Informatie leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' 5 juli 2018
|
|
- Albert van den Pol
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 Informatie leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' 5 juli 2018 (concept) Versie
2 2 Inhoudsopgave: Inleiding Leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' Achtergronden Overzicht religies, oosterse geloofstradities en levensbeschouwingen Doelen morgenprogramma Ontmoetings- en (Her)denkingsdag: Kerndoelen Kader Uitvoering Evaluaties Burgerschapsvorming Denkschema s Werkvormen Routeboekje Organisatie Betrokken Personen / vrijwilligers Samenwerkende organisaties Ondersteuning: Scholen en leerlingen... 17
3 3 Inleiding Deze docentenhandleiding hoort bij het heemkundige leerarrangement Ontmoetings- en (Her)denkingsdag eindigend met het educatief evenement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag'. Deze wordt op 5 juli 2018 voor de vierde keer vanaf 2014 jaarlijks gehouden met telkens drie verschillende basisscholen. Deze werd voorbereid op 21 maart door de leerkrachten van de Westwijzer Peter Heida, Naomi Braster en projectleider van het scholenproject Edu Dumasy een bezoek aan: - Urbanuskerk met Eugéne Brussee en Edwin Barendsen - Keep them Rolling: Leo Kattevilder. De praktische uitvoering ligt in handen van een organisatiecomité bestaande uit Edu Dumasy, Reinout Spaink en Riek Jansen. Daarnaast zijn er nog organisaties en een 15-tal vrijwilligers die bijdragen aan de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag (zie pag. 14) Naast deze docentenhandleiding met achtergronden van het leerarrangement is er nog een praktische handleiding over het onderwijsprogramma met een uitwerking van de hotspots en een routeboekje voor de leerlingen. Na afloop wordt nog een draaiboek gemaakt zodat de scholen het de komende jaren zo zelfstandig mogelijk kunnen uitvoeren. De schoolbesturen Amstelland en Amstelwijs ondersteunen in 2018 deze activiteit en de vierde fase van de Tas voor Aleppo eind Hopelijk zal de gemeente Amstelveen de scholen hierin volgen zodat ook de historische projecten zoals speurtochten verder geborgd zullen worden als resultaten van de pilotperiode 2013 t/m Edu Dumasy, projectleider scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken
4 4 1 Leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' 1.1 Achtergronden De Ontmoetings- en (Her)denkingsdag is ontstaan als een alternatieve herdenking voor de Amstelveense jeugd waarbij zowel aan de gebeurtenissen en de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Nederland als in Nederlands-Indië aandacht wordt besteed. Vandaar dat op een doordeweekse schooldag ergens tussen 4 mei (overgave van de Duitse nazi-bezetters) en 15 augustus (overgave Japanse bezetters) sinds 2013 deze Ontmoetings- en (Her)denkingsdag met steeds drie wisselende scholen uit verschillende Amstelveense wijken wordt georganiseerd. De jaarlijkse Ontmoetings- en (Her)denkingsdag is een kernactiviteit van het lokale burgerschapsvormingsprogramma zoals van 2013 t/m 2017 is ontwikkeld met 12 basisscholen in het kader van het scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken. Algemeen doel scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken als lokale burgerschapsvorming: De doelstelling van het gehele onderwijsprogramma is het stimuleren van de Betrokken zelfredzaamheid van de leerling om vanuit zijn vertrouwde leefomgeving de wereld verder te verkennen. In voorgaande lessen van de eigen schoolmethode en het voorprogramma van deze dag wordt daaraan vooral theoretische inhoud aan gegeven en gastdocenten met hun persoonlijke verhalen aan het woord gelaten. Op de jaarlijkse Ontmoetings- en (Her)denkingsdag is dat vooral praktisch waarbij nieuwe kennis en ervaringen worden opgedaan (co-creatie). Subdoelen: historisch besef vergroten van de leerlingen in relatie tot de religies en levensbeschouwingen in Amstelveen en de Tweede Wereldoorlog in het bijzonder - ontmoeten van monotheïstische religies en andere levensbeschouwingen met vertegenwoordigers uit de regio Amstelveen - kennis van de belangrijkste monotheïstische feestdagen - ontmoeten van oorlogsgetuigen / slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog en nu (Syrië) en ervaren van het oorlogsleed in de Tweede Wereldoorlog en nu als gevolg van discriminatie - inzicht in hoe in de Tweede Wereldoorlog gestreden werd voor onze vrijheid - het leren waarderen van onze democratische verworvenheden om daarmee tot Duurzaam Samenleven te komen - Discriminatie en Duurzaam Samenleven kunnen relateren aan je eigen dagelijks leven zoals pestgedrag en het ontmoeten van mensen uit kwetsbare groepen. Toelichting De vertrouwde leefomgeving is het gebedshuis de Urbanuskerk van Bovenkerk en het Broersepark met zijn twee herdenkingsmonumenten. Op deze dag gaat het naast de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog wereldwijd ook over de betrokkenheid en ontmoetingen met vertegenwoordigers van geestelijke stromingen. `S morgens vooral de monotheïstische religieuze tradities en in de middag oosterse en esoterische levensbeschouwingen.
5 5 Het onderwijsprogramma `Ontmoeten- en (Her)denken heeft tot doel om een programma voor lokale burgerschapsvorming als doorlopende leerlijn voor de groepen 7 en 8 te ontwikkelen om daarmee de Betrokken Zelfredzaamheid van de scholieren te stimuleren. Op deze Ontmoetings- en (Her)denkingsdag staat vooral het ontmoeten van mensen uit kwetsbare (vluchtelingen) en religieuze groepen centraal en het herdenken van de Tweede Wereldoorlog en actuele oorlogen (1WO2). Op deze manier willen we dat de leerlingen nieuwe kennis en ervaringen opdoen (co-creatie) als verdieping van de lesstof in hun eigen schoolmethode en het voorprogramma van deze dag. Bij Ontmoeten denken we vooral aan het verleden, heden en toekomst in relatie tot het Duurzaam Samenleven van Amstelveners in een steeds kleurrijker wordende Amstelveense samenleving met zijn 130 culturen. Daarom richten we ons op ontmoetingen met mensen uit religieuze en levensbeschouwelijke groepen en oorlogsgetroffenen uit de Tweede Wereldoorlog en een actuele oorlog zoals die in Syrië. 1.2 Overzicht religies, oosterse geloofstradities en levensbeschouwingen Op basis van het jaarlijkse overzicht in de digitale stadsgids van de gemeente Amstelveen van de lokale religies en levensbeschouwingen hebben we de volgende geselecteerd: Oosterse geloofstradities: - Hindoeïsme: door contact met de kracht in jezelf (Brahman) heb je contact met de kracht in het heelal (Brahmaan) - Boeddhisme: mediteren om hogere (bewustzijns)ervaringen te bereiken - Taoïsme: yin yang en eenheid van tegenstellingen door middenweg te bewandelen en trainen van beheerste bewegingen Geloof in één God: monotheïsme
6 6 - Jodendom: eren van Jahweh via Tenach - Christendom: eren van God via de Bijbel (filosoof: Ignatius van Loyola) - Islam: eren van Allah via de Koran Als levensbeschouwing gericht op zelfstandig denken / het innerlijk licht (passie) laten ontbrangen - Humanisme: mensenrechten realiseren (filosoof: Erasmus en Spinoza) - Vrijmetselarij: een goed mens worden door zelfkennis. - Theosofie 1.3 Doelen morgenprogramma Ontmoetings- en (Her)denkingsdag: Algemeen: Het doel van de Ontmoetings- en Herdenkingsdag is het Ontmoeten en het nadenken over mensen uit verschillende kwetsbare, religieuze en etnische groepen tegen de achtergrond van het Herdenken van de slachtoffers en gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen en Azië / Nederlands-Indië. Subdoelen: De leerlingen: De leerlingen krijgen inzicht in de belangrijkste monotheïstische geloofstradities in Amstelveen: Jodendom, christendom en islam. De leerlingen verplaatsen zich in het leven van Amstelveners tijdens de Tweede Wereldoorlog door kennis te nemen van de belangrijkste gebeurtenissen. - verwerven kennis over de Urbanuskerk als gebouw, van de katholieke geloofsgemeenschap in bovenkerk en de belangrijkste christelijke feestdagen: kerstfeest, Pasen (Goede vrijdag) en Pinksteren. - verdiepen zich in enkele rituelen van de drie monotheïstische geloofstradities: Jodendom, christendom en islam. - De leerlingen ontmoeten oorlogsgetuigen en krijgen inzicht in enkele gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen zoals bombardementen en de bevrijding door geallieerde troepen Kerndoelen Voornoemde doelen van het scholenproject sluiten aan bij de kerndoelen van wereldoriëntatie enz.
