Nieuwsbrief Expertise Centrum Mei 2013 In de nieuwsbrieven zullen we U op de hoogte houden van alle ontwikkelingen binnen het Expertise Centrum van Zaan Primair. In deze nieuwsbrief komt het volgende aan de orde: - stand van zaken extern aanbod. - ervaringen met leeswerkplaats en hulpklas. - stand van zaken Dyslexie Protocol diagnose en behandeling. - ervaringen met de schoolversterkers. - stand van zaken onderzoeksteam. Stand van zaken In de periode december 2012-januari 2013 is er nogal wat onrust ontstaan over de inzet van de uren van de diverse scholen uit het Samenwerkingsverband 2701. We waren enthousiast begonnen met leeswerkplaatsen en hulpklassen op diverse locaties, maar daardoor kwamen we in december in de knoei toen bleek dat sommige scholen teveel van hun middelen in het externe aanbod hadden gestoken. De kinderen die een tweede traject nodig hadden konden daardoor niet verder en zouden daar de dupe van worden. Het bestuur van Zaan Primair heeft toen besloten om deze kinderen toch door te laten gaan. Andere scholen zijn benaderd en er is een beroep gedaan op het solidariteitsprincipe. Komend schooljaar moet dat anders. Er zal meer gekeken moeten worden naar de populatie en samenstelling van de school in kwestie. De ene school in die wijk heeft nl. meer ondersteuning nodig dan de andere school in een andere wijk. Nu is er alleen gekeken naar leerlingenaantallen en daardoor zijn er scholen geweest die veel gebruik hebben gemaakt van het externe aanbod maar niet genoeg middelen beschikbaar hadden, terwijl andere scholen weinig gebruik maakte van het externe aanbod en voldoende middelen hadden. Afijn, al doende leert men. We hopen in ieder geval dat komend schooljaar ouders, kinderen en leerkrachten niet meer de dupe worden van deze regeling. Nieuws vanuit de Leeswerkplaats: Het afgelopen half jaar is er weer ontzettend hard gewerkt aan het lezen en spellen door een flink aantal kinderen van de basisscholen. Wekelijks kwamen de kinderen enthousiast naar de leeswerkplaats om daar keihard te werken. Ook thuis werd er samen met ouders dagelijks ontzettend hard gewerkt om het lees- en spellingniveau omhoog te krijgen en dat is gelukt: Een aantal succesverhalen: D. ging van AVI E4 frustratie naar AVI E5 beheersingsniveau. J. van E4 frustratie naar M5 beheersing, L. van M4 frustratie naar E4 beheersing en J. van M5 frustratie naar E5 beheersing. Een prachtige vooruitgang na een half jaar keihard werken. De laatste tijd zijn we ons in de leeswerkplaats, naast het tekstlezen ook meer gaan focussen op het woordlezen en ook daar zijn de resultaten voorzichtig positief te noemen. Een aantal voorbeelden: J. die eerst maar 22 woorden kon lezen op de DMT en nu een score haalt van 52. N. die vooruitgaat van 106 woorden naar 140 en tenslotte L. die een vooruitgang laat zien van 41 naar 126 woorden. Een topprestatie voor onze moeilijk lezende kinderen!!!!!! En dan nog de spelling: Het afgelopen half jaar was er één spellinggroep in de spellingwerkplaats. Ook hier is keihard door zowel ouders als kinderen gewerkt en ook dat heeft tot prachtige resultaten geleid: D. ging van een dle van 14 naar een dle van 38 en S. van een dle van 13 naar een dle van 40!
