Hofpanel Resultaten peiling 17: detailhandel Maart 2013 1. Inleiding Van 10 tot en met 17 maart 2013 is er onder het Hofpanel een peiling gehouden over detailhandel. De gemeente Hof van Twente werkt aan de detailhandelvisie voor de gemeente en wil graag weten hoe tevreden inwoners zijn over het winkelaanbod in de buurt en wat de mening van inwoners is over de markt, koopzondag en koopavond. Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van deze peiling. In totaal zijn er 2.229 panelleden uitgenodigd om aan deze peiling deel te nemen. Uiteindelijk vulden 724 van hen de vragenlijst volledig in. De respons komt hiermee uit op 32 procent. Aan de peiling deden meer mannen (62 procent) dan vrouwen (38 procent) mee. Tweederde van de deelnemers is 50 jaar of ouder. Het grootste deel van de deelnemers aan deze peiling (59 procent) heeft in het dagelijks leven een betaalde baan, of is eigen baas. Daarnaast is ruim een kwart (28 procent) gepensioneerd. De resterende 13 procent studeert, doet het huishouden, is arbeidsongeschikt, werkzoekend of zit in een andere situatie. Een grote meerderheid van de panelleden (87 procent) vond het onderwerp van deze peiling interessant. De resultaten zijn herwogen naar leeftijd, geslacht en woonkern. Achtereenvolgens komen in deze nieuwsbrief winkelbezoek, marktbezoek, koopzondag en koopavond en online winkelen aan bod. De resultaten rondom winkelbezoek zijn hierbij uitgesplitst naar woonkern. Het aantal panelleden uit Ambt, Bentelo en is echter relatief klein (zie tabel 1). Bij alle tabellen en grafieken wordt met n=.. aangegeven hoeveel panelleden de vraag hebben beantwoorden. De resultaten van panelleden uit deze kernen moet daarom met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. 2. Winkelbezoek Boodschappen doen Bijna vijf op de zes panelleden doet wel eens boodschappen in. Meer dan de helft (52 procent) doet minimaal een keer per week boodschappen in. Na is de plaats waar het vaakst boodschappen worden gedaan, gevolgd door (figuur 1). Slechts 4 panelleden (0,5 procent) doet nooit boodschappen in een van de kernen van Hof van Twente. Figuur 1 Hoe vaak bezoekt u de volgende kernen om er uw dagelijkse of wekelijkse boodschappen te doen? (n=702) 52% 18% 16% 33% 5% 4 20% 6% 13% 61% 8% 3% 79% Bentelo Ambt 5% 3% 6% 3% 4% 94% 94% 86% 0% 25% 50% 75% 100% minimaal 1 keer per week 1-2 keer per maand minder dan 1 keer per maand (doorgaans) nooit Tabel 1 laat zien waar panelleden uit verschillende kernen van de gemeente regelmatig (minimaal eens per week) hun wekelijkse boodschappen doen. Panelleden uit de grootste plaatsen binnen de gemeente, namelijk en doen met name in hun eigen plaats minimaal een keer per week boodschappen. Een groot deel van de panelleden uit Bentelo doet in iedere week boodschappen (81 procent), maar eveneens een groot deel, namelijk 65 procent doet wekelijks boodschappen in Bentelo. Een deel van de panelleden uit Bentelo doet daarmee in beide plaatsen wekelijks boodschappen. Ook panelleden uit 1
