Rose of Love Liefde is universeel maar denken we ook allemaal hetzelfde over liefde? Met behulp van de volgende vragen kom je erachter hoe jij over wezenlijke aspecten van liefde denkt. En, of dat bij iedereen zo is.. 1. Hoe belangrijk zijn de volgende aspecten van een liefdesrelatie voor jou? Geef een cijfer van 1 (helemaal niet) tot 10 (zeer). 1 trouw 2 kinderen 3 respect 4 verdelen huishoudstaken 5 geloof 6 over problemen praten 7 seksleven 8 veel tijd samen 2. Vul je gegevens in je eigen Rose of Love : Heb je bijv. bij trouw een 6 neergezet, dan zoek je in de roos nummer 1 en tel je vanaf het middenpunt tot dat je bij de zesde lijn uitkomt. Dan zet je een stip neer. Uiteindelijk verbind je de punten met elkaar en kleur je de binnenste vlakken in (rood?) en je krijgt een roos, zoals in het ingekleurde voorbeeld. 3. Ga op zoek naar iemand (in je klas) die (bijna) dezelfde roos heeft. Probeer erachter te komen, hoe het komt dat jullie blijkbaar hetzelfde over belangrijke dingen in een liefdesrelatie denken. 4. Vergelijk ook je eigen roos met de voorbeeldroos. Misschien dacht je het al, maar dit is de roos van de gemiddelde Nederlander. Wijkt jullie roos af? En zo ja, op welke punten? Heb je hiervoor een verklaring? 5. Ga nu op zoek naar iemand, wiens/wier roos heel erg afwijkt van jouw roos. Op welke punten is dat het geval? En heb je hiervoor een verklaring? 6. Op www.atlasofeuropeanvalues.eu kun je onder Europese kaarten bij familie onderzoeken, hoe men in andere landen hierover denkt. Kies nog één ander land, maak een nieuwe roos en vergelijk die met jouw roos en de roos van Nederland. Wat vind je het meest opvallend? 7. Bespreek je bevindingen in de klas/groep.
Docenteninformatie Rose of Love De opdracht Deze opdracht werd in het kader van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland en het project WORLD OF LOVE ontwikkeld. Hij heeft als doel om aan de hand van het thema liefde tot een dialoog te komen over culturele verschillen en deze in een intercultureel (Europees) perspectief te plaatsen. Om aan te sluiten bij de belevingswereld is hier gekozen voor het symbool van de roos. De leerlingen worden geprikkeld om eerst zelf over een aantal aspecten van een liefdesrelatie na te denken. Vervolgens moeten ze de resultaten in een grafiek verwerken, een niet onbelangrijke vaardigheid, ook voor andere vakken. Door het voorbeeld zou dit soepel moeten verlopen. Vervolgens is ervoor gekozen, om de leerlingen op zoek te laten gaan naar iemand die ongeveer hetzelfde patroon heeft: om voor meer beweging en interactie te zorgen, maar ook om eerst met een gelijkgestemde op zoek te gaan naar de oorzaken van het eigen patroon (hierover meer in het 2 e gedeelte) en de vraag of dat met het gemiddelde patroon van Nederland overeenkomt of niet. Vervolgens begint dan de ontmoeting met iemand, die hierover juist heel anders denkt en ook hier weer de speurtocht naar de oorzaken. Stap nummer 6 is afhankelijk van de tijd, die ter beschikking staat. Toch kan deze stap zeer waardevol zijn. De roos is voor veel landen anders. Als voorbeeld hieronder de roos van Turkije. Helaas zijn er geen gegevens van Marokko beschikbaar, wel van andere landen binnen en buiten Europa via de wereldkaarten. Stap 7 kan in groepen gebeuren (waarmee bij stap 1 ook begonnen kan worden) of klassikaal. Als er voor groepswerk gekozen wordt, dan is een korte terugmelding (opvallende verschillen en overeenkomsten, vermoedde redenen hiervoor) noodzakelijk. De hierboven afgebeelde rozen van Nederland en Turkije vindt u in de aanhang vergroot, om die eventueel te kunnen projecteren cq. af te drukken. Plaats in het examenprogramma/de les De opdracht sluit aan bij kerndoel 43 van de onderbouw: Cultuurverschillen in Nederland; ML1/K/4 Cultuur en socialisatie van maatschappijleer 1 vmbo; ML2/K/6 De multiculturele samenleving van maatschappijleer 2 vmbo; domein E Pluriforme samenleving van maatschappijleer havo en vwo; module waardeoriëntatie bij levensbeschouwing. Tevens is de opdracht geschikt voor mentorlessen.