7 7 Daarbij betreft het de volgende selectie van kerndoelen: 37 De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. Thema s: + aandacht voor kernwaarden (democratische vrijheden), waarden in relatie tot duurzaamheid en overzicht interreligieuze waarden zoals die tot uitdrukking komt in gebedshuizen, rituelen en andere geloofspraktijken. We richten ons daarbij op de drie monotheïstische religies Jodendom, christendom (katholicisme), en islam. 35 De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. Thema s: + Zelfredzaamheid in de zin van Betrokken Zelfredzaamheid met mensen, gebeurtenissen en objecten in de eigen leefomgeving. De leerlingen verplaatsen zich op de fiets als verkeersdeelnemer van de Urbanuskerk naar het Broersepark. 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Thema s: De leerlingen voeren bepaalde kunstvormen uit (tekeningen enz.) gerelateerd aan de Tweede Wereldoorlog en religies. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Thema s: Samenwerken met elkaar in duo s en groepen en bespreken van opdrachten in relatie tot `Ontmoeten- en (Her)denken. Dit heeft ook met Betrokken Zelfredzaamheid te maken. 56. De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Thema s: Aandacht voor de geschiedenis in het algemeen van Amstelveen gerelateerd aan de Urbanuskerk als monument en de twee herdenkingsmonumenten in het Broersepark. 1.4 Kader Deze dag is een van de kernactiviteiten van het scholenproject en is uitgewerkt in een van de zes leerarrangementen als vorm van lokale burgerschapsvorming. Het past binnen de mee praktijkgerichte doelstelling van het scholenproject dat sinds 2010 als zelfstandig scholenproject fungeerde en samenwerkt met de verwante Stichting Dialoog-in-Actie in Amsterdam. De inhoudelijke invulling van de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag is als pilotproject in de periode 2013 t/m 2017 een initiatief van de Stichting ter Herdenking van de Gevallenen en slachtoffers van Nederlands-Indië Amstelveen, namelijk gericht op het: Ontmoeten van kwetsbare groepen en andere gemeenschappen uit hun Amstelveense leefwereld om discriminatie te voorkomen en ze beter te leren kennen Herdenken van historische gebeurtenissen met name uit de Tweede Wereldoorlog vanuit een mondiale benadering (1WO2) om via persoonlijke verhalen en beelden onze democratische
8 8 verworvenheden en Vrijheid als moreel ijkpunt te nemen. (Motto: vanuit de lessen van het verleden vieren van vrijheid) Op 5 juli 2018 zal de vierde 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' plaats vinden in het kader van het zesde gelijknamige leerarrangement. Het maakt deel uit van een doorlopende leerlijn lokale burgerschapsvorming die we opbouwen voor de groepen 7 en 8 van de basisschool en later de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Elke school maakt uit de zes leerarrangementen een eigen keuze afhankelijke van de eigen methode van wereldoriëntatie enz., beschikbare tijd en mogelijkheden zijn eigen leeractiviteiten. Alleen voor de jaarlijkse Ontmoetings- en (Her)denkingsdag worden drie scholen met hun bovenbouwklassen uit steeds wisselende wijken benaderd in een wisselend gebedshuis. Daarbij zijn openbaar en bijzonder onderwijs steeds evenredig vertegenwoordigd omdat de schoolbesturen Amstelland en Amstelwijs dit ondersteunen. 1.5 Uitvoering Het programma van 2018 is gebaseerd op de drie eerdere ervaringen van de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag sinds Op basis van evaluaties zijn een aantal verbeteringen aangebracht om de kwaliteit van de leerervaringen van de leerlingen te vergroten. Anders dan in voorgaande jaren proberen we het zodanig voor te bereiden dat de scholen het zo zelfstandig mogelijk kunnen uitvoeren zodat medewerkers van het scholenproject daarin zo weinig mogelijk inbreng hebben. Een ontwikkelgroep van 5 docenten van de schoolbesturen Amstelland en Amstelwijs danken daarin mee. Zo kan het de komende jaren gemakkelijk door de scholen herhaald worden waarbij de externe inbreng beperkt blijft zoals bij de Tas voor Aleppo eind We hadden bij de uitwerking in dit document willen uitgaan van het meest ideale onderwijsprogramma van het voor- en het naprogramma bij de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag. Maar doordat ook de gemeente in dit scholenproject meewerkt en het nieuwe College van B&W eind juni nog niet geen beleid had gemaakt m.b.t `historisch besef, beperken we ons tot een eigen voorbereidingsprogramma van de docenten met eventuele gastdocenten die de oorlog in Amstelveen of Nederlands-Indië hebben meegemaakt. We hopen later nog te werken aan deze kant-klare lesvoorbereidingen om zo het werk van de leerkrachten te verlichten. Voorbereiding De activiteiten van de deelnemende scholen beperken zich tot een voorbespreking, het uitvoeren van de lesbrieven en een muziekles met het aanleren van de Herdenkingsrap op basis van de eigen brieven / raps van de leerlingen. Voor uitvoering van deze herdenkingsrap in de Kruiskerk in 2016 zie: Video t.b.v. oefenen van de rap door de Willem Alexanderschool:
9 9 De school zorgt voor eigen vervoer en begeleiding van volwassenen bij het fietsen naar de locatieplekken. Ook dienen de scholen toestemming van de ouders te hebben foto s en films te maken met mogelijk de aanwezigheid van RTVamstelveen. In de pilotperiode 2013 t/m 2017 werd in samenwerking met twaalf Amstelveense basisscholen het scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken uitgevoerd dat heeft geleid tot tien educatieve evenementen. Een van die leerarrangementen betreft `leren van de Tweede Wereldoorlog eindigend in de jaarlijkse 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' in het Broersepark in een roulerend gebedshuis, in 2018 gepland in de Urbanuskerk van Bovenkerk op donderdag 5 juli. Zie voor doelstellingen en uitgangspunten: Evaluaties Uit de evaluaties van voorgaande jaren blijkt dat de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag waarbij het ontmoeten van kwetsbare groepen, religieuze voorgangers, oorlogsgetuigen en leerlingen van andere scholen een goed concept is om informatie over de monotheïstische religies en de Tweede Wereldoorlog over te brengen. Duurzaam Samenleven en historisch besef van de eigen leefomgeving gaan zo hand-in-hand. Wat erg succesvol was waren de oefeningen in de lesbus Wereldexpress van het Indisch Herinneringscentrum die drie jaar in Amstelveen heeft gestaan. We kunnen voor een tussenvorm kiezen en met kleine groepen werken waarbij er inleiders zijn die korte informatie geven. De leerlingen maakten daarbij in kleine groepjes korte opdrachten met gebruikmaking van een routeboekje. Dit concept willen we ook toepassen tijdens de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag. Zie:
