Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg."

Transcriptie

1 Werkbarometer Een groot deel van ons leven werken we. Om geld te verdienen. Maar is dit het enige? Veel mensen zouden zeggen dat ze werken om zichzelf te ontplooien. De vraag is dan, wat we zouden willen ontwikkelen en wat we belangrijk vinden. Door middel van de volgende opdracht onderzoek je, of er verschillende opvattingen in Nederland, Kirgizië en India zijn over werk en zo ja, of je deze verschillen kunt benoemen. 1. Geef op een schaal van 1 (niet belangrijk) tot 10 (zeer belangrijk) aan, hoe belangrijk jij de volgende dingen vindt: 1 Een interessante functie. 2 Een functie waar je dat, wat je weet en beheerst kunt benutten. 3 Waardering. 4 De mogelijkheid initiatief te tonen. 5 Een werkkring, waar je merkt, dat je iets kunt bereiken. 6 Een verantwoordelijke functie. 7 Een goede vakantieregeling. 8 Goede werktijden. 9 Niet te veel spanning. 10 De zekerheid niet ontslagen te worden. 11 Een goed salaris. 2. Vul je resultaten uit tabel 1 in het diagram hieronder. Verbind de punten tot een lijn: jouw persoonlijke werkbarometer Wat valt je op: Is er een opstijgende of dalende lijn, zijn er bepaalde pieken of dalen? En kun je die verklaren?

2 4. Bekijk de werkbarometers van Nederland, Kirgizië en India. Nederland a) Wat valt je op als jij je eigen figuur 10 met die van Nederland vergelijkt? b) Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen de Kirgizië werkbarometers van Nederland, Kirgizië en India India c) Heb je een verklaring voor de verschillen? Bekijk de films over werk op de website Erasmus Festival werk stap 2. Welke onderwerpen uit de tabel van opdracht 1 komen in de films terug? Probeer met behulp van de barometers van India en Kirgizië te verklaren waarom de mensen in de films deze onderwerpen noemen. 6. Wie van de mensen in de films sprak je het meest aan en waarom? 7. Denk je, dat het goed zou zijn, als meer mensen in Nederland zo aan zouden kijken tegen werk als de mensen in Kirgizië of India? Licht je antwoord toe.

3 Docenteninformatie Werkbarometer De opdracht Deze opdracht werd in het kader van het Erasmus Festival 2008 ontwikkeld. Hij heeft als doel om aan de hand van de films, die studenten in Kirgizië en India hebben gemaakt, en kaarten uit de European/World Values Study de leerlingen kennis te laten maken met enkele aspecten van de Kirgizische en Indiase cultuur en deze te vergelijken met hun eigen opvattingen en hoe men in Nederland over deze vraagstukken denkt. Door middel van een werkbarometer wordt voor de leerlingen inzichtelijk gemakt, dat er verschillende werkkwaliteiten zijn. Individuele verschillen nagelaten is er een duidelijk onderscheid te zien in zogenaamde intrinsieke (of expressieve) en extrinsieke (of instrumentele) werkkwaliteiten. De eerste zes behoren tot de eerste groep. Hier wordt zichtbaar, dat met name aspecten die te maken hebben met zelfontplooiing in Nederland belangrijk zijn. Dat intrinsieke factoren een grotere rol spelen zou te maken hebben met de ontwikkeling naar een postmoderne samenleving. 1 Ook salaris wordt relatief minder belangrijk gevonden dan in materialistische samenlevingen. Dit beeld wordt dan ook duidelijk in de grafieken van (vooral) India en Kirgizië. De mensen in de films noemen vooral materiële aspecten, wat te maken heeft met de relatief ongunstige situatie in deze landen. Plaats in het examenprogramma/de les De opdracht sluit aan bij kerndoel 43 van de onderbouw: Cultuurverschillen in Nederland; ML1/K/4 Cultuur en socialisatie van maatschappijleer 1 vmbo; ML2/K/6 De multiculturele samenleving en ML2/K/5 Mens en werk van maatschappijleer 2 vmbo; domein E Pluriforme samenleving van maatschappijleer havo en vwo; domein E Mens en werk bij maatschappijwetenschappen havo/vwo; module waardeoriëntatie bij levensbeschouwing. Tevens is de opdracht geschikt voor mentorlessen. In de aanhang vindt u de relevante kaarten ter nabespreking in de klas. 1 L. Halman, R. Luijkx en M. van Zundert: Atlas of European Values. p. 48 en 49

4 Werkbarometer

5

6

7

8

9

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Werkbarometer Een groot deel van ons leven werken we. Om geld te verdienen. Maar is dit het enige? Veel mensen zouden zeggen dat ze ook werken om zichzelf te ontplooien. De vraag is dan, wat we zouden

