Emotieherkenning bij CI kinderen en kinderen met ESM
|
|
- Paula van der Linden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 7--3 Sociaal-emotioneel functioneren van kinderen met een auditieve/ communicatieve beperking Emotieherkenning bij kinderen en kinderen met Rosanne van der Zee Meinou de Vries Lizet Ketelaar Rosanne van der Zee Carolien Rieffe Drie aspecten van emotieherkenning Emotie discriminatie Emotie identificatie Emotie attributie Taal is belangrijkvoorhet lerenherkennenvan emoties Jongens Meisjes 8 Gemiddelde leeftijd 4 maanden (4-57) : prelinguaal doof Alle kinderen: normale cognitieve ontwikkeling Emoties sorteren Twee taken objecten gezichten leg 3 tekeningen van auto (bloem, positief, negatief) bij het goede voorbeeld Objecten sorteren Auto-bloem makkelijker dan hoed-bril Kinderen met beter dan kinderen 3 auto-bloem hoed-bril
2 7--3 Gezichtsuitdrukkingen sorteren 3 Emoties identificeren Geen verschil tussen de drie groepen kinderen Positief-negatief makkelijker te onderscheiden dan boos/verdrietig voor controle kinderen en kinderen positief-negatief boos/verdrietig Taak wie kijkt er blij? kijkt er nog iemand anders blij? Vier basisemoties: blij, boos, bang en verdrietig Gezichtsuitdrukkingen identificeren Begrijpen van emoties kinderen vinden dit moeilijker dan kinderen en controles kinderen vinden alle emoties even moeilijk kinderen en controles vinden blij en boos makkelijker dan verdrietig en bang,5,5 Het toeschrijven van een emotie in een bepaalde situatie Taak jongen ziet een cadeautje hoe voelt hij zich? hoe kijkt hij? Emoties begrijpen kinderen kunnen dit beter dan kinderen en kinderen Het aanwijzen van emoties is makkelijker dan benoemen; voor alle kinderen kinderen vinden het makkelijker om een negatieve emotie te benoemen dan de emotie blij,5 Positief/ negatief Boos/ verdrietig Taalbegrip en emotieherkenning Positieve Negatieve.37*.6.34* *.8.45*.49**.4.45** Emoties benoemen.59**.44**.38** Emoties aanwijzen.67**..58**
3 7--3 Positief/ negatief Boos/ verdrietig Positieve Negatieve Taalproductie en emotieherkenning.3.6.4** * ** Emoties benoemen.47**.47**.4** Emoties aanwijzen.57**.3.4** Samenvatting kinderen kunnen minder goed emoties herkennen kinderendoenhet even goedalscontrole kinderenbijniet-taligetaakjessorterenen identificeren; slechter bij emoties begrijpen Taal minder belangrijk voor kinderen Taalproductie is voor kinderen belangrijker dan voor controle kinderen Conclusie Achterstand kinderennietalleente verklaren door taalachterstand Bij kinderen speelt wellicht emotie socialisatie een rol Achterstand bij kinderen heeft te maken met taalachterstand Empathie bij jonge kinderen met Rosanne van der Zee Lizet Ketelaar Carolien Rieffe Autistische kenmerken Empathie,8,6,4, Het vermogen om emoties van anderen te begrijpen en hierop gepast te reageren. Belangrijk voor sociaal functioneren., (n=8),8,6,4,, sociale interactie communicatie gedragspatronen (n=7) ASS (n=8) Drie aspecten: Besmetting Aandacht Prosociaal gedrag 3
4 7--3 Participanten Methode (n=88) (n=73) ASS (n=) Leeftijd 43,3 4, 44,3 Range Jongens 47 (54%) 6 (84%) (9%) Oudervragenlijst Empathy questionnaire Alle kinderen hebben een normale cognitieve ontwikkeling. Als een ander kind hard huilt, is mijn kind ook van slag.. Als ik duidelijk maak dat ik even rust wil, doet mijn kind zijn/haar best om mij niet lastig te vallen. 3. Als mijn kind andere kinderen ziet lachen, lacht hij/zij mee. 4. Mijn kind wil ook getroost worden als een ander kind pijn heeft. 5. Als een ander kind moet huilen, probeert mijn kind te troosten. 6. Als een volwassene boos is op een ander kind, kijkt mijn kind daar aandachtig naar. Nee Soms Vaak Besmetting Aandacht,8,6 Geen verschillen tussen de groepen,8,6 Verschillen tussen alle groepen,4,4,,,8,8,6 (n=73),6 (n=73),4, (n=86),4, (n=86) ASS (n=9) ASS (n=9) Prosociaal gedrag Correlatie taal en empathie,8,6,4,,8,6,4, (n=73) (n=86) ASS (n=9) Verschillen tussen alle groepen (n=8) (n=59) ASS (n=9) Taalbegrip besmetting aandacht prosociaal.4* -.7*. Taalproductie besmetting aandacht prosociaal.9*.. 4