10 10 De volgende praktische problemen deden zich in het verleden voor en zijn verholpen: Onderwijskundig: - De leerlingen waren te passief, te weinig interactieve werkvormen - geen opdrachtenboekje voor de leerlingen; is er nu wel - Voorbereiding in de klas was wisselend. Er waren geen standaardlessen die aansloten bij het programma van de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag - Het aanleren van de rapliederen werd door een externe gedaan. Er werd niet altijd gerapt maar soms geschreven in de vorm van een brief. Als de leerkracht het zelf moet doen moet er wel voorbeeldmateriaal zijn bijv. instructievideo s en lesbrief. Praktisch: - toilettenbezoek: gebeurt nu bij de Jeu de Boulesvereniging Urbanuskerk - de groepen waren te groot: nu beperkt tot ongeveer 10 leerlingen - interreligieuze dienst duurde te lang; tijd wordt nu beter bewaakt bovendien kunnen de religieuze voorgangers hun verhaal kwijt bij de hotspots daarna. - Pauze duurde te kort bij overstap naar Broersepark: kwartier uitgebreid ook i.v.m. fietstocht van Urbanuskerk naar Broersepark (15 min.). Pauze nu: u. - het bezoek in gebedshuis duurde te lang als eerst het Broersepark werd gedaan; beter eerst gebedshuis in de morgen. Dan kunnen de kramen ook op tijd door gemeentewerkers worden geplaatst Burgerschapsvorming De Ontmoetings- en (Her)denkingsdag is een vorm van lokale burgerschapsvorming. Wat betekent dit? Lokale burgerschapsvorming als 21ste -eeuwse vaardigheid betekent voor ons de vorming van een weldenkend, kritisch betrokken burger waarvoor de school een oefenplaats is. De leefomgeving van de leerlingen is daarbij startpunt heeft zodat die betekenis krijgt en van waaruit de wereld verder wordt verkend. Het tegengaan van discriminatie en het stimuleren van Duurzaam Samenleven om de Betrokken Zelfredzaamheid van de leerlingen te vergroten zijn daarbij de belangrijkste doelen. De Tweede wereldoorlog in Amstelveen en elders in de wereld gerelateerd aan actuele oorlogen vinden we belangrijk om daaruit lessen te trekken uit het verleden voor de toekomst (1WO2 concept). Daarvoor willen we dat de leerlingen zelfstandig leren nadenken en beleven van oorlogsleed en dilemma s waar de bevolking in oorlogssituaties mee te maken kunnen hebben. Op deze wijze hopen we dat de leerlingen vanuit dit historisch besef leren omgaan met onze democratische vrijheden daarbij startend in hun eigen leefwereld. Vandaar dat Ontmoeten & (Her)denken primair een programma voor lokale burgerschapsvorming is. Dat willen we in dit heemkundig leerarrangement bereiken door aandacht te schenken aan:
11 11 - Amstelveen (Nieuwer-Amstel) kent een rijk religieus verleden waar het katholicisme, het protestantisme (Nederlandse hervormde kerk en gereformeerden), het jodendom en de islam die allemaal hun voetsporen hebben achtergelaten die allen hun sporen hebben nagelaten in de vorm van tradities (bijv. Sint maartenfeest), gebouwen, (herdenkings)monumenten en gebedshuizen. - In de Tweede Wereldoorlog werden vooral Joodse inwoners slachtoffers van discriminatie en vervolging. Er werden zo n 200 Joodse inwoners uit het toenmalige Nieuwer-Amstel gedeporteerd waarbij de oude sjoel aan de Randwijcklaan 13 het verzamelpunt was Denkschema s Overzicht van thema s De volgende thema s zijn verwerkt in de opdrachten van de leerlingen:
12 Duurzaamheidsladder en conflictladder Onderstaande schema s kunnen verwerkt worden in de inhoud van het onderwijsprogramma vooraf en in de opdrachten van de leerlingen bij de hotspots: Ontmoeten van religies en levensbeschouwingen In het morgenprogramma krijgen de drie monotheïstische godsdiensten aandacht in een interreligieuze ontmoeting. In het middagprogramma ook zoveel mogelijk de andere religies / levensbeschouwingen als cultuurverschijnsel zodat de leerlingen het enigszins kunnen plaatsen. Er is ook een overzicht van alle georganiseerde religies en levensbeschouwingen in Amstelveen.
13 Werkvormen Op basis van de vorige evaluaties kiezen we voor een morgenprogramma waarbij interreligieusiteit tussen de monotheïstische religies en het zelfstandig en creatief nadenken over de Tweede Wereldoorlog centraal staan via eigen rapteksten. Zo hebben we lering getrokken uit: - de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag van 2016 waaraan 232 groep acht leerlingen meededen en de groepen te groot waren om bij de verschillende hotspots de leerervaringen optimaal te maken - de lesbus Wereldexpress waarin we met korte circuitopdrachten werkten (maximaal 1 ½ uur) en de leerlingen in koppels een opdrachtenboekje invulden. Deze bus is er niet meer maar we willen deze werkvorm in 2018 proberen toe te passen waarbij de leerlingen daadwerkelijk in dialoog kunnen gaan met ooggetuigen of hun nabestaanden van de Tweede Wereldoorlog en representanten van religies en levensbeschouwingen. Beide onderwijsprogramma s met hun werkvormen werden goed geëvalueerd. Vandaar dat we deze in 2018 combineren. Zo zijn er ongeveer 20 hotspots circuitopdrachten met elk 3 à 5 opdrachten. Er zijn 2 plenaire bijeenkomsten: interreligieuze bijeenkomst en gezamenlijk rappen en in de middag opening / afsluiting met vlagceremonie. Bij elk van de 20 hotspots doen twee leerlingen gezamenlijk 3 à 4 opdrachten in de vorm van korte circuitopdrachten. Op deze manier combineren we het circuitmodel van de lesbus Wereldexpress en de vorige programma s van de Ontmoetings- en (Her)denkingsdagen met elkaar. In koppels doen de leerlingen dan het circuit op 3 locaties: de Urbanuskerk, Keep Them Rolling. 1.6 Routeboekje Elke leerling krijgt een routeboekje met opdrachten voor de hotspots in de Urbanuskerk, bij Keep Them Rolling en het Broersepark. Dit routeboekje wordt in de Urbanuskerk uitgedeeld voor elke leerling en daarna weer ingenomen door de leerkracht. De leerlingen kunnen de tekst van de herdenkingsrap in het routeboekje noteren en eventueel mee naar huis nemen. Het routeboekje bevat uitsluitend opdrachten met meerkeuzeantwoorden die ze met de uitgereikte potloden weer kunnen beschrijven. (potloden daarna weer inleveren). Deze informatie kan op school worden doorgenomen in het voorprogramma en dient tevens om de leerlingen voor te bereiden op de aanstaande Ontmoetings- en (Her)denkingsdag van 5 juli.
