JAARVERSLAG 2016 Laboratorium voor pathologie - PAMM 1
Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 2: Hoofdstuk 3: Hoofdstuk 4: Hoofdstuk 5: Hoofdstuk 6: Hoofdstuk7: Hoofdstuk 8: Hoofdstuk 9: Inleiding Algemeen 2.1. Organisatiestructuur 2.2. Overlegstructuren binnen het Laboratorium voor Pathologie 2.3. Medische Staf Pathologie 2.3.1. Staflidmaatschappen 2.3.2. B-opleiding Pathologie 2.3.3. Aandachtsgebieden (subspecialisaties) 2.4. Analytisch en ondersteunend personeel Investeringen 3.1. Apparatuur 3.2. Boeken en tijdschriften 3.2.1. Tijdschriften 3.2.2. Boeken Productieoverzicht 4.1. Productie Laboratorium voor Pathologie 4.2. Productie Laboratorium voor Pathologie per ziekenhuis per specialisme. 4.2.1. Obductie 4.2.2. Histologie 4.2.2.1. Algemene productie 4.2.2.2. Speciaal orgaan gebonden productie 4.2.3. Immunologie 4.2.4. Moleculaire biologie 4.2.5. Cytologie Kwaliteitsindicatoren 5.1. Doorlooptijden 5.2. Kwaliteitsrondzendingen 5.3. Discordante resultaten 5.3.1. Vriescoupes 5.3.2. Consulten extern 5.3.3. Revisies extern 5.3.4 Discrepantiebespreking 5.4. Spiegelindicatoren ER en HER2 5.5. Kwaliteitsgegevens BVO baarmoederhalskanker zoals doorgegeven aan de Regionaal Coördinerend Patholoog (RCP) Beroepsverenigingen en werkgroepen 6.1. Medische Staf 6.2. Analytisch en ondersteunend personeel Bestuurlijke activiteiten 7.1. Medische Staf 7.2. Analytisch en ondersteunend personeel Nascholing Congresbezoek 8.1. Medische Staf Wetenschappelijke activiteiten 2
1. Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de afdeling pathologie van Stichting PAMM. 2016 is een bijzonder jaar geweest: op 15 oktober 2016 zijn alle activiteiten van de afdeling Pathologie Elkerliek ziekenhuis overgegaan naar PAMM. Dit geeft een vertekend beeld van de cijfers waardoor vergelijking van de cijfers met voorgaande jaren moeilijker is. Naast de productiecijfers zijn in dit jaarverslag ook een deel van de vakinhoudelijke onderwerpen opgenomen volgens de richtlijnen voor het jaarverslag van de Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP). De gegevens voor dit jaarverslag zijn afkomstig uit één bron: het Laboratorium Informatie Management Systeem (LIMS), genaamd Sympathy. We hebben geprobeerd om er een leesbaar, logisch opgebouwd en informatief relevant jaarverslag van te maken. 3
2. Algemeen Het Laboratorium voor Pathologie (LvP) te Eindhoven is onderdeel van de Stichting PAMM en is gelokaliseerd in het Catharina Ziekenhuis dat gelegen is aan de Michelangelolaan 2 te Eindhoven. Het laboratorium verricht onderzoek voor 4 ziekenhuizen: Catharina Ziekenhuis (CATH), Michelangelolaan 2, 5623 EJ Eindhoven Maxima Medisch Centrum (MMC), de Run 6250, 5504 DL Veldhoven St. Anna Ziekenhuis (ANNA), Bogardeind 2, 5664 EH Geldrop Elkerliek Ziekenhuis (EZH), Wesselmanlaan 25, 5707 HA Helmond (vanaf 15 oktober 2017) De capaciteit van de ziekenhuizen bedraagt voor CATH circa 700 bedden, voor MMC circa 650 bedden, voor Elkerliek circa 500 bedden en voor ANNA circa 300 bedden. Er wordt eveneens samengewerkt met circa 500 huisartsen uit de regio. De klinische adherentie is circa 860.000 en betreft de regio Zuidoost Brabant. 2.1 Organisatiestructuur De organisatiestructuur is ten opzicht van 2015 ongewijzigd. De Medisch Manager (MM) is samen met de twee Afdelingshoofden (AH) gezamenlijk verantwoordelijk voor het functioneren van het LvP, waarbij de MM zich richt op de medisch inhoudelijke zaken en de belangenbehartiging van de medische staf. De AH zijn verantwoordelijk voor de personele planning en de financiële- en organisatorische aspecten van het LvP. 4
