Impact en Invloed vergroten door te werken aan uw EQ. Nieuwsflits 3 Juli 2010 Gert Anbeek, Huub Corssmit, Albert Garrelds, Patrick Lybaert, Hans Pot, Harry de Weerd, Peter Wensveen. Kopiëren en vrijelijk gebruiken vinden wij prima, netjes met bronvermelding graag. 1
De rol van Emotionele Intelligentie. Heeft u ook van die collega s die ogenschijnlijk zonder enige inspanning hun doelstellingen gerealiseerd krijgen? Die bovendien altijd gevraagd lijken te worden voor de leuke klussen? Die met veel mensen contact hebben en waarover altijd plezierig wordt gesproken? Vraagt u zich wel eens af wat zij anders doen en waarom hun impact zo groot is? Deze mensen zijn niet per definitie beter of getalenteerder dan u. Ze maken simpelweg gebruik van een andere vaardighedenset, die ze van nature gebruiken of zich hebben eigen gemaakt. Ze snappen dat, om succes te hebben, gelijk krijgen veel belangrijker is dan gelijk hebben. Ze richten zich hier vervolgens dan ook op. Begenadigd auteur op het vlak van emotionele intelligentie is Daniel Goleman. Met zijn boeken op het gebied van leiderschap en EQ heeft hij eigenlijk het model voor EQ gedefinieerd. Emotie en Passie overspoelen onze rede. Aristoteles, een man van de rede noemde dit al zo. Onderkennende dat beslissingen en daden zijn gebaseerd op voelen èn denken tegelijk. Emoties zijn impulsen die aanzetten tot handelen. Emotie komt van e movere = ergens vandaan bewegen. Emoties, zoals Liefde, Vreugde, Woede, Vrees, Verbazing, Walging, Verdriet. Deze vormen van emoties zorgen voor directe fysieke veranderingen in ons lichaam als gevolg van hersenactiviteit! Intelligentie kan niets uitrichten, zodra Emoties de baas zijn, Emoties niet herkend worden, Emoties niet begrepen worden, Emoties niet beheerst worden. Mensen die hun emotionele gesteldheid kunnen beheersen en besturen noemen we hoog emotioneel intelligent. Kenmerk van deze mensen is dat ze gemiddeld genomen vele malen (dus niet een beetje) succesvoller zijn dan mensen met een laag EQ en een hoog IQ. Deze opmerkelijke vaststelling is dan ook nog volop in onderzoek, omdat we natuurlijk graag meer hier van willen begrijpen. Er is een onderzoek gedaan, zo beschrijft Goleman, onder professionele accountants met allemaal een mastergraad op zak, dus gemiddeld een goed tot hoog IQ. Zelfs de accountants met een zeer hoog IQ waren niet veel succesvoller dan het gemiddelde (tot ca. 130%). Die accountants die daarnaast ook een hoog EQ bezaten, waren tot wel 300% succesvoller in termen van klanttevredenheid, medewerkers die graag voor hen wilden werken en ook financieel resultaat, wat natuurlijk een gevolg van de eerste twee factoren is. 2
Mensen met een hoog EQ zijn beter in staat relaties aan te gaan met de juiste diepgang. Ze zijn effectiever in het voorkomen van conflicten en zijn beter in het oplossen ervan. Ook herken je ze aan een assertieve manier van communiceren, zijn socialer en harmonieuzer naar anderen. Ze delen meer en werken prettig en effectief samen. Open lus-systemen in onze hersenen maken dat emoties overdraagbaar zijn. Als ik overloop van woede, pikken anderen dat even gemakkelijk op als een griepje zegt een oud-directeur van een familiebedrijf. Wanneer ik lach glimlachen anderen binnen de kortste keren mee. Dit zijn voorbeelden van het overdraagbaar zijn van emoties. Dat maakt dan ook dat mensen meer aandacht besteden aan de krachtigste persoon binnen de groep en zijn geneigd hun emoties hierop af te stemmen. Die heeft natuurlijk charisma zeggen we dan. De emotionele boodschap van de natuurlijke leider wint aan kracht. is besmettelijk. Kun je EQ ontwikkelen en zo ja wat moet ik daarvoor dan doen? EQ heeft in hoge mate te maken met het aanleren van het bewustzijn hoe ratio en emotie op elkaar inwerken. Dat doe je onder andere door gevoelens te identificeren en te kwalificeren; de intensiteit van emoties te beoordelen en gevoelens te reguleren en in balans kunnen uiten waardoor ze effectief zijn voor jezelf en voor de ander. Impulscontrole betekent niet het ontwikkelen van emotieloos of vlak gedrag! Nee in tegendeel zelfs, maar wel beheerste blijdschap gepast kunnen uiten. En oprechte boosheid functioneel kunnen aanwenden om zaken tot verbetering te laten komen. Een flink conflict heeft waarde. Een ongecontroleerde emotionele eruptie niet. Wat wordt hier beschreven? Goede coach Goede manager Slechte coach Slechte manager Goede vader Slechte vader Goede vriend Mijn tegenstrever Luistert goed Blinde muur Stimulerend Twijfelaar Communicatief Gesloten Moedig Intimiderend Humor Slecht humeur Empathisch Egocentrisch Besluitvaardig Besluiteloos Verantwoordelijk Beschuldigend Bescheiden Arrogant Deelt autoriteit Achterdochtig Ontwikkelen van EQ is dus zeer goed mogelijk. Evenals het gedrag dat er bij hoort kun je bijleren (zie hiervoor nieuwsflits 2). 3
Daniel Goleman beschrijft de componenten die een hoog EQ kenmerken en de effecten hiervan. EMOTIONEEL ZELFBEWUSTZIJN Beter herkennen en kunnen benoemen van eigen emoties Beter in staat zijn om de oorzaken van emoties te begrijpen Het onderkennen van verschil in emoties en handelingen REGULEREN VAN EMOTIES Meer positieve gevoelens en zelfrespect Grotere frustratie tolerantie en minder innerlijke boosheid Minder verbale vernedering en ruzies Minder vluchten of vechten, maar emoties passend uiten Minder zelfdestructief gedrag Minder sociale angst PRODUCTIEF AANWENDEN VAN EMOTIES Meer zelfcontrole en minder impulsiviteit, daardoor meer echtheid Betere concentratie op essenties in het leven Verantwoordelijker gedrag EMPATHIE Beter in staat om het perspectief van de ander te analyseren en te begrijpen Meer sensitief op emoties van anderen Eerst begrijpen dan begrepen worden Effectiever luisteren OMGAAN MET RELATIES Beter in staat relaties aan te gaan met de juiste diepgang Beter in het voorkomen van conflicten Beter in het oplossen van conflicten Assertieve communicatie Makkelijker extravert gedrag waar nodig Bezorgder en voorkomender Socialer en harmonieuzer in groepen Meer delen en betere samenwerking Anders gezegd, EQ is het vermogen om emoties aan te voelen, te begrijpen en er naar te kunnen handelen. The ability to understand and act on the information emotions provide 4
Hierna treft u een vragenlijst aan, waarmee u uw eigen zelfinschatting kunt doen van de elementen die uw EQ bepalen. Deel 1 van de vragenlijst is gericht op het kunnen herkennen en begrijpen van de eigen emoties. Zeg maar zelfsturing. 5
Deel 2 van de zelfinschatting is gericht op het evalueren van uw eigen EQ elementen in relatie tot de ander. Het kunnen handelen vanuit het herkennen van eigen en andermans emoties. Zeg maar sturing in de relatie naar anderen. 6