5 7--3 Conclusie Emotieweb: van data naar praktijk Ouders rapporteren minder empathisch gedrag bij kinderen met en ASS dan bij controle kinderen, behalve op het aspect besmetting. Meinou de Vries Bij prosociaal gedrag zien we het belang van taalbegrip bij de controle kinderen en de kinderen. Bij de controle kinderen zien we hierbij ook het belang van taalproductie. Meinou de Vries Ontstaansgeschiedenis Carolien Rieffe Lizet Ketelaar Paul Oosterveld Ivet Pieper Lex Stockmann Annette van Zijp Johan Frijns Stephanie Theunissen 8-nu: Grote data-sets met onderzoeksgegevens over de sociaalemotionele ontwikkeling van dove, slechthorende, autistische, en normaal-ontwikkelende kinderen: zowel vragenlijsten als taakjes. Vraag: Hoe ontwikkelen deze groepen kinderen zich ten opzichte van elkaar? [praatjes Carolien Rieffe,, Rosanne van der Zee] Doelstelling: Onderzoeksdata beschikbaar maken voor de professional Het sociaal-emotioneel functioneren van een individu inzichtelijk maken ten opzichte van normgroep en van peergroep, door middel van een online testinstrument Gebaseerd op onderzoek Voorbeeld observatietaak Normgegevens gebaseerd op de volgende groepen: -,5 jaar,5-5 jaar 9-6 jaar NO DSH ASS NO = Normaal-ontwikkelend DSH = Doof / slechthorend ASS = Autisme-spectrumstoornis Vragenlijsten: voor de (oudere) kinderen zelf of voor de ouders om in te vullen Taakjes: het kind moet iets doen en het gedrag wordt geobserveerd Binnenkort worden ook de -data toegevoegd 5
6 7--3 Gedrag scoren Vragenlijsten Vragenlijsten voor ouders: Early Childhood Inventory Child Symptom Inventory Strengths and Difficulties Questionnaire Emotie Expressie Emotie Vocabulaire Emotie Communicatie Empathie Psychopathie Opvoedstijl Vriendschappen Vragenlijsten voor oudere kinderen: Angst Pesten Gepest worden Vriendschappen Empathie Stemming Emotioneel bewustzijn Emotieregulatie Piekeren Gevoel van controle Zelfvertrouwen Delinquentie Agressie Schuld/schaamte Lichamelijke klachten Depressie Inputdata voor Emotieweb Vragenlijst Schaal Cronbach s α # Items NO -,5 DSH -,5 NO,5-5 DSH,5-5 ASS,5-5 Emotie Expressie Praten over emoties, () 5,6 5 4,8 36,5 Betrouwbaarheid Gestandaardiseerde score (T-score) In combinatie met scores van een individueel kind kun je dus snel testen of een kind:. afwijkt van NO, DSH, of ASS (en in een later stadium ) Vragenlijsten en taakjes bestaan uit schalen.voorbeeld: Praten over emoties Schalen kunnen, in combinatie met elkaar, een component van de sociaal-emotionele ontwikkelingtesten, bijvoorbeeld Emotiecommunicatie. en op welke componenten van de sociaal-emotionele ontwikkeling deze afwijkingen zijn Sociaal functioneren Prosociaal gedrag Emotie Communicatie Praten over emoties 8 7 Emotie Communicatie Emotie Vocabulaire totaal Score Norm NO Norm DSH Emotieweb-gebruikers 6 5 Internaliserend gedrag Angststoornis 4 3 Emotie Identificatie Oorzaak van emoties Internaliserend gedrag Autistische stoornis Emotie Regulatie Uiten van positieve gevoelens Om Emotieweb te gebruiken, volg je eerst een cursus bij de NSDSK. Je krijgt een persoonlijk gebruikersprofiel. De benodigde gegevens kunnen worden ingevoerd in Emotieweb. Externaliserend gedrag Hyperactiviteit / aandachtstekort Externaliserend gedrag Anti-sociale gedragstoornis Emoties Anderen Emotieherkenning Je kunt nu aan de slag met vragenlijsten en taakjes afnemen bij kinderen/hun ouders bij wie je problemen vermoedt. De rapportage is klaar! 6