2.2 Overlegstructuren binnen het Laboratorium voor Pathologie De diverse overlegvormen zijn volgens een vaste structuur opgebouwd. In onderstaande tabel zijn de diverse overlegvormen weergegeven. Naam Deelnemer vanuit LvP Frequentie Stafvergadering Pathologen en moleculair bioloog Twee wekelijks Management Team Laboratorium voor pathologie Directieoverleg Directeur, medisch manager, afdelingshoofden, manager financiën en interne zaken, manager P&O Twee wekelijks Directeur, medisch manager pathologie en medisch Twee wekelijks manager medische microbiologie Opleidingsoverleg Pathologen 1 per kwartaal Afdelingsoverleg Afdelingshoofd en medewerkers van de afdeling Maandelijks Overleg vakspecialisten/ Afdelingshoofd, vakspecialisten/analist practitioners Twee wekelijks analist practitioners/ Secretariaat/ Cytologie/ Histologie, Immunologie, moleculaire biologie (HIM) - per afdeling Ondernemingsraad 3 OR leden Twee wekelijks MIP commissie PAMM (melding incident patiënt) I&A stuurgroep Arbo Milieu Gebruikersraad Klein Gebruikersraad Groot 1 patholoog en 1 analist 1 per kwartaal ICT, 1 afdelingshoofd pathologie, 1 afdelingshoofd medische microbiologie, patholoog, manager financiën en interne zaken 1 Afdelingshoofd pathologie, 1 afdelingshoofd microbiologie, teamleider logistiek en mediumbereiding en manager P&O Coördinator ICT, patholoog, medewerker ICT en afdelingshoofden Coördinator ICT, patholoog, medewerker ICT, keyusers afdelingen + 1 afdelingshoofd Twee wekelijks 1 per kwartaal maandelijks 2 maandelijks 5
2.3. Medische Staf Pathologie Na meerdere maanden van intensieve voorbereiding was het in het weekend van 15 oktober eindelijk zover: het laboratorium pathologie van het Elkerliek Ziekenhuis werd ondergebracht bij de PAMM. Dit betekent concreet dat de PAMM nu de pathologie verzorgt voor de eerste lijn van de regio Zuidoost Brabant en voor de tweede lijn van het Catharina Ziekenhuis, het Maxima Medisch Centrum, het Sint Anna Ziekenhuis en het Elkerliek Ziekenhuis. Hierdoor realiseren we een schaalvergroting van meer dan 20% en zullen we in 2017 ruim 60.000 T-nummers te verwerken krijgen. De vakgroep groeit ineens van 11 pathologen naar 15. Dit stelt ons in staat om beter in te spelen op de veranderende gezondheidszorg waarbij enerzijds gestreefd wordt naar een betaalbare zorg in een marktomgeving en anderzijds de kwaliteitsnormen steeds strikter worden gedefinieerd. Volumenormen (SONCOS) zijn met name in de chirurgie reeds geïntroduceerd. De verwachting is dat dit op termijn ook voor de pathologie zal worden opgelegd. Het wordt in 2017 een grote uitdaging om van de snel groeiende vakgroep een team te maken. We willen ook kritisch kijken naar onze werkorganisatie en een start maken met het verdelen van de diagnostiek volgens aandachtsgebied. In 2016 is er hard gewerkt aan een business case rond digitale pathologie waarvan we hopen dat we in de loop van 2017 te kunnen starten met de implementatie hiervan. Dit moet ons in staat stellen om meer aanwezig te zijn op de verschillende locaties en toch op een efficiënte manier onze dagelijkse praktijk en intercollegiaal consulteren te kunnen uitvoeren. 6
2.3.1. Staflidmaatschappen De Stichting PAMM heeft als beleid dat al haar specialisten tevens staflid zijn van een van de aangesloten ziekenhuizen. De formatie pathologen, evenals de staflidmaatschappen, zijn weergegeven in onderstaande tabel. Gewone stafleden Functie Staflid/Maatschap Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Patholoog MMC Dhr. drs. P.J.J.M. Klinkhamer Patholoog CATH Mw. dr. G. van Lijnschoten Patholoog MMC Mw. drs. L. Nollen-López Patholoog MMC Mw. drs. K.Y.A. Somers Patholoog ANNA Mw. drs. C.T.A.H. Wetzels Patholoog CATH Mw. drs. E. Degreef Patholoog CATH Mw. drs. F.J.J.M. van Merriënboer Patholoog ANNA Dhr. drs. C.J.R. Huysentruyt Patholoog MMC Dhr. drs. P. van Zwam Patholoog MMC Mw. dr. M.H.F.M. Lentjes Patholoog CATH Dhr. drs. T.L. Boerman, patholoog Patholoog EZH Dhr. drs. M.A.A.M. van Dijk, patholoog Patholoog EZH Mw. drs. C.M. Ferrier, patholoog Patholoog EZH Mw. drs. H.A.D.M. van Herk, patholoog Patholoog CATH Buitengewoon staflid Mw. dr. J.W.M. Jeuken Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP) 2.3.2. B-opleiding Pathologie Voor wat betreft de B-opleiding pathologie (in samenwerking met het Radboud UMC Nijmegen) was er sprake van rustige continuïteit. De eerste 3 maanden waren er twee arts-assistenten tegelijkertijd (Elise Bekers en Mireille Boldewijn). Het hebben van meerdere assistenten tegelijkertijd werd zowel door de assistent zelf als door de opleidingsgroep als zeer waardevol ervaren. Organisatorisch blijft het heel lastig om het verplichte thematisch opleiden in een algemeen en nog niet gesubspecialiseerd laboratorium te realiseren. Het kost veel energie en ad hoc organisatie. Er wordt gekeken of automatisering hierin oplossingen kan bieden. Elise Bekers verliet ons op 31 maart, Mireille Boldewijn op 30 juni. Na een pauze van 3 maanden startte Michiel Simons als arts-assistent per 1-10-2016. 7
2.3.3. Aandachtsgebieden (subspecialisaties) Een belangrijke meerwaarde van een groot laboratorium is de mogelijkheid om te komen tot een subspecialisatie binnen de vakgroep pathologen. Door verdieping in een specifieke vakgebied is het mogelijk gebleken dat een groot deel van de aangevraagde (topklinische) diagnostiek binnen het laboratorium kan worden verwerkt. Door onderlinge consultatie kan het aantal externe consulten bij academische laboratoria of werkgroepen worden beperkt. Patholoog Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Dhr. drs. P.J.J.M. Klinkhamer Mw. dr. G. van Lijnschoten Mw. drs. L. Nollen-López Mw. drs. K.Y.A. Somers Mw. drs. C.T.A.H. Wetzels Mw. drs. E. Degreef Mw. drs. F.J.J.M. van Merriënboer Dhr. drs. C.J.R. Huysentruyt Dhr. drs. P. van Zwam Mw. dr. M.H.F.M. Lentjes Mw. drs. H.A.D.M. van Herk Dhr. drs. M.A.A.M. van Dijk Dhr. drs. T.L. Boerman Mw. drs. C.M. Ferrier Aandachtsgebieden Nefropathologie, hematopathologie, dermatopathologie Longpathologie, gynaecopathologie Kinderpathologie, maag-darm-leverpathologie, mammapathologie Maag-darm-leverpathologie, cervixcytologie, neuropathologie Endocriene pathologie, niet-gynaecologische cytologie Dermatopathologie, nefropathologie Kinderpathologie, hoofd-hals pathologie, mammapathologie Uropathologie, mammapathologie Maag-darm-leverpathologie, weke delen pathologie, moleculaire pathologie, neuro-endocriene tumoren Longpathologie, weke delen pathologie, moleculaire pathologie, hematopathologie, neuro-endocriene tumoren Moleculaire pathologie, gynaecopathologie Gynaecopathologie en uropathologie Darmpathologie Mammapathologie, hematopathologie en longpathologie Dermatopathologie, niet gynaecologische cytologie De vakgroep pathologen wordt ondersteund door Mw. dr. J.W.M. Jeuken als Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP). 8
2.4. Analytisch en ondersteunend personeel Per 15 oktober 2016 zijn de 20 medewerkers van de afdeling Pathologie van het Elkerliek ziekenhuis in dienst gekomen bij Stichting PAMM. Hierdoor is de formatie van het analytisch en ondersteunend personeel LvP in 2016 toegenomen van 50 fte naar 65 fte. In onderstaande organigram is de formatie per sectie aangegeven: het aantal medewerkers, functienaam en bezetting in aantal fte s (peildatum 31-12-2016). Peildatum 31-12-2016 Histologie Immunologie en moleculaire biologie Cytologie Medisch secretariaat Overige Totaal FTE N FTE N FTE N FTE N FTE N FTE N Ondersteunend pers. 1,05 2 4,58 6 5,63 8 Analist 7,20 9 1,00 1 0,49 1 8,69 11 Kernanalist 9,07 11 6,53 9 7,26 9 22,86 29 Research/vakspecialist 3,47 4 5,63 6 3,53 4 12,63 14 Afdelingshoofd 0,50** 1 0,50 0,50* 0,50 1 2,00 2 Obductie medewerker 1,08 2 1,08 2 Medisch secretaresse 12,01 18 12,01 18 Totaal 20,23 25 13,66 16 12,82 16 18,17 27 64,88 84 * combinatie functie met afdelingshoofd medisch secretariaat. ** in combinatie met afdelingshoofd immunologie en moleculaire biologie 9
