Educatie voor Duurzame Ontwikkeling Systeemdenken in de klaspraktijk Ecocampus LNE 1
Wereldburgerschap en duurzame ontwikkeling Van kleuter tot hoger onderwijs Aanbod gericht op leerlingen, schoolteams, studenten en docenten EDO op klas en schoolniveau Klasniveau: workshops, lesmateriaal, didactiek, leerkrachtstijl enz. Schoolniveau: beleidsvoerend vermogen, ontwikkeling van visie en pedagogisch project Visieteksten: Voorbij de Kleuren en Wereldwijs Onderwijs Ecocampus LNE 2
Inspiratie uit netwerking Een leraar is een groep (een educatief medewerker ook) Ecocampus LNE 3
Duurzame ontwikkeling (DO) 3 Cirkels 4 P s People Planet Profit/Prosperity/Pro duction Participation/Politics Ecocampus LNE 4
Planet: Uitdagingen in het transitieproces van de 21 eeuw Over shoot day Klimaatoorlogen Uit workshops Low Impact Lama en Groen Goud Ecocampus LNE 5
Participation Uit workshop En Actie Ecocampus LNE 6
Piramide van de macht Uit workshop Danke Blanke Danke en En Actie (spiegelbeeld Senegal) Ecocampus LNE 7
Netwerk(spel) van de macht Uit workshop En Actie Ecocampus LNE 8
Profit: Hoe herverdelen? Kapitalisme Gemengde economie Staatsgeleide economie Economie moet zorgen voor: Maatschappelijke en persoonlijke behoeften Armoede POLITIEK Basisvoorzieningen: Gezondheidszorg Onderwijs Vrede Infrastructuur wetten Ecocampus LNE Welvaart 9
People: over kwetsbare mensen en hun rechten Armoede is meer dan een geldkwestie Uit workshop Danke Blanke Danke Ecocampus LNE 10
Oefening Voedselketen De lange keten van soja tot het drinken van warme chocolademelk. Uit workshop Aan Tafel Ecocampus LNE 11
Zandlopermodel Uit workshop Aan Tafel: verdieping, op zoek naar verbanden Ecocampus LNE 12
Oefening op P-P-P (op schoolniveau) Welke appelsap kies je voor jouw schoolfeest? Biologisch: 2 Lokaal: 2 Fair Trade: 1,85 Supermarktmerk: 0,85 Uit workshop samenwerking Voedselwijzer Ecocampus LNE 13
Systeemdenken Syndroomanalyse Uit samenwerking met HUB Katrien De Maegd Ecocampus LNE 14
Methoden systeemdenken in de klas Het thema wordt geanalyseerd vanuit de 9 sferen. Allesomvattend model: dwingt lln om bij alle mogelijke aspecten stil te staan Meerdere juiste antwoorden Kan zowel individueel als in groep beantwoord worden. Groepswerk > doorschuif > stimulans! Mogelijk tekst of film te analyseren (zie vbn.) Ecocampus LNE 15
Methoden systeemdenken in de klas OEFENING: Metro-artikel 12 september 2013 Een derde van alle voedsel wordt verspild Ecocampus LNE 16
ROME Elk jaar belandt wereldwijd 1,3 miljard ton voedsel in de vuilnisbak, of maar liefst een derde van wat wordt geproduceerd. Volgens een rapport van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) betekent die verspilling een economisch verlies van 750 miljard dollar per jaar. We kunnen niet toestaan dat een derde van alle voedsel dat we produceren verspild wordt, wanneer elke dag 870 miljoen mensen honger hebben, licht Jose Graziano da Silva toe, directeur-generaal van de FAO. Uit het rapport van de VN-organisatie blijkt dat in ontwikkelingslanden voedsel vooral wordt verkwist door slechte oogsttechnieken. In ontwikkelde landen wordt met de vinger gewezen naar nonchalante, weinig bewuste consumenten. Behalve een economisch verlies van 750 miljard dollar per jaar, brengt voedselverspilling ook veel schade toe aan het milieu. Voor de productie van levensmiddelen die niet worden verbruikt, is jaarlijks 250 kubieke kilometer water nodig. Dat komt volgens het rapport overeen met wat jaarlijks driemaal door de Russische Wolga stroomt de langste waterloop van Europa. Bovendien wordt daarbij jaarlijks een hoeveelheid broeikasgas de atmosfeer ingestuurd die ongeveer gelijk is aan het effect van 3,3 miljard ton C02. Ook neemt de biodiversiteit af, omdat er voor landbouw steeds meer grond nodig is. ///www.fao.org (METRO, 12/09/2013) Ecocampus LNE 17
Syndroomanalyse verspilling Biosfeer: Afname biodiversiteit Atmosfeer lucht: 3,3 miljard ton CO2 aan broeikasgassen Pedosfeer - bodem: Steeds meer grondverbruik Bevolking: Lijdt honger Weinig bewuste consumenten in het noorden Economie: Kost de economie 750 miljard dollar Hydrosfeer water: 250 km 3 water of wat jaarlijks driemaal door de Wolga stroomt. Psycho-sociale sfeer: Weinig bewuste consumenten Honger lijden Maatschappelijke organisatie: FAO: Farm and Agriculture Organisation van UN Techniek en Wetenschap: Slechte oogsttechnieken in het zuiden Ecocampus LNE 18
Methoden systeemdenken in de klas Extra oefeningen: Syndroomanalyse film Palmproductie in Indonesië ; vier korte delen die samen één geheel vormen: http://www.youtube.com/watch?v=vikrpuaq8so Syndroomanalyse Monopolie over zaden : http://www.mo.be/opinie/vandana-shiva-diversiteithet-antwoord Syndroomanalyse film voedselverspilling : http://www.mo.be/video/het-afvalschandaal-van-dewereldvoedselproductie Ecocampus LNE 19
Syndroomanalyse film verspilling Biosfeer milieu: Verlies aan biodiversiteit Bevolking: Iedereen eet dus iedereen is erbij betrokken Atmosfeer lucht: Verbranding creëert broeikasgassen Economie: Tristram wil de grote bedrijven confronteren Pedosfeer Bodem: Massa s bomen gehakt voor verspild voedsel Hydrosfeer water: Massa s water verspild voor voedsel Psycho-sociale sfeer: Mensen zijn verontwaardigd en gaan in verzet: Freeganism (1) Maatschappelijke: organisatie Organisatie van verzet Techniek en wetenschap: Wetenschappelijk onderzoek ontbreekt, dus hij gaat zelf op onderzoek [1] Type of lifestyle that encourages minimal consumption and dependence on the capitalist economy. Freegans practiceliberal salvage and reuse of products, bartering and creation of products by hand. Read more: http://www.businessdictionary.com/definition/freeganism.html#ixzz2fibk4led Ecocampus LNE 20