Een aantal kinderen uit de Leeswerkplaats Nieuws vanuit de hulpklas lezen en spellen : Op verzoek van de leerkracht Conny van Lauernesse heeft een ouder van een kind uit de hulpklas op de Boei een stukje geschreven voor de nieuwsbrief: Gewoon mijn ervaring als ouder van een minder makkelijk lezend kind: Mijn jongste dochter gaat sinds dit jaar naar de hulpklas, dat wij thuis 'het klasje' noemen. Ik lees al sinds begin groep drie met haar thuis, en - niet gehinderd door enige deskundigheid op het gebied van leren lezen of didactiek - probeer ik dat altijd zo klein en leuk mogelijk te houden. Spelletjes, letterspellen, stickers en niet te veel oordeel en druk erop. Toch bleef zij een hekel houden aan lezen, gewoonweg omdat het niet goed lukte. Daar zit je dan met je spelletjes en je geloof dat het met een beetje begeleiding wel goed komt. In februari dus voor het eerst naar het klasje! Best spannend, maar al snel was die spanning eraf. Hoewel ik dus geen expert ben, zie ik wel dit: Conny is positief, vrolijk en geeft de kinderen een veilige plek om te zijn hoe ze zijn: met hun leesachterstand zijn ze ook goed. De kinderen krijgen bevestiging, structuur en goede begeleiding. Na de vakantie zei mijn dochter vrolijk: 'vandaag weer naar school en morgen weer naar het klasje!' Voor een kind dat niet heel graag leest, een hele loftuiting! Verder is het helaas nog altijd zo dat zij niet vlot en makkelijk leest. Ik had dat natuurlijk wel gehoopt, zeker omdat ik zulke positieve geluiden had gehoord van mensen die zelf een kind in het klasje hebben gehad. Het lezen gaat nog altijd te langzaam en heel spellend. Aan de andere kant zit zij nog relatief kort in het klasje, dus ik houd goede moed dat er nog ruimte is voor verbetering voordat de zomervakantie begint! groep op een ongeveer gelijk niveau zit. Het haalt de druk er bij haar een beetje af dat ze zelf denkt dat ze het niet kan en dat zij de uitzondering is. Wat ik verder heb gemerkt: mijn oudste dochter begon in groep 3 kleine woordjes op melkpakken en op borden op straat te lezen. Mijn jongste dochter heeft dat nooit eerder gedaan, maar sinds ze in het klasje zit, leest ook zij korte woordjes van het melkpak en op borden langs de weg. Het is iets heel kleins, maar voor mij heel opmerkelijk. Ook vroeg zij zelf voor de vakantie een leesboek. Waarin ze uiteindelijk op vakantie niet uit wilde lezen, maar het is een begin! Ik hoop zeker dat het klasje haar zal helpen makkelijker te lezen, maar vooral dat het haar helpt om het deukje in haar zelfvertrouwen dat ze in de afgelopen 2 jaar heeft opgelopen (als gevolg van niet mee kunnen met de grote groep) weer een beetje 'uit te deuken'. Met vriendelijke groet, Jolanda van der Pol, Praktijk voor Lifecoaching De hulpklas Tekst van Nina, Tess, Rebecca en Kimia (kinderen uit de hulpklas) De hulpklas is voor lezen en spelling. Het is op dinsdag. Je komt binnen en legt je mapjes op tafel. Dan ga je een woordzoeker maken. Als iedereen er is gaat het beginnen. Eerst gaan we lezen, woordjes en een verhaal, met z n allen. Na het lezen gaan we spelling doen. Elke week leer je een nieuwe regel. We krijgen elke keer een dictee van 5 woorden en 1 zin. Dat kijken we samen na. Dan gaan we andere dingen doen zoals op de computer, kwartet, of samen lezen. Juf Conny gaat dan met alle kinderen alleen lezen. Dan gaan we huiswerk in de mapjes doen voor op school en voor thuis. Thuis moeten we 3 keer lezen en op school 4 keer en ook spelling maken. De groep van het leesklasje is voor mijn dochter heel fijn, omdat ze nu eens niet een van de 2 kinderen in de klas is die 'slecht' lezen, maar dat iedereen in de