7 7--3 Meer info? Kom na afloop naar me toe Of mail naar 7
Emotieweb: van data naar praktijk
Emotieweb: van data naar praktijk Meinou de Vries Meinou de Vries Karin Wiefferink Marjolein Meester Rosanne van der Zee Sigrid Kok Carolien Rieffe Lizet Ketelaar Evelien Broekhof Paul Oosterveld Ivet
Nadere informatieSOCIAAL-EMOTIONEEL FUNCTIONEREN BIJ KINDEREN MET TOS EN ASS & EMOTIEWEB: EEN INSTRUMENT VOOR PROFESSIONALS
SOCIAAL-EMOTIONEEL FUNCTIONEREN BIJ KINDEREN MET TOS EN ASS & EMOTIEWEB: EEN INSTRUMENT VOOR PROFESSIONALS Masterclass Kentalis Kennisdag, 10-2-2017 Lizet Ketelaar & Rosanne van der Zee 1 2 SOCIAAL-EMOTIONEEL
Nadere informatieMeer inzicht in de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen door. Emotieweb
Meer inzicht in de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen door Emotieweb Meinou de Vries, Marjolein Meester & Lizet Ketelaar We weten dat de sociaal-emotionele ontwikkeling bij DSH kinderen, kinderen
Nadere informatieHOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING?
HOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING? Siméa congres, 6 april 2017 Lizet Ketelaar & Sigrid Kok 1 VANDAAG Deel 1: Theoretische introductie Onderzoeksuitkomsten Deel 2: Behandelervaringen
Nadere informatieSociaal-emotionele kinderen ontwikkeling bij jonge ESM-
Sociaal-emotionele jonge Bernadette ESM-kinderen Vermeij ontwikkeling bij Rosanne NSDSK van Zee Inhoud Inleiding Monitor Onderzoek ontwikkeling voor sociaal bij jonge ESMkinderen emotionele met ESM Siméa
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder
Nadere informatieDe invloed van een TOS op de sociaal-emotionele ontwikkeling
De invloed van een TOS op de sociaal-emotionele ontwikkeling Neeltje van den Bedem¹ Petra Van Alphen², Julie Dockrell 3, Carolien Rieffe 1,3,4 1 Developmental Psychology, Leiden 2 Royal Kentalis, Netherlands
Nadere informatieEmotionele ontwikkeling van jonge dove kinderen met een Cochleair Implantaat (CI)
Emotionele ontwikkeling van jonge dove kinderen met een Cochleair Implantaat (CI) Drs. Lizet Ketelaar Leiden Universiteit Ontwikkelingspsychologie www.emoties1tot5.nl Deze presentatie Kinderen met een
Nadere informatieHOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING?
HOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING? Siméa congres, 6 april 2017 Lizet Ketelaar & Sigrid Kok 1 VANDAAG Deel 1: Theoretische introductie Onderzoeksuitkomsten Deel 2: Behandelervaringen
Nadere informatieEMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN
EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN W E T E N S C H A P P E L I J K O N D E R Z O E K B I J H O O G F U N C T I O N E R E N D E K I N D E R E N E N J O N G E R E N Janneke de Ruiter, MSc FOCUS
Nadere informatieFEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. Joris van Doorn ID 5107-5881 Datum 04.04.2016.
FEEL-KJ Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren HTS Report ID 5107-5881 Datum 04.04.2016 Zelfrapportage FEEL-KJ Inleiding 2 / 27 INLEIDING De FEEL-KJ brengt de strategieën in kaart die
Nadere informatieDe sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen met TOS: Het belang van emotionele competentie
De sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen met TOS: Het belang van emotionele competentie Neeltje van den Bedem Universiteit Leiden & Koninklijke Kentalis Doel EmoTOS onderzoek Doel vandaag Taal =
Nadere informatieFEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. David-Jan Punt ID 256-4 Datum 27.08.2014.
