ACHTERGRONDEN EINDE VIJFJARIG AMSTELVEENSE SCHOLENPROJECT ONTMOETEN EN (HER)DENKEN Inhoud 1. Doelen van het scholenproject... 1 2. Doelstelling nieuwe stichting Ontmoeten en (Her)denken (22 jan. 2018) gericht op ontmoetingsonderwijs... 2 3. Doelstelling vanuit de Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië Amstelveen (Indië-herdenking) gericht op ontmoetingsonderwijs en mondiale benadering van de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen/ Nederland, Nederlands- Indië gerelateerd aan actuele oorlogen (Syrië) = 1WO2... 3 4. Conclusie:... 3 5. Resultaten... 3 6. Toekomst... 4 1. Doelen van het scholenproject De gemeente Amstelveen was in 2013 initiatiefnemer om het scholenproject Ontmoeten & (Her)denken als vrijwilligersproject voor wat betreft de onkosten te sponsoren. Vanwege het succes en de aansluiting bij de beleidsplannen deden de schoolbesturen Amstelwijs (openbaar onderwijs) en Amstelland (Bijzonder onderwijs) tot en met 2018 mee. De doelen die vanuit de gemeente gesteld werden waren: - Doel: het stimuleren van de betrokken zelfredzaamheid van de leerlingen (gemeentelijke brief 7 augustus 2013) Uit gemeentelijke brief 11 juli 2014: - Verdere deskundigheidsbevordering van het vrijwilligersteam - De inhoudelijke uitbreiding van de lessen (er werden 6 nieuwe lessen ontwikkeld en gegeven met o.a. oorlogsslachtoffers uit Amstelveen, vluchtelingen in relatie tot de actie Een Tas voor Aleppo, aanvullende lessen t.b.v. lesbus Wereldexpress en speurtocht wo2 Elsrijk) - Het betrekken van nog eens drie scholen (er deden totaal 12 à 15 scholen mee) Door financieel gemeenteambtenaar dhr. Betjes (2017) wilde i.v.m. de nota `Mensen maken Amstelveen graag een focus op: `het vergroten van het historisch besef van Amstelveners en vooral de jeugd vooral in relatie tot de 2e wereldoorlog en met elkaar daarover in gesprek te komen.
Begin 2018 hebben de schoolbesturen Amstelwijs en Amstelland gevraagd om te focussen op de organisatie van de Tas voor Aleppo (eind 2017) en de Vierde Ontmoetings- en (Her)denkingsdag (op 5 juli 2018). Als projectleider heeft Edu Dumasy samen met het vrijwilligersteam het bovenstaande als uitgangspunt genomen van de te ontwikkelen activiteiten. Medio 2017 werd bekend dat burgemeester Mirjam van `t Veld die het scholenproject steeds een warm hart toedroeg, zou vertrekken. Zij sprak de wens uit dat ook na haar vertrek (september 2017) het scholenproject zou worden voortgezet en de resultaten geborgd en geprofessionaliseerd zouden worden zodat er ook een landelijke uitstraling zou komen. Daartoe zou een nieuwe stichting Ontmoeten & (Her)denken door de gemeente worden opgericht. Dhr. Marcel Jansen, voorzitter van Platform C waaronder de muziekschool, de volksuniversiteit en de kunstuitleen valt, werd gevraagd daarvoor tijdelijk voorzitter te worden en daarin stemde hij toe in januari 201. Echter in februari 2018 was de nieuwe stichting nog niet opgericht. Bovendien ontbrak bij de vier personen van deze Stichting-in-oprichting expertise op het gebied van Herdenken en de Geschiedenis van Amstelveen m.n. gerelateerd aan de Tweede Wereldoorlog. Kandidaten o.a. voorgesteld door de vertrekkende burgemeester uit Stichtse Vecht werden afgewezen. Uiteindelijk werd eindelijk op 22 januari 2018 de doelstelling van de nieuwe stichting gepresenteerd die afweek van de gemaakte afspraken met de burgemeester èn de gemeente. 