Laboratorium voor Pathologie Medisch secretariaat & Cytologie 30.99 FTE HIM 33.89 FTE Medisch Secretariaat 18,17 FTE Cytologie 12.82 FTE Obductie 1,08 FTE Histologie 20,23 FTE Immunologie 5.08 FTE Moleculair 8,58 FTE AH 0.5 FTE AH 0.5 FTE AH 0.50 FTE AH 0.30 FTE AH 0.2 FTE Secretaresses 10,94 FTE Vakspecialist 3.53 FTE An. Practitionar 2.47 FTE (Senior) Vakspecialist 2.98 FTE (Senior)Vakspecialist 2,64 FTE Receptionist 1,07 FTE Kernanalist 7.26 FTE Kernanalist 9.07 FTE Kernanalist 4,63 FTE Kernanalist 1.90 FTE Ondersteunng 4,58 FTE Basisanalist 0.49 FTE Basisanalist 7,20 FTE Basisanalist 0,67 FTE Basisanalist 0,33 FTE Ondersteuning 1.05FTE In onderstaande tabel zijn de leidinggevende functies weergegeven. Leidinggevenden Laboratorium voor Pathologie MM Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Medisch secretariaat, Cytologie, Mw. Y.T.M. Spoelstra Ondersteunende Dienst en Obducties HIM (Histologie, Immunologie, Mw. J.B.I. Jansen-Lammers Moleculaire biologie) 10
3. Investeringen In het verslag jaar 2016 hebben de volgende investeringen plaats gevonden: 3.1. Apparatuur - Staf/Algemeen: Hoog/laag tafels (2x) Adamas (321511) - Histologie: 3 TEC5 inbedcenters Cryostaat (Locatie Veldhoven) Elektrisch in hoogte verstelbare werktafels 2 Cassetteprinters, PrintMate AS450, Elkerliek Brandwerende veiligheidskast Paraffinedispenser - Cytologie: DM1000 LED microscoop - Businesscase Elkerliekziekenhuis: Propath bvba PA Ahrend inrichten PA Bouwbegeleiding PA (HHN Consultancy Healthcare) Interieurbouw PA (GEBE Interieurbouw) Verbouwing PA (Strukton Worksphere) Stellingen en montage DHS PA Microscopen (diversen, meerdere afdelingen) Schedelzaag Weegschaal Doorvoerapparaat VIP IF fluorescentiemicroscoop Prisma kleurapparaat (afd. Histologie) Schudmachine (groot) 2 Waterbaden 2 Microtomen Bovenweger Vriesmicrotoom Fohn 3 Glasprinters Hybridiser Uitsnijtafel Stereomicroscoop Inventaris allerlei 11
3.2. Boeken en tijdschriften 3.1.1 Tijdschriften Overzicht ontvangen Tijdschriften (abonnementen) (2016): Acta Cytologica Advances in Anatomic Pathology The American Journal of Surgical Pathology Applied Immunohistochemistry & Molecular Morphology Diagnostic HistPathology Cytopathology Pediatric and Developmental Pathology Human Pathology International Journal of Gynaecological Pathology Modern Pathology VAP-visie Histopathology Virchow Archiv: electronisch abonnement 3.1.2 Boeken Overzicht ontvangen boeken (2016): Titel (per vakgebied): Chirurgische Pathologie Surgical Pathology Dermatologie Pathology of Melanotic Disorders Skin Pathology Diversen Diagnostic Histopathology of Tumors 2 delen. TNM Classification of Malignant Tumours Handbook of Physical Measurements WHO Classification of Tumours of the Lung, Pleura, Thymus and Heart Gastro Intestinaal WHO Classification of Tumours of the Digestive System Surgical Pathology of the GI tract, liver, biliary tract and Pancreas Biopsy Pathology in Colorectal Disease Gynaecologie WHO Classification of Tumours of Female Reproductive Organs Diagnostic Gynecologic and Obstetric Pathology Diagnostic Pathology of the Placenta Placental Pathology (atleas of non-tumor path.) Diagnosis of Endometrial Biopsy and Curettings: A practical approach Diagnostic Gynaecologic and Obstetric Pathology Auteur: Rosai, Ackerman Mooi Weedon Fletcher Sobin Gripp, Slavotinek Travis, Brambilla, Burke, Marx, Nicholson Bosman Odze Talbot, Price, Salto-Tellez Kurman Crum, Nucci, Lee Heerema, McKinney Kraus, Redline, Gersell, Nelson, Dicke Mazur Crum, Nicci, Lee 12
Haematologie WHO Classification of Tumours of Haematopoietic and Swerlow Lymphoid Tissues Hematopathology Aster Hoofd en Hals Diagnostic Surgical Pathol. of the Head and Neck Gnepp Kinderpathologie Handbook of Pediatric Autopsy Pathology Gilbert-Barness, Spicer, Steffensen Keeling s Fetal and Neonatal Pathology Yee Khong, Malcomson Diagnostic Pathology: Nonneoplastic Pediatrics Hoofd en Hals Head and Neck Pathology: A volume in Foundations in Thompson Diagnostic Pathology Kaak Oral and Maxillofacial Pathology Neville, Damm, Allen, e.a. Mamma Diagnostic Problems in Breast Pathology Koerner Rosen s Breast Pathology Rosen Biopsy Interpretation of the Breast Schnitt