14 Organisatie Betrokken Personen / vrijwilligers Organisatie: Edu Dumasy (projectleider) bijgestaan door vrijwilligers Reinout Spaink en Riek Jansen en de ontwikkelgroep van 5 leerkrachten: Naomi Braster, Peter Heida (Westwijzer) en mogelijk Astrid Bodenstaff (Linde). De leerkrachten Inge Smits en Huib de Moor houden zich in eerste instantie bezig met de leskisten. Daarnaast zijn er bij de uitvoering nog zo n 15 vrijwilligers beschikbaar.? Joodse vertegenwoordiger (rabbijn Ten Brink zoekt wegens vakantieverplichtingen een rabbijn in opleiding. Mohammed Akkari Islamitische vertegenwoordiger / Syrische vluchteling Yukari Tangena Japanse vrouw die Nederlands spreekt en zich inzet voor verzoening tussen Nederland en Japan. Barlag Le0 Vereniging Historisch Amstelveen Barendsen Edwin Koster Urbanuskerk Benders Mart Onderzoeker Tweede Wereldoorlog in Amstelveen / Open Joodse huizendagen Betgem Paul Onderzoeker Tweede Wereldoorlog in Amstelveen zie: Brouwer Annemieke Vereniging Historisch Amstelveen Brussee Eugéne Pastor Urbanuskerk Bovenkerk Bulk Anneke Vereniging Historisch Amstelveen Couturier Will Overlevende bombardement Charlotte de Montpensierlaan Diazoni Ard Indië-herdenking Amstelveen en andere bestuursleden Indiëmonument Dumasy Edu Coördinator / Projectleider scholenproject Ontmoetings- en (Her)denkingsdag Querido Ellen Indiëherdenking Stichtse Vecht Geert Paulides Crashmuseum Aalsmeer i.v.m. codeapparaat Goris René Vertegenwoordiger Taoïsme Haas Fokko de Medewerker Crashmuseum Aalsmeer Heemskerk Jetty Overlevende Japans concentratiekamp. Schreef het boek `Indisch kind Ishaja Farida Indonesische moslima Jansen Riek Organisatie Ontmoetings- en (Her)denkingsdag Jongejan Joke Stichting Dialoog-in-Actie Kanho Karam Vluchtelingen / Syrische comité en andere vluchtelingen Dumasy Karin Indië-herdenking Amstelveen / scholenproject Kattevilder Leo Eigenaar voertuigen Keep them Rolling Kooij Hugo van der Kuiper Frank Voorzitter Amstelveen Oranje Lindeman Guus Vereniging Historisch Amstelveen Meulders Thea Slachtoffer Japans concentratiekamp Mellegers Jan-Jaap Vereniging Historisch Amstelveen Amstelveen Oranje i.v.m. kraam voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog
15 15 Nooij Ria de Woont in huis Rodenburghlaan van Jan van Hulst met vroeger Joodse onderduikers. Zie boek Man van Tsinegolde Otten Bram Jeu de boulesvereniging i.v.m. toiletten. Naam vrijwilliger wordt nog bekend gemaakt Pierens Juliette Onderzoeker Tweede Wereldoorlog in Amstelveen Querido Ellen Indië-herdenking Stichtse Vecht Spaink Reinout Organisatie Ontmoetings- en (Her)denkingsdag Suzuki- Tangena Yukari Japanse die pleit voor verzoening: Stichting Dialoog Nederland Japan Indonesië Valk Nora Slachtoffer Japanse concentratiekamp Veeneman Rob Overlevende bombardement Charlotte de Montpensierlaan Witte Ed de Woont in huis Rodenburghlaan van Jan van Hulst met vroeger Joodse onderduikers. Zie boek Man van Tsinegolde Wijnands Gert-Jan Stichting Dialoog-in-Actie Er worden foto s en films gemaakt en mogelijk is RTVAmstelveen / Jeugdjournaal aanwezig. De scholen verwittigen zelf de ouders en vragen toestemming aan leerlingen. Mocht het dermate slecht weer zijn dan kunnen we denken aan een uitstel van een week later. Maar bij lichte regen laten we het programma gewoon doorgaan. Daarvoor krijgen de scholen 2 dagen van tevoren nog een bericht Samenwerkende organisaties Edu Dumasy die vanaf 1 aug initiatiefnemer en projectleider was werkt samen met grote groep - vrijwilligers waaronder Reinout Spaink (pedagoog) en Riek Jansen (psycholoog) die hand- en spandiensten verrichten en meedenken bij de voorbereiding. De Herdenkingsorganisaties: - Amstelveen Oranje (Hugo van der Kooij logistieke ondersteuning en contacten met de gemeente) - Stichting ter Herdenking van de Gevallenen en slachtoffers van Nederlands-Indië en hun vriendenkring die formeel verantwoordelijk was in de periode 1 aug t/m 1 aug (oudvoorzitter Ard Diazoni zal de vlag hijsen bij de opening)
16 16 Organisatie vanuit de Urbanuskerk: pastor Eugéne Brussee en Edwin Barentsen. Organisatie vanuit Keep them Rolling in de Noordammerweg 32: Leo Kattevilder die eind juli deze locatie zal verlaten. Onderzoeksgroep Tweede Wereldoorlog Amstelveen Deze groep doet onderzoek naar de achtergronden van de Tweede Wereldoorlog aan de hand van het archief van Tini Visser (Jaren van Verduistering). Deze kennis wordt in de opdrachten van de leerling geïntegreerd. Organisatie Broersepark: Edu Dumasy (vrijwilligers) en logistiek Hugo van der Kooij (Amstelveen Oranje / gemeente) en Jeu de Boule vereniging de Bulderbaan (i.v.m. toilet). 1 Overzicht van betrokken locaties Vluchtelingen organisatie Syrische comité Bij de vorige dag waren 5 vluchtelingen actief in het Broersepark. Mogelijk dat we een beroep kunnen doen op weer andere vluchtelingen o.a. in de kerk t.b.v. het islamitisch gebed. Vereniging Historisch Amstelveen Sinds het begin staan ze met een kraam in het Broersepark om te vertellen over de Tweede Wereldoorlog. Sjoelgroep Randwijcklaan / Open Joodse dagen Er is een nieuwe groep van vrijwilligers van ongeveer 10 personen ontstaan die zich sterk hebben gemaakt voor behoud van de oude sjoel aan de Randwijcklaan 13. De gemeente heeft dit gebouw inmiddels opgekocht. Nu zet de groep zich in voor het concept Museum-zonder-muren waar de oude sjoel deel van uitmaakt m.b.t. zijn educatieve functie. Ook zijn er mensen zoals Mart benders en Paul Betgem betrokken bij Open Joodse dagen Vrijwilligers Vanuit bovenstaande organisaties en individuelen is een groep vrijwilligers van ongeveer 15 personen die zich inzetten voor deze dag. Anderzijds zetten wij ons als vrijwilliger in voor activiteiten van bovengenoemde organisaties. De vrijwilligers krijgen wel een attentie voor hun hulp. Voor verslagen van eerdere ontmoetings- en Herdenkingsdagen: Zie:
