen de juiste betekenis bij het juiste spreekwoord. -Aanwezig: Woordenboek, spreekwoordenboek -Af te halen : De kaarten op bij elkaar te leggen. Weetje : Dit zijn eiwitrijke producten, die onder andere bouwstoffen voor het lichaam l everen. Ze bevatten ook vitamines en mineralen zoals ijzer. Dagelijks mag je tussen de 75 en 100 gram vlees of vis eten. Fiche: Hoek 8: Smeer- en bereidingsvet Opdracht : Schrijf een gedicht rond boter! Daarin staat : De koe eet gras. De koe maakt melk en wordt gemolken. Van volle melk maakt men boter. Beperk het gebruik van boter. (Max 5g boter per sneetje brood) Weetje: Deze groep bevat noodzakelijk voedingsstoffen zoals vitamine A en D, maar we hebben er maar een kleine hoeveelheid van nodig.
Hoek 9 : Restgroep Proefspel Verschillende snoepjes, chips en chocolade 1 leerling wordt geblinddoekt en krijgt iets uit de restgroep in de hand. Dit mag opgegeten worden. De leerling raadt wat het is. -Let wel! tijdens dit spel wordt aan de leerlingen gevraagd of ze ergens allergisch aan zijn. Nadien spelen ze een snoepmemory. Leg verschillende snoepjes onder witte bekers. Ze moeten de juiste bekers met 2 dezelfde snoepjes zoeken door ze om beurt op te heffen. -Aanwezig :Snoepmemory, blinddoek, -Af te halen : Werkblad voor de proeverij. Weetje : Deze groep bevat veel suiker en vetten. Voor een evenwichtige voeding zijn we matig met deze producten, ze vormen een extraatje waar we af en toe eens van mogen genieten.