FEEL-KJ Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren HTS Report ID 256-4 Datum 27.08.2014 Zelfrapportage FEEL-KJ Profielformulier 3 / 27 PROFIELFORMULIER Vragenlijst over emotieregulatie bij
Nadere informatieDepressieve symptomen bij jongeren met gehoorverlies
Artikelen Depressieve symptomen bij jongeren met gehoorverlies samenhang met inzicht in de eigen en andermans emoties Carolien Rieffe, Stephanie Theunissen, Maartje Kouwenberg Vanuit de Universiteit van
Nadere informatieCover Page. Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning in childhood Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47848 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning
Nadere informatieFEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage
FEEL-E Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen HTS Report ID 4589-2 Datum 11.11.2015 Zelfrapportage FEEL-E Inleiding 2 / 14 INLEIDING De FEEL-E brengt de strategieën in kaart die volwassenen gebruiken
Nadere informatieOndersteuning bieden bij emotionele problemen
Ondersteuning bieden bij emotionele problemen > Inhoud > Cursus: Emoties: Soms heerlijk! Soms lastig! 5 > Tekstbron: Bieden van ondersteuning bij emotionele problemen 36 > Project: Film over goed en fout
Nadere informatieBijlage Stoere Schildpadden
Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies
Nadere informatieHet empathiequotiënt (eq)
Het empathiequotiënt (eq) Het empathiequotiënt (EQ) versie voor volwassenen Hoe moet deze vragenlijst ingevuld worden? In deze vragenlijst staan een aantal stellingen opgesomd. Lees elke stelling aandachtig
Nadere informatieFEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. Julia de Vries ID Datum
HTS Report FEEL-KJ Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren ID 5105-7036 Datum 20.07.2017 Zelfrapportage INLEIDING FEEL-KJ 2/20 Inleiding De FEEL-KJ brengt de strategieën in kaart die
Nadere informatieLeef je in! Een sociaal cognitieve vaardigheidstraining voor jongeren met een licht verstandelijke beperking en gedragsproblemen
Leef je in! Een sociaal cognitieve vaardigheidstraining voor jongeren met een licht verstandelijke beperking en gedragsproblemen Judith Arendsen, junior onderzoeker Research & Development Programma Ontwikkeling
Nadere informatieCopyright Beertje Anders
Copyright Beertje Anders Beren hebben allerlei gevoelens. Kun jij zien hoe Beertje Anders zich nu voelt? Blij. Ik ben blij als ik jarig ben, als ik spelen mag met Beertje Bruin, als ik met de andere beren
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieCDI-2. Screeningsvragenlijst voor depressie bij kinderen en jongeren. HTS Report. Meisje Test ID 255-303 Datum 26.04.2016.
HTS Report CDI-2 Screeningsvragenlijst voor depressie bij kinderen en jongeren ID 255-303 Datum 26.04.2016 Oudervragenlijst Informant: Ouder Test Moeder CDI-2 Inleiding 2 / 7 INLEIDING De CDI-2 is een
Nadere informatieHet gevoel dat ik bedoel. Doe mee!
Het gevoel dat ik bedoel Doe mee! In het onderzoeksproject Het gevoel dat ik bedoel willen wij meer zicht krijgen op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen van 6 t/m 10 jaar oud. Daarom zijn wij
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieVoor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod
Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 3.0 oktober 2014 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 3.0 Stellingen
Nadere informatieTSCYC Ouderversie. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. Jeroen de Groot. ID 256-18 Datum 24.12.2014. Informant:
TSCYC Ouderversie Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen ID 256-18 Datum 24.12.2014 Informant: Mieke de Groot-Aerts moeder TSCYC Inleiding 2 / 10 INLEIDING De TSCYC is een vragenlijst die
Nadere informatieRespectvol in gesprek over gewicht en leefstijl
Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties
Nadere informatieVoel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008
Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.