Nadere informatie

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Opvoedstaven In een gezin met ouders en kinderen staat vaak de opvoeding van de kinderen centraal. Opvoeding verschilt echter ook in Nederland van gezin tot gezin. Dat heb je misschien al gemerkt bij een

Nadere informatie

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg Helft van de hemel Volgens de Chinese leider Mao hielden de vrouwen de helft van de hemel open. Dit was een beeld voor het feit, dat hij erin geloofde, dat vrouwen en mannen dezelfde rechten hebben. Dit

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Vakantieliefde

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Vakantieliefde Vakantieliefde 1. Wat komt in je op, als je aan vakantieliefde denkt. Schrijf je gedachten op. 2. Bespreek je gedachten (in de klas of met je buurman/-vrouw). Vul jouw gedachten aan. 3. Ga ook in op de

Nadere informatie

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Geloven Geloof speelt in veel delen van de wereld een grote rol. Veel meer, dan in de meeste delen van Nederland. Maar betekent dat ook, dat Nederlanders niet gelovig zijn? Hoe zit dat met het geloof?

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Parents` Love

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Parents` Love Parents` Love Ook ouders houden van hun kinderen: ouderliefde. Naast zorgzaamheid en genegenheid uit zich deze liefde vooral in: opvoeding. 1. Ga naar de site van Sesamstraat: Bekijk en beluister de volgende

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Rose of Love

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Rose of Love Rose of Love Liefde is universeel maar denken we ook allemaal hetzelfde over liefde? Met behulp van de volgende vragen kom je erachter hoe jij over wezenlijke aspecten van liefde denkt. En, of dat bij

Nadere informatie

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.

Dit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg. Geloven Geloof speelt in veel delen van de wereld een grote rol. Veel meer dan in de meeste delen van Nederland. Maar betekent dat ook dat Nederlanders niet gelovig zijn? Hoe zit dat met het geloof? Door

Nadere informatie

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values Wetenschappelijk onderzoek in het klein In het wetenschappelijk onderzoek naar cultuurverschillen spelen twee dimensies een rol: aan de nee kant de mate van individuele vrijheid (liberaliteit) en persoonlijke

Nadere informatie

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values Solo of Samen? 1. Beantwoord de volgende vragen. - Maak je deel uit van een grote, hechte vriendengroep en/of grote, hechte familie of ben je meer op jezelf gericht en heb je enkele goede vrienden en/of

Nadere informatie

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values Vrijwilligerswerk 1. Beantwoord de volgende vragen voor jezelf: - Doe jij vrijwilligerswerk? Zo ja, wat doe je en waarom? Zo niet, waarom doe je het niet en wat zou je eventueel wel willen doen? - Ken

Nadere informatie

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values Changing identity Stap 1: Voor de volgende les zal je in de rol van een andere leerling kruipen. Je bent dan niet meer Jeroen uit Barendrecht maar bijv. Björn uit Zweden. Van je leraar krijg je een badge

Nadere informatie

Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen?

Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland THE GODFATHER

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland THE GODFATHER THE GODFATHER 1. Bekijk het fragment Last scène from Godfather 2. Hierin zie je een boevenfamilie (Italiaanse maffia) gezellig feest vieren met elkaar. De mannen bespreken daarna zaken. In de beroemde

Nadere informatie

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values

Opdracht behorende bij de Atlas of European Values Leertekst: materialisme en postmaterialisme, modernisme en postmodernisme Geert Hofstede laat zien hoe culturen dus op die 5 dimensies van elkaar verschillen en/of overeenkomen. Er zijn natuurlijk ook

Nadere informatie

Ontwikkelingsprofiel

Ontwikkelingsprofiel Ontwikkelingsprofiel De titel van dit project is Meeting Development. Meeting komt naar voren in alle films, waarin je mensen uit Ghana, Kirgizië en Nederland ontmoet en hun opvattingen over tal van onderwerpen

Nadere informatie

a) Waar denk je aan bij het begrip welzijn? Noteer zoveel mogelijk woorden in het onderstaande woordweb. Welzijn

a) Waar denk je aan bij het begrip welzijn? Noteer zoveel mogelijk woorden in het onderstaande woordweb. Welzijn Hoe gelukkig zijn we? In het leven heeft iedereen geluk centraal staan. Maar wat betekent dat nu eigenlijk: gelukkig zijn? Welke elementen bepalen nu eigenlijk of je nu wel of niet gelukkig bent?. Ieder

Nadere informatie

Hoe gelukkig ben je? Opdracht 1

Hoe gelukkig ben je? Opdracht 1 Hoe gelukkig ben je? Geluk is een veranderlijk iets. Het ene moment kun je jezelf diep gelukkig voelen, maar het andere moment lijkt het leven soms maar een zware last. Toch is voor geluk ook een soort

Nadere informatie

Een goede politicus.

