Bronchoscopie bij de diagnostiek en stadiëring van het bronchuscarcinoom : rol van nieuwe navigatietechnieken. Dr. Annelies Janssens Longarts

Vergelijkbare documenten
Bronchoscopie bij de diagnostiek van het bronchuscarcinoom : rol van nieuwe navigatietechnieken. Dr. Annelies Janssens Longarts

Staging van het Bronchuscarcinoom

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie

longcarcinoom: stadiëring en behandeling

Richtlijn: Solitaire pulmonale nodule ( coin lesion )

Mediastinale klierstagering van longkanker: nieuwe concepten Kurt G. Tournoy Thoracale Oncologie, Onze-Lieve-Vrouw Ziekenhuis Aalst; Universiteit Gent

longtumoren stadia therapie prognose Els De Droogh Pneumologie ZNA Middelheim

Beeldvorming bij gemetastaseerd mamma- en longcarcinoom Sebastiaan Franken, Fellow mammaradiologie Jeroen Bosch Ziekenhuis

Hilaire pathologie. 4.1 Inleiding Radiologische kenmerken Oefencasus 12

CHAPTER 8. Samenvatting

Echo-endoscopie. Dr. Mike Cool. AZ Damiaan Oostende UZ Leuven. Echo-endoscopie

Beeldvorming van gemetastaseerd mamma ca en long ca

Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel. Dr. P. Berteloot 10/2011

Maligne pleura exsudaat

Tumoren van het anaal kanaal

Het bronchuscarcinoma Incidentie, symptomen en diagnose. Dr. M. Delanote Pneumoloog A.Z. St.-Dimpna, Geel

Behandelingsstrategie bij het Bronchuscarcinoma. Dr. Alida Vaes Pneumologie A.Z. St.-Dimpna Geel / H. Hartziekenhuis Mol

Gepersonaliseerde aanpak bij longkanker

Dutch Lung Surgery Audit (DLSA)

1. Inleiding: De nieuwe TNM classifikatie stadiering. - onvolledigheden / aanvullingen. 3. De N factor: hoe in kaart brengen.

Thoraxchirurgie. In Tergooiziekenhuizen

Beeldvorming van gemetastaseerd mamma ca en long ca

Medische Publieksacademie 4 maart 2019

Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom

Mediastinale Lymfeklier Diagnostiek. Vrijdag 18 maart Kennismakers

Niet-kleincellig Longkanker Sjaak Burgers

Reeks 13: Vergeten organen Avond

Laarbeeklaan Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Testis

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Afstemming meting Indicatoren richtlijn niet-kleincellig longcarcinoom gemeten in de IKO en IKN regio

TESTISCARCINOOM WORK UP. 1. Workup verdachte massa in testis

Henderyckx Annemie hoofdverpleegkundige dienst longziekten campus Brugge. verpleegkundig Oncologisch congres AZ Sint Jan AV 16/03/2013

Factsheet Indicatoren Longcarcinoom (DLCA) 2017 Start DLCA-S: 2012 (/2015 voor alle cardiothoracale centra) Start DLCA-R: 2013 Start DLCA-L: 2016

Oncoline: Initiële diagnostiek longca

Factsheet Indicatoren Longcarcinoom (DLSA-DLRA) 2016

Longcarcinoom. Richtlijnen voor gestandaardiseerde behandeling en followup

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Incidentie op topografie

TNM Classificatie Longcarcinoom

De beoordeling van de standaardfoto van de thorax. Dr. E. Geusens. E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie

Lokaal-Gevorderd Niet-KleinCellig LongCarcinoma (LA-NSCLC)

Incidentie op topografie

Longcytologie Amsterdam 27 maart 2009

Dutch Lung Surgery Audit.Landelijke registratie van longresecties en overige thoracale chirurgie. DLSA

FDG-PET in de respiratoire oncologie. Prof. Dr. Christophe Deroose Dienst Nucleaire Geneeskunde

Pepijn Brocken, longarts, HAGAziekenhuis, Den Haag oncologiedagen 2014

De nieuwste ontwikkelingen. Annemarie Becker, longarts Amsterdam UMC

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg?