en komen wekelijks in meerdere plaatsen voor hun boodschappen. Panelleden uit komen regelmatig in en in en panelleden uit komen regelmatig in en in. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat men kleine boodschappen in de eigen woonplaats doet en voor de grote (week)boodschappen naar de grotere kern gaat. Panelleden uit gaan vooral naar en in vergelijking met panelleden uit Bentelo, en gaat een relatief klein deel frequent naar de grotere kern voor boodschappen. De panelleden uit Ambt tot slot gaan veelal óf naar óf naar voor boodschappen. Tabel 1 Dagelijkse of wekelijkse boodschappen, uitgesplitst naar woonkern woonplaats doet minimaal een keer per week boodschappen in Ambt (n=26) Bentelo (n=17) (n=255) (n=47) (n=209) (n=27) (n=125) Hof v Twente totaal (n=706) Ambt 8% 13% 1% - - - - 1% Bentelo - 65% 1% - - - 1% 3% 59% 81% 98% 6% 2% 2% 33% - - - 89% 2% - 3% 8% 41% 19% 3% 63% 9 51% 39% 52% 3% 13% - 6% 1% 8-5% - - - 6% 5% 6% 88% 20% Tabel 2 laat zien waar panelleden naar eigen zeggen het vaakst de boodschappen doen. De meeste panelleden doen het vaakst boodschappen in de eigen woonplaats. Panelleden uit en doen zelfs allemaal het vaakst boodschappen in de eigen woonplaats. Panelleden uit Ambt en Bentelo vormen hier een uitzondering op. De grootste groep panelleden uit Ambt (55 procent) doet het vaakst boodschappen in, een iets kleiner deel (40 procent) komt het vaakst in voor boodschappen. Onder de panelleden uit Bentelo gaat de grootste groep panelleden (77 procent) het vaakst naar. 2
Tabel 2 Waar binnen de gemeente Hof van Twente doet u het vaakst boodschappen? woonplaats doet het vaakst boodschappen in Ambt (n=26) Bentelo (n=17) (n=255) (n=47) (n=209) (n=27) (n=125) Hof v Twente totaal (n=706) Ambt 5% - - - - - - - Bentelo - 4% - - - - - - 55% 7 100% - - - - 31% - - - 71% - - 1% 6% 40% 13% - 25% 100% 35% 21% 44% - 6% - 3% - 65% - 3% - - - 1% - - 78% 16% totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Winkelen Naast boodschappen doen, kan er in de kernen van Hof van Twente ook gewinkeld worden, bijvoorbeeld voor kleding, cadeaus of elektronica. Panelleden gaan om te winkelen het vaakst naar. Driekwart van de panelleden winkelt wel eens in. Iets meer dan een op de zeven winkelt zelfs wekelijks in (figuur 2). Na is de meest populaire winkelplaats onder panelleden. Van alle panelleden winkelt 6 procent nooit in een van de kernen van Hof van Twente. Figuur 2 Hoe vaak bezoekt u de volgende kernen om er te winkelen (nmin=698) 23% 3 25% 11% 12% 23% 54% 5% 5% 12% 78% Ambt Bentelo 3% 2% 90% 91% 96% 9 0% 25% 50% 75% 100% minimaal 1 keer per week 1-2 keer per maand minder dan 1 keer per maand (doorgaans) nooit Vrijwel alle panelleden uit winkelen het vaakst in (tabel 3). Ook panelleden uit winkelen het vaakst in hun eigen woonplaats. Ook voor en geldt dat panelleden het vaakst winkelen in de eigen woonplaats, respectievelijk 51 en 55 procent. Panelleden uit Ambt en uit Bentelo winkelen het vaakst in, respectievelijk 52 en 62 procent. Panelleden uit winkelen het vaakst in (66 procent). 3
Tabel 3 Waar binnen de gemeente Hof van Twente winkelt u het vaakst? woonplaats winkelt het vaakst in Ambt (n=27) Bentelo (n=17) (n=254) (n=47) (n=209) (n=26) (n=123) Hof v Twente totaal (n=703) 52% 62% 95% - 1% - - 29% - - - 22% - - - 2% 35% 31% 1% 66% 93% 38% 38% 49% - 6% 1% - - 51% - 3% - - - - 2% - 55% 12% Winkelt niet (in Hof van Twente) 13% - 3% 12% 5% 12% 6% totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Oordeel over de detailhandel in Hof van Twente Panelleden is gevraagd om de plaats waar men het vaakst boodschappen doet met rapportcijfers te beoordelen op een aantal aspecten zoals winkelaanbod, sfeer, parkeergelegenheid enzovoort. In veel