1 bedrijfsplan 2013 voorwoord 2 stichting mommerskwartier 4 versterken samenwerking kunst & cultuurinstellingen in tilburg textielmuseum 9 verbinden en groeien stadsmuseum tilburg 23 regisseren het verhaal van tilburg regionaal archief tilburg 30 bouwen aan het archief van de toekomst organisatie en financiën 39 colofon 49
2 Voorwoord
3 en haar activiteiten moeten veranderen om aan te sluiten bij deze tijd. Van belang is dat we van buiten naar binnen denken in alles wat we doen. Wat willen onze doelgroepen, voor wie werken we? Wat is de wens van onze fysieke en digitale bezoekers en hoe faciliteren we hen het beste? Onze gebouwen behoren tot de publieke ruimte, we willen er voor zorgen dat de toegang laagdrempelig is, dat het publiek er graag komt. Deze laagdrempeligheid geldt ook voor onze digitale bereikbaarheid. Samenwerken met anderen brengt ons hierin verder. speelt een actieve rol in het Kunst & Cultuuroverleg in Tilburg. Op allerlei niveaus vindt samenwerking met andere cultuurinstellingen plaats. Het museumoverleg is nieuw leven ingeblazen. Voor Regionaal Archief Tilburg gaan we onderzoeken welke inhoudelijke samenwerking met andere archieven we tot stand kunnen brengen. Stadsmuseum Tilburg speelt een rol als regisseur in het samenbrengen van partijen in de stad om in 2014 tot een tentoonstelling over de Tilburgse identiteit te komen. Voor het verwezenlijken van al deze plannen hebben we onze collega s en vrijwilligers in TextielMuseum, Regionaal Archief Tilburg, Stadsmuseum Tilburg en bij bedrijfsvoering hard nodig. De directie is vernieuwd, er is een algemeen directeur / bestuurder, een directeur bedrijfsvoering en een directeur TextielMuseum. Wij zijn vastberaden om er iets moois van te maken. Directie
4 Stichting Mommerskwartier Versterken Samen werking Kunst & Cultuur instellingen in Tilburg
5 faciliteert de instellingen Textiel- Museum, Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg. De stichting ondersteunt hun activiteiten op het terrein van bedrijfsvoering ten behoeve van een goede uitvoering van hun taken. wil het komende jaar werken aan: vertaling van het strategisch beleid verdere uitbouw samenwerking Kunst & Cultuurinstellingen in Tilburg verdere vertaling nieuw subsidiebeleid gemeente Tilburg afronding verbeterplan voor de organisatie ( huis op orde ) actualisering van het informatiebeleid Vertaling van het strategisch beleid Eind 2011 is een nieuwe strategie door de Raad van Toezicht vastgesteld. Deze dient als leidraad voor de periode 2012 2016. Regionaal Archief Tilburg is bezig om tezamen met de gemeente Tilburg een strategische visie te ontwikkelen, waarin de richting van het archief voor de toekomst aangegeven staat. De scope van de dienstverlening, de binding met de regio, samenwerking met andere archiefdiensten en structuurvragen worden uitgewerkt. Stadsmuseum Tilburg concentreert zich op de doorontwikkeling van zijn positie in de stad als erfgoedautoriteit en als regisseur van het project Het Verhaal van Tilburg in 2014. TextielMuseum wil zijn ambitie van middelgroot topmuseum in Europa verder gestalte geven. Dit onder meer door een ander tentoonstellingsbeleid te formuleren. TextielLab wil zich verder ontwikkelingen in zijn kernactiviteit productontwikkeling. Ook voor educatie is een mooi plaatje neergezet: de vorming van een educatiewerkplaats moet de kwaliteit van het educatieve aanbod verhogen. In de hoofdstukken per instelling (zie hierna) worden, rekening houdend met hetgeen in 2012 al in gang is gezet, voor 2013 de verdere strategische lijnen ontvouwd. De komende jaren staan in het teken van uitwerking en implementatie. Periodiek gaan we de ingeslagen weg evalueren en toetsen aan de omstandigheden, daarbij de stip aan de horizon niet uit het oog verliezend. Verdere uitbouw samenwerking Kunst & Cultuurinstellingen in Tilburg In 2010 zijn zeven door de gemeente Tilburg gesubsidieerde instellingen in overleg over: het onderzoeken van gezamenlijke inkooptrajecten het onderzoeken van een Shared Service Centre het onderzoeken van programmatische samenwerking. Voor wat betreft het inkooptraject zijn in 2011 en 2012 resultaten behaald inzake cursussen bedrijfshulpverlening, drukwerk, kantoorartikelen, accountantsdiensten, schoonmaak en automatisering (deels). De andere inkooppakketten zijn van geringere omvang, maar