Factsheet Indicatoren Longcarcinoom (DLCA) 2017 Start DLCA-S: 2012 (/2015 voor alle cardiothoracale centra) Start DLCA-R: 2013 Start DLCA-L: 2016

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven

Slokdarmcarcinoom

Stage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery

De beoordeling van de standaardfoto van de thorax. Dr. E. Geusens. E. Geusens UZ. Gasthuisberg - radiologie

Maligne pleura exsudaat

Cover Page. Author: Dikken, Johannes Leen Title: Gastric cancer : staging, treatment, and surgical quality assurance Issue Date:

Casuïstiek bespreking: EGFR mutaties. Jeske Staal-van den Brekel, longarts

Echoscopisch onderzoek van een congenitale cysteuze malformatie van de long (CCAML)

Wetenschappelijke Vergadering Recente evoluties in de oncologische thoraxchirurgie

Indicatorenrapportage Ziekenhuis: Rijnstate Ziekenhuis Jaar: 2018 Totaal aantal ingevoerde patiënten

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG

Longtumoren. Wordt longkanker een chronische ziekte?

Leuvense Dagen voor Huisartsgeneeskunde 2012 PNEUMOLOGIE. Longkanker in de huisartspraktijk

4e Post EAUN Meeting

Echo-endoscopische (EUS/EBUS) stadiëring van longkanker

Inleiding De longen Waarom een longoperatie? Mediastinoscopie Mediastinotomie Thoracoscopie... 2

Algemene opmerking: classificatie van toepassing op carcinomen met inbegrip van adenocarcinomen van de gastrooesofagale

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen

Verplichte indicatoren die moeten worden aangeleverd aan Zorginstituut Nederland. Indicator nummer Indicatornaam

Krans Anesthesie Beoordeling RX thorax Anesthesiologische aandachtspunten. Dr. G. De Winter Dr. E. Claes - Dr. G. Wellens

Prenatale diagnostiek van longafwijkingen. 21 maart 2018

Belangrijkste punten van deze folder:

Casus oncologie,, D.R., 1930

Inleiding De longen Waarom een longoperatie?

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006

Endo echografie (EUS) in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. 26 november 2010 Dr. R.C.H. Scheffer 3 december 2010 Dr. A.M.P. De Schryver

CHIRURGIE BIJ LONGKANKER

Longoperatie. Centrumlocatie

Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019

Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor

ONCOLOGISCH HANDBOEK PNEUMOLOGIE laatste update december 2012

[(Verdenking op) longcarcinoom] [Mediastinumchirurgie] [Metastasectomie] [Overige ingreep]

19 Haemoptoe. Probleemlijst. Specifieke anamnese. Differentiële diagnose. Haemoptoe Differentiële diagnose. Specifiek lichamelijk onderzoek

LONGKANKER. Wat is longkanker? Symptomen. Apotheker Bernard Vanhoutte AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV. Een kwaadaardig gezwel

Basisbegrippen Oncologie

Patiënteninformatie. Longkanker

Inleiding. Wat is longkanker?

Er zijn chromosomale veranderingen aangetoond in de cellen van de teelbaltumor. Er bestaat ook een familiale voorgeschiktheid.

Video-Assisted Thoracic Surgery: Het einde van de thoracotomie?

Endobronchiale ultrasonografie met transbronchiale naaldaspiratie bij stadiëring van longcarcinomen

Pancreascarcinoom

Maligne pleura exsudaat

Zeldzame Thoracale Tumoren tumor voorste mediastinum

Head and neck orofarynxcarcinomen formulier voor registratie nieuwe diagnose

Transcriptie:

Bronchoscopie bij de diagnostiek en stadiëring van het bronchuscarcinoom : rol van nieuwe navigatietechnieken Dr. Annelies Janssens Longarts

Diagnose Stadiëring Duidelijke histologische diagnose Hoe uitgebreid is het proces? Beide beïnvloeden de prognose!!!!!!! de behandeling

Histologische diagnose Kleincellige longtumoren (20%) Niet-kleincellige longtumoren (75%) adenocarcinoom 35% spinocellulair 30% grootcellig 10%

TNM classificatie Stadiëring

Stadiëring : T T1 Tumor < 3 cm,omgeven door long of viscerale pleura T2 Tumor > 3 cm of tumor in hoofdbronchus op > 2 cm van de hoofdcarina of invasie van pleura. T3 Tumor van elke omvang met invasie van de borstwand, diafragma, mediastinale pleura of tumor in hoofdbronchus op < 2 cm van hoofdcarina of tumor geassocieerd met atelectase van de hele long. T4 tumor met invasie van mediastinum, hart, grote vaten, trachea, slokdarm, wervellichaam, hoofdcarina of tumor met maligne pleuravocht.