Nadere informatieZorgmonitor boostersessie
Programma 1. Welke vragenlijsten worden ingevuld? 2. Hoe zien de rapportages er uit? 3. Hoe kun je de rapportage met cliënten bespreken bij de intake of start van de behandeling? 4. Hoe kun je de rapportage
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen 1. Kijkt veel naar andere kinderen. 1. Kan speelgoed met andere kinderen 1. Zoekt contact met andere kinderen 1. Kan een emotionele
Nadere informatieBijlage 1 Thema 1. De helppagina van een tijdschrift
98 De helppagina van een tijdschrift Bijlage 1 Thema 1 Ik ben een meisje van 10 jaar en zit in groep 6. Wij zijn in nieuwe groepjes gezet en nu zit ik tegenover een meisje waar ik me heel erg aan erger.
Nadere informatieU ontvangt deze brief omdat uw kind bekend is met ADHD.
Betreft: controlespreekuur ADHD Beste ouder (s) en/ of verzorger (s), In Katwijk is een project gestart (ADHD@ease) gericht op het verbeteren van de zorg voor kinderen van 6-18 jaar met ADHD. Het betreft
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25886 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ketelaar, Lizet Title: Beyond hearing : social-emotional outcomes following cochlear
Nadere informatieSRS-2. Screeningslijst voor autismespectrumstoornissen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum
SRS-2 Screeningslijst voor autismespectrumstoornissen HTS Report ID 15890-3156 Datum 18.07.2017 Informantenrapportage over 4- tot 18-jarigen Informant: Jeroen de Vries Vader INLEIDING SRS-2 2/7 Inleiding
Nadere informatiePsychisch functioneren bij het syndroom van Noonan
Psychisch functioneren bij het syndroom van Noonan drs. Ellen Wingbermühle GZ psycholoog / neuropsycholoog GGZ Noord- en Midden-Limburg Contactdag 29 september 2007 Stichting Noonan Syndroom 1 Inhoud Introductie
Nadere informatieHandycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27
Handycard Zorgmonitor 1 SDQ en KIDSCREEN-27 SDQ (Strenghts and Difficulties Questionnaire) Meet de psychosociale aanpassing van de jeugdige. De SDQ wordt ingevuld door jeugdigen zelf (11-17 jaar) en ouders
Nadere informatieReacties op presentatie van Carolien Rieffe
Reacties op presentatie van Carolien Rieffe De kleine wereld van dove en autistische kinderen Caja Hoekstra GZ-psycholoog, Behandelcoördinator Diagnostiek&Advies&Consultatieteam Dr.Leo Kannerhuis Polikliniek
Nadere informatietoont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes)
1 Omgaan met en uiten van eigen gevoelens en ervaringen toont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes) laat non-verbaal zien dat hij/zij iets niet wil (bijv. slaat fles weg, draait hoofd als
Nadere informatieVoortgangsmonitor. Driehuis en gezinshuizen. JiO 9 maart 2015. Caroline van den Bel en Carolien Konijn
Voortgangsmonitor Driehuis en gezinshuizen JiO 9 maart 2015 Caroline van den Bel en Carolien Konijn Voortgangsmonitor Driehuis en gezinshuizen Driehuis en gezinshuizen bij Spirit: doelgroep driehuis: kinderen
Nadere informatieLichaamsbewustzijn bij kinderen met psychiatrische problematiek
Lichaamsbewustzijn bij kinderen met psychiatrische problematiek Workshop GNOON n.a.v. Onderzoek Master Daphne Uphof & Maloe Hofland Introductie Maloe Hofland Kind en Jeugd ambulant Master PMT Daphne Uphof
Nadere informatievan dove en slechthorende jongeren
Artikelen Kwaliteit van leven van dove en slechthorende jongeren Rosanne van der Zee en Karin Wiefferink Hoe gelukkig zijn dove en slechthorende jongeren met zichzelf, op school of met hun uiterlijk? Allerlei
Nadere informatieEMOTIONELE INTELLIGENTIE
EMOTIONELE INTELLIGENTIE drs. S. van den Eshof 1 SITUATIE Wat zijn emoties en welke invloed hebben ze op ons leven? Sommige mensen worden bestempeld als over-emotioneel, terwijl anderen van zichzelf vinden
Nadere informatieInhoud. Mobiele technologie ter ondersteuning van de ontwikkeling van relaties en emotioneel welzijn, een case study.