Achtergrond In de European Values Study werden mensen 15 factoren voorgelegd, die het succes van een huwelijk (lees hier: relatie) zouden kunnen beïnvloeden. Belangrijk is, dat de leerlingen erachter komen, dat naast culturele factoren ook individuele factoren een rol spelen. Niet alle rozen zullen op elkaar lijken. Bij de vervolgopdrachten worden de eigen inschattingen in een ander perspectief geplaatst: 1. door ze te vergelijken met het landelijke gemiddelde van Nederland en 2. door de vergelijking met een ander land. De eigen opvattingen moeten nu opnieuw ter discussie gesteld worden. Hoe kunnen we de verschillen binnen Europa verklaren? Op de vraag welke factoren belangrijk zijn voor een succesvol huwelijk noemen de meeste Europeanen affectieve kwaliteiten als trouw en een sterke persoonlijke band hebben. Met name in het noordwesten van Europa worden deze factoren vaak genoemd, terwijl materiële omstandigheden, zoals een goed inkomen en goede huisvesting, veel minder belangrijk worden gevonden. 1 De materiële aspecten zijn bij deze opdracht echter weggelaten. Belangrijk bij het bespreken van de kaarten (deze bevinden zich ook in de aanhang) is, goed naar de legenda te kijken. De kaarten werken met gelijke klassenbreedte om verschillen duidelijk te maken, maar bij de aspecten respect, seksleven, trouw, praten over problemen en tijd doorbrengen is de marge relatief klein. Dat geldt ook voor het krijgen van kinderen. Hier is wel een duidelijk patroon te ontdekken: In het noorden en westen van Europa wordt die mening minder vaak gedeeld en dat lijkt te maken te hebben met de mate waarin die landen zijn geïndividualiseerd. Of vrouwen kinderen behoren te krijgen is een beslissing die de vrouw zelf moet nemen; die mag niet worden opgelegd. De vanzelfsprekendheid van kinderen krijgen is verdwenen, maar als er kinderen zijn, dan gaat het welzijn van het kind een bepalende rol spelen en dan worden toch vaak de zogenaamde traditionele keuzes gemaakt. 2 Duidelijk verschillen zijn te zien bij het belang van godsdienst. De moderniseringstheorie zegt dat door de enorme technologische ontwikkelingen samenlevingen sterk gerationaliseerd zijn. De economische modernisering heeft geleid tot sociale, politieke en culturele modernisering. Dit laatste wordt ook wel als individualisering aangeduid. Het gaat dan om een toename van individuele vrijheid en zelfbeschikking en tegelijkertijd ook een toename in de waardering daarvan. Ook is de dominante rol die kerken lange tijd hebben gespeeld steeds meer afgebrokkeld en steeds minder mensen laten zich in hun doen en denken leiden door hetgeen de kerken propageren. In de moderne samenleving laten mensen zich niet meer de les lezen en voorschrijven hoe ze zich moeten gedragen en wat ze wel en niet goed moeten vinden. Men wil vrij en zelfstandig zijn en deze individuele vrijheid gaat bijna vanzelfsprekend samen met tolerantie. Immers, je mag en kunt een ander de keuzevrijheid niet verbieden die je jezelf wel toestaat. 1 I. Sieben en L. Halman, Duidingen voor het World of Love Project, Universiteit Tilburg 2 I. Sieben en L. Halman, Duidingen voor het World of Love Project, Universiteit Tilburg
Onderzoek wijst uit dat de bevolkingen van de economisch meeste gemoderniseerde landen inderdaad het hoogst scoren op individuele vrijheid en zelfbeschikking 3 en ook de meest tolerante bevolkingen zijn. Materiële zekerheid lijkt dus een voorwaarde te zijn voor de groei van verdraagzaamheid. 4 5 De kaart over hoe belangrijk godsdienst in het leven van mensen is vertoont een aardige overeenkomst met hoe belangrijk men godsdienst in een relatie vindt. Daarnaast blijven er uitzonderingen bestaan die te maken hebben met de verscheidenheid aan cultureel erfgoed, taal, religieuze en ideologische traditie en de verschillen in politieke en onderwijssystemen die Europa kenmerken 6. Bij het bespreken van de kaarten kan er voor drie manieren gekozen worden: De leerlingen dit zelf te laten doen op de computer (in de mediatheek of als huiswerkopdracht), de leerlingen de kaarten als printversie ter beschikking te stellen (zie hieronder) of de kaarten zelf te presenteren via beamer of smartboard. De kaarten kunnen dan opgeroepen worden via de site: www.atlasofeuropeanvalues.eu. Ze kunnen uieraard ook op een sheet gekopieerd worden en via de overheadprojector getoond worden. 3 Hagenaars, J. Halman, L. & Moors, G. (2003). Exploring Europe s basic values map. Pp 23-58 in Arts, W., Hagenaars, J. & Halman, L. (Eds.) The cultural diversity of European unity. Leiden: Brill. 4 Zie ook: De Graaf, P. (2008). Waarden die ertoe doen. De Europese Values Study in de 21e eeuw. Universiteit van Tilburg. 5 I. Sieben en L. Halman, Duidingen voor het World of Love Project, Universiteit Tilburg 6 Hagenaars, J. Halman, L. & Moors, G. (2003). Exploring Europe s basic values map. Pp 23-58 in Arts, W., Hagenaars, J. & Halman, L. (Eds.) The cultural diversity of European unity. Leiden: Brill. Zie ook Inglehart, R. (1997). Modernization and postmodernization. Princeton: Princeton University Press; en Inglehart, R. & Baker, W (2000). Modernization, cultural change and the persistence of traditional values. American Sociological Review, 65: 19 51.