gevallen is de plaats waar men boodschappen doet ook de plaats waar men het vaakst winkelt. Sommige panelleden doen hun boodschappen in hun eigen woonplaats, maar gaan om te winkelen het vaakst naar. Deze groep panelleden is gevraagd om naast de plaats waar zij meestal boodschappen doen, ook winkelstad te beoordelen. Alle gemiddelde rapportcijfers zijn terug te vinden in tabel 4. Bezoekers van winkels in en geven de hoogste rapportcijfers voor de plaats waar zij het vaakst hun boodschappen doen. Beide kernen krijgen een 7,9. Voor beide plaatsen geldt dat bezoekers erg tevreden zijn (rapportcijfer van 8 of hoger) over de klantvriendelijkheid van ondernemers, de netheid en goede bereikbaarheid en parkeergelegenheid voor auto s. In krijgt daarnaast ook de veiligheid een gemiddeld rapportcijfer hoger dan een 8. Bezoekers van zijn het meest kritisch. Panelleden die hun boodschappen doen in en hier soms ook winkelen, geven de kern gemiddeld een 6,4. De sfeer en de inrichting van het winkelgebied in beoordelen panelleden die hier boodschappen doen als onvoldoende. 4
Tabel 4 Gemiddelde rapportcijfers voor de plaats waar men het vaakst boodschappen en/of winkelt aspecten van boodschappen doen plaats waar men het vaakst boodschappen doet en soms ook winkelt (n=271) (n=39) (n=105) (n=21) (n=283) plaats waar men het vaakst winkelt (34<n<64) diversiteit winkelaanbod 6,1 5,5 6,1 6,5 7,2 7,1 kwaliteit winkelaanbod 6,4 7,6 6,9 7,7 7,5 7,1 mix van voorzieningen, incl. horeca 6,2 6,8 6,8 7,5 7,5 6,7 sfeer/ambiance 5,3 7,8 6,3 7,3 7,8 6,2 klantvriendelijkheid ondernemers 7,1 8,8 7,9 8,5 7,9 7,1 inrichting winkelgebied 5,3 6,9 5,9 6,5 6,9 6,4 netheid (schoonmaak/onderhoud) 6,5 8,3 7,5 8,3 7,4 6,8 veiligheid/overlast 6,6 8,3 7,0 7,8 7,4 6,9 bereikbaarheid per auto 7,5 8,5 7,9 8,9 7,1 7,1 bereikbaarheid per openbaar vervoer 6,5 5,9 6,1 7,1 6,7 6,5 parkeergelegenheid 7,6 8,1 7,3 9,0 6,8 7,0 evenementen en acties van winkeliers 6,3 7,9 7,2 6,9 7,3 6,4 toegankelijkheid voor minder validen 6,4 7,8 6,8 7,3 6,4 6,9 algemeen oordeel (nmin=708) 6,4 7,9 7,1 7,9 7,6 6,9 Sterke punten en verbeterpunten detailhandel Panelleden is gevraagd om voor de plaats waar zij het vaakst boodschappen doen en/of winkelen aan te geven wat zij hiervan het sterkste punt vinden en wat het belangrijkste verbeterpunt. Hieronder vindt u per kern een overzicht van veelgenoemde sterke punten en verbeterpunten. Bentelo en Ambt zijn door het gering aantal panelleden dat hier winkelt buiten beschouwing gelaten. + bereikbaarheid, dichtbij, diversiteit in winkels, klantvriendelijkheid! sfeer, autovrij maken van centrum, meer diversiteit in winkels + kleinschaligheid, diversiteit en kwaliteit winkels! obstakels op de stoep, parkeergelegenheid, inrichting Langestraat + klantvriendelijkheid, nabijheid, goede slagerij! meer winkels, meer variatie in winkels + klantvriendelijkheid, nabijheid, (goede) supermarkt! meer winkels, meer variatie in winkels + klantvriendelijkheid, breed aanbod (voor een dorp)! winkels ver uit elkaar, meer aanbod, prijs 5