Inhoud Mobiele technologie ter ondersteuning van de ontwikkeling van relaties en emotioneel welzijn, een case study. Separatieangst Interventie: Reactie begeleider & mobieltje Uitkomstvariabelen Resultaten
Nadere informatieBrief voor ouder over thema 1
Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te
Nadere informatieSamen rouwen. Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken
Samen rouwen Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken Rouw De prijs die we betalen voor hechting Overlijden van een dierbare Gezondheidsproblemen (CVS, MS, afnemen zicht / gehoor etc.) Rouwen
Nadere informatieK I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R
PSYCHOSOCIALE GEZONDHEID Jeugd 2010 4 K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland
Nadere informatieThema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie
Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieTSCYC. Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen. HTS Report. Julia de Vries ID Datum Ouderversie
TSCYC Vragenlijst over traumasymptomen bij jonge kinderen HTS Report ID 15890-3156 Datum 18.07.2017 Ouderversie Informant: Jeroen de Vries Vader INLEIDING TSCYC 2/8 Inleiding De TSCYC is een vragenlijst
Nadere informatieCaroline Penninga-de Lange Je kind in balans
Je kind in balans Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Op weg naar emotionele stabiliteit UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER Van Caroline Penninga-de Lange verschenen eerder bij Uitgeverij Boekencentrum:
Nadere informatieGeneral information of the questionnaire
General information of the questionnaire Name questionnaire: Early Adolescent Temperament Questionnaire Revised (ouderversie) Original author: Ellis & Rothbart Translated by: Rothbart & Hartmann Date version:
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieLeer hoe je effectiever kunt communiceren
Leer hoe je effectiever kunt communiceren De kracht van geweldloze communicatie Hoe vaak kom je in een gesprek terecht waarin je merkt dat je niet meer zegt wat je wilt zeggen; dat je iets doet wat de
Nadere informatieSpoorboekje. Als je het mij vraagt. Onderwijs Vanuit autisme bekeken
Spoorboekje Als je het mij vraagt Onderwijs Vanuit autisme bekeken 1 Start Wat vinden kinderen en jongeren met autisme eigenlijk van het onderwijs? Vanuit autisme bekeken vroeg hen wat zij willen vertellen
Nadere informatieKwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan
Kwaliteit van leven Een hulpmiddel bij de voorbereiding van een zorgplan De zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking moet erop gericht zijn dat de persoon een optimale kwaliteit
Nadere informatieDe Basic Trustmethode
De Basic Trustmethode Pleegzorgsymposium 2012 Marijke Kellaert-Knol GZ-Pycholoog Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP Hulpverlener Basic Trust Basic Trust Hulp aan gezinnen bij opvoeding, hechting en adoptie
Nadere informatieSamenvatting, conclusies en discussie
Hoofdstuk 6 Samenvatting, conclusies en discussie Inleiding Het doel van het onderzoek is vast te stellen hoe de kinderen (10 14 jaar) met coeliakie functioneren in het dagelijks leven en wat hun kwaliteit
Nadere informatieInhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 2. Puberteit en adoptie 39
Inhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Prepuberteit (9-12 jaar): veranderingen 21 1.2.1 Fysieke en hormonale veranderingen 21 1.2.2 Hersengroei 22 1.2.3
Nadere informatieCurriculum Leerroute 4 en 5 Sociale en emotionele ontwikkeling
Curriculum Leerroute 4 en 5 Sociale en emotionele ontwikkeling Dit curriculum is van 4 t/m 13 jaar gebaseerd op de ZML SO leerlijn Sociale en emotionele ontwikkeling: zelfbeeld en sociaal gedrag, CED-groep
Nadere informatieEen aandachtige blik op
INLEIDING Een aandachtige blik op temperamentt Valerie Van Cauwenberge Prof. Dr. Roeljan Wiersema SWVG Studiedag Leuven, 2 december 21 Temperament = individuele id verschillen tussen kinderen in reactiviteit
Nadere informatieInzicht in de eigen emoties bij dove kinderen
Inzicht in de eigen emoties bij dove kinderen Een goede emotionele ontwikkeling beïnvloedt ook andere ontwikkelingsgebieden positief, zoals de cognitieve ontwikkeling. Motivatie, aandacht, en geheugen
Nadere informatieSociale angst. Faalangst. Project Pasta. Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten. Risicofactoren. Interventies. Sociale Angst bij Jongeren
Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten Sociale angst Risicofactoren Interventies Angst voor het oordeel van anderen Voor gek staan Uitgelachen te worden In verlegenheid gebracht te worden In de belangstelling
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieHier ben ik. Het is goed dat ik er ben. Ik ben te vertrouwen. Ik help. Ik speel niet de baas. Ik lach niet uit. Ik ben niet zielig.
