Successieplanning voor nieuw samengestelde gezinnen Anne Vander Heyde, fiscaal-notarieel juriste 24 mei 2014
Nieuwe liefde? Nieuw samengesteld gezin? Iets voor mij?
of niet soms? maar wat met onze kinderen?
Revolutionaire dag? Ook als U niet meer bij ons bent? Wat gebeurt er met uw beleggingen en andere vermogensbestanddelen nà uw overlijden?
Aandachtspunten Beleggingen, opbouw van uw vermogen. Maar wat bij overlijden? Wie zijn mijn erfgenamen? Welke belastingen wegen op mijn nalatenschap? Andere samenlevingsvorm, andere erfrechten. Erfrechten van de partner. Erfrechten van de eigen kinderen. Erfrechten stiefkinderen/stiefouders. Welke belastingen in rechte lijn? Hoe zwaar weegt zij op de nalatenschap? Enkele voorbeelden uit de praktijk Conclusie
A. Wie zijn mijn erfgenamen? = burgerrechtelijk verhaal = federaal, voor alle Belgen gelijk samenlevingsvorm huwelijkscontract of samenlevingscontract testament wettelijk erfrecht : dwingende regels zoals de reserve
B. Welke belastingen wegen op mijn nalatenschap? = successierechterlijk verhaal = regionaal, verschilt van gewest tot gewest gelijkschakeling echtgenoten en samenwonenden? woonplaats van de overledene vb. feitelijk samenwonend in Jette of Grimbergen : wat is het verschil?
C. Andere samenlevingsvorm, andere erfrechten. WETTELIJK SAMENWONEN beperkte bescherming herroepbaar HUWELIJK wettelijk kader FEITELIJK SAMENWONEN geen specifieke regels geen erfrecht SAMENLEVEN
D. Erfrechten van de partner. Gehuwden : vruchtgebruik op de ganse nalatenschap langstlevende echtgenoot = beschermd (reservatair) Opgelet met vroegere schenkingen op voorschot van erfenis Wet Valkeniers : mogelijke modulering erfrecht van langstlevende partner ; voorwaarde : 1 partner kind uit vorige relatie) reserve ouders kan wel ontnomen worden
D. Erfrechten van de partner. Wettelijk samenwonenden : vruchtgebruik beperkt tot gezinswoning en huisraad partner = niet beschermd (niet-reservatair) ontnemen kan bij testament ( = eenzijdig) uitbreiding kan eveneens bij testament reserve ouders kan wel ontnomen worden
D. Erfrechten van de partner. Feitelijk samenwonenden : geen erfrecht tenzij testament maximaal het grootst beschikbaar deel reserve ouders kan niet ontnomen worden
E. Erfrechten van de eigen kinderen RESERVATAIRE erfgenamen : dit deel kan niet ontnomen worden van de kinderen 1 kind : reserve ½ 2 kind : reserve 2/3 3 kind of meer : reserve ¾ getrouwd of hertrouwd : erfdelen eigen kinderen in blote eigendom wettelijk samenwonend : erfdeel in blote eigendom op gezinswoning en huisraad feitelijk samenwonend : minimaal hun reserve in volle eigendom.
F. Erfrechten stiefkinderen/stiefouder wet voorziet geen enkel erfrecht uw stiefkind of stiefouder toch begunstigen? schenking testament wat met adoptie?
G. Welke belastingen in rechte lijn? Hoe zwaar weegt zij op de nalatenschap? Gewestelijke materie Regioshoppen? Brussels Gewest Vlaanderen (3%-9%-27%) echtgenoten, wettelijk én feitelijk samenwonenden stiefouder/stiefkind NIET: stiefkleinkind/stiefgrootouder (3%-9%-30%) echtgenoten en wettelijk samenwonenden NIET: feitelijk samenwonenden OPGELET : definitie stiefkind : vóór 21 jaar gedurende 6 opeenvolgende jaren bij erflater ingewoond hebben + hulp en verzorging die een kind normaal gezien van zijn ouders krijgt. Waals Gewest (3%-9%- 30%)
H. Enkele voorbeelden uit de praktijk. Piet heeft enkele jaren geleden aan zijn zoon Tom een woning geschonken op voorschot van erfenis. Nadien hertrouwt hij met Els en na enkele jaren nieuw geluk overlijdt hij. Wat zijn de erfrechten van de nieuwe langstlevende partner Els? Wat zijn de erfrechten van zoon Tom?
H. Enkele voorbeelden uit de praktijk. Jan & Mieke zijn feitelijk samenwonend Jan heeft geen kinderen, maar zijn ouders en zus leven nog Mieke heeft 2 kinderen, geen broers en zussen en haar ouders leven niet meer. Jan heeft een woning twv 250.000 = gezinswoning Samen bezitten ze roerende tegoeden twv 500.000
H. Enkele voorbeelden uit de praktijk. Hypothese 1: Jan heeft een testament waar hij zijn ganse nalatenschap aan Mieke legateert. Erfrechtelijk niet mogelijk. Ouders zijn reservatair erfgenaam. Reserve ouders: ¼ vader+ ¼ moeder Successierechten = allen rechte lijn
H. Enkele voorbeelden uit de praktijk. Hypothese 2: Jan vergeet een testament op te maken. Wie krijgt wat erfrechterlijk? vader Jan : 25 % moeder Jan : 25 % zus Jan : 50 % grote liefde Mieke en haar 2 kinderen: 0 % ( en staat op straat!) Hoeveel successierechten betalen? In totaal 141.750 vader Jan : 5.250 (rechte lijn) moeder Jan : 5.250 (rechte lijn) zus Jan : 131.250 (zijlijn!)
Een goede regeling van bij aanvang van je nieuwe relatie geeft gemoedsrust. ik heb een nieuwe relatie gaan wij samenleven? zo ja? hoe? huwelijkscontract samenlevingscontract testament / schenken
en vergeet niet regelmatig je situatie te updaten bij uitwerken planning. welke actuele dwingende regels inkomsten en uitgavenbalans bijzondere becherming? geen inkomen mindervalide wat met uw onderneming? hoeveel successierechten?
U heeft zeker nog vragen, stel ze gerust : trends@cvfamilyoffice.be