Stadiëring : N

Stadiëring : M M M1 : meta op afstand M0 : geen meta s op afstand

Stadiëring M N3 N2 T

Lababede, O. et al. Chest 1999;115:233-235

Prognose : 5-jaars overleving Stadium IA : 60-80% Stadium IB : 50-60 % Stadium II : 40-50% Stadium IIIA : 15-25% Stadium IIIB : 5-10% Stadium IV : < 1%

Behandeling Stadium IA,IB,IIA, IIB : Heelkunde Stadium IIIA :chemo en heelkunde chemoradiotherapie Stadium IIIB : chemoradiotherapie Stadium IV : chemotherapie

The issue is the tissue Via welke weg? Mediastinoscopisch : heelkunde Gastroscopisch : EUS Bronchoscopisch : TBNA - EBUS

The issue is the tissue Mediastinoscopie : gouden standaard Klier 2,4 en 7 Nadeel : (invasief) Klier 5, 8, 9 : niet bereikt

Gastroscopisch : EUS

Endobronchiaal : TBNA

Blinde techniek TBNA Slechte opbrengst Hoe te verbeteren?

Endobronchial ultrasound : EBUS 1990 : Dr Becker (Heidelberg) : endobronchiale ultrasound. Probleem : lucht! Vullen van de perifere bronchi met water.

EBUS 1992 : rigide EBUS mini probe + rigide ballon catether

1999 : EBUS (flexibel)

EBUS

EBUS-geleide TBNA 1. Klier opzoeken op CT scan

EBUS-geleide TBNA 2.oriëntatie en punctie

Trachea

EBUS-geleide TBNA Voordeel? Conventional EBUS P Subcarinal LN 72% 80% 0.3 Other LN 54% 74% <0.05 Herth et al. Chest 2004, 125: 322-325.

Indicaties EBUS mini-probe 1. Mediastinale lymfeklieren/ massa : EBUS geleide TBNA 2. Longkanker : inschatten van de diepte van de tumor (T4) 3. Perifere longletsels

Kurimoto, N. et al. Chest 1999;115:1500-1506

EBUS geleide biopsie van solitaire pulmonale nodule of perifeer letsel Sneeuwstorm beeld van perifeer longweefsel Hypoechogeen beeld van letsel Herth et al. Eur Resp J 2002, 20: 972-974.

Real life TBNA

Krasnik, M et al. Thorax 2003;58:1083-1086

EBUS : mogelijkheden

SUPERDIMENSION = electromagnetische endobronchiale navigatie.

Diagnose met TBB bij perifere letstels N %BenignLesion size Diagnostic yield Wallace & Deutsch 1 133 18 % 4.0 cm 19 % Fletcher & Levin 2 82 32 % 4.0 cm 29 % Torrington & Kern 3 91 13 % <3.0 cm 18 % Gaeta et al. 4 26 0 % <3.0 cm 31% Baaklini et al. 5 119 20 % 4.0 cm 49 % 1. Chest (1982) 81:665-670. 2. West J Med (1982) 136:477-483. 3. Chest (1993) 104:1021-1024. 4. Am J Roentgenol (1991) 157:1181-1185. 5. Chest (2000) 117: 1049-1054.

Superdimension : principe. 1. Electromagnetische navigatie naar een perifeer longletsel tijdens bronchoscopie. a)gps voor de longen b) Stuurbare probe 2. Catether als werkkanaal waarlangs biopsienaalden worden opgeschoven tot aan het perifeer gelegen letsel.

GPS in de auto SuperDimension-geleide bronchoscopie: Satelieten CD or DVD vh land Auto GPS-system in car Patient sensors CT-based Roadmap Probe SuperDimension

SuperDimension : components Electromagnetic Location Board Patient sensors Location Sensor Locaion board underneath mattress generates electromagnetic waves Real-time location information (probe relative to patient sensors) Miniaturized sensor delivers accurate information {x, y, z, roll, pitch, yaw}

SuperDimension : components Monitor Keyboard and Mouse Location Processor PC Location Amplifier Storage Compartments

SuperDimension : components Locatable Guide = steerable navigation tool Pulling dial 8 deflection directions Deflection of LG-tip

SuperDimension : room setup

SuperDimension : overview CT Scan DICOM CD Planning Planning file CT-road map Procedure Navigation Biopsy

SuperDimension : planning Preparation of CT-road map A number of anatomic landmarks are marked as registration points on CT.

SuperDimension : planning

SuperDimension : planning

SuperDimension

SuperDimension

SuperDimension : procedure Navigation with LG Locking of EWC and retraction of LG Insertion of biopsy tool

Resultaten UZA

Besluit Stadiëren van het mediastium : mediastinoscopie blijft gouden standaard EUS en EBUS in opmars Perifere longletsels : uitdaging om via bronchoscopie tot diagnose te komen. Rol van EBUS en Superdimension

1 jaar