Trekpleisters Ongeveer tweederde van de bezoekers van, en bezoeken in deze plaats een specifieke winkel (tabel 5). Naar komt iets meer dan de helft voor een specifieke winkel en naar komt de meerderheid niet voor een specifieke winkel. Tabel 5 Is er een bepaalde winkel waarvoor u de plaats bezoekt waar u meestal winkelt of boodschappen doet? plaats waar men het vaakst boodschappen doet bepaalde winkel? (n=265) (n=37) (n=100) (n=20) (n=282) ja 68% 24% 54% 68% 6 nee 32% 72% 46% 32% 31% weet niet 0% 4% 1% 0% 3% totaal 100% 100% 100% 100% 100% Bezoekers van die hier voor een specifieke winkel komen, noemen veelal de supermarkten (Lidl, Jumbo). Daarnaast wordt ook de Action meermaals genoemd. In mist men o.a. een grote Hema, cadeauwinkels en een winkel voor huishoudelijke artikelen of kookspullen. Ook een Albert Heijn wordt meermaals genoemd. Bezoekers van die voor een specifieke winkel komen, noemen ook vaak de supermarkt (Dirk van de Broek). Ook de Readshop wordt regelmatig genoemd. Gemist in wordt onder andere een vishandel, een sportzaak en een Albert Heijn. Trekpleisters van zijn de supermarkt, de bakker, de slager en ijzerhandel Rotink. Gemist wordt onder andere een dierenwinkel (of Welkoop) en een kledingzaak. In komt men vaak speciaal voor de Spar, of de slagerij. Men mist hier onder andere een bakker, vishandel en kledingzaak. In komt men speciaal voor de supermarkt (Plusmarkt en Dirk van de Broek). Daarnaast wordt ook de Welkoop vaker genoemd. Men mist hier onder andere een winkel voor huishoudelijke artikelen en een schoenenwinkel. 6
2. Marktbezoek Als panelleden de markt bezoeken, is dit het vaakst de vrijdagmarkt in, gevolgd door de vrijdagmarkt en de streekmarkt in (figuur 3). Het aandeel panelleden dat wekelijks een markt bezoekt is relatief klein. De vrijdagmarkt in kent de meeste wekelijkse bezoekers (figuur 3). Figuur 3 Hoe vaak bezoekt u de volgende markten in Hof van Twente? (nmin=721) Vrijdagmarkt 6% 8% 23% 62% Streekmarkt 22% 71% Vrijdagmarkt 9% 71% Donderdagmarkt 4%4% 6% 86% Dinsdagmarkt 9 0% 25% 50% 75% 100% 1 keer per week 1-2 keer per maand minder dan 1 keer per maand (doorgaans) nooit De belangrijkste reden om niet of zelden naar de markt te gaan is dat men er geen tijd voor heeft (figuur 4). Redenen gerelateerd aan de markt zelf (te weinig aanbod, ongezellig, ver weg enzovoort) worden relatief weinig genoemd. Figuur 4 Wat is voor u de belangrijkste reden om de markt niet/nauwelijks te bezoeken? (n=144) Geen tijd 44% Te weinig divers productaanbod Te ongezellig / weinig sfeer Te ver weg Te duur Te weinig parkeermogelijkheden 6% 6% 3% 1% 0% Anders 29% Weet niet 11% 0% 25% 50% 75% 100% 3. Koopzondag en koopavond Binnen Hof van Twente zijn koopavonden en koopzondagen, en hebben sommige supermarkten een openstelling op zondag. De koopavonden zijn de meest benutte speciale winkelmomenten. Negen op de tien panelleden gaat wel eens op koopavond winkelen. Tweederde bezoekt wel eens een koopzondag en iets meer dan de helft doet wel eens boodschappen op zondag (figuur 5). Ruim tweevijfde van de panelleden bezoekt regelmatig, dat wil zeggen een keer per maand of vaker, een koopavond. Iets minder dan een kwart doet regelmatig boodschappen op zondag en een op de tien bezoekt regelmatig een koopzondag. 7
