CONCEPT Innovatieproject 2017-2018 STEAM Studio s 1
2
Aanleiding: Het project E-lab heeft met de deelnemers in najaar 2017 een evaluatie gepleegd. Conclusie: in deze vorm gaan de partijen niet verder. Alleen op het gebied van opleidingen en professionalisering zijn er wellicht mogelijkheden. Het techniekpact 2020 is een feit, als stichting willen we dat wetenschap en techniek een plek krijgt in het onderwijs. Dit schooljaar werken we het W&T onderwijs verder uit. In het kader van innovatie is een leerkracht/coördinator W & T aangesteld. Daarnaast is een actieteam STEAM ontstaan. Vanuit strategisch beleid Kern van het werken binnen CBO Meilân is: de leerlingen en de ontwikkeling van leerlingen vanuit een Christelijk geïnspireerde visie Kern van het werken binnen Noorderbasis is In het onderwijs op onze scholen staat de ontwikkeling tot zelfstandigheid en sociaal functioneren op basis van Bijbelse waarden en normen centraal. Alle processen en opbrengsten vanuit de besturen en de ondersteunende diensten zijn direct en/of indirect gericht op groei, bloei en doorontwikkeling van kinderen. Het kind en zijn ontwikkeling staan centraal, waarbij basisvaardigheden essentieel zijn. Medewerkers geven samen als ontwerpers vorm aan boeiend uitdagend onderwijs. Medewerkers zijn samen verantwoordelijk voor een passend aanbod, talentontwikkeling, keuzes van methoden, hulpmiddelen, werkwijzen en innovatie. Het onderwijs en leren is gericht op verschillende leerstijlen met behulp van de nieuwste generatie leermiddelen. Doelen; als resultaat willen we behalen; de leeromgeving is inspirerend en uitdagend, W en T is in 2020 in het curriculum opgenomen. Het onderwijs is in belangrijke mate ondersteund door ICT. Leerlingen behalen voldoende tot goede onderwijsresultaten op het terrein van STEAM Adaptief onderwijs, 21-eeuwse vaardigheden en ontdekkend en onderzoekend leren, zijn zichtbaar in de context van de studio, de school, de groep en het kind. Leerlingen kennen, kunnen en weten STEAM-projecten uit te voeren. Leerlingen duiden de leeropbrengsten door eindpresentaties en product (en te realiseren. STEAM is als profileringspunt in de schoolomgeving aanwezig. We omarmen daarmee de integratie van wetenschap en techniek binnen het curriculum van de scholen. van Stem naar STEAM Internationaal is het een veelgehoorde en gevestigde term binnen het onderwijs, maar in Nederland staat STEM nog in de kinderschoenen. STEM staat voor Science, Technology, Engineering en Mathematics en sluit naadloos aan op de 21st century skills. Hoe dicht technologie en kunst elkaar kunnen versterken wordt duidelijk uit de wereldwijde evolutie van STEM naar STEAM, waarbij de 'A' van Arts wordt toegevoegd. Waarom? Omdat er meer overeenkomsten zijn dan je denkt tussen STEM-vakken en kunsteducatie. Ook in de creatieve vakken is veel veranderd de afgelopen jaren. Iets dat de komende jaren niet minder zal worden. De inzet van digitale middelen ter ondersteuning van de les neemt toe en we kunnen niet meer om nieuwe media heen. Het materiaalgevoel bij leerlingen neemt af, het echt werken met gereedschappen in de handvaardigheidslessen wordt minder. Steeds vaker wordt virtueel gewerkt, gesimuleerd en met computervaardigheden gecreëerd. Kunst en cultuur lijken soms haaks te staan op technologie. En toch kunnen kunst en cultuur en technologie heel goed hand in hand gaan. In het onderwijs van de toekomst staat de leerling centraal. Onderwijs wordt maatwerk, de leeromgeving is erop gericht talenten maximaal tot ontwikkeling te laten komen. Ontwikkelingen als de wereldwijde evolutie van STEM naar STEAM, maakonderwijs en onderzoekend en ontwerpend leren hebben invloed op de leeromgeving. Het lokaal wordt meer en meer een ontdek- en probeerplek. Er wordt gemaakt in de breedste zin van het woord. Het lokaal is niet meer alleen een werkplek maar is ook een leermiddel. Hoe ziet het lokaal van de toekomst er dan precies uit? Hoe upgrade je een ruimte van werkplek naar leermiddel? En hoe leg je verbinding tussen oud en nieuw? 3
WerkWijze Al het STEAM-onderwijs wordt opgezet rondom de zogenaamde STEAM-Vaardigheden. STEAM staat voor Science, Technology, Engineering, Arts & Math. Deze vaardigheden worden geheel geïntegreerd aangeboden en staan altijd in het teken van een eindproduct. We hanteren een tweesporen traject. 1 e lijn: centraal in Heerenveen komt de STEAM Studio. 