Een goede politicus. Een goede politicus. Tijdens het project Meeting Development werden door Nederlandse studenten, die de gelegenheid hadden om naar Ghana en Kirgizië te reizen, films gemaakt. Ze hebben naar hun opvattingen

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland MOMENT OF TRUTH

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland MOMENT OF TRUTH MOMENT OF TRUTH 1. Misschien ken je de serie Moment van de waarheid van de televisie. De bedoeling is, dat je de lijst hieronder naar waarheid invult. Dit is echter TOP SECRET!!! Je mag het aan niemand

Nadere informatie

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Voortgezet Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Voortgezet

Nadere informatie

28 Stellingen. 28 Situaties. 28 Vragen. 28 Opdrachten. 112 kaarten voor de bovenbouw Havo / VWO Handleiding

28 Stellingen. 28 Situaties. 28 Vragen. 28 Opdrachten. 112 kaarten voor de bovenbouw Havo / VWO  Handleiding 28 Stellingen 28 Situaties 28 Vragen 28 Opdrachten Handleiding 112 kaarten voor de bovenbouw Havo / VWO www.klassetaal.nl Geachte docent(e), De kaarten die voor u liggen zijn ontwikkeld voor het vak Levensbeschouwing,

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland COOL UNCOOL

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland COOL UNCOOL UN 1. Misschien ken je het stukje van de tv-serie Top Gear, waarin automerken op een bord worden geplaatst en bepaald wordt, of ze cool of uncool zijn. Doe hetzelfde met de onderstaande begrippen. Je mag

Nadere informatie

VWO Inleveren van de boeken VWO. Lees deze brief goed door, volg de instructies nauwkeurig op en voorkom onnodig lang wachten.

VWO Inleveren van de boeken VWO. Lees deze brief goed door, volg de instructies nauwkeurig op en voorkom onnodig lang wachten. VWO Inleveren van de boeken VWO Het inleveren vindt plaats op: maandag 27 juni a.s. in lokaal B 2.10 12.30 13.00 u A t/m H 13.30 14.00 u I t/m R 14.30 15.00 u S t/m Z VMBO Inleveren van de boeken VMBO

Nadere informatie

DE L CKER LUCA: ADHD

DE L CKER LUCA: ADHD DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER LUCA: ADHD Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf klas 1 Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Met vriendelijke groet, Ine Kelzenberg

Met vriendelijke groet, Ine Kelzenberg De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen organiseert diverse activiteiten waarvoor we uw aandacht vragen. Digevent is een evenement bedoeld voor middelbare scholieren (havo/vwo) en mboleerlingen. Voor dezelfde

Nadere informatie

PTA MAVO 2011-2013. Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens

PTA MAVO 2011-2013. Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens PTA MAVO 2011-2013 Docenten: Felix van de Gein (sectievoorzitter) en Nol Voskens Dit PTA bestaat bevat het verplichte vak maatschappijleer 1 (mavo 3 / mavo 4 voor instromers uit havo 3) en het keuze examenvak

Nadere informatie

Behoeftes rijksambtenaren in kaart Flitspanelonderzoek oktober Een uitgave in het kader van het strategisch personeelsbeleid Rijk

Behoeftes rijksambtenaren in kaart Flitspanelonderzoek oktober Een uitgave in het kader van het strategisch personeelsbeleid Rijk Behoeftes rijksambtenaren in kaart Flitspanelonderzoek oktober 2017 Een uitgave in het kader van het strategisch personeelsbeleid Rijk Managementsamenvatting In het kader van de totstandkoming van het

Nadere informatie

Wat vinden Vlamingen belangrijk in hun werk?

Wat vinden Vlamingen belangrijk in hun werk? Motivatie en welzijn Wat vinden Vlamingen belangrijk in hun werk? SERV. 2012. Arbeidsethos en arbeidsoriëntaties op de Vlaamse arbeidsmarkt 2007-2010. Informatiedossier. Brussel: SERV Stichting Innovatie

Nadere informatie

Informatie Profielkeuze Spring High

Informatie Profielkeuze Spring High Informatie Profielkeuze Spring High Bovenbouw In de bovenbouw heb je een profiel gekozen (zie volgende slides) Je werkt dan nog steeds aan de hand van leerdoelen Je verzamelt bewijsstukken, waar je feedback

Nadere informatie

DE L CKER IKBAL: MEISJE IN JONGENSKLEREN

DE L CKER IKBAL: MEISJE IN JONGENSKLEREN IKBAL: MEISJE IN JONGENSKLEREN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij

Nadere informatie

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN

DE L CKER EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN EEN LEUKE ONTDEKKING: MASTURBEREN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting

Nadere informatie

Maatschappijleer 1- Basis

Maatschappijleer 1- Basis Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Moniek van Veghel 08 October 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/65219 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Module 5 (leerjaar 1) HET ROMEINSE RIJK (OPKOMST EN ONDERGANG).