6 zullen in 2013 nog tegen het licht gehouden worden. De werkgroep inkoop adviseert het directieoverleg hierover. Shared Service Centre: in 2011 is duidelijk geworden dat de betrokken instellingen hier verschillend over denken en dat een Shared Service Centre over de hele breedte vooralsnog niet aan de orde is. Wel worden tips en ervaringen op het gebied van bedrijfsvoering uitgewisseld. Belangrijke recente ontwikkeling is dat Stichting Mommerskwartier voor automatisering vanaf 2013 diensten gaat afnemen van Bibliotheek Midden-Brabant. Mogelijk sluiten andere Kunst & Cultuurinstellingen zich in 2013 daarbij aan. Dit is feitelijk de eerste concrete samenwerking, waarbij een van de instellingen als centraal punt fungeert. Over de programmatische samenwerking is afgesproken om dat in eerste instantie op clusterniveau vanuit de Cultuurnota van de gemeente Tilburg vorm te geven. In geval van de stichting, zou dat het cluster Erfgoed, Musea en Archieven zijn. Inmiddels is op directieniveau overleg tussen de musea in Tilburg (De Pont, TextielMuseum, Stadsmuseum Tilburg en Natuurmuseum Brabant) en bestaat er het overleg info & educatie, met deelname van Factorium, Bibliotheek Midden-Brabant en. Vanuit dit laatste overleg is eind 2012 een gezamenlijke subsidieaanvraag cultuureducatie ingediend bij het nationale Fonds voor Cultuurparticipatie. Daarnaast is het ook de bedoeling dat instellingen in stadsprojecten (bijvoorbeeld Stad als podium, Cultuurkracht van morgen) gaan samenwerken. Als resultaat daarvan is eind oktober 2012 een gezamenlijke Cultuurnacht gehouden. Op basis van de evaluatie hiervan wordt nog bezien of en zo ja, hoe dit in 2013 wordt voortgezet. Het is mogelijk dat er daarnaast ook nog een Museumnacht wordt georganiseerd. Verdere vertaling nieuw subsidiebeleid gemeente Tilburg In 2011 is door de gemeenteraad een nieuwe Cultuurnota vastgesteld (met Cultuuragenda 2011 2016). Tevens is het subsidiebeleid van de gemeente aangepast. Op basis daarvan is door het college van de gemeente Tilburg op 26 juni 2012 een (éénjarig) subsidiecontract 2012 voor de vastgesteld. Eind 2012 volgt een collegebesluit over het Programma van Eisen Erfgoed, Musea en Archieven 2013. Op grond daarvan zullen wij een offerte uitbrengen voor onze activiteiten 2013. Vermoedelijk zal op grond hiervan het college aan het eind van het eerste kwartaal 2013 het subsidiecontract 2013 voor de vaststellen. Tot die tijd zal de subsidie maandelijks worden bevoorschot. Indien er voor 1 juli 2013 geen nieuw Programma van Eisen door de gemeente Tilburg is vastgesteld, zal dat voor 2014 gelijk zijn aan dat van 2013. De mogelijkheid bestaat dat dit ook doorloopt in 2015 en 2016.
7 Afronding verbeterplan voor de organisatie ( huis op orde ) Eind 2011 is gestart met de uitvoering van een intern verbeterplan voor de organisatie, dat betrekking heeft op de uitvoering van onze operationele taken, bedrijfsvoering en procesuitvoering. Uit de interne analyses kwam al snel de overtuiging naar voren, dat er gewerkt moet worden aan het huis op orde brengen. Hiermee wordt het fundament gelegd voor het succesvol implementeren van de strategie. Outside in denken is daarbij het uitgangspunt. Op deze gedachte voortbordurend is er een verbeterprogramma opgesteld, waarvan de uitvoering deels doorloopt naar 2013. De kern van dit programma is het analyseren en verbeteren van tal van werkprocessen. Op basis hiervan is de structuur in 2012 onder de loep genomen en zijn enkele aanpassingen in het management geëffectueerd. Daarnaast zal ook in 2013 verder gekeken worden naar een mogelijke herschikking van activiteiten. Het nieuwe business model van het TextielLab vormt de basis voor het genereren van meer eigen inkomsten. Ook meer inzet op promotie, communicatie en marketing is hierbij van groot belang. Deze inzet zal uiteindelijk ten goede komen aan de creatieve kerntaken. En daar is het natuurlijk vooral om te doen! Daarnaast is eind 2012 een SWOT-analyse uitgevoerd voor de afdeling bedrijfsvoering. Met name deze afdeling heeft veel gemerkt van de verzelfstandiging in 2007, waarbij talloze taken vanuit de gemeentelijke organisatie moesten worden overgenomen. Daarbij zijn geheel nieuwe processen voor personeelsbeleid, personeels- en salarisadministratie, financiële administratie, ICT (automatisering) en facilitaire zaken (o.a. gebouwenbeheer) ontworpen. Zo n zes jaar later is een goed moment om opnieuw kritisch de rol en de taken van deze dienstverlenende afdeling te bezien. Resultaten van de SWOT zullen in 2013 worden opgepakt. Actualisering van het informatiebeleid In 2009 is het informatiebeleidsplan van vastgesteld met daarin als centraal uitgangspunt: informatie delen, waarbij gedigitaliseerde informatie voor iedereen beschikbaar komt. Dit geldt zowel intern (medewerkers) als extern (bijvoorbeeld contract partners en burgers). Afspraken zijn gemaakt over: het op uniforme en gestructureerde wijze uitwisselen van kennis over beheerde documenten en het beheren en beschrijven van archieven, foto s en museumobjecten; het standaardiseren van dezelfde applicaties voor beschrijven van boeken, objecten en archieven; het gebruik maken van webbased applicaties. Alle data moeten betrouwbaar, uitwisselbaar en duurzaam opgeslagen zijn.