WHO Classification of Tumours of the Breast Lakhani, Ellis, Schnitt, Tan, etc. A Comprehensive Guide to Core Needle Biopsies of the Breast S.J. Sin Pulmonologie Pathology of the Lungs Corrin Urologie WHO Classification of Tumours of the Urinary System Moch, Humphry, Ulbright, Reuter and Male Genital Organs WHO Classification of Tumours of the Urinary System Moch, Humphry, Ulbright, Reuter and Male Genital Organs WHO Tumours of the Urinary System and Male Genital organs Ebel Biopsy Interpretation of the Bladder Epstein Biopsy Interpretation of the Prostate Epstein Urologic Surgical Pathology Bostwick WHO Classification of Tumours of the Urinary System and Moch, Humphry, Ulbright, Reuter Male Genital organs WHO Tumours of the Urinary System and Male Genital Organs Ebel Uropathology Zhou Pathology of the urinary Bladder Lopez-Beltran Weke Delen WHO Classification of Tumours of Soft Tissue and Bone Fletcher Soft Tissue Tumors 13
4. Productieoverzicht 4.1. Productie Laboratorium voor Pathologie Verklaring onderstaande tabellen: ANNA: St. Anna Ziekenhuis te Geldrop CATH: Catharina Ziekenhuis te Eindhoven MMC: Maxima Medisch Centrum (locaties Veldhoven en Eindhoven) ELKE: Elkerliek Ziekenhuis te Helmond OVER: Overigen HUIS: Huisartsen Globale productie pathologie uitgedrukt in aantal onderzoeken, evolutie over 3 jaar Jaar 2016 Aantal Interne code 2014 2015 2016* Cervix cytologie niet BVO 50502B 8.013 8.209 8.954 Cervix cytologie BVO 50509B 17.540 16.196 19.306 Cytologisch onderzoek 50501C 8.874 9.010 9.512 Sectie volwassenen 59000 129 157 132 Histologisch onderzoek** 50501T 45.741 45.395 51.061 Immunologisch onderzoek 50503I 8.093 8.328 9.875 HPV 50513 1.178 1.130 1.257 Eenvoudige moleculaire 50514 1.444 1.483 1.728 diagnostiek Complexe moleculaire 50512 429 460 390 diagnostiek Vriescoupe 59003 330 377 407 Flowcytometrie 59007 0 0 0 Flowcytometrie commercieel 59007E 0 0 0 Morfometie 59011 518 684 447 Sectie kind/foetus 59013 36 31 25 Hercep 59014 0 0 0 FISH Her2Neu 59015 0 0 0 Tbv derden consult 59017 4 32 17 Eindtotaal 92.329 91.492 103.111 *Aantallen incl. Elkerliek vanaf 15 oktober 2016 ** In 2016 moeten we voor het bepalen van de productiestijging rekening houden met het feit dat de laatste 2,5 maand de productie van het Elkerliek door PAMM is uitgevoerd. Na correctie hiervoor is de productie stijging histologisch onderzoek 10,6% 14
In 2015 is er een nieuwe tariefstructuur geïmplementeerd die reeds verplichtend was voor de eerste lijn. Het betreft een integraal tarief waarin zowel het honorariumdeel,het labdeel als aanvullende immunologische onderzoeken in zitten verwerkt. Er zijn 6 zwaartecategorieën ingevoerd waar materiaalcodes aan worden toebedeeld. Een huidresectie voor een basaalcelcarcinoom behoort bijvoorbeeld tot categorie 2, terwijl een beenmergbiopt in categorie 5 (zwaarder en duurder) thuishoort omdat hier gemiddeld meer aanvullende onderzoeken op gebeuren. Een soort DBC dus. In 2015 hebben we alle onderzoeken al volgens zwaartecategorie geregistreerd. Globale productie pathologie uitgedrukt in zwaarteweging, evolutie over 3 jaar Jaar 2016 Zwaarteweging aantal Interne code 2014 2015 2016 Zwaarteweging cat. 1 050516-28.969 32.371 Zwaarteweging cat. 2 050517-18.901 21.251 Zwaarteweging cat. 3 050518-10.953 12.258 Zwaarteweging cat. 4 050519-3.653 3.790 Zwaarteweging cat. 5 050520-2.086 2.226 Zwaarteweging cat. 6 050521-1.333 1.428 Zwaarteweging cat. vriescoupe 050523-362 407 Eindtotaal 66.257 73.731 Globale productie per instelling in aantal onderzoeken Jaar 2016 Aantal Interne code ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER TOTAAL Cervix cytologie niet 50502B 738 1.741 242 2.294 3.909 30 8.954 BVO Cervix cytologie BVO 50509B 0 0 0 0 0 19.306 19.306 Cytologisch onderzoek 50501C 1.510 4.601 346 3.032 13 10 9.512 Sectie volwassenen 59000 13 66 6 37 0 10 132 Histologisch onderzoek 50501T 7.887 17.984 2.448 16.352 5.435 955 51.061 Immunologisch 50503I 1.487 3.887 430 3.560 414 97 9.875 onderzoek HPV 50513 28 99 8 80 707 335 1.257 Eenvoudige moleculaire 50514 261 677 97 671 4 18 1.728 diagnostiek Complexe moleculaire 50512 32 193 12 147 0 6 390 diagnostiek Vriescoupe 59003 0 348 3 56 0 0 407 Morfometie 59011 91 206 3 147 0 0 447 Sectie kind/foetus 59013 3 11 1 10 0 0 25 Tbv derden consult 59017 0 0 2 0 0 15 17 Eindtotaal 12.050 29.813 3.598 26.386 10.482 20.782 103.111 15