17 Ondersteuning: - - Ontwikkelgroep met vijf docenten die dit programma verder zullen ontwikkelen van de Linde, de Cirkel, Willem Alexanderschool en de Westwijzer die ook met hun groepen acht klassen meedoen aan deze vierde Ontmoetings- en (Her)denkingsdag - personeel van de Urbanuskerk Eugéne Brussee, Pastoor J. Jongerden, koster Edwin Barendsen - gastdocenten en onderzoekers en begeleiders van de onderzoeksgroep Amstelveen-noord, de stadsdorpen Elsrijk en Villa Randwijck en de sjoelgroep die erin zijn geslaagd om de gemeente de oude sjoel aan de Randwijcklaan voor 1.1 miljoen euro te laten opkopen die mogelijk ook m.b.t. de Ontmoetings- en (Her)denkingsdag een rol kan vervullen. - Sjoelgroep Randwijcklaan (ongeveer 12 personen) - enkele ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog in Amstelveen: Will Couturier, Rob Veenekamp, Hans Aussen e.a. - Vereniging Historisch Amstelveen (Anneke Bulk, Jan-Jaap Mellegers, Guus Lindeman, Annemiek Brouwer enz.) - oorlogsgetuigen die met name in het Broersepark hun medewerking verlenen. - Syrische en Irakese vluchtelingen i.s.m. met het Syrische comité (Karam Kanho en Mohamed Akkari) - Amstelveen Oranje (Hugo van der Kooij) zal ons ondersteunen i.v.m. logistieke ondersteuning, contact met de gemeente (vergunningen, inzet gemeentewerkers en huur kramen) en een van de 4 à 5 kramen bemensen. - Crashmuseum Aalsmeer met Fokko de Haas en collega Verder is ook jaarlijks de Vereniging Historisch Amstelveen met enkele medewerkers present in het Broersepark Scholen en leerlingen Beperken we ons tot de scholen Omnibus (20 leerlingen), de Linde (53 leerlingen; 2 klassen) en de Westwijzer (18 en 20 leerlingen = 38 leerlingen). Totaal: 111 leerlingen in 5 klassen. Dus kunnen er 10 groepen worden gevormd à 9 13 leerlingen (met leerkrachten en ouders ongeveer 120 personen). Totaal 111 leerlingen van groep acht met ongeveer 10 (?) ouders. In de Urbanuskerk kunnen 500 personen. Er zijn tenminste 5 klassen met 111 leerlingen die we verdelen in 10 groepen (leerlingen van een klas zoveel mogelijk bij elkaar houden)
1. Doelen van het scholenproject Doelstelling nieuwe stichting Ontmoeten en (Her)denken (22 jan. 2018) gericht op ontmoetingsonderwijs...
ACHTERGRONDEN EINDE VIJFJARIG AMSTELVEENSE SCHOLENPROJECT ONTMOETEN EN (HER)DENKEN Inhoud 1. Doelen van het scholenproject... 1 2. Doelstelling nieuwe stichting Ontmoeten en (Her)denken (22 jan. 2018)
Nadere informatie1. Inleiding Opzet programma Verloop Conclusie Vernieuwingen Gemeentelijke belangstelling...
1 Edu Dumasy Voorlopig evaluatieverslag Vierde Ontmoetings- en Herdenkingsdag 5 juli 2018. 31-8-2018 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Opzet programma... 3 3. Verloop... 3 4. Conclusie... 4 5. Vernieuwingen...
Nadere informatieInformatie leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' 5 juli 2018
1 Informatie leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag' 5 juli 2018 (concept) 4 de Versie d.d. 2-4-2018 2 Inhoudsopgave: Inleiding...5 1 Leerarrangement 'Ontmoetings- en Herdenkingsdag'...6 1.1 Doelen
Nadere informatieInhoudsopgave: 1 Inleiding. Edu Dumasy Evaluatie scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken : vierde pilotperiode aug t/m aug.
1 Edu Dumasy 9-8-2017 Evaluatie scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken : vierde pilotperiode aug. 2016 t/m aug. 2017 Inhoudsopgave: 1 Inleiding...1 2 Terugblik op de eerste 3 pilotperiodes...2 2.1 Overzicht
Nadere informatieVierde Ontmoetings- en herdenkingsdag 5 juli 2018 Een samenwerkingsproject van 14 Amstelveense scholen. Broersepark en Kruiskerk
Vierde Ontmoetings- en herdenkingsdag 5 juli 2018 Een samenwerkingsproject van 14 Amstelveense scholen Broersepark en Kruiskerk Ontmoeten van mensen gelovigen van godsdiensten en levensbeschouwingen en
Nadere informatie1. Algemene indruk. 2. Voorbereiding: Evaluatieverslag De Cirkel, Groep 8 Datum 4 juni 2015. Aanwezig: Edu Dumasy, Nora Valk en Conchita Willems
Evaluatieverslag De Cirkel, Groep 8 Datum 4 juni 2015 Aanwezig: Edu Dumasy, Nora Valk en Conchita Willems Op 4 juni zijn de lessen geëvalueerd (zie bijlage) die in de periode 1 t/m 30 april gegeven. Deze
Nadere informatie1. Achtergrondinfo: 1.1 Groep 8b - Naomi: Braster. Evaluatie 2 klassen de Westwijzer Datum: 1 juni 2015
Evaluatie 2 klassen de Westwijzer Datum: 1 juni 2015 Leerkrachten Nora Valk en Edu Dumasy Met de leerkrachten achter in de klas 1. Achtergrondinfo: Op deze school is voor beide groepen 8 de keuze gemaakt
Nadere informatieHet zou mooi zijn als dit historisch bewust later uitmondt in het concept `Museum zonder muren.
Relevantie voor het scholenproject: De relevantie voor het scholenproject is dat een belangrijk uitgangspunt is dat de Amstelveense jeugd zijn eigen leefomgeving leert kennen. Als ook de historische aspecten
Nadere informatieVieren, gedenken en feestdagen. Religie en levensbeschouwing. Eigen levensbeschouwing. AMOS - Inleiding
Identiteitskapstok AMOS - Inleiding Religie en levensbeschouwing Vieren, gedenken en feestdagen Eigen levensbeschouwing AMOS Amsterdamse oecumenische scholengroep AMOS AMOS is een oecumenische scholengroep
Nadere informatieInterview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars
Interview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars In deze opdracht maak je een interview met een of meer personen over de Joodse bevolkingsgroep in Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Je moet in
Nadere informatieBeste ouder(s)/ verzorger(s) van leerlingen in de groepen 3 t/m 6 voor het komend schooljaar,
de kunst van het leren Nieuwveen, 19 maart 2015 Aan : Ouder(s)/verzorger(s) met kinderen in de groepen 3 t/m 6 voor het komend schooljaar Betreft : Informatie en aanmeldingsformulier, schooljaar 2015-2016;
Nadere informatieEevaluatieverslag deelnemende scholen `Ontmoeten- en (Her)denken d.d
1 Eevaluatieverslag deelnemende scholen `Ontmoeten- en (Her)denken d.d. 29-7-2015 Inhoudsopgave: 1. Algemeen...2 2. Bijlage 1: verdere uitwerking van verrichte activiteiten...4 3. Bijlage 2: evaluaties
Nadere informatieActief burgerschap en sociale integratie van De Wijde Blik
Actief burgerschap en sociale integratie van De Wijde Blik Dit document is bedoeld als verantwoording voor ons aanbod op de Wijde Blik te Kamerik voor actief burgerschap en sociale integratie en welke
Nadere informatieIdentiteit. Roelofsbrink CK Den Ham (0546)
Identiteit Roelofsbrink 6 7683 CK Den Ham (0546) 672542 juni 2017 Voor u ligt het identiteitsdocument van GBS Domino in Den Ham. In dit document beschrijven we aan de hand van vier bouwstenen wie we zijn
Nadere informatieDe basismodule `ontmoeten en denken' en de keuzemodule `multiculturele samenleving' werden gerealiseerd.