2 e lijn op alle scholen komt een STEAM-point of studio die volledig geïntegreerd in het curriculum van de school in 2020 geeffectueerd is. Centraal binnen onze STEAM-studio s staat een project met een wetenschappelijk thema. Binnen dit thema worden technische, technologische en kunstzinnige vaardigheden aangewend om een eindproduct te vervaardigen. Dit eindproduct verbindt wetenschappelijke kennis aan techniek, technologie en de kunsten enerzijds en het gehele project legt koppelingen met delen van het curriculum van de school anderzijds. Afhankelijk van het thema worden verschillende vakken en domeinen aan elkaar gekoppeld. Elk traject wordt afgesloten met een eindpresentatie aan derden, waarbinnen de leerlingen zelf de presentatie plannen, organiseren en verzorgen. Maakkunde in de praktijk van onze scholen in de gemeente Heerenveen en DFM. Binnen STEAM spelen ontdekkend en onderzoekend leren in combinatie met digitale kennis & vaardigheden een rol. Een onderdeel binnen de digitale vaardigheden is (toegepast) programmeren. Uit veel onderzoeken blijkt inmiddels dat Coding een substantieel aandeel kan leveren aan het koesteren en bevorderen van de moderne vaardigheden. Codeerders zijn immers continu aan de slag met het oplossen van problemen, met opnieuw proberen en doorzetten, kritisch lezen, experimenteren, en creatief nadenken. Het STEAM-onderwijs valt of staat met de passie en de gedrevenheid van mensen; aanschaf van nieuwe producten en programma s is vaak niet eens nodig. We werken doelbewust met materialen en programma s die eenvoudig te verkrijgen zijn. Alle computerprogramma s kunnen bv open source zijn en dus vrij toegankelijk en bij het maken van tastbare producten gebruiken we zoveel mogelijk restmaterialen als oude verpakkingen, plastic flessen en doppen, kurken, e.d. Een vervolgstap is dat we de docenten kennis, vaardigheden en handvatten (projectplanners) bieden om zelf projecten te gaan ontwikkelen, te plannen, uit te voeren en om de leerlingen aan het einde van elk traject te beoordelen. Deze professionalisering zien wij graag tot stand komen met zo veel mogelijk partners. Hogescholen, ROC s en besturen van de diverse onderwijsinstellingen vullen elkaar in deze aan. Aanpak We starten in 2017/2018 met het opzetten van de 1e lijn: STEAM-studio in Heerenveen. Een centrale plek ter inspiratie voor W & T in het curriculum van de basisschool. Onder impuls van het Actieteam STEAM Studio s en in werkgroep bijeenkomsten en teambijeenkomsten worden de plannen uitgedacht, voorbereid, uitgevoerd, geëvalueerd en waar nodig aangepast. Vanuit het ICT-kernteam en de ICT Kenniskring is er nagedacht over hoe verder te gaan met een E-Lab CLC. In oktober is er een Actieteam STEAM Studio s gevormd. Op verschillende scholen zullen ook STEAM-points of studio s vorm worden gegeven. We werken in drie fases. 1. brainstorm en uitwerking door actieteam STEAM Studio s - Breed oriënteren op onderwerpen - Gezamenlijk komen tot doelstellingen binnen de thema's, passend bij het toekomstig onderwijs Vanuit het actieteam zijn er drie groepen die per S, T en E gaan onderzoeken wat de middelen mogelijkheden zijn van elk onderdeel. Eerste fase is zoeken naar alle mogelijkheden, vervolgens gaan we in teamverband kijken naar wat we willen gebruiken inde Steam studio. De A en M zijn geïntegreerd in de STE, deze worden niet los uitgewerkt. 4
2. bemensing, aanschaf en inrichting - Fysieke bemensing STEAM-ruimte (belangrijke eisen: lesgeven op een sociale, uitdagende manier, groepen, volwassenen kunnen uitdagen en organisatorisch en communicatief sterk) - Werkgroep blijft aan (o.a. evalueren, communicatie/pr, lessenseries/projecten maken voor de scholen i.s.m. de fysieke bemensing van de ruimte, ondersteuning voor de STEAM-ruimte/lesgever) - Aanschaf naar aanleiding van de gezamenlijke doelstellingen, voortkomend uit de oriëntatie. Dynamisch. Zeer vernieuwend/ spectaculair. - Inrichting sluit als 'kapstok' aan bij de doelstellingen van de STEAM-ruimte. Verwondering. Hoger doel is zichtbaar voor leerlingen. Het inspireert leerlingen om talenten in te zetten. Vanuit het actieteam gaan 4 mensen de inrichting van de ruimte bedenken. Met behulp van een externe partij gaan ze op zoek naar een inrichting passend bij STEAM en onderzoekend en ontwerpend leren en daarbij horende stappen 3.in werking van studio - Scholen en medewerkers informeren en meenemen in het proces - Openingsactiviteit - Website, Online leerplatform en/of social media Halverwege november maken we een profielschets voor de vacature. Nadat de juiste persoon gevonden is zal hij of zij of zullen zij invulling geven aan werkwijze van de STEAM-studio in samenwerking met het actieteam. De scholen zullen voorlichting krijgen en meegenomen over de studio en de bedoeling ervan, de meerwaarde en hoe te gebruiken. Tijdspad 2017-2018 Wat oktober november december januari februari maart april mei Visie, doelstelling Locatie (s), inrichten Curriculum, onderzoeken en ontwerpend leren STEAM projecten Science, technology, engineering, arts, mathematics Materiaal STEAM Studio in gebruik Bemensing studio 5