2. Doelstelling nieuwe stichting Ontmoeten en (Her)denken (22 jan. 2018) gericht op ontmoetingsonderwijs Deze doelstelling uit de conceptacte van de nieuwe stichting 22 januari 2018 luidde aldus: De stichting heeft als doel: te bevorderen dat jongeren, met name scholieren, in Amstelveen ontmoetingen aangaan met mensen uit verschillende sociale groepen, In het bijzonder kwetsbare groepen, zij een zelfstandige denkkracht over Duurzaam Samenleven ontwikkelen en leren omgaan met onze democratische vrijheden Waarvoor in het bijzonder in de Tweede Wereldoorlog is gestreden. Deze doelstelling gericht op Ontmoetingsonderwijs was dus niet conform de afspraken met de vertrokken burgemeester Mirjam in `t Veld die opgevolgd werd door interimburgemeester B. Eenhoorn. De Tweede Wereldoorlog en de geschiedenis van Amstelveen in relatie tot de leefwereld van de leerlingen ontbraken. Daarop hebben de voorzitter van de Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië en projectleider Edu Dumasy de doelstelling herformuleerd waarin zowel recht wordt gedaan aan het Ontmoetings- als aan het Herdenkingsaspect. Immers, dit waren de doelen van het Scholenproject Ontmoeten en (Her)denken zoals die in de pilotperiode (2013 t/m 2018) in opdracht van de gemeente Amstelveen en de schoolbesturen Amstelland en Amstelwijs werden gerealiseerd:
3. Doelstelling vanuit de Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië Amstelveen (Indië-herdenking) gericht op ontmoetingsonderwijs en mondiale benadering van de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen/ Nederland, Nederlands- Indië gerelateerd aan actuele oorlogen (Syrië) = 1WO2 Clemens Bouwens voorzitter van de Stichting ter Herdenking van de Gevallenen en slachtoffers van Nederlands-Indië formuleerde de nieuwe doelstelling als volgt: De stichting heeft als doel om een onderwijsprogramma voor lokale burgerschapsvorming te ontwikkelen om de Betrokken Zelfredzaamheid van de scholieren te stimuleren. Dat wil ze bereiken door in samenwerking met lokale en landelijke organisaties: 1. Ontmoetingen aan te gaan met mensen uit verschillende sociale groepen in het bijzonder kwetsbare groepen 2. Het herdenken van oorlogsgebeurtenissen en de daarbij gevallen slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog in Nederland en het voormalige Nederlands-Indië met de nasleep daarvan om daarmee het historisch besef van hun eigen leefwereld te vergroten en het leren omgaan met onze democratische vrijheden. 4. Conclusie: De nieuwe stichting wilde de geherformuleerde doelstelling niet accepteren en daarop heeft de projectleider Edu Dumasy zijn vertrouwen opgezegd. Het stichtingsbestuur heeft daarop het misukken van de oprichting op onjuiste gronden de schoolbesturen hiervan in kennis gestel, namelijk: onjuist was de formulering van de focus, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur en de projectleider en de wijze waarop projectgelden moeten worden verdeeld. Deze laatste drie argumenten waren onjuist alleen het verschil in visie was juist. Voor de schoolbesturen Amstelland en Amstelwijs was het opzeggen van het vertrouwen in het nieuwe Stichtingsbestuur door projectleider Edu Dumasy helaas aanleiding om de samenwerking niet verder te continueren. Op 31 oktober 2018 was er een gesprek met de gemeente Amstelveen waarin gesteld werd dat nu de schoolbesturen niet verder wilden deelnemen aanleiding is om het scholenproject nier verder te sponsoren. Na vijf pilotjaren is het scholenproject Ontmoeten en (Her)denken gericht op lokale burgerschapsvorming in Amstelveen tot een voorlopig einde gekomen 5. Resultaten Daarmee komt er een einde aan de volgende resultaten: Er zijn door externen en door interne scholingen zo n 60 vrijwilligers in de loop der jaren getraind waarvan er op 5 juli 2018 40 hebben meegedaan om de 4 de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag te realiseren via 18 hotspots in de Urbanuskerk van Bovenkerk. Er zijn nieuwe lessen ontwikkeld met nieuwe gastdocenten o.a. ooggetuigen van de oorlog in