Module 5 (leerjaar 1) HET ROMEINSE RIJK (OPKOMST EN ONDERGANG). Module 5 (leerjaar 1) HET ROMEINSE RIJK (OPKOMST EN ONDERGANG). WERKSCHEMA (alle leerroutes) Versie: havo 1 & havo/vwo 1 4 lesweken (max. 8 lessen) Onderdeel van toets T3 in toetsweek 2 Alle informatie

Nadere informatie

DE L CKER DOELEN STELLEN

DE L CKER DOELEN STELLEN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER DOELEN STELLEN Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Docentenhandleiding Buitenspel

Docentenhandleiding Buitenspel Docentenhandleiding Buitenspel Museumles bij de tentoonstelling De heksen van Bruegel (19 september 2015 t/m 31 januari 2016) Museum Catharijneconvent Utrecht Museum Catharijneconvent, 2015 Inleiding U

Nadere informatie

DE L CKER JAPANSE MANGACULTUUR ALS HOBBY

DE L CKER JAPANSE MANGACULTUUR ALS HOBBY DE L CKER JAPANSE MANGACULTUUR ALS HOBBY DOCENTENHANDLEIDING Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij

Nadere informatie

DE L CKER PANIEKAANVALLEN

DE L CKER PANIEKAANVALLEN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER PANIEKAANVALLEN Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

9 Toets A PO Pluriforme samenleving Inleveren week 46 10% nee

9 Toets A PO Pluriforme samenleving Inleveren week 46 10% nee 2015-2016 Naam vak Maatschappijleer Niveau Mavo geldend voor klas 9 9 Toets A PO Pluriforme samenleving Inleveren week 46 10% nee 9 Toets B Toets Pluriforme samenleving + Criminaliteit 9/trim2/TW2B 20%

Nadere informatie

PTO Aardrijkskunde

PTO Aardrijkskunde PTO ardrijkskunde 2016-2017 Vereniging voor Protestants-Christelijk Onderwijs te Curaçao Sectie aardrijkskunde r. lbert Schweitzer havo/vwo [meesteradmiraal@gmail.com] Vak: ardrijkskunde Leerjaar: H1 Schooljaar:

Nadere informatie

Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar:

Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar: Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar: 208-209 PTA examenvak: Aardrijkskunde TGL & Tijdsduur herkansbaar 2 3 300 30 302 303 304 305 306 307 308 Arm en rijk Kennistoets H Arm en rijk Toepassingstoets

Nadere informatie

Tabletlicentie - Exact

Tabletlicentie - Exact Tabletlicentie - Exact ISBN Tabletlicentie prijs 2013 incl 25% korting* Getal & Ruimte 10e editie Leerjaar 1 8717927058886 Getal & Ruimte 10e editie leerjaar 1 tabletlicentie 33,70 8717927058893 Getal

Nadere informatie

bovenbouw Lesmodule over orgaanen weefseldonatie voor het voortgezet onderwijs. Docentenhandleiding - DonorWise 1

bovenbouw Lesmodule over orgaanen weefseldonatie voor het voortgezet onderwijs. Docentenhandleiding - DonorWise 1 Docentenhandleiding bovenbouw Lesmodule over orgaanen weefseldonatie voor het voortgezet onderwijs. Docentenhandleiding - DonorWise 1 Colofon DonorWise DonorWise is ontwikkeld in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

Criteria. Ervaren op school

Criteria. Ervaren op school Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

HET ERASMUS HAVO/VWO TECHNASIUM. Het Erasmus. Wanted! Nieuwsgierige types

HET ERASMUS HAVO/VWO TECHNASIUM. Het Erasmus. Wanted! Nieuwsgierige types HET ERASMUS HAVO/VWO TECHNASIUM Het Erasmus Wanted! Nieuwsgierige types HET ERASMUS HAVO/VWO Wie kiest voor het Technasium van Het Erasmus, kiest voor Vijf uur per week het vak Onderzoek en Ontwerpen (O&O)

Nadere informatie

Optimale inrichting van lerarenopleidingen

Optimale inrichting van lerarenopleidingen Optimale inrichting van lerarenopleidingen Mirjam Bahlmann Boris Eustatia Dorothy Pillen-Warmerdam Oktober, 2018 In het in oktober 2017 gepresenteerde regeerakkoord: Vertrouwen in de toekomst stelt het

Nadere informatie

DE L CKER ZELFVERTROUWEN NA PESTEN

DE L CKER ZELFVERTROUWEN NA PESTEN ZELFVERTROUWEN NA PESTEN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf de eerste klas Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken

Nadere informatie

Webquest Beroepen en Opleidingen

Webquest Beroepen en Opleidingen Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Charlotte van Crugten 22 november 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/33328 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

WAARDEGOED. betekenisvol leren en werken WIE? WAT? WAARDE! Methode voor waardengericht leren in bestaande lessen. HANDLEIDING voor docenten

WAARDEGOED. betekenisvol leren en werken WIE? WAT? WAARDE! Methode voor waardengericht leren in bestaande lessen. HANDLEIDING voor docenten WAARDEGOED betekenisvol leren en werken WIE? WAT? WAARDE! Methode voor waardengericht leren in bestaande lessen. HANDLEIDING voor docenten 1 HET DOEL VAN ONDERWIJS Jongeren kennis en vaardigheden aanreiken

Nadere informatie

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen? Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?

Nadere informatie

Examenprogramma maatschappijleer havo/vwo

Examenprogramma maatschappijleer havo/vwo Examenprogramma maatschappijleer havo/vwo Havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Rechtsstaat

Nadere informatie

Vraag maar raak! vragen aan sollicitanten + bonusvragen vragen aan werkgevers. 50 vragen aan sollicitanten + bonusvragen

Vraag maar raak! vragen aan sollicitanten + bonusvragen vragen aan werkgevers. 50 vragen aan sollicitanten + bonusvragen Vraag maar raak! 1. 50 vragen aan sollicitanten + bonusvragen 2. 20 vragen aan werkgevers 50 vragen aan sollicitanten + bonusvragen Er zijn zeker 50 vragen die tijdens een sollicitatiegesprek aan bod kunnen

Nadere informatie

Docentenhandleiding De Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis

Docentenhandleiding De Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis Docentenhandleiding De Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis Inleiding Het simulatiespel De Europese Unie en de Syrische vluchtelingencrisis draait om een van de grote uitdagingen waar de Europese

Nadere informatie

GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN

GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven Leerlingen identificeren zich met een van beide groepen - de grote vogel of de groep kleine vogels. Daarna wisselen

Nadere informatie

Het Hooghuis, locatie Mondriaan College

Het Hooghuis, locatie Mondriaan College VMBO Theoretische/Gemengde leerweg 2019-2021 / aardrijkskunde 3 1 TT 01 Arm en Rijk, hoofdstuk 1 Buitenland Kerndoelen K3-K7-V4. Toetsduur 50 min. Weg. Cijfer1-10 Geen J 10 3 2 TT 02 Bronnen energie, hoofdstuk

Nadere informatie

Is de bekostiging in het VO voldoende?

Is de bekostiging in het VO voldoende? Is de bekostiging in het VO voldoende? Mark79 1 Inleiding Het onderstaande is gebaseerd op de brochure vereenvoudiging bekostigingsstelsel VO 1 en de gemiddelde personeelslast leraren zoals vermeld in

Nadere informatie

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Ontwikkeling van een module en boek voor de 2 e graads lerarenopleiding wiskunde. Informatieverwerking en Statistiek Gerard van

Nadere informatie

Leerlingen en studenten naar onderwijssoort per 1-10 en woongemeente Lingewaard

Leerlingen en studenten naar onderwijssoort per 1-10 en woongemeente Lingewaard Leerlingen en studenten naar onderwijssoort per 1-10 en woongemeente Lingewaard 2010/'11 2011/'12* Onderwijssoorten Leeftijd Lingewaard Lingewaard Totaal voortgezet onderwijs Leeftijd totaal 2751 2853

Nadere informatie

Stageopdracht Maatschappelijke Stage 2013 Havo 4 en Vwo 5

Stageopdracht Maatschappelijke Stage 2013 Havo 4 en Vwo 5 Stageopdracht Maatschappelijke Stage 2013 Havo 4 en Vwo 5 Inhoud: 1. Instructie voor de leerlingen 2. Formulieren stagegegevens 3. Werkopdracht en verslag 1.Instructie voor de leerlingen Doel van de maatschappelijke

Nadere informatie

Prijsontwikkeling koopwoningen

Prijsontwikkeling koopwoningen Prijsontwikkeling koopwoningen 1. Doelen De doelen van deze les zijn: Leerlingen leren het belang van definities en hoe verschillende definities kunnen leiden tot verschillende uitkomsten en conclusies;

Nadere informatie

Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege

Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege Waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege Verbondenheid, Inspiratie, Verantwoordelijkheid, Ambitie: dit zijn waardevolle woorden voor het Sint-Laurenscollege. We kunnen veel bereiken als school,

Nadere informatie

Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar:

Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar: Examendossier VMBO leerjaar 3 Schooljaar: 08-09 PTA examenvak: Biologie BBL / tijdsduur (min) herkansbaar * 300 3 30 30 Thema Organen en cellen Thema Voortplanting en ontwikkeling Thema 3 Ordening Thema