8 Het informatiebeleidsplan bevat ook een digitaliseringplan, waarin is aangegeven welke (deel)collecties worden gedigitaliseerd en per materiaalsoort (tekst, beeld etc.) de voorwaarden zijn bepaald. Inmiddels zijn diverse zaken gerealiseerd en zijn vele ontwikkelingen op ICT-gebied van invloed op de stichting. Nu met ingang van 2013 ook een geheel nieuwe situatie voor het netwerkbeheer ontstaat, is het nodig om het plan te evalueren en een geheel nieuw plan voor de komende 3 à 4 jaar op te stellen. In 2013 wordt daarvoor een projectgroep in het leven geroepen, zo nodig met externe ondersteuning. In dit bedrijfsplan zijn bij TextielMuseum, Stadsmuseum Tilburg en Regionaal Archief Tilburg voor 2013 al diverse (deel)projecten op ICT-gebied benoemd. Soms zijn deze nog een verdere uitwerking van het eerder vastgestelde digitaliseringsplan, soms zijn dit nieuwe zaken. Aan het nieuwe informatiebeleidsplan zal opnieuw een digitaliseringsplan worden gekoppeld, zodat een actueel beeld ontstaat van de lopende en nog verder uit te werken projecten. De bedoeling is om voor de hele stichting voortaan jaarlijks de gang van zaken te evalueren en (zo nodig) integraal bij te stellen.
9 textielmuseum TextielMuseum Verbinden en groeien
10 Stichting textielmuseum Mommerskwartier 2012 was het jaar waarin we een speciale aanbeveling van de jury van de European Museum of the Year Award kregen. Dit illustreert de ambitie het museum te profileren als middelgroot topmuseum en kenniscentrum in Europa. Drie succesvolle tentoonstellingen hebben in dat jaar geleid tot een aanzienlijke stijging van bezoekerscijfers. Geleidelijk is ook gewerkt aan het ontwikkelen van een nieuwe visie op de toekomst van het TextielLab, de verbinding tussen Museum en Lab en de zichtbaarheid van de instelling in het algemeen. Er werd gezocht naar het verbindende element tussen bezoekers en gebruikers. De wensen van de diverse groepen werden geïnventariseerd om te komen tot een betere afstemming van de behoefte van de verschillende bezoekers en gebruikers. In 2013 maakt het museum een start met de implementatie van de plannen hieromtrent. Bij een nieuwe start hoort een nieuwe identiteit. De zichtbaarheid van het TextielMuseum als museum in bedrijf, met het t extiellab als bedrijf in een museum, wordt vergroot. Een nieuwe visie op marketing en communicatie krijgt handen en voeten, waarbij we onze doelgroepen goed in kaart brengen en nauwlettend in de g aten houden. Samen met in- en externe partners werkt het museum aan een sterke identiteit die zowel nationaal als internationaal zal worden uitgedragen. En bij een nieuwe identiteit hoort een nieuwe naam: TextielMuseum en een nieuwe huisstijl. Het museum heeft een sterk merk in huis: TextielLab, dat onlosmakelijk verbonden is aan het museum en bijdraagt aan die identiteit. De andere koers die het museum gaat volgen kan alleen worden uitgedragen door betrokken medewerkers. Binnen die enthou siaste club is de rol van de grote groep vrijwilligers van onschat bare waarde. Zonder hun belangeloze inzet kunnen we onze doelstellingen niet waar maken. In 2013 zullen nieuwe vrijwilligers worden geworven voor een toenemend aantal taken om in gezamenlijkheid de ambities van het museum te realiseren. voor de bezoekers en gebruikers In 2013 willen we de bezoekers en gebruikers van TextielMuseum het volgende bieden: nieuwe naam, huisstijl en website meer dynamiek in het tentoonstellingenaanbod en continuering externe presentaties ontwerpwedstrijd voor studenten ROC/ MBO educatieve projecten voor bezoekers in samenwerking met opleidingen onderzoek haalbaarheid educatieve werkplaats expertmeetings continuering ETT project
11 textielmuseum publicaties en dienstverlening bibliotheek selectie projecten TextielLab publieksevenementen versterking communicatie en marketing introductie label TextielMuseum vernieuwing collectie on line Nieuwe naam, huisstijl en website Het contract met sponsor Audax loopt eind 2012 af waardoor de naam Audax Textielmuseum Tilburg verdwijnt. Vanaf 1 januari 2013 gaat het museum verder onder de naam TextielMuseum. Daarnaast wordt het TextielLab voor gebruikers en klanten nadrukkelijker als submerk gepresenteerd. In de loop van 2012 is een nieuwe marketingstrategie ontwikkeld onder leiding van een (externe) marketing projectmanager. Het marketingplan is vertaald in concrete marketing en communicatiedoelen. Er komt een focus op online marketing. Eind 2012 is een nieuwe, dynamische huisstijl ontwikkeld. In 2013 komt daar een website als online platform bij waardoor de onderlinge verbinding tussen Museum en Lab zichtbaar wordt. De deadline voor de online platforms TextielMuseum.nl en Textiel Lab.nl is gezet op 1 maart 2013. Voor zowel de ontwikkeling van de huisstijl als de website is een afzonderlijk budget gereserveerd. Exposities in de tentoonstellingszalen begane grond Turkish red & more is de expositie waarmee het nieuwe tentoonstellingsjaar begint. De titel verwijst naar een van de projecten