Op de dinsdag- en donderdagmiddag werden de lessen gegeven door vaste teams van 3 à 4 personen zodat de leerlingen konden wennen aan deze gastdocenten die wisselend les gaven. Gewoonlijk werd in vier groepen
Nadere informatieOBS De Dorpsakker Assendelft
BELEIDSPLAN ACTIEF BURGERSCHAP Juni 2018 OBS De Dorpsakker Assendelft Er is maar 1 wereld en die is van ons allemaal (Jitske Kramer) INHOUDSOPGAVE ACTIEF BURGERSCHAP INLEIDING pagina 3 HOOFDSTUK 1: een
Nadere informatie1 Dinsdag 6 mei: de ontmoetings- en herdenkingsbijeenkomst
1 Dinsdag 6 mei: de ontmoetings- en herdenkingsbijeenkomst 1.1 Algemene informatie: Op deze ontmoetings- en herdenkingstocht van 28 leerlingen van groep 8 van de Martin Luther Kingschool (dit is dus op
Nadere informatieJaarverslag 2016 en Beleidsplan 2017
Jaarverslag 2016 en Beleidsplan 2017 Verslag 2016 Stichting Dialoog Nederland-Japan- Indonesië Stichting Dialoog Nederland-Japan-Indonesië De Stichting Dialoog NJI is opgericht in December 2015 en komt
Nadere informatieEducatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016
Educatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016 1 Beste docent, Kom met je klas naar het Joods Cultureel Kwartier. Maak kennis met het joodse leven, de geschiedenis en de traditie in het Joods Historisch
Nadere informatieAanbod burgerschap en sociale integratie
Aanbod burgerschap en sociale integratie 1 Kanjertraing Dronenplein 7 2411 HE Bodegraven www.d4w.nl/prinses-beatrixschool 2 Visie Levensbeschouwelijke visie: Wij zijn een open Protestants Christelijke
Nadere informatie1.1 Transculturele pedagogiek om cultuurverschillen te overbruggen:
1 Transculturele pedagogiek Inhoudsopgave: 1 TRANSCULTUREEL DENKEN EN HANDELEN...1 1.1 Transculturele pedagogiek om cultuurverschillen te overbruggen:...1 1.2 Modellen en een metafoor:...2 1.3 Videotrainingsband:
Nadere informatieTerugblik op deel twee van het Huizer Erfgoed pilotproject januari juni 2015.
Terugblik op deel twee van het Huizer Erfgoed pilotproject januari juni 2015. Doel van het project In 2015 is het tweede deel van het pilotproject door de coördinator erfgoed van de bibliotheek voortgezet.
Nadere informatieGODSDIENSTWETENSCHAPPEN
GODSDIENSTWETENSCHAPPEN Het programma Godsdienstwetenschappen omvat drie onderdelen en is als volgt verdeeld over de jaren 1 en 2: Jaar1: - Nieuwe spiritualiteit grensverkeer tussen Oosterse en Westerse
Nadere informatie7. Hoe werken we op school
7. Hoe werken we op school 7. Wat doen we? a. Groepen en lesuren per week Wat willen we en hoe werken we heeft u in hoofdstuk 2 kunnen lezen. Om aan de wettelijke eisen te voldoen, moeten we 940 uur per
Nadere informatie7. Hoe werken we op school
7. Hoe werken we op school 7. Wat doen we? a. Groepen en lesuren per week Wat willen we en hoe werken we heeft u in hoofdstuk 2 kunnen lezen. Om aan de wettelijke eisen te voldoen, moeten we 960 uur per
Nadere informatieprimair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding
primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal
Nadere informatieACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE
ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE 1 ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE OP DE VALKENHEUVEL De wetgever schrijft scholen in Nederland voor om zich actief in te spannen om het besef van kinderen
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieLesaanbod Museum Amstelland
Lesaanbod Museum Amstelland Museum Amstelland beschikt over een schat aan informatie en voorwerpen op het gebied van erfgoed, geschiedenis en aardrijkskunde. De thema s die bijvoorbeeld in het museum behandeld
Nadere informatieMotieven 1: Een wereld
Motieven 1: Een wereld Doelstellingen: Doel eerste subthema Een wereld om vrij te zijn De catechisanten leren inzien dat vrijheid in Bijbelse zin bij het leven van mensen hoort en ze vormen een mening
Nadere informatie3.2.1 Thema 1: Vrienden versie 2
3.2.1 Thema 1: Vrienden versie 2 1. Eigen antwoord: ik vind het belangrijk dat ik met iemand kan lachen. 2. Een persoonlijke band tussen mensen die elkaar leuk vinden en vertrouwen. 3. Eigen antwoord:
Nadere informatieBeeldverslag van een Haagse wijk
Beeldverslag van een Haagse wijk In deze opdracht maken de leerlingen een beeldverslag van een Haagse wijk of een deel daaruit over de situatie in de periode van rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Nadere informatieNationaal Comité 4 en 5 mei. Educatie over herdenken en vieren
Nationaal Comité 4 en 5 mei Educatie over herdenken en vieren Even voorstellen Cristan van Emden, hoofd educatie en onderzoek Sarah Feirabend, medewerker educatie Werksessie 1. Ophalen bij lokale comités
Nadere informatie1. Inspreektekst Edu Dumasy
Besluitenlijst Gemeenteraad Raadscommissie voor Algemeen bestuur en middelen Datum 16 april 2015 1. Inspreektekst Edu Dumasy Graag wil ik u in het kader van de diversiteitsnota Gastvrij Amstelveen een
Nadere informatie. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22).