4.2. Productie Laboratorium voor Pathologie per ziekenhuis per specialisme. 4.2.1. Obductie Obducties worden verricht door de patholoog geassisteerd door een obductieassistent. Het obductiepercentage (overlijdens/obducties) van de ziekenhuizen betreft: CATH : 10,9% (707/77) MMC : 10,4% (453/47) ANNA : 8% (201/16) ELK : 9,7% (309/30) Het postmortaal diagnostisch onderzoek wordt direct tijdens de obductie besproken met de specialisten. Voorts worden obducties besproken tijdens periodieke necrologie- en neonatologiebesprekingen of incidenteel bij een demonstratie. Er wordt aansluitend aan de obductie een voorlopig verslag verstuurd, na microscopisch onderzoek gevolgd door het definitieve verslag. Hersenonderzoek wordt grotendeels uitbesteed aan het Radboud UMC. Totaal aantal obducties per ziekenhuis Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Totaal ANNA 13 3 16 CATH 66 11 77 ELKE 6 1 7 MMC 37 10 47 OVER 10-10 Eindtotaal 132 25 157 Totaal aantal obducties per specialisme en per ziekenhuis St. Anna Ziekenhuis Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Algemene chirurgie 2-2 Cardiologie 1-1 Gastro-enterologie 1-1 Gynaecologie - 3 3 Interne geneeskunde 5-5 Neurologie 1-1 Pulmonologie 3-3 Eindtotaal 13 3 16 Totaal 16
Catharina Ziekenhuis Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Algemene chirurgie 5-5 Intensivist interne 12-12 Anesthesie 4-4 Cardiologie 10-10 Cardiochirurgie 8-8 Gastro-enterologie 2-2 Geriatrie 2-2 Gynaecologie 1 10 11 Interne geneeskunde 12-12 Neurologie 4-4 Orthopedie 1-1 Pediatrie - 1 1 Pulmonologie 4-4 Urologie 1-1 Eindtotaal 66 11 77 Totaal Elkerliek Ziekenhuis Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Totaal Intensivist interne 1-1 Cardiologie 2-2 Gynaecologie - 1 1 Overige specialismen 3-3 Eindtotaal 6 1 7 *Totaal aantal obducties Elkerliek 2016 = 30, onderstaande betreft het aantal obducties verricht bij PAMM sinds de fusie d.d. 15-10-2016 Màxima Medisch Centrum Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Algemene chirurgie 2-2 Intensivist interne 12-12 Cardiologie 1-1 Gastro-enterologie 4-4 Gynaecologie 3 9 12 Interne geneeskunde 12-12 Pediatrie - 1 1 Pulmonologie 3-3 Eindtotaal 37 10 47 Totaal 17
Overige Jaar 2016 Aantal Sectie volwassenen Sectie kind/foetus Huisartsen 9-9 Overige specialismen 1-1 Eindtotaal 10 0 10 Totaal 18
4.2.2. Histologie 4.2.2.1. Algemene productie De productie binnen het LvP kan op twee manieren worden gemeten: 1) Op basis van het aantal geregistreerde weefselonderzoeken (T-nummers): deze geven een vrij algemeen beeld van de geleverde productie maar weerspiegelen onvoldoende de inzet van de middelen en personeel. Jaar 2016 Aantal histologie ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER Totaal Algemene chirurgie 1.308 3.443 444 2.968 0 0 8.163 Intensivist interne 0 0 0 2 0 0 2 Cardiologie 1 2 0 1 0 0 4 Cardiochirurgie 0 293 0 0 0 0 293 Dermatologie 2.852 5.481 615 4.424 0 1 13.373 Gastro-enterologie 1.252 3.864 511 2.813 0 0 8.440 Geriatrie 0 5 0 0 0 0 5 Gynaecologie 765 2.061 279 1.972 0 0 5.077 Huisartsen 0 0 0 0 5.427 8 5.435 Interne 306 384 168 516 0 0 1.374 geneeskunde KNO 95 161 50 173 0 1 480 Mondheelkunde 144 202 57 171 0 0 574 Neurologie 2 7 1 3 0 0 13 Oogheelkunde 11 42 12 24 0 0 89 Orthopedie 69 81 15 122 0 0 287 NULL 2 6 0 2 0 0 10 Overige 0 0 0 0 5 944 949 specialismen Plastische chirurgie 624 685 141 1.774 0 0 3.224 Pediatrie 0 69 0 69 0 0 138 Pulmonologie 80 148 34 266 0 0 528 Radiotherapie 0 4 0 0 0 0 4 Röntgendiagnostiek 1 46 0 8 0 0 55 Tandartsen 0 0 0 0 3 0 3 Urologie 375 1.000 121 1.044 0 1 2.541 Eindtotaal 7.887 17.984 2.448 16.352 5.435 955 51.061 19