Een aantal kinderen uit de hulpklas: Er is onduidelijkheid of de Cito begrijpend leestoetsen nu wel of niet voorgelezen mogen worden. Cito heeft daar als volgt op gereageerd: De LVS toets Begrijpend lezen van CITO is voor veel leerlingen met dyslexie ontzettend moeilijk. In tegenstelling tot de Entreetoets en Eindtoets mag het onderdeel begrijpend lezen van de LVS toetsen niet worden voorgelezen. Het doel van deze toetsen is namelijk het vaststellen hoe goed kinderen geschreven teksten kunnen begrijpen. Om leerlingen met dyslexie tegemoet te komen is het mogelijk om voorafgaand aan de toetsafname de leerlingen de teksten te laten lezen. Laatste nieuws Dyslexie: Op het gebied van de vergoede zorg zijn ontwikkelingen te melden. Tijdens de laatste dyslexieconferentie van Lexima werd verteld dat het Procotol Diagnose en Behandeling van Dyslexie bijgesteld wordt. De afgelopen jaren zijn er teveel aanvragen voor vergoede dyslexiezorg ingediend. De ziektekostenverzekeringen en Stichting Dyslexie Nederland + NVO hebben daarom hun richtlijnen t.a.v. de medebehandelaars verscherpt. Remedial teachers die hun master taal-dyslexiespecialist hebben worden niet meer als medebehandelaar geaccepteerd. Alleen logopedisten en orthopedagogen met de nodige expertise op het gebied van dyslexie kunnen geregistreerd worden als medebehandelaar. Verder worden er meer eisen gesteld aan de interventies die scholen moeten plegen. In het Protocol zullen deze richtlijnen worden aangescherpt. Ook binnen de diagnostiek zullen de stappen opnieuw bijgesteld worden. Motivatie en psycho-educatie zullen daarin een rol gaan spelen. Daarnaast is er nog een belangrijke verandering. Kinderen met dyslexie en co-morbiditeit kwamen niet in aanmerking voor de vergoede zorg. Dat gaat veranderen. Als tijdens de diagnostiek het kind voldoende concentratie kan opbrengen kan de diagnosticus op basis van voorinformatie en observaties bepalen dat het kind in aanmerking komt voor de vergoede zorg. Dat betekent ook dat dit kind de behandeling en het bijkomende huiswerk voldoende gemotiveerd en geconcentreerd kan opbrengen. Cito en dyslexie: Binnen het Expertisecentum komen regelmatig vragen binnen over de compensaties die scholen kunnen bieden aan kinderen met dyslexie. CITO geef aan dat het volgende hierbij van belang is: De teksten mogen niet voorgelezen worden, de leerlingen moeten de teksten zelf lezen. Tijdens het lezen van de teksten, voorafgaand aan de toets, mogen de opgaven nog niet worden aangeboden. De teksten mogen niet met de leerling worden nabesproken. Laat de leerlingen de teksten bij voorkeur op dezelfde dag als waarop de toets wordt afgenomen doorlezen. Daarna kunt u een pauze inlassen en vervolgens de daadwerkelijke toets voorleggen. Bovenstaande is een uitzonderingssituatie, uitsluitend bedoeld voor leerlingen met ernstige leesproblemen, zodat zij tijdens de toetsafname niet teveel tijd en energie kwijt zijn aan het decoderen van de teksten. (zie verder www.cito.nl ) Behandelplekken ONL: Op SBO de Boei is sinds een paar weken een behandelplek van ONL gevestigd. Op donderdagen kunnen kinderen uit de buurt, die voor de vergoede zorg in aanmerking komen, dyslexiebehandeling krijgen op de Boei. ONL is ook in gesprek met andere scholen van Zaan primair om zoveel mogelijk thuisnabije zorg te realiseren. De behandeling op locatie Boei sluit prachtig aan bij de interventieperiode in de hulpklas of leeswerkplaats. Gezien de recente ontwikkelingen binnen het Protocol voor Diagnose en Behandeling van Dyslexie, is het voor de interventieperiode, voorafgaand aan de diagnose, aan te raden om kinderen aan te melden voor de lees- of spellingwerkplaats of de hulpklas lezen/spellen. Diverse scholen kunnen zelf niet zorgen voor specialistische zorg binnen hun school en kunnen dan een beroep doen op het Externe aanbod van het SBO. De begeleiding in de hulpklas en leeswerkplaats voldoet aan de criteria van de interventieperiode beschreven in het Protocol.