Nadere informatie

Lesbrief Voor de docent Voor de leerling Inhoud Inleiding De Nigeriaanse olie-industrie in beeld Opdracht 1 Aardolie in Nigeria Niveau

Lesbrief Voor de docent Voor de leerling Inhoud Inleiding De Nigeriaanse olie-industrie in beeld Opdracht 1 Aardolie in Nigeria Niveau Voor de docent Inhoud In 214 en 215 maakte de olieprijs in de een vrije val: in juli 214 kostte een vat olie nog ruim 1 dollar, in januari 215 nog maar 47 dollar. De prijs is sindsdien wel weer iets gestegen,

Nadere informatie

Digitale Geletterdheid. Voor Praktijkonderwijs, VMBO, en HAVO / VWO. Producten en prijzen 2019 DIGIT DIGIT. DigitaleGeletterdheid.

Digitale Geletterdheid. Voor Praktijkonderwijs, VMBO, en HAVO / VWO. Producten en prijzen 2019 DIGIT DIGIT. DigitaleGeletterdheid. Digitale Geletterdheid Voor Praktijkonderwijs, VMBO, en HAVO / VWO Producten en prijzen 2019 DigitaleGeletterdheid.nl 1 Juli 2019 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Digitale geletterdheid in het curriculum...

Nadere informatie

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

KIESWIJZER 2015. Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO KIESWIJZER 2015 Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO INHOUD INLEIDING... 3 STROOMKEUZE V3 EN T3... 4 PROFIELKEUZE HAVO... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en 5... 6 Natuurprofielen

Nadere informatie

Training. Coachend begeleiden

Training. Coachend begeleiden Training Coachend begeleiden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Bertine Pruim Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Factor-E Coachend begeleiden

Nadere informatie

Elde College. Elke dag een uitdaging

Elde College. Elke dag een uitdaging Elde College Elke dag een uitdaging Profielkeuze havo-3 3 en 4 November 2015 Nannie Vink Decaan havo Inhoud Nieuwe vakken Het profiel gemeenschappelijk deel profieldeel vrij deel Het keuzeoverzicht Hoe

Nadere informatie

HET ERASMUS TECHNASIUM VOOR NIEUWSGIERIGE TYPES

HET ERASMUS TECHNASIUM VOOR NIEUWSGIERIGE TYPES NIEUWSGIERIGE TYPES VIND JE OP HET ERASMUS TECHNASIUM HET ERASMUS TECHNASIUM VOOR NIEUWSGIERIGE TYPES DOOR TE KIEZEN VOOR HET TECHNASIUM MAAK JE KENNIS MET HET BEDRIJFSLEVEN Door te kiezen voor het Technasium

Nadere informatie

4 VWO. Schooljaar VWO COHORT

4 VWO. Schooljaar VWO COHORT 4 VWO Programma van toetsing en afsluiting per vak Schooljaar 2018-2019 Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) Leeswijzer Leeswijzer bij het PTA Er zijn tussentijdse toetsen en toetsen die in de toetsweek

Nadere informatie

Wie ben jij? HANDLEIDING

Wie ben jij? HANDLEIDING HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan

Nadere informatie

20 november 2019, leerlingmiddag

20 november 2019, leerlingmiddag openbare scholengemeenschap te Heerhugowaard voor vwo, havo en vmbo 20 november 2019, leerlingmiddag Onze school, Jouw toekomst! dinsdag 15 oktober 2019 Jouw toekomst begint Middenweg ( vwo, havo, vmbo-tl)

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Love Talk

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Love Talk Love Talk 1. Kies van de afbeeldingen hieronder de foto, die je het meest aanspreekt. I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. bron: alle foto s komen van de site stock.xchng wwww.sxc.hu 2. Ga op zoek naar medeleerlingen

Nadere informatie

DE L CKER. Het project is een samenwerking tussen Human, NPO 3Lab en NPO3Extra. Dit lesmateriaal is ontwikkeld door Human en IDFA educatie.

DE L CKER. Het project is een samenwerking tussen Human, NPO 3Lab en NPO3Extra. Dit lesmateriaal is ontwikkeld door Human en IDFA educatie. HÉ, MAG IK JE VINGEREN DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf klas 2 Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Nieuwsgierig maken / motiveren voor een tijdvak of historisch onderwerp Vragen / hypothesen kunnen formuleren over historische verschijnselen

Nieuwsgierig maken / motiveren voor een tijdvak of historisch onderwerp Vragen / hypothesen kunnen formuleren over historische verschijnselen Werken met afbeeldingen in het examenprogramma geschiedenis havo/vwo OPDRACHTEN EXAMENPROGRAMMA FUNCTIE AFBEELDING 1. De afbeelding als motivator Tien tijdvakken met kenmerkende aspecten Geschiedenis van