2) Op basis van verschillende parameters die binnen het LvP zijn benoemd en die een zo goed mogelijk inzicht geven in de ingezette middelen en personele capaciteit binnen het productieproces. Een voorbeeld hiervan: het aantal blokjes per onderzoek geeft meer inzicht over de werkelijk uitgevoerde activiteiten door zowel het laboratorium (personeel en middelen) als door de inzet en werklast van de pathologen. Aantal blokjes histologisch onderzoek, evolutie over 3 jaar 2014 2015 2016 Aantal blokjes Aantal per nr. Aantal blokjes Aantal per nr. Aantal blokjes Aantal per nr. ANNA 20.529 2,54 21024 2,67 21344 2,71 CATH 56.812 3,5 60773 3,62 67761 3,77 MMC 45.529 2,94 47210 3,06 49343 3,02 ELKE - - - - 6003 2,45 HUIS/OVER 9.858 1,66 8.957 1,68 10.525 1,65 Eindtotaal 132.728 2,9 137.964 3,04 154.976 3,04 Stijging t.o.v. voorgaande jaren 6,25% 3,94% 12,33% 150.000 145.000 140.000 135.000 130.000 125.000 120.000 Aantal blokjes histologisch onderzoek 3,50 3,30 3,10 Aantal blokjes Aantal per onderzoek 2,90 2,70 2013 2014 2015 2016 Het aantal blokjes per onderzoek is in 2016 gestabiliseerd. 20
4.2.2.2. Speciaal orgaangebonden productie Hematologie Lymfeklier Beenmerg Totaal Hodgkin 17 0 17 Non Hodgkin 29 22 51 Kahler 14 Leukemie 29 MDS 35 MPS 21 MOHS Jaar 2016 ANNA CATH MMC MOHS Venray MOHS Eindhoven Aantal 4 497 1 73 184 21
4.2.3. Immunologie De productie is gestegen van 8.093 in 2014 naar 8.328 in 2015 (+3%) tot 9.875 in 2016 (+19%) Het percentage immuunhistochemische onderzoeken op het totaal aantal histologische onderzoeken was in 2014: 17,7%, in 2015: 18,3% en in 2016: 19,3%. Jaar 2016 ANNA CATH MMC ELKE HUIS OVER TOTAAL Algemene chirurgie 478 1097 120 976 0 0 2.671 Intensivist interne 0 3 0 6 0 0 9 Anesthesie 0 1 0 0 0 0 1 Cardiologie 0 2 1 2 0 0 5 Cardiochirurgie 0 70 0 0 0 0 70 Dermatologie 302 604 66 626 0 0 1.598 Gastro-enterologie 143 463 35 341 0 0 982 Geriatrie 0 7 0 0 0 0 7 Gynaecologie 91 425 30 207 0 0 753 Huisartsen 0 0 0 0 414 1 415 Interne 125 313 65 398 0 0 901 geneeskunde KNO 11 26 6 28 0 0 71 Mondheelkunde 12 50 6 24 0 0 92 Neurologie 4 4 0 3 0 0 11 Oogheelkunde 2 5 4 3 0 0 14 Orthopedie 10 21 2 13 0 0 46 NULL 0 5 0 0 0 0 5 Overige 0 0 1 0 0 95 96 specialismen Plastische chirurgie 44 63 8 145 0 0 260 Pediatrie 0 7 0 15 0 0 22 Pulmonologie 78 242 31 246 0 0 597 Radiotherapie 0 5 0 0 0 0 5 Röntgendiagnostiek 1 17 0 7 0 0 25 Urologie 186 457 55 520 0 1 1.219 Eindtotaal 1.487 3.887 430 3.560 414 97 9.875 22
4.2.4. Moleculaire biologie De eenvoudig moleculaire onderzoeken zijn van 1.444 in 2014 naar 1.483 (+2,7%) gestegen in 2015 tot 1.728 (+17%) in 2016. Het aantal HPV-testen is van 1.178 in 2014 in 2015 gedaald naar 1.130 (-4,1%) en in 2016 gestegen naar 1.257 (+11%). Het aantal complex moleculaire onderzoeken is van 429 in 2014 naar 460 (+7,2%) gestegen in 2015 en in 2016 gedaald naar 390 (-15%). Jaar 2016 Aantal eenvoudig moleculair ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER TOTAAL Algemene chirurgie 165 359 59 365 0 0 948 Intensivist interne 0 1 0 5 0 0 6 Cardiologie 0 1 0 0 0 0 1 Cardiochirurgie 0 17 0 0 0 0 17 Dermatologie 3 20 2 17 0 0 42 Gastro-enterologie 9 32 0 15 0 0 56 Geriatrie 0 2 0 0 0 0 2 Gynaecologie 8 13 0 17 0 0 38 Huisartsen 0 0 0 0 4 3 7 Interne geneeskunde 44 125 25 162 0 0 356 KNO 7 13 4 10 0 0 34 Mondheelkunde 4 14 2 6 0 0 26 Neurologie 1 1 0 1 0 0 3 Oogheelkunde 0 1 0 2 0 0 3 Orthopedie 1 8 0 3 0 0 12 NULL 1 0 0 0 0 0 1 Overige specialismen 0 0 2 0 0 15 17 Plastische chirurgie 2 4 0 4 0 0 10 Pulmonologie 15 52 3 55 0 0 125 Radiotherapie 0 1 0 0 0 0 1 Röntgendiagnostiek 0 7 0 3 0 0 10 Urologie 1 6 0 6 0 0 13 Eindtotaal 261 677 97 671 4 18 1.728 23