Nieuws vanuit de afdeling jonge kind: Dit schooljaar is er enorm veel gebruik gemaakt van de expertise van de afdeling jonge kind op het SBO. De specialist jonge kind, Ilva ter Haak, is wekelijks aanwezig geweest op diverse scholen voor het doen van observaties, geven van gerichte adviezen, coaching van leerkrachten en co-teaching in de groep. Ook heeft ze adviezen gegeven over bijv. het volgen van de jonge risicokinderen en het signaleren en observeren van deze groep. Vanuit deze observaties zijn een aantal vervolgstappen gezet waaronder bijv. de aansluiting voor twee dagdelen op de afdeling jonge kind. Ilva ter Haak begeleidt deze kinderen op de Boei en Ildi Nagelhout op het Dok. Daarnaast wordt er ook gekeken op de eigen school van het kind en worden er adviezen gegeven aan de leerkracht en ouders van het kind. Het is de bedoeling dat door gerichte begeleiding en observatie deze kinderen met een passend ondersteunings-arrangement op de basisschool kunnen blijven. Wat een punt van aandacht is voor komend schooljaar is het vroegtijdiger signaleren van de kinderen met een ondersteuningsbehoefte. Er wordt nog te vaak te laat aan de bel getrokken, waardoor kinderen pas eind groep 2 ondersteuning krijgen van het Expertisecentrum. We willen dan ook benadrukken dat bij de start in groep 1 al een goede intake moet zijn waarbij in een intakegesprek de voorschoolse informatie wordt opgevraagd. Als er dan al ondersteuning nodig is voor dit kind, kan dit gelijk opgepakt worden. Aanmeldingen voor komend schooljaar : Voor komend schooljaar kunnen nu al aanmeldingen gedaan worden voor de Hulpklas Lezen en Spellen, de hulpklas afdeling Jonge Kind en de Lees-en spellingwerkplaats. Wacht niet te lang met aanmelden, zodat U zeker bent van een plekje voor de kind(eren) van uw school. We starten weer in september.. Aanmelden kunt U bij de coördinator van het Externe aanbod SBO, Alaine Rijkenberg: expertise@sbozaanprimair.nl Op de website www.sbozaanprimair.nl staan de criteria voor aanmelding vermeld. Nieuws van de schoolversterkers: De schoolversterkers zijn dit schooljaar op meerdere scholen actief geweest. Linda Wessels (schoolversterker) heeft aan een aantal kinderen gevraagd wat er veranderd is sinds de schoolversterker in hun groep komt. Leerling S.: Ze zorgt er eigenlijk voor dat er niet echt meer naar tegen elkaar wordt gedaan. Door kinderen aan te spreken /te corrigeren als ze de groep storen. Om ook balans te krijgen in de klas. Van ruzie en blijdschap en niemand buitensluiten. Eerst ging het wel en niet en wel en niet, geen balans. Juffen proberen nu ook meer op te letten en niet lang te wachten tot de hele klas stil is. Nu duurt dat niet lang meer, onder de tien vijf seconden. Want de juf wacht niet meer op storende kinderen. Of ze hebben pech en doen even niet meer mee tot ze weer weten hoe het wel moet. Nu is het wel beter in de klas. Nu heb ik geen last meer tijdens het werk want dan drukt de juf meteen op de bel of ze loopt naar storende kinderen toe als juf aandacht wil van één kind (dat stoort b.v.) dan tikt ze even iemand aan of de buurvrouw helpt b.v. of je staat even bij de kast. De bel is voor de groep. Het is nu beter, we verdienen bloemen en 30 sec spelletjes. Leerling G.: In het begin was het heel erg druk, ging iedereen door de klas / les heen praten. Dan hadden we vaak boze juffen (stemverheffing). Heel veel kinderen werden gepest. Toen kwam juf Linda met de bel en de theateropstelling van de tafels. Veel kinderen moesten wennen