Amstelveen en dit gebeurde met 10 Amstelveense basisscholen verdeeld over openbaar en bijzonder onderwijs. De jaarlijkse Ontmoetings- en (Her)denkingsdag zal nu niet meer worden georganiseerd gericht op het ontmoeten van religies en levensbeschouwingen die in 2018 op 5 juli in de (afgebrande) Urbanuskerk heeft plaatsgevonden en in 2019 in de Paaskerk is beoogd. De volgende ontwikkelfase om naast de drie behandelde monotheïstische religies ook esoterische levensbeschouwingen (taoïsme, theosofie en vrijmetselarij) met bezoek een tempel aan de orde te stellen zullen geen doorgang meer vinden. Ook de adoptie van Indisch Monument door basisschool de Cirkel zal naar verwachting beëindigd worden. Verder komt er een einde aan de herdenkingsactiviteiten gewijd aan de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen (gastdocenten overlevenden/ nabestaanden bombardementen in Amstelveen speurtochten Elsrijk en Randwijck) en Nederlands-Indië (gastdocenten). 6. Toekomst We zullen ons nu met de groep vrijwilligers en de samenwerkende organisaties (Amstelveen Oranje, Stichting Dialooginactie, Vereniging Historisch Amstelveen, Crashmuseum, Keep Them Rolling, Stadsdorpen Elsrijk en Randwijck) nu de mogelijkheden nagaan om de regionale samenwerking met Amsterdam en Stichtse Vecht voort te zetten. Zo is er op 16 oktober 2018 i.s.m. de Stichting Dialooginactie met onze vrijwilligers voor het eerst een herdenking gehouden bij het Monument Indië-Nederland (oude Van Heutszmonument). Ook zijn er plannen om esoterische lessen te ontwikkelen m.b.t. taoïsme, theosofie en vrijmetselarij. Zo zal de vrijmetselaarstempel in de Vondelstraat met leerlingen van het Amsterdams lyceum te bezoeken om zodoende lessen over esoterische levensbeschouwingen te ontwikkelen. Op deze manier proberen we de Amstelveense resultaten te borgen en deze uit te werken tot lesbrieven waar ook Amstelveense scholen in basis- en voortgezet onderwijs baat bij zullen hebben. Het kernthema blijft echter aandacht vragen voor de oorlogsgebeurtenissen in Nederlands-Indië en de nasleep daarvan met daaraan gekoppelde thema s zoals discriminatie en slavernij. Wij zijn ervan overtuigd om Duurzaam Samenleven in een veelkleurige Amstelveen (134 culturen) te bevorderen wij de schooljeugd vertrouwd moeten maken met voornoemde thema s ook als het schaduwkanten van onze vaderlandse geschiedenis betreft. Dit moet dan wel ingebed zijn in een programma voor Lokale Burgerschapsvorming zodat de leefwereld van de leerlingen betekenis krijgt en van daaruit de wereld verder verkend kan worden. Nu we landelijk gaan werken zal ook het logo van het scholenproject worden veranderd. Uitgangspunt is een gestileerde wereldbol doorsneden door de tekst Ontmoeten & (Her)denken. Op de noordelijk helft ligt Nederland en op het zuidelijke halfrond Indonesië. Het gehele figuur wordt omkaderd door zowel een spreek- als een denkballon om het doel van de Betrokken zelfredzaamheid te realiseren.