die er wordt getoond en geeft tevens aan dat het niet bij één blijft. Vijf, door het museum geselecteerde, ontwerpers en ontwerpbureaus, hebben zich het afgelopen jaar door de rijke museumcollectie laten inspireren voor het maken van nieuw werk. Het zijn BCXSY, Studio Forma Fantasma, Lenneke Langenhuijsen, Minale Maeda en Merel Boers, stuk voor stuk veelbelovende talenten. Het omgaan met tradities, geschiedenis en vakmanschap is het criterium van waaruit de ontwerpers hebben gewerkt. Zij grasduinden in bindingsboeken, herontdekten de oude knoop- en macramétechnieken en raakten in de ban van het verven met de verfstof Turkish red. TextielLab is bij het ontwikkelen van de projecten volop ingezet. Het tentoonstellingsproject is gesubsidieerd door bkkc (brabants centrum voor kunst en cultuur). In de zomertentoonstelling komt de fraaie en omvangrijke wandkledencollectie van het museum voor het voetlicht. Een selectie van kunstwerken uit zowel de 20ste als de 21ste eeuw wordt aan de hand van gekozen thema s gepresenteerd. In het najaar is trend forecaster Lidewij Edelkoort gastcurator van het TextielMuseum. In 2010 presenteerde zij op de Salone del Mobile in Milaan de expositie Talking Textiles met werk van jong talent en van meer gevestigde ontwerpers. Sindsdien reist de tentoonstel
12 textielmuseum ling door Europa. Speciaal voor de presentatie in het TextielMuseum maakt Edelkoort een nieuwe selectie conform het oorspronkelijke concept. De tentoonstelling gaat vergezeld van onder meer een expertmeeting en ontmoetingen met ontwerpers. Meer dynamiek in het tentoonstellingenaanbod Om meer dynamiek in het tentoonstellingenaanbod te creëren is de eerste verdieping van het museumgebouw gereed gemaakt om er wisselende collectietentoonstellingen en actuele presentaties van het TextielLab te tonen. Tot oktober 2013 staat er ROUGH, een tentoonstelling met sculpturen, wandobjecten en installaties gemaakt door mannelijke, Nederlandse kunstenaars uit verschillende generaties. Hun werk valt op door het gebruik van ruwe materialen als jute, oud zeildoek, touw en geteerd canvas vaak in combinatie met leer, gips of hout. Enkele namen: Harry Boom, Krijn Giezen, c ornelius Rogge, Kees de Goede, Johan Claassen, J. H.J. van M elis en Nico Parlevliet. In het najaar volgt de expositie Minimalisme in kunst, mode en design (werktitel) met eveneens werken uit de museum collectie. Tot medio april staat Highlights TextielLab in het teken van het project uitgevoerd voor het architectenbureau OMA dat resulteerde in geweven wandbekleding voor de VIP-ruimtes van het nieuwe gebouw van de Rothschild Bank Headquarters in Londen. Daarna volgt de presentatie van het project Wool Diaries dat het Lab uitvoerde met de Woolmark Company en het Nederlands Instituut voor Design en Mode Premsela. De laatste presentatie in 2013 van het TextielLab is gewijd aan Young Talent. Tales on the Table. Damast met een verhaal is de presentatie die in 2013 in de Damastweverij te bezichtigen is. Ze laat zien hoe de verbeelding van verhalen eeuwenlang het leitmotiv van da masten tafel goed vormt. Wederom kon uit de rijke damastcollectie een fraaie presentatie worden gemaakt. Presentaties en tentoonstellingen buiten het museum In 2011 is gestart met een, gezamenlijk met andere culturele instellingen en werkplaatsen ingerichte, presentatie van het Textiel Museum op de Dutch Design Week in Eindhoven. De focus van de presentatie ligt op producten gemaakt in het TextielLab. Er wordt onderzocht of en eventueel hoe wij deze in 2013 willen voortzetten. Ontwerpwedstrijd voor studenten ROC/ MBO Het museum organiseert begin 2013 de online-wedstrijd i CONTEST en nodigt studenten van het ROC / MBO uit een eigen accessoire (bijvoorbeeld een sieraad, tasje, hoed, kraag) te ontwerpen en te maken. De wedstrijd vindt plaats in het kader van de tentoonstelling Turkish red & more. i CONTEST is voor studenten een uitsproken kans om hun talenten te tonen. De inspiratie vinden zij in de rijke collectie van het museum. De techniek waarin hun accessoire moet worden uitgevoerd is knopen, macramé en koorddraaien. De ontwerpen worden via de Facebook-app van i CONTEST ingeleverd. Een selectie van de ontwerpen wordt vanaf zaterdag 6 april (startend met
