participatie participatie: van hoorzitting naar bewonersatelier ruimtelijke planning²: vallen en opstaan De samenleving verandert. Burgers en andere spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als het gaat om hun ruimte. De Provincie verwelkomt deze evolutie. Zo kunnen wij luisteren naar wat voor hen belangrijk is, meer input meenemen en betere beslissingen nemen. We betrekken onze burgers en stakeholders veel vaker bij projecten en dagen hen uit om inhoudelijk mee te denken en waar mogelijk mee te ontwerpen of soms zelf te beslissen. De Provincie werkt hard om deze omslag naar een ruimtelijke planning in het kwadraat te maken. We experimenteren met participatie in onze processen en ervaren knelpunten en bescheiden successen. We luisteren, brengen betrokkenen samen, creëren en voeden dialoog. We zoeken nieuwe verbanden, faciliteren overleg van mens tot mens, stimuleren win-wins en creatieve oplossingen. Hierdoor kunnen we een ruimtelijk beleid aanbieden dat gedragen wordt en verstaanbaar is voor de betrokken actoren. informeren > participeren 1 richting > 2 richtingscommunicatie top-down > bottom-up formeel > informeel
Dé participatiemethode bestaat niet. Participatie is altijd afhankelijk van de context, het voortraject, de doelgroep en doelstellingen van een ruimtelijk project of proces. Parti cipatie is dus steeds maatwerk. Onze dienst past ondertussen al enkele participatiemethodes in de praktijk toe.
participatie participatiemethodes zelfbestuur meebeslissen omgevingsfonds coproduceren ontwerpatelier adviseren bewonersatelier klankbordevent raadplegen gezamelijk actorenoverleg informeren
methode wat? voordelen nadelen wanneer gebruiken Aan de hand van panelen, folders, filmpjes, krijgt een doelgroep informatie. Experts lichten de inhoud toe, en beantwoorden rechtstreeks enkele vragen. + persoonlijk contact + doorlopend open: groter bereik + mix tussen informeren & raadplegen + laagdrempelig voorbereiding boodschap vaak herhalen bij specifieke aanleiding: informatie over proces, inspraakprocedures bv. openbaar onderzoek PRUP s opmaak mental map tijdens bewonersatelier Bewoners gaan actief aan de slag met de kaart van het gebied waarop ze aanduiden hoe ze het gebied ervaren en gebruiken. + persoonlijke aanpak + draagvlak & betrokkenheid + verkenning van het gebied door de ogen van bewoners voorbereiding verwerking bij start van een planningsproces: om na te gaan hoe bewoners een gebied ervaren en gebruiken bij concrete probleemstellingen waarbij input van bewoners belangrijk/ waardevol is ontwerpatelier Actieve werksessie waar ontwerpers, actoren en partners brainstormen over mogelijke ontwikkelingen binnen een gebied. Discussie, debat en ontwerpend onderzoek zijn cruciale bouwstenen. + debat en ontwerpend onderzoek stimuleren verruimde blik + terugkoppeling met burgers als input is mogelijk + vergroot het draagvlak verwerking bij start van een planningsproces: inventarisatie van standpunten, probleemstelling scherp stellen. bij concrete probleemstellingen waarbij administraties/andere doelgroepen via discussies zoeken naar mogelijke oplossingen waarderingsoefening van ecosysteemdiensten Actoren geven verschillende functies van een gebied een score naar belangrijkheid. Kan individueel, maar is nog interessanter in groep: mogelijke conflicten en argumentatie duidelijk maken. + multifunctionaliteit van een gebied wordt in de verf gezet + actoren leren elkaars standpunten kennen + stimuleert draagvlak voor een planningsproces + filtering van veel dimensies op korte tijd tijd voorzien voor argumentatie diversiteit groepen (sectoren) is een noodzaak eerste fase proces: actoren leren mekaar kennen, worden geconfronteerd met probleemstelling multifunctioneel gebied/ planproces draagvlakcreatie: mekaars belangen beluisteren world café tijdens klankbordevent Thematische debattafels met verslaggever, moderator en inhoudelijke inleiding. Doorschuifsysteem en eindigen met plenaire samenvatting per debattafel. + draagvlakcreatie + betrokkenheid & appreciatie + kennis delen moeilijk taalgebruik debattafels: zwijgers vs dominantie diversiteit in groepen toetsing beleidskaders, visies, inhoudelijke voeding nodig voor debatten
Bent u overtuigd? Heeft u een idee of suggestie? Heeft u een vraag? naam organisatie e-mail Ruimtelijke Planning² - PAC Zuid - Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent 09 267 75 61 - ruimtelijke.planning@oost-vlaanderen.be Ruimtelijke Planning 2 Sylvie Dewart