Nadere informatie

DE L CKER SOPHIE: ORALE BEVREDIGING

DE L CKER SOPHIE: ORALE BEVREDIGING DE L CKER SOPHIE: ORALE BEVREDIGING DOCENTENHANDLEIDING Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf klas 2 Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Het Erasmus HAVO/ VWO

Het Erasmus HAVO/ VWO Het Erasmus HAVO/ VWO Tec hna siu m Het Era sm us Nie Wa n uw sgie ted! rige typ es Technasium Vind jij het leuk om de wereld om je heen te ontdekken? Ben je nieuwsgierig? Wil jij weten hoe het zit en

Nadere informatie

management & organisatie

management & organisatie Voorlichting management & organisatie vernieuwde tweede fase HAVO/VWO Een nieuw vak in de bovenbouw Ter voorbereiding is een deel van de stof bij het vak economie in de derde klas HAVO /VWO opgenomen.

Nadere informatie

Lerarenopleiding Geesteswetenschappen. Masterdag 16 mrt. 2018

Lerarenopleiding Geesteswetenschappen. Masterdag 16 mrt. 2018 Lerarenopleiding Geesteswetenschappen Masterdag 16 mrt. 2018 1 Inhoud Leraar worden? Opleidingstrajecten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 2 Waarom zou je leraar

Nadere informatie

Maatschappijleer

Maatschappijleer Maatschappijleer 2018-2019 Wat doen we dit jaar? Maatschappijleer is een verplicht vak Meestal afgerond (certificaat) in mavo 3 Wel een schoolexamen, géén centraal examen Het schoolexamencijfer + eindcijfer

Nadere informatie

Ben jij volgend jaar een havo 4 leerling? januari

Ben jij volgend jaar een havo 4 leerling? januari Ben jij volgend jaar een havo 4 leerling? januari 2019 1 Welkom Dhr. S.van Boxtel Dhr. R.van Haaren Mevr. M.Molenschot Dhr. B.Bogaers Conrector LJC 4 havo Decaan havo Decaan havo 2 3 Wat houdt een overstap

Nadere informatie

ARBEIDSETHOS EN ARBEIDSORIENTATIES WERKBAARHEIDSMONITOR 2007

ARBEIDSETHOS EN ARBEIDSORIENTATIES WERKBAARHEIDSMONITOR 2007 ARBEIDSETHOS EN ARBEIDSORIENTATIES WERKBAARHEIDSMONITOR 2007 1 Inhoud Arbeidsethos Wat is het? Hoe meten? Resultaten Arbeidsoriëntaties Wat is het? Hoe meten? Resultaten 2 Arbeidsethos: wat is het? ARBEIDSETHOS:

Nadere informatie

Deze begrippen lichten we hier nader toe om aan te geven wat wij daar mee bedoelen.

Deze begrippen lichten we hier nader toe om aan te geven wat wij daar mee bedoelen. COMPETENTIES PER LEERJAAR Toelichting Competentierapportage eerste leerjaar Wij willen onze leerlingen in het eerste leerjaar niet alleen beoordelen met cijfers, maar ook duidelijk maken hoe die cijfers

Nadere informatie

Maatschappelijke stage: De ander en ik. April 2018

Maatschappelijke stage: De ander en ik. April 2018 Maatschappelijke stage: De ander en ik. April 2018 Kan Maatschappijleer ook praktisch zijn? Wij vinden dat Maatschappijleer je juist tot inzicht moet brengen dat jij een taak hebt in de maatschappij om

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO (wordt geïntegreerd) vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure

Nadere informatie

Deze portretten zijn te bekijken onder de button Verhalen van Hoop in de app en via digiboard.ikhebhoop.nl.

Deze portretten zijn te bekijken onder de button Verhalen van Hoop in de app en via digiboard.ikhebhoop.nl. VO, ONDERBOUW EN BOVENBOUW Handleiding docent Beste docent, Leuk dat je school meedoet met de Week van de Hoop! Dit jaar staat hoop delen door middel van kunst centraal in het lesprogramma voor het VO.

Nadere informatie

Stoeien met Statistiek

Stoeien met Statistiek Stoeien met Statistiek Havo 4: Statistiek op grote datasets 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Docentenhandleiding... 5 Inleiding voor leerlingen... 6 Opdracht 1... 7 Opdracht 2... 8 Opdracht 3...