13 textielmuseum het Museumweekend) tot eind mei in het museum gepresenteerd en de bezoekers stemmen op hun favoriete ontwerp. Eind mei wordt de tentoonstelling feestelijk afgesloten met het bekend maken van de winnaars. Educatieve projecten voor bezoekers in samenwerking met opleidingen Al meerdere jaren werkt het museum nauw samen met een aantal regionale opleidingen waarbij studenten multimediaprogramma s voor het publiek maken. Studenten van SintLucas Eindhoven ontwikkelen audio tours bij de damastpresentaties in de Damastweverij en de collectietentoonstellingen, startend met de tentoonstelling ROUGH. Studenten ArtCoDe (Art, Communciation en Design) van Fontys Hogeschool Tilburg maakten het afgelopen jaar al attractieve en informatieve animaties en filmpjes bij tentoonstellingen en educatieve programma s. In de afgelopen kerstvakantie presenteerde het museum de resultaten van een nieuw (pilot) project met ArtCoDe waarbij de geschiedenis van het gebouw uitgangspunt is. Doel van dit project is om met film en animaties de bezoeker middels historische bronnen (foto s, film, objecten en archiefstukken) op eigentijdse wijze inzicht te geven in de oorspronkelijke functie van de diverse ruimtes en de bijzonderheid van de architectuur van de gebouwen. We zijn in gesprek met het bestuur van de Vrienden van het Textiel Museum om dit project daadwerkelijk te kunnen realiseren. Onderzoek haalbaarheid educatieve werkplaats Speerpunt binnen het museumbeleid is en blijft educatie. Textiel Museum biedt een gevarieerd aanbod aan van programma s, workshops en rondleidingen waarmee leerlingen en studenten worden geïnspireerd en uitgenodigd actief deel te nemen. In 2013 wordt onderzocht en doorberekend of de ambities om een educatieve werkplaats met diverse technieken te starten, kunnen worden gerealiseerd. In deze werkplaats kunnen leerlingen en studenten zelf, onder begeleiding van een vakkracht, werken. Expertmeetings In het voor- en najaar van 2013 biedt het TextielMuseum (wederom) twee expertmeetings aan waar, op uitnodiging van het museum, ontwerpers, kunstenaars, architecten, wetenschappers en bedrijfsleven presentaties en discussies verzorgen. Niet in de vorm van een traditionele lezing, maar met discussie en feedback met elkaar en met de zaal. Doel is informatie uit te wisselen en netwerken tot stand te brengen. De thema s zijn altijd actueel en de sfeer informeel. De voorjaarseditie wordt in samenwerking met Premsela georganiseerd rondom het project Wool Diaries. In het najaar zal de expertmeeting aansluiten bij de tentoonstelling Talking Textiles onder curatorschap van Lidewij Edelkoort.
14 textielmuseum It feels like an extension of school, but then with real technicians and real machines. [Ursula Wagner, Weissensee Kunsthochschule Berlin / European Textile Trainee 2012] European Textile Trainee (ETT) programma Voor het zesde jaar zal het museum het European Textile Trainee (ETT) programma in het najaar organiseren. Het ETT is een uitwisseling met Europese (master-) studenten van internationale textielen designopleidingen in Europa. De trainees nemen deel aan een leer- en werkperiode van vijf weken in het TextielLab, ondersteund door workshops en werkbezoeken aan bedrijven. Ten slotte vindt een leerstage plaats bij Europese (textiel-)bedrijven. Met financiële steun van gemeente Tilburg en Provincie Noord- Brabant kon de vijfde editie in 2012 worden gecontinueerd en heeft het project een impuls gekregen door extra promotie middels een presentatie op het Platform van het museum en een film. Ook heeft het management en de coördinator Europese projecten werkbezoeken aan de participerende bedrijven in Como (Italië) gebracht en is hiermee het netwerk verstevigd. Daarnaast werd eind december jl. het onderzoek naar mogelijke (Europese) meerjarensubsidie en de potentie van doorontwikkeling van dit Europese project in beeld gebracht. De uitkomsten van dit onderzoek worden begin 2013 bediscussieerd om te komen tot een hernieuwde visie voor de toekomst van dit project. Bibliotheek TextielMuseum De bibliotheek richt zich op verschillende doelgroepen: individuele bezoekers, bezoekers die een educatieprogramma boeken, alle eigen medewerkers en de klanten en stagiaires van het TextielLab. Het aanbod zal in 2013 worden aangevuld met beeld- en geluidmateriaal uit de (semi-)permanente tentoonstelling Hete Harten Koele Koppen die in 2011 ontmanteld is. De dienstverlening aan medewerkers en klanten en stagiaires van het TextielLab zal in 2013 nog meer worden ingezet. Er wordt kritisch bekeken hoe de bibliotheek een rol kan spelen in projecten van zowel de teams educatie als communicatie, bij kan dragen aan tentoonstellingen, (research)projecten van het Textiel Lab en activiteiten van Stadsmuseum Tilburg. Daarnaast zal overleg worden gevoerd met de Bibliotheek Midden-Brabant om te komen tot vormen van samenwerking. Geachte mevrouw Boot, Hartelijk dank voor uw, o zo snelle ook, reactie! En wat leuk dat u me inderdaad kunt wijzen op de collectie van het TextielMuseum. Ik ben vast van plan binnenkort het museum te bezoeken, inclusief de bibliotheek. De door u aangegeven doeken zitten inderdaad in de buurt. Aardig is dat ik ook aan de Amsterdamse School had gedacht, op die zoekterm heb gegoogled, maar alleen dessins tegenkwam die wat/veel drukker zijn en/of met rondingen en