. De school uitgangspunten en visie 1.1. Naam en logo De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). Het betekent: de Heer heeft ons ruimte gemaakt. De Heer geeft ruimte om in vrede en liefde met
Nadere informatieDocentenhandleiding Educatieprogramma
Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,
Nadere informatieErfgoededucatie Stadsmuseum Zoetermeer in transitie
Erfgoededucatie 2017-2018 Stadsmuseum Zoetermeer in transitie Educatieflyer 2017 2018 Met veel plezier bieden wij je het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar
Nadere informatieImpressie of verwerking van een gebeurtenis
Impressie of verwerking van een gebeurtenis In deze opdracht maken de leerlingen een impressie van een gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog. Zij besteden in ieder geval aandacht besteden aan: de periode
Nadere informatieWie ik ben, is een verhaal. Bildung en onderwijs
Bildung en onderwijs Wie ik ben, is een verhaal THEODOOR MEEDENDORP Om onze leer- en vormingsdoelen te bereiken, laten we leerlingen in 4-havo en 4-vwo hun eigen levensverhaal schrijven onder de titel
Nadere informatieI N F O R M A T I E B R O C H U R E
I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij
Nadere informatieGELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1
PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet
Nadere informatieLesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school
Lesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school Inhoud: 1. Inleiding 2. Algemene informatie 3. Opbouw van de les 4. Voorbereiding en lestips 1 Door het stof kruipen De gemeente Hoogezand-Sappemeer
Nadere informatieLes 3 Religie(s) in Nederland
Les 3 Religie(s) in Nederland? 16 Les 3 Religie(s) in Nederland 1. De spirituele supermarkt rooms-katholieke kerk islam boeddhisme meditatie U bent één van de sprekers op een cursusdag over religies en
Nadere informatieGeachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,
Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te
Nadere informatieWebsites voor leerlingen. Verschillende levensbeschouwingen
Websites voor leerlingen Verschillende levensbeschouwingen Op deze sites kun je zoeken door in het zoekscherm een levensbeschouwing of thema in te vullen: www.klap.net Mooie site met goede informatie over
Nadere informatie2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie
201-2017 Actief burgerschap en sociale integratie Inhoudsopgave: Kwaliteitszorg actief burgerschap en sociale integratie Visie en planmatigheid Visie Doelen Invulling Verantwoording Resultaten Risico s
Nadere informatieActief burgerschap en sociale integratie op de Schakel Mei 2014.
Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel Mei 2014. Dit document is bedoeld als verantwoording voor wat wij op dit moment doen aan actief burgerschap en sociale integratie en welke ambities
Nadere informatieInhoud: Over de Stichting. Activiteiten en projecten. - Uitgangspunt - Doel - Doelgroep - Financiën - Publiciteit
Beleidsplan 2016-2017 Inhoud: Over de Stichting - Uitgangspunt - Doel - Doelgroep - Financiën - Publiciteit Activiteiten en projecten PROJECT 1 PROJECT 2 PROJECT 3 PROJECT 4 Musicals Jongerenkoor Meditatieve
Nadere informatieActief burgerschap. Sint Gerardusschool Splitting 145 7826 ET Emmen Tel: 0591-622465 gerardusschool@skod.nl
2013 Actief burgerschap 0 Sint Gerardusschool Splitting 145 7826 ET Emmen Tel: 0591-622465 gerardusschool@skod.nl Inhoudsopgave Pagina Inleiding 2 Hoofdstuk 1 : 3 Hoofdstuk 2 : : een doel en een middel
Nadere informatieCODE R. Reflecteren over keuzes & dilemma s in persoonlijke oorlogsverhalen basisles
CODE R Reflecteren over keuzes & dilemma s in persoonlijke oorlogsverhalen basisles LESBRIEF CODE-R BASISLES In deze lesbrief staan tips en suggesties voor het gebruik van Code-R. Aan de hand van de voorbeeldles
Nadere informatieJOC YSSELSTEYN Midweek Mensenrechten ß Oorlog Programma details
JOC YSSELSTEYN Midweek Mensenrechten ß Oorlog Programma details Inleiding Als onderdeel van het thema 2017 'Mensenrechten & Oorlog' bieden we deze 5 daagse themaweek aan. Vanuit de verhalen uit het verleden
Nadere informatieDe Onderwijsraad heeft in deze zes kerndoelen geformuleerd waar het primair onderwijs aan moet voldoen inzake Actief Burgerschap:
Actief Burgerschap Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Actief Burgerschap: een nadere kennismaking 3 3. Actief Burgerschap: een doel en een middel 4 4. Actief Burgerschap: Hoe leren we dit aan? 5 5. Actief
Nadere informatieACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE
Heutink ICT ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE op de C.B.S. De Bruinhorst 22-5-2012 Inhoudsopgave Inleiding 3 Pagina 1. Burgerschap op de Bruinhorstschool 3 2. Kerndoelen 3 3. Visie 4 4. Hoofddoelen
Nadere informatieChristelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl
Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl Beste ouders, 30 oktober 2015. Een eerste week na de herfstvakantie, waarbij
Nadere informatieLeerplan VVKBaO. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan VVKBaO Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieLeermiddelenanalyse Burgerschapsvorming. Analyse-instrument PO SLO. Juli 2013
Leermiddelenanalyse Burgerschapsvorming Analyse-instrument PO Deel I: Achtergrondgegevens Deel II: Inhoudelijke aspecten Deel III: Didactische aspecten SLO Juli 2013 DEEL I: ACHTERGRONDGEGEVENS Titel Auteurs
Nadere informatieEducatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer
Educatieflyer 2018-2019 Stadsmuseum Zoetermeer Inleiding Met veel plezier bieden wij u het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar 2018-2019 aan. Een programma
Nadere informatieActief burgerschap en sociale integratie op de Schakel 1 november 2015
Actief burgerschap en sociale integratie op de Schakel 1 november 2015 Dit document is bedoeld als verantwoording voor wat wij op dit moment doen aan actief burgerschap en sociale integratie en welke ambities
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieGids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst
Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,
Nadere informatieJessica Huizer. aardrijkskunde
Naam: Studentnummer: Opleiding: Klas: Vak: Docent: Jessica Huizer 0541685 Pabo 2P aardrijkskunde Vincent Bax 3 lessen * Introductie thema: Identiteit * introductie venster: Hindoeïsme * Les1: godsdiensten
Nadere informatieMissie. Waar komen we vandaan?
Groen moet je doen! Waar komen we vandaan? Missie In 1938 is te Gouda de christelijke lagere land- en tuinbouwschool opgericht door de Christelijke Boeren- en Tuindersbond. In het begin was dit een school
Nadere informatieRapportage van de werkgroep identiteit en eigenheid
Rapportage van de werkgroep identiteit en eigenheid De rapportage van de werkgroep identiteit, samengesteld uit twee directeuren en twee GMR-leden (ouder en leerkracht) per bestuur, is door de stuurgroep
Nadere informatieErfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden
Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële
Nadere informatieAntwoorden leerlingenopdrachten
1 Antwoorden leerlingenopdrachten SPEURTOCHT JAREN VAN VERDUISTERING De Tweede Wereldoorlog in de Amstelveense wijk Elsrijk Opdrachtenboek voor leerlingen met antwoorden Versie 20 juni 2016 2 Inhoudsopgave:
Nadere informatieHet is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs.
Het is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs Beknopte versie 1 Inhoudsopgave Doelgroep... 2 Algemene leerdoelen...2 Opzet van
Nadere informatieDe leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en de ander.
Burgerschapsvorming en sociale integratie De visie van de school We zijn een openbare basisschool. We werken volgens de richtlijnen en doelstellingen zoals beschreven in de Wet Primair Onderwijs. Het doel
Nadere informatieDOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL
DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL PRAKTISCHE INFORMATIE 1. Inleiding De meeste kinderen zijn wel bekend met feestdagen zoals Kerst of Sinterklaas. Maar weten uw leerlingen ook dat
Nadere informatieWelkom in mijn Museum
Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:
Nadere informatieBeleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas
Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas 1. Algemene doelstelling cultuureducatie 2. Doelen en visie van de school 3. Visie cultuureducatie 4. Beschrijving van de bestaande situatie 5. Beschrijving van
Nadere informatieVraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?
Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of
Nadere informatieLesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2
Lesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2 Educatieve dienst Historisch Museum De Bevelanden, Singelstraat 13, 4461 HZ Goes 1 Inhoudsopgave 1. Achtergrondinformatie voor de leerkracht... 3 2. Kerndoelen
Nadere informatieSprekende Portretten
Docentenhandleiding Sprekende Portretten Sprekende Portretten Jacob Cuyp, Michiel Pompe van Slingelandt, 1649 Primair Onderwijs Groep 4 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling programma..
Nadere informatieDagprogramma Conferentie Plekken met een verhaal: WO2 en burgerschap
Dagprogramma Conferentie Plekken met een verhaal: WO2 en burgerschap 9:15-9:45 Ontvangst en inschrijving 9:45-11:00 Muzikale inleiding door studenten Koning Willem I College Welkomstwoord door mevr. Yolande
Nadere informatieLeerarrangement E: speurtocht Tweede Wereldoorlog in Elsrijk Docentenhandleiding / versie
1 Leerarrangement E: speurtocht Tweede Wereldoorlog in Elsrijk Docentenhandleiding / versie 7-2-2017 Inhoudsopgave: 1. Handleiding docenten: leerarrangement speurtocht Tweede Wereldoorlog in Elsrijk...2
Nadere informatieBurgerschapsvorming LVGS
Burgerschapsvorming LVGS Jacomijn van der Kooij Hoop 2 Een brede blik op burgerschap Mini-college Burgerschapsvorming en goed onderwijs Sinds 2006 verplicht: Wet actief burgerschap en sociale integratie.
Nadere informatieJapanse kampslachtoffer en kunstenares Yvonne Noordam als inspirator
Japanse kampslachtoffer en kunstenares Yvonne Noordam als inspirator Mevrouw Yvonne Noordam (86 jaar oud) heeft het scholenproject `Ontmoeten- en (Her)denken van harte ondersteund. Ze verzorgt al langer
Nadere informatieDit ben ik: selfies en portretten
Docentenhandleiding Educatieprogramma Dit ben ik: selfies en portretten Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik?
Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie
Nadere informatie2. Profiel van onze school
2. Profiel van onze school Bij ons op school voelen kinderen zich gerespecteerd en gewaardeerd binnen een WARM pedagogisch klimaat, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen op zowel: COGNITIEF, CREATIEF,
Nadere informatieHeilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!
2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen
Nadere informatieDOCENTEN HANDLEIDING
BESTEL OOK DE EDUCATIEVE KRANT! Ga naar www. oorlogsgeheimendefilm.nl DOCENTEN Een film over vriendschap, vertrouwen & verraad HANDLEIDING Bij de digitale les over de film Oorlogsgeheimen Op 3 juli gaat
Nadere informatiehttps://reports1.enalyzer.com/root/surveymanagement/getblob.aspx?blobid=31bfe83be43e4bf b98809f0f
In welke leeftijdscategorie valt u? Number / Percentage Jonger dan 25 jaar; 6% 66 Tussen de 25 en 34 jaar; 120 Tussen de 35 en 44 jaar; 13% 145 Tussen de 45 en 54 jaar; 205 Tussen de 55 en 64 jaar; 28%
Nadere informatieTRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN
TRAINING LEVENSBESCHOUWELIJK DENKEN EN COMMUNICEREN Doelen De student kan levensbeschouwelijk denken over gewone dingen van het leven. De student wordt zich bewust van zijn eigen levensbeschouwing en kan
Nadere informatieOnderwijskundige doelen
Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan
Nadere informatieIntroduceren thema Wereldgodsdiensten. het dagelijks leven. Startopdracht. Wereldgodsdiensten. Thema: Wereldgodsdiensten.
Aardrijkskunde Wereldgodsdiensten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Wereldgodsdiensten Binnen dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Wat zou er gebeuren als een
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 10: voor de opleider (1) Verleden en heden
Werkvorm 10: voor de opleider (1) Leren mensen van de Oorlog? De Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog zijn binnen het geschiedenisonderwijs bij uitstek onderwerpen waarbij gepleit wordt voor een koppeling
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving. Kerndoel 38. Toelichting en verantwoording
TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 38 74 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving Kerndoel 38 De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke
Nadere informatieBurgerschap: Aanbod per hoofddoel
Burgerschap: Aanbod per hoofddoel HOOFDDOEL 1 We voeden onze leerlingen op tot fatsoenlijke evenwichtige mensen die respectvol (vanuit duidelijke waarden en normen omgaan met de medemens.) Trefwoord De
Nadere informatieWerkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:
Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom
Nadere informatieWILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016
---------------------------------------- WILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016 ----------------------------------------
Nadere informatieDocentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8
Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851 Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling
Nadere informatieOVERIGE METHODEN ETHIEK EN LEVENSBESCHOUWING MBO
OVERIGE METHODEN ETHIEK EN LEVENSBESCHOUWING MBO Behalve de methoden, die elders in dit nummer worden gepresenteerd, is voor het mbo nog een aantal andere methoden beschikbaar. Deels gaat het hierbij om
Nadere informatieIdentiteitsdocument van Jenaplanschool de Sterrenwachter
Identiteitsdocument van Jenaplanschool de Sterrenwachter Onze ideologie We zien iedereen als uniek en waardevol. Ieder kind heeft talenten en samen gaan we die ontdekken en ontwikkelen. Hierdoor kunnen
Nadere informatieIn het project Gelijk=Gelijk? krijgen basisschoolleerlingen les over discriminatie, tolerantie en omgaan met verschillen.
In het project Gelijk=Gelijk? krijgen basisschoolleerlingen les over discriminatie, tolerantie en omgaan met verschillen. Het lesprogramma van Gelijk is Gelijk? heeft een praktische, speelse opzet: zware
Nadere informatieWAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Frans Holtkamp
WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Frans Holtkamp Waarom katholiek onderwijs, door: Frans Holtkamp (versie: 13-11-2009) 1 WAAROM KATHOLIEK ONDERWIJS? Deze bijlage bestaat uit twee delen: een leestekst en een
Nadere informatieActief burgerschap en sociale integratie
Actief burgerschap en sociale integratie Mei 2019 1. Inleiding Per 1 februari 2006 is wettelijk vastgelegd dat scholen actief burgerschap en sociale integratie moeten bevorderen. Burgerschap moet herkenbaar
Nadere informatiehistorischcentrumoverijssel
Met de klas... Educatief aanbod voor primair, voortgezet en beroepsonderwijs Eikenstraat 20 8021 WX Zwolle T 038 426 63 00 twitter: @HCOverijssel educatie@.nl volg ons! Met de klas... Educatie bij het
Nadere informatieDodenherdenking Oorlogsmonument
Begin pagina English page Engelum Geschiedenis Dorpsfoto's Kerkklokken Bewoners Dorpsbelang AED info Verenigingen Jeugdclub De oude doos Woningaanbod Sponsors K.v.Sla Raak Museum Fietsroute Links Archief
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 3. Stichting en samenwerkingspartners 4. Doelstellingen 6. Het educatieve programma 7. Opbouw van het programma 8
Stichting De Muren hebben Oren Beleidsplan 2016-2017 Inhoudsopgave Inleiding 3 Stichting en samenwerkingspartners 4 Doelstellingen 6 Het educatieve programma 7 Opbouw van het programma 8 Actueel: Scholen
Nadere informatie