aan juf Linda, ik ook, maar nu ik haar heb leren kennen doen we heel aardig tegen elkaar. Toen we de regels gingen bespreken en we gingen ons aan de regels houden ging het veel beter. De juffen doen nu ook volledige aandacht vragen met de bel voor de hele groep. Ze belonen ons, we hebben bloemen, en als we drie bloemen hebben krijgen we meteen een beloning (kort 1-2 min spelletje). Het gaat nu echt veel beter. Eerst had ik minder vertrouwen in mijn ene juf, ik kon niet goed opschieten met haar. Er was veel ruzie. Dat is veel minder nu omdat we hebben afgesproken dat we een nieuwe start gingen maken. De juffen gaan me helpen om weer op VWO niveau te komen Leerling D.: We zijn meer zeg maar 1 groep geworden, J. is niet meer zo heel verlegen. Ik denk dat S. het ook weer leuker heeft op school. De verlegen kinderen zijn weer gelukkiger. Omdat juf Linda de juffen geholpen heeft in de klas dat het gezelliger is. We luisteren ook beter door het belletje en we hebben heel veel afspraken gemaakt. Dat we gewoon normaal doen tegen de juf en geen grote mond geven en niet meer pesten. Het lukt nu wel omdat de juffen wat strenger zijn geworden. De kinderen nemen niet meer een loopje met de juffen. Juf Linda praatte met kinderen die vaak ook lastiger zijn in de klas. Voor die kinderen zijn plannetjes gemaakt met de juffen en ouders. Ik heb een ook werkbrief met doelen voor mijn gedrag, dat het beter met me gaat. Ik kan elke dag punten
verdienen voor mijn doelen. Dat vind ik fijn. Ook heb ik nu elke dag een startwerkje voor als ik binnen kom, dan weet ik wat ik moet doen en dan ga ik niet klieren. Leerlingen E. en T.: We vinden het eigenlijk wel beter in de klas maar ook op de speelplaats. Wat is anders? We hebben andere manieren om met elkaar om te gaan. Eerst werd er meer geduwd, ook bij de gymzaal. Eerst was er elke woensdag wel gezeur na de gym van dinsdag. Nu gebeurt er al minder vaak iets. Vroeger ging gelijk iedereen door de les heen praten. Gewoon doorpraten. We zaten in groepjes en dat was onrustig. Eerst kregen we punten per groepje en als iemand uit ons groepje niet meewerkte, kreeg ons hele groepje geen punt. Dat was niet eerlijk. Nu kan de hele klas gezamenlijk werken aan de punten en de sfeer. Zo heeft de klas minder last van drukke kinderen. Het onderzoeksteam Dit schooljaar is het Onderzoeksteam van Zaan Primair van start gedaan. Alle scholen van Zaan Primair weten ondertussen het Onderzoeksteam te vinden en wekelijks komen er diverse aanvragen voor onderzoeken of aanvragen voor psychodiagnostische verslagen binnen. Het Onderzoeksteam is bezig om voor komend schooljaar Dyscalculieonderzoeken in het aanbod op te nemen. Mede vanuit het Protocol Ernstige RekenWiskunde problemen en Dyscalculie is het Externe aanbod bezig om komend schooljaar een rekenwerkplaats te starten die op weg naar een Dyscalculieonderzoek kan worden ingezet (op niveau oranje-rood) In de volgende nieuwsbrief zullen we deze ontwikkelingen nader toelichten. Vanaf volgende week is Laura Voetman met zwangerschapsverlof. Zij komt in oktober weer terug. Rinske Hoopman (GZ-psycholoog) zal haar vanaf 03-06 tijdelijk vervangen. Een aanvraag voor een Onderzoek of psychodiagnostisch verslag kan worden ingediend bij de coördinator van het Onderzoeksteam, Alaine Rijkenberg: info@onderzoeksteamzaanprimair.nl. Meer weten? Neem contact op met de Coördinator van het Expertise Centrum van Zaan Primair. Contactgegevens: W @ www.sbozaanprimair.nl expertise@sbozaanprimair.nl T 075-6171936