15 textielmuseum met meer kleur, en bovendien weinig tapijt. Wat goed dat het museum er is, en zijn medewerkers! Met vriendelijke groet, Frank Pluijmers [email 21 maart 2012] Publicaties In 2013 verschijnt het vierde Yearbook TextielLab (Engelstalig). De meest toonaangevende projecten uitgevoerd in 2012 worden hier in beeld en woord gepubliceerd. De hoofdstukken zijn opgedeeld in: Projects, Museum Collection, Education en Young Talent. Het Yearbook wordt toegestuurd aan (potentiële) partners van het TextielLab als relatiegeschenk. Daarnaast wordt het verkocht in de TextielShop en andere geselecteerde (internationale) verkooppunten. De verkoop van de publicatie Textielwarenkast. Grondstoffen voor textiel gisteren, vandaag en morgen, verschenen bij de inrichting van deze kast in de museumbibliotheek in 2011, loopt zo hard dat rond de jaarwisseling 2012/2013 een herdruk is verschenen. Selectie projecten TextielLab Vanaf 2013 gaat het TextielLab nog selectiever om met aanvragen voor de technieken weven en breien. Het beperken van het aantal projecten en strenger selecteren heeft tot doel betere resultaten te behalen op het gebied van innovatie en research. Projecten worden geselecteerd op motivatie, innovatie (technisch of materiaal) en artisticiteit, waarbij de focus ligt op interieur en mode. Deze selectie is ook van toepassing op studentenprojecten. Komend academiejaar worden zes tot acht studentenprojecten geselecteerd met betrekking tot hun uitvoering in het TextielLab. Een selectiecommissie, bestaande uit een groep van zowel technische als creatieve specialisten van het TextielMuseum, selecteert de aanvragen. Daarnaast is er komend schooljaar, naast het European Textile Trainee (ETT) project, nog ruimte voor maximaal twee bijzondere, educatieve projecten. Publieksevenementen In 2013 organiseert TextielMuseum twee publieksevenementen. In april is dat het Nationaal Museumweekend, met diverse extra activiteiten als rondleidingen en workshops. Ook dit jaar maken leerlingen van Jan Ligthartschool Rendierhof onder begeleiding van vakdocenten TeHaTex weer kleine kunstwerkjes en presenteren hun werkstukken aan de bezoekers. Daarnaast zijn de ingezonden ontwerpen van de studentenwedstrijd i CONTEST te zien. In september vindt de jaarlijkse Open Monumentendag plaats. In overleg met het bestuur van de Vrienden van het TextielMuseum wordt bekeken of er een publieksevenement kan worden ontwikkeld georganiseerd door de Vrienden waarbij overdracht door en aan diverse generaties het uitgangspunt is.
16 textielmuseum Bezoekersprognose en tarieven Voor 2013 is de bezoekersprognose vastgesteld op 50.000. Middels een divers programma van tentoonstellingen en presentaties, educatieve programma s, publieksactiviteiten en gerichte pr- en communicatiemiddelen wordt het publiek geënthousiasmeerd om het TextielMuseum te bezoeken. In verband met verhoging van kosten zullen de entreeprijzen voor individuele bezoekers, zowel volwassenen als kinderen, met ingang van 1 januari 2013 worden verhoogd. Ook de educatieve tarieven, die al vanaf 2008 gelijk zijn gebleven, zullen met de start van schooljaar 2013-2014 stijgen. Communicatie en marketing Begin 2012 is een eerste stap gezet richting de herpositionering van het team communicatie en promotie. Dit werd een staffunctie, aangestuurd door de directie. In 2012 nog door de interim directie Mommerskwartier, daarna, per 1 november 2012, door de nieuwe directeur TextielMuseum. Er kwam een nieuwe marketingstrategie en een doelgroepenkaart. Uit die strategie volgden de hoofdtaken voor het team vanaf 2013 en verder: marketing & sponsoring, in- en externe communicatie en zakelijke evenementen. Het team wordt vanaf 1 januari 2013 uitgebreid met een online marketeer. Het team gaat zich richten op het verhogen van de (online) zichtbaarheid van TextielMuseum, TextielLab en (online) publieksbereik door een aantrekkelijk aanbod en een mix van communicatiemiddelen. De focus ligt op het ontwikkelen van online marketing campagnes voor web en E-marketing ten behoeve van klantsegmentatie. Gebleken is uit onderzoeken onder bezoekers en uit marktverkenning dat de meest effectieve informatiekanalen voor bezoekers en gebruikers het internet (web en social media) en E-marketing kanalen zijn. Daarnaast zijn dit artikelen in tijdschriften en kranten gegenereerd door free publicity en mond-tot-mond reclame (online variant: social media). Ook algemene websites over musea en mailingen van de Museumvereniging zijn populair onder (potentiële) bezoekers. Onderzoek TextielLabel In 2013 zal de haalbaarheid van een eigen retail line worden onderzocht. Dit commerciële label heeft een focus op hoogwaardig huishoudtextiel en zal worden verkocht in museumwinkels, galerieën en het hogere winkelsegment (internationaal). Toonaangevende ontwerpers worden voor deze commerciële collectie door het TextielMuseum uitgenodigd nieuwe items te ontwikkelen. Het label zal uiteraard ook verkrijgbaar zijn in de TextielShop van het museum. Collectie online Het online collectiezoeksysteem geeft een redelijk compleet beeld van de collecties van het TextielMuseum. Er wordt gebruik gemaakt van mogelijkheden voor het publiek om commentaar toe te voegen aan een objectbeschrijving of informatie te delen over objecten via