Hier ben ik. Het is goed dat ik er ben. Ik ben te vertrouwen. Ik help. Ik speel niet de baas. Ik lach niet uit. Ik ben niet zielig. Doet iemand expres naar? Dan denk ik: bekijk het maar! Ik gedraag me
Nadere informatieRegionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel. Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen. Ik voel me zo
Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen Alle opleidingen (les ASV) 12-18 Klasgesprek Individueel werk Duowerk Groepswerk Spel 110 Computer Internet 36 afdekschijfjes Sociaal-emotionele
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatieBoek Slapende honden? Wakker maken!
Boek Slapende honden? Wakker maken! A.Struik, ontwikkelingspsycholoog/ systeemtherapeut Joany Spierings Drie testen Weinig theorie en veel praktijk CD-Rom/ werkbladen Formulier zes testen Geen protocol
Nadere informatieRapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success
Rapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success Leercentrum Nijmegen Oberon, november 2012 1 Inleiding Playing for Success heeft, naast het verhogen van de taal- en rekenprestaties van de
Nadere informatieTactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker
Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,
Nadere informatieMSH PROJECT DE ONTWIKKELING VAN MATIG SLECHTHORENDE PEUTERS: HET BELANG VAN DE THUISOMGEVING MATIG SLECHTHORENDE KINDEREN
MATIG SLECHTHORENDE KINDEREN Kenmerken: DE ONTWIKKELING VAN MATIG SLECHTHORENDE PEUTERS: HET BELANG VAN DE THUISOMGEVING NICU terugkomdag AABR neonatale gehoorscreening 23 januari 219 Evelien Dirks Ongeveer
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieVeiligheid en welbevinden. Hoofdstuk 1
30 Veiligheid en welbevinden Kees (8) en Lennart (7) zitten in de klimboom. Kees geeft Lennart een speels duwtje en Lennart geeft een duwtje terug. Ze lachen allebei. Maar toch kijkt Lennart even om naar
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieSRS-A. Screeningslijst voor autismespectrumstoornissen bij volwassenen. HTS Report. Jeroen de Vries ID Datum
HTS Report SRS-A Screeningslijst voor autismespectrumstoornissen bij volwassenen ID 15890-3155 Datum 18.07.2017 Informantenversie Informant: Liesbeth Bakker Vriendin INLEIDING SRS-A 2/6 Inleiding De SRS-A
Nadere informatie6 Psychische problemen
psychische problemen 6 Psychische problemen Gonneke Stevens In onderzoek naar de gezondheid en het welzijn van jongeren is het relevant aandacht te besteden aan psychische problematiek, waarbij vaak een
Nadere informatieVragenlijst Depressie
Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best
Nadere informatieE-LEARNING. Beroepsoriëntatie 2014/2015. HEART4HAPPINESS Eva Hendrix s1081296
E-LEARNING Beroepsoriëntatie / HEARTHAPPINESS Eva Hendrix s896 Voorwoord De zoektocht naar geluk is zo oud als de mensheid zelf en heeft in de loop van de geschiedenis verschillende vormen aangenomen.
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieTotaal screening vo2 West-Brabant. 10 % % heeft soms
214 215 onderzoek onderzoeksperiode totaal aantal leerlingen klas 2 klas 2 sept 214 - juni 215 7857 aantal afwezig aantal aantal vragenlijsten tijdens screening vervolgonderzoeken ingevuld 336 288 7521
Nadere informatieEmotieregulatie en mindfulness bij adolescenten met ASS. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven
Emotieregulatie en mindfulness bij adolescenten met ASS Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Structuur 1. Autisme 2. Emotieregulatie 3. Emotieregulatie en autisme 4. Mindfulness
Nadere informatieDoelstellingen van PAD
Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen
Nadere informatieDESSA. Vragenlijst over sociaal-emotionele competenties. HTS Report. Otto Peterszoon ID Datum Leerkrachtversie
DESSA Vragenlijst over sociaal-emotionele competenties HTS Report ID 256-4 Datum 07.10.2014 Leerkrachtversie Informant: Neeltje Smit Leerkracht DESSA Interpretatie 3 / 20 INTERPRETATIE De DESSA biedt informatie
Nadere informatieOnderzoek Eenzaamheid onder jongeren
Onderzoek Eenzaamheid onder jongeren 1V Jongerenpanel 25 september 2014 Over dit onderzoek Aan dit onderzoek deden 1375 leden van het EenVandaag Jongerenpanel mee. Het onderzoek vond plaats van 19 september
Nadere informatieNieuwsbrief voor ouders. Universiteit van Amsterdam. De sociale ontwikkeling van kinderen. Amsterdam, april 2012, jaargang 5, nr.