Figuur 5 Hoe vaak maakt u gebruik van speciale winkelmomenten? (nmin=713) 1 keer per maand of vaker 11% 23% 44% 1 keer per kwartaal 8% 16% 20% 1 keer per half jaar 16% koopavond boodschappen op zondag koopzondag 1 keer per jaar of minder vaak 25% Nooit 32% 4 0% 20% 30% 40% 50% Het aandeel panelleden dat meer koopzondagen wenst of een groter aantal supermarkten met zondagopenstelling is relatief klein. Ongeveer een op de zeven wenst meer winkelmogelijkheden op zondag (figuur 6). Een aanzienlijk deel van de panelleden, bijna tweevijfde, wenst geen openstelling van supermarkten op zondag. Een evenzo groot deel van de panelleden vindt de huidige situatie juist goed. Er zijn minder tegenstanders van koopzondagen dan van zondagopenstellingen van supermarkten. Toch ziet nog een van de vier panelleden liever geen koopzondagen. Iets minder dan de helft van de panelleden vindt de huidige situatie juist goed. Figuur 6 Wat is uw voorkeur ten aanzien van de koopzondag en de openstelling van supermarkten op zondag? (n=724) openstelling supermarkten 14% 3 38% koopzondag 13% 48% 25% 14% 0% 25% 50% 75% 100% meer gewenst huidige situatie is goed geen opening op zondag weet niet 8
4. Online winkelen Een groot deel van het panel, namelijk ruim vijf op de zes panelleden, doet wel eens aankopen via internet (figuur 7).1 De grootste groep doet dit niet heel frequent, namelijk minder dan een keer per maand. Ongeveer een op de zes doet gemiddeld eens in de 14 dagen aankopen via internet, soms nog vaker. Figuur 7 Hoe vaak doet u aankopen via internet? (n=718) Enkele malen per week 1 keer per week 1 keer per 2 weken 5% 2% 1 keer per maand 26% Minder dan 1 keer per maand 43% Nooit 0% 20% 30% 40% 50% De internetaankopen zijn in de meeste gevallen niet bij winkels in de eigen gemeente (figuur 8). Slechts acht procent van de panelleden die wel eens online aankopen doen, bestellen wel eens producten via internet bij winkels in Hof van Twente. Figuur 8 Bestelt u wel eens producten via internet bij winkels in Hof van Twente? (n=705) 1 8% Ja soms of vaak Nee, nooit Niet van toepassing, bestel nooit via internet 76% Een suggestie is om een digitale winkelstraat voor Hof van Twente te ontwikkelen. Lokale (internet-)ondernemers kunnen dan via internet hun producten aanbieden. Ongeveer de helft van de panel vindt dit een goed initiatief, ruim een kwart is neutraal en een op de zeven vindt het een slecht initiatief (figuur 9). De resterende 11 procent heeft geen mening. 1 Hierbij moet worden bedacht dat het gaat om leden van een online panel. Waarschijnlijk is deze groep digitaal vaardiger en doet vaker online aankopen dan de gemiddelde inwoner 9
Figuur 9 Wat zou u er van vinden wanneer er een digitale winkelstraat voor Hof van Twente wordt ontwikkeld waar lokale (internet-)ondernemers via internet hun producten kunnen aanbieden? (n=724) Zeer goed initiatief 12% Goed initiatief 3 Niet goed/ niet slecht initiatief 26% Slecht initiatief Zeer slecht initiatief Weet niet 11% 0% 20% 30% 40% 50% De vraag bij zo n digitale winkelstraat is natuurlijk of inwoners hier ook sneller hun producten online zouden bestellen dan van (internet-)winkels elders. De meeste panelleden, namelijk 42 procent zegt dat het hen niet uitmaakt dat het hier lokale internetondernemers betreft. Zij zouden om deze reden hier niet sneller producten bestellen. Een iets kleiner deel, namelijk 38 procent denkt wel eerder hier te bestellen en 8 procent zegt zeker weten hier sneller te bestellen (figuur 10). Figuur 10 En zou u hier dan sneller producten bestellen dan via andere websites, omdat het lokale (internet-)ondernemers zijn die hier hun producten aanbieden? (n=724) Ja, zeker weten 8% Ja, denk het wel 38% Nee, speelt voor mij geen rol 42% Weet het niet 12% 0% 20% 30% 40% 50% 10