17 textielmuseum social media zoals Twitter en Facebook. De zoekinterface van de collectiewebsite als geheel is verouderd en zal begin 2013 worden gemoderniseerd. Ervaring is inmiddels opgedaan met de nieuwe collectiewebsite voor De Ploeg-collectie uit 2012 met deepzoomtechnieken en facetnavigatie. Ook wil het museum collectiedata aanbieden in de vorm van open data. voor de partners Een belangrijke peiler van het TextielMuseum is samenwerking met verschillende, bij de instelling passende, partners. Vanzelfsprekend werkt educatie intensief samen met onderwijsinstellingen. Ook partners uit andere disciplines dan het onderwijs werken met het TextielMuseum samen. In 2013 krijgen de volgende vormen van samenwerking bijzondere aandacht: samenwerking met partners van educatieve instellingen samenwerking met instellingsgerelateerde partners samenwerking met partners binnen projecten samenwerking met partners TextielLab Partners educatieve instellingen Naast de samenwerking met regionale opleidingen waarbij studenten multimediaprogramma s voor het publiek ontwikkelen is ook een intensieve samenwerking voor het ontwikkelen van programma s die passen binnen het curriculum van opleidingen essentieel. Binnen het ETT project wordt in 2013 samengewerkt met: The Royal Danish Academy of Fine Arts, Schools of Architecture, Design and Conservation Aalto University, School of Art and Design, Helsinki, Finland National Academy of the Arts Bergen (KHIB), Noorwegen Hochshule für Kunst und Design Burg Giebichenstein, Halle, Duitsland Sint-Lucas Hogeschool Beeldende Kunst, Gent, België Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK), Gent, België Weißensee Kunsthochschule Berlin, Duitsland Central Saint Martins College of Art and Design, Londen, Groot Brittannië COMO Textile institutes, Servizi Industriali Srl., UICOMO, Como, Italië Streven is om in 2013 wederom nieuwe partners toe te voegen. Gesprekspartners op het niveau van academies zijn: Design Academy Eindhoven, Amsterdam Fashion Institute (AMFI), Fontys Hogeschool voor de Kunsten,Tilburg en Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam. Naast het afleggen van werkbezoeken aan de academies, zijn docenten en studenten klankbord voor het ontwikkelen van programma s en activiteiten. Gesprekspartners van middelbare beroepsopleidingen zijn: ROC Tilburg / School voor Mode en Sint Lucas Boxtel. Met deze twee opleidingen op ROC/MBO gebied zijn inmiddels meerdaagse lesprogramma s ontwikkeld die plaatsvinden in het TextielMuseum.
18 textielmuseum Deze programma s zijn structureel in het curriculum opgenomen. Ook met het voortgezet onderwijs, in dit geval het Koning Willem II College in Tilburg, is een programma op gebied van weven structureel van aard. We re expecting new ideas, new research, new concepts from this years ETT students and we re glad to be a partner in this project! [Michele Viganò, general manager Seterie Argenti Spa, Como / partner ETT-project] Educatieve stage Bij de afdeling educatie is elk schooljaar plaats voor een stagiaire afkomstig van een lerarenopleiding of academie waarbij de student museumlessen verzorgt voor leerlingen en studenten. Daarnaast wordt gezamenlijk een onderzoeksopdracht geformuleerd zoals het onderzoeken en/of ontwikkelen van een nieuw educatief programma voor een specifieke onderwijsgroep, techniek e.d. Werkervaringsplaatsen TextielLab Voor startende (internationale) talenten met een afgeronde opleiding aan een academie (specialisatie textiel) is het vanaf 2013 mogelijk een werkervaringsplaats te krijgen. De starter doet kennis op over garens, de gekozen textieltechniek en de werkwijze van een ontwikkelcentrum. Door onderzoek te doen kan hij/zij het portfolio verder uitbreiden en verdiepen waardoor de kans op een plek in de arbeidsmarkt groter wordt. Door de kennis op te doen die in het TextielLab aanwezig is, krijgt de starter inzicht in de Europese textielindustrie en blijven de productontwikkelaars tegelijkertijd op de hoogte van de nieuwste ontwerpprocessen en trends door te werken met gemotiveerde en hoog opgeleide collega-productontwikkelaars. Studio Makkink & Bey In 2013 vindt de uitvoering in het Textiellab plaats van textiele onderdelen van een project van ontwerpstudio Makkink & Bey. Het museum gaat een partnership aan met deze gerenommeerde ontwerpstudio die de opdracht krijgt een concept room voor de 21ste eeuw te ontwerpen. De concept room maakt vervolgens onderdeel uit van de tentoonstelling Home Sweet Home (2014) over 100 jaar interieurvormgeving. De bedoeling is een visionair concept te ontwikkelen waarin vragen centraal staan als: hoe ontwikkelt het interieur zich onder invloed van de digitale wereld of naar aanleiding van veranderende demografische omstandigheden? Hoe integreren wonen en werken in het licht van flexibel werken? De installaties of producten die ontstaan worden toegevoegd aan de museumcollectie. Het project is gesubsidieerd door bkkc (brabants centrum voor kunst en cultuur). Een subsidieverzoek aan het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is in behandeling.