Nadere informatie

Socialisatie & Seksualiteit

Socialisatie & Seksualiteit levensbeschouwing & maatschappij M A V O 3 katern 5 Socialisatie & Seksualiteit naam cluster maartenscollege groningen / haren MAVO 3 KATERN 5 2010 2011 levensbeschouwing & maatschappij: socialisatie &

Nadere informatie

Examenprogramma maatschappijwetenschappen havo/vwo

Examenprogramma maatschappijwetenschappen havo/vwo Examenprogramma maatschappijwetenschappen havo/vwo Havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A

Nadere informatie

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo KIESWIJZER LAAR & BERG 2016-2017 Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo Inhoud Inleiding... 3 Stroomkeuze vwo 3 en MYP 3... 4 Profielkeuze havo... 5 Maatschappijprofielen in havo 4 en

Nadere informatie

Onderwijs in Geldzaken

Onderwijs in Geldzaken Onderwijs in Geldzaken Onderwijs en geldproblemen Geldproblemen kunnen leiden tot mindere prestaties op school, (meer) verzuim en uiteindelijk zelfs tot schooluitval. De gemeente Súdwest-Fryslân en RMC

Nadere informatie

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Voortplanting

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Voortplanting Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Voortplanting kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor de

Nadere informatie

Personeelsonderzoek tankstations - Stationsmanagers

Personeelsonderzoek tankstations - Stationsmanagers Personeelsonderzoek tankstations - Stationsmanagers 1. Geslacht Man 73,3% (148) Vrouw 26,7% (54) answered question 202 skipped question 6 2. Leeftijd 16-25 jaar 4,5% (9) 26-35 jaar 15,8% (32) 36-45 jaar

Nadere informatie

instructie- en opdrachten boekje voor VMBO en MBO Samenwerkende scholen VMBO en MBO regio Nijmegen

instructie- en opdrachten boekje voor VMBO en MBO Samenwerkende scholen VMBO en MBO regio Nijmegen Instructie- 2018 en 2019 Kiezen op Maat opdrachten instructie- en opdrachten boekje voor VMBO en MBO Samenwerkende scholen VMBO en MBO regio Nijmegen Waarom zou jij mee willen doen aan Kiezen op Maat?

Nadere informatie

Wat vraagt lesgeven met en over ict van leraren? Aanknopingspunten voor professionalisering van leraren in het PO, VO en MBO

Wat vraagt lesgeven met en over ict van leraren? Aanknopingspunten voor professionalisering van leraren in het PO, VO en MBO Wat vraagt lesgeven met en over ict van leraren? Aanknopingspunten voor professionalisering van leraren in het PO, VO en MBO Marjoke Bakker, Rianne Kooi, Marijke Kral, Carolien van Rens & Dana Uerz Leren

Nadere informatie

Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. 2 VMBO, HAVO en VWO. Mijn beroep. Dit is de werkmap van :.. Klas :..

Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. 2 VMBO, HAVO en VWO. Mijn beroep. Dit is de werkmap van :.. Klas :.. Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding 2 VMBO, HAVO en VWO Mijn beroep Dit is de werkmap van :.. Klas :.. osg Piter Jelles De Foorakker Sint Annaparochie, 2013 2014 Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding 2 VMBO,

Nadere informatie

DE L CKER DATEN VIA GRINDR

DE L CKER DATEN VIA GRINDR DOCENTENHANDLEIDING DE L CKER DATEN VIA GRINDR Leeftijd: 13-15 jaar, 16-18 jaar Geschikt voor: vmbo, havo en vwo vanaf klas 2 Vakgebied en kerndoelen: Deze les vindt aansluiting bij vakken Maatschappijleer,

Nadere informatie

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017

Lerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017 Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom

Nadere informatie

MOTIVATIE INTRODUCTIE

MOTIVATIE INTRODUCTIE BINNENSTEBUITEN 12 MAART 2015, BÈTAPARTNERS Al meer dan 16 jaar een autoriteit op het gebied van jongerencultuur Jaarlijks contact met duizenden jongeren Research, trends, campagnes, lezingen, trainingen

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar RVMBO-T4. de Passie, evangelische school voor vmbo-tl, havo, atheneum en gymnasium

Programma van toetsing en afsluiting Schooljaar RVMBO-T4. de Passie, evangelische school voor vmbo-tl, havo, atheneum en gymnasium Schooljaar 2019-2020 RVMBO-T4 de Passie, evangelische school voor vmbo-tl, havo, atheneum en gymnasium Vak: Nederlands S411 Schrijfvaardigheid: zakelijke e-mail NE/K/3,7 week 39 45 minuten 4 S412 Leesvaardigheid

Nadere informatie

Algemene informatieavond voor ouder(s) en/of verzorger(s) van groep 8 leerlingen

Algemene informatieavond voor ouder(s) en/of verzorger(s) van groep 8 leerlingen Algemene informatieavond voor ouder(s) en/of verzorger(s) van groep 8 leerlingen EVEN VOORSTELLEN Wiko Veenvliet Marjan Brokelman Vestigingsdirecteur MAVO/HAVO/VWO Coördinator 1HV en 1VG Stan van Binsbergen

Nadere informatie