Nieuwsbrief voor ouders De sociale ontwikkeling van kinderen Universiteit van Amsterdam Amsterdam, april 2012, jaargang 5, nr. 1 Beste ouder, Door middel van deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Genderdysforie in kinderen: Oorzaken en Gevolgen Chapter ELEVEN De studies, beschreven in dit proefschrift, richten zich op vier thema s. De eerste hoofdstukken beschrijven twee
Nadere informatieOmgaan met stress en Burn-out xpr:omgaan met stress en Burn-out xpr 30-10-07 09:43 Pagina 5. Voorwoord 9. 1 Wat is er met me aan de hand?
Omgaan met stress en Burn-out xpr:omgaan met stress en Burn-out xpr 30-10-07 09:43 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 9 1 Wat is er met me aan de hand? 11 Gezonde en ongezonde vormen van stress 11 Kenmerken van
Nadere informatieObservatielijst Welbevinden Algemeen (WA)
Observatielijst Welbevinden Algemeen (WA) Toelichting De Observatielijst Welbevinden Algemeen beslaat drie terreinen: A: het kind zelf B: het kind in relatie tot de leidster C: het kind in relatie tot
Nadere informatieTerugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities
Terugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities Sessie 6: Helder zien - De eerste signalen van depressie opmerken gewaarzijn van vroege waarschuwingssignalen, terugvalsignalen onder de microscoop leggen. Het
Nadere informatieInleiding Agenda van vandaag
Inleiding Agenda van vandaag Werkgebied GGD Deelname aan het ZAT Afname KIVPA vragenlijst Jongerenspreekuur op aanvraag (per mail aangevraagd) overleg mentoren, zorg coördinator en vertrouwenspersoon Preventief
Nadere informatieleerlingen sociale veiligheid
Verslag vragenlijst voor leerlingen over sociale veiligheid juni 2011 OBS De Rolpaal Samenvatting Eens in de 2 jaar wordt er een vragenlijst afgenomen over de sociale veiligheid op school. Dit is in 2009
Nadere informatieKBS De Wegwijzer, Kriekenstraat 43, 4847 HE Teteringen telefoonnummer: 076 571 34 95 Website www.bs-wegwijzer.nl E-mail kbsdewegwijzer_info@inos.
Kbs de Wegwijzer Nieuwsbrief nummer 17 07 januari 2015 Algemeen Deze week beginnen we aan het derde thema van Leefstijl,onze methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Het nieuwe thema heet: "Ken je
Nadere informatieLesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen
Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom
Nadere informatieLucy heeft een ballon
Caro Kindercoach & begeleiding Maasdijk 16 4283 GA Giessen 0620380336 info@carokindercoach.nl www.carokindercoach.nl heeft een ballon Handleiding Doelgroep: Kinderen van 3 tot 6 jaar. Doel van het lezen
Nadere informatieHij heeft 7(angst, depressie, sociale fobie, agorafobie, somatische klachten, vijandigheid, cognitieve klachten)+2 (vitaliteit en werk) subschalen
SQ-48: 48 Symptom Questionnaire Meetpretentie De SQ-48 bestaat uit 48 items en is in 2011 ontworpen door de afdeling psychiatrie van het LUMC om algemene psychopathologie (angst, depressie, somatische
Nadere informatieResultaten screening. Boxmeer. 9 % % heeft soms 2014-2015. klas 2 VO 2014-2015. Medische problemen. gewicht. aandachtsleerlingen. ernstig ondergewicht
214-215 onderzoek onderzoeksperiode klas 2 VO 214-215 aantal mogelijke aandachtsleerlingen aantal vragenlijsten ingevuld 14 32 Medische problemen zien horen 9 heeft soms moeite met horen 17 2 ook met gehoorapparaat
Nadere informatie