19 textielmuseum Het collectie- en opdrachtenbeleid van het TextielMuseum is meer en meer verankerd in het museumbeleid. Een groot aantal van de aankopen in 2010 en 2011 is tot stand gekomen via dit beleid, waarbij ontwerpers en kunstenaars opdracht kregen om op de textielmachines van het TextielLab in het museum te experimenteren. Wij vinden dat een spannend initiatief waarbij namelijk niet van te voren vaststaat of de r esultaten museumwaardig zijn. Het blijkt dat deze experimenten tot unieke producten hebben geleid die in hun t otaliteit van schets tot eindproduct zijn gedocumenteerd en gecollectioneerd. [Toekenningsbrief Mondriaan Fonds, 17 april 2012] Instellingen met werkplaatsen Tijdens de Dutch Design Week, Eindhoven werkte TextielMuseum samen en presenteerde zich in 2012 gezamenlijk met andere instellingen waarbij een werkplaats deel uitmaakt van het concept. Het gaat om: sundaymorning@ekwc Den Bosch, Nationaal Glasmuseum Leerdam, NIAF (Nederlands Instituut voor Animatiefilm)Tilburg, Beeldenstorm Eindhoven en het Frans Masereel Centrum, Kasterlee (B). Uitwisseling van ervaringen en kennis blijft een van de belangrijkste speerpunten binnen deze samenwerking. De presentatievorm wordt echter geëvalueerd. Crisp Een nieuwe samenwerking van het TextielLab in 2013 is die met Crisp. Crisp is een Europees meerjaren subsidieproject bestaande uit zeven wetenschappelijke onderzoekspartijen en 53 industriële partijen en legt een verbinding tussen bedrijven en kennisinstellingen. De breiafdeling van het TextielLab zal de komende twee jaar actief deelnemen aan het programmaonderdeel Smart Textile Services. Partners in dit programma zijn o.a. TU Eindhoven, Design Academy Eindhoven, Saxion en Modint. Doelstelling is de ontwikkeling van succesvolle, unieke producten, methoden, platforms om tot zgn. slimme textielvormen (Smart Textiles) te komen. Smart Textiles kunnen bijvoorbeeld licht, warmte of stroom genereren. Deze nieuwe ontwikkelingen zal het TextielLab combineren met hoogwaardige mode, design of interieurontwerpen om zo vernieuwende toepassingen in textiel te creëren. De samenwerking is van strategisch belang voor het TextielLab, zijn partners en de Europese textielindustrie. Premsela en Woolmark Company Om de modewereld verder voor zich te winnen zet TextielLab in het begin van 2013 samen met Premsela en Woolmark Company een mode- ontwerpopdracht uit voor Nederlands toptalent. Door te ontwikkelen met wollen materialen wordt, naast de ontwerper, ook de garenleverancier een platform geboden.
20 textielmuseum voor de medewerkers Naast de doelen die zich stelt met betrekking tot haar medewerkers, zijn er ook doelen die de afdelingen van het TextielMuseum betreffen en waarin actief wordt geparticipeerd. In 2013 zijn dat onder meer: samenvoeging afdelingen Presentatie en Collectie en Educatie en Publiek in nieuwe afdeling Museumzaken afronding onderzoek naar opdeling team publiek in facilitaire zaken en publieksontvangst onderzoek om publieksinformatieoverdracht en demonstraties onder te brengen bij afdeling Museumzaken activiteiten collectiebeleid en -beheer meerjarenbeleidsplannen vernieuwing beeldbank stages en werkervaringsplaatsen kennisontwikkeling TextielLab Nieuwe afdeling Museumzaken In navolging van de besluitvorming in 2012 worden de afdelingen Presentatie en Collectie en Educatie en Publiek samengevoegd tot de nieuwe afdeling Museumzaken. Voor deze afdeling wordt in de loop van 2013 een afdelingshoofd aangesteld. Daarnaast worden naar aanleiding van de analyse van de werkprocessen de taken en verantwoordelijkheden van de medewerkers geherformuleerd en opnieuw vastgesteld. Onderzoek team publiek In 2012 zijn alvast de taken van het team publieksontvangst onder de loep genomen. Dit team heeft zowel publieks- als faciliterende taken in het pakket. Onderzocht wordt of hierin een functiescheiding gemaakt kan worden waarbij de faciliterende taken ondergebracht zouden worden bij de afdeling bedrijfsvoering. Eerste kwartaal 2013 wordt hierover besloten. Publieksinfomatieoverdracht en demonstraties Een meer op het genereren van inkomsten gericht TextielLab vraagt om herbezinning van taken. Onderzocht wordt of er een pool van vrijwilligers opgezet kan worden die zich richt op de demonstratie van machines en toelichting aan het publiek. Op deze manier kunnen de productontwikkelaars en (overige) technische medewerkers van het Lab zich voor 100% richten op de uit te voeren opdrachten. Deze pool van vrijwilligers, aangestuurd door een coördinator, wordt in de afdeling Museumzaken geplaatst. In de loop van 2013 zal hier duidelijkheid over komen.