Jaar 2016 Aantal complex moleculair ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER TOTAAL Algemene chirurgie 7 37 1 31 0 0 76 Cardiologie 0 1 0 0 0 0 1 Cardiochirurgie 0 8 0 0 0 0 8 Dermatologie 1 2 0 2 0 0 5 Gastro-enterologie 2 10 0 8 0 0 20 Gynaecologie 1 3 0 0 0 0 4 Huisartsen 0 0 0 0 0 2 2 Interne geneeskunde 6 32 4 39 0 1 82 Neurologie 1 0 0 0 0 0 1 Orthopedie 0 1 0 0 0 0 1 NULL 0 0 0 0 0 1 1 Overige specialismen 0 0 0 0 0 2 2 Pulmonologie 14 99 7 66 0 0 186 Röntgendiagnostiek 0 0 0 1 0 0 1 Eindtotaal 32 193 12 147 0 6 390 Jaar 2016 Aantal HPV ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER TOTAAL Algemene chirurgie 0 3 0 2 0 0 5 Dermatologie 7 16 0 33 0 0 56 Gastro-enterologie 0 1 0 4 0 0 5 Gynaecologie 17 69 8 32 0 3 129 Huisartsen 0 0 0 0 707 12 719 Interne geneeskunde 0 1 0 1 0 0 2 KNO 0 2 0 3 0 0 5 Mondheelkunde 2 1 0 1 0 0 4 Oogheelkunde 1 0 0 0 0 0 1 Overige specialismen 0 0 0 0 0 320 320 Plastische chirurgie 1 1 0 0 0 0 2 Pulmonologie 0 1 0 0 0 0 1 Radiotherapie 0 1 0 0 0 0 1 Urologie 0 3 0 4 0 0 7 Eindtotaal 28 99 8 80 707 335 1.257 24
4.2.5. Cytologie Niet gynaecologische cytologie Jaar 2016 ANNA CATH ELKE MMC HUIS OVER TOTAAL Algemene chirurgie 161 312 20 271 0 0 764 Intensivist interne 0 0 2 8 0 1 11 Anesthesie 0 1 0 0 0 0 1 Cardiologie 6 13 0 9 0 0 28 Cardiochirurgie 0 13 0 0 0 0 13 Dermatologie 2 12 0 6 0 0 20 Gastro-enterologie 16 198 3 111 0 0 328 Geriatrie 0 6 0 0 0 0 6 Gynaecologie 47 217 14 66 0 0 344 Huisartsen 0 0 0 0 13 2 15 Interne 150 438 33 354 0 1 976 geneeskunde KNO 16 33 2 42 0 0 93 Mondheelkunde 18 23 2 11 0 0 54 Neurologie 18 49 4 41 0 0 112 Oogheelkunde 0 0 0 1 0 0 1 Orthopedie 1 0 0 5 0 0 6 NULL 0 3 0 0 0 0 3 Overige 0 0 0 0 0 6 6 specialismen Plastische chirurgie 1 6 0 13 0 0 20 Pediatrie 0 3 0 3 0 0 6 Pulmonologie 264 1.035 126 855 0 0 2.280 Radiotherapie 0 16 0 0 0 0 16 Reumatologie 0 0 1 1 0 0 2 Röntgendiagnostiek 9 83 2 16 0 0 110 Urologie 801 2140 137 1219 0 0 4.297 Eindtotaal 1.510 4.601 346 3.032 13 10 9.512 25
Ondersteuning van puncties door de cytologisch analist De ondersteuning van puncties is de voorbije jaren toegenomen: van 958 in 2014 en 1120 in 2015 naar 1264 in 2016. PAMM zet hier ten volle op in. Dit omwille van de evidente verbetering in de representativiteit van de monsters. Jaar 2016 Aantal ANNA CATH MMC HUIS OVERIG TOTAAL Maag Darm Lever 0 105 1 0 106 Pulmonologie 2 358 184 20 564 Overige 78 429 46 41 594 specialisme Eindtotaal 80 892 231 61 1264 26
5. Kwaliteitsindicatoren 5.1. Doorlooptijden Onder paragraaf 5.1 zijn de berekende doorlooptijden van de vier hoofdonderzoeken: - histologie (T-nummers) - algemene cytologie (C-nummers) - cervixcytologie (B-nummers) - obducties (S-nummers) Weergegeven volgens de landelijke visitatiecommissie (LVC) van de NVVP. De doorlooptijd wordt in werkdagen en bij obducties in weken weergegeven. De doorlooptijden zijn berekend vanaf de datum van registratie op het laboratorium en de datum van het eerste (geprint) rapport aan de aanvragend arts. Het aangeven van tijdelijke verslagen, vervolgonderzoeken en aanvullingen is te complex om het op een objectieve manier te kunnen weergeven. Doorlooptijden volgens de landelijke visitatiecommissie (LVC) van de NVVP doorlooptijd Gestelde norm PAMM 2016 Histologie 3 werkdagen >=75% 84,1% Cytologie 3 werkdagen >=80% 95,3% Obductie 30 werkdagen >=70% 82% BVO 10 werkdagen >=90% 21,6%* Indicatie 3 werkdagen >=90% 87,9% Percentage colonr >=10 klieren >=90% 91,25% *Door het herhaaldelijk uitstellen van het wegvallen BVO (nu voorzien voor 2017) is er de voorbije jaren geen formatie uitbreiding geweest, terwijl anderzijds de arbeidsintensieve ondersteuning van puncties fors is toegenomen. Hierdoor zijn de doorlooptijden cervixcytologie sterk onder druk komen staan. 27
Doorlooptijd Histologisch onderzoek 2015-2016: Doorlooptijd algemeen Cytologie onderzoeken algemeen 2015-2016: 28
Doorlooptijd Cervixcytologisch onderzoek Indicatie 2015-2016: Doorlooptijd Cervixcytologisch onderzoek Bevolkingsonderzoek 2015-2016: 29
Doorlooptijd Obducties 2015-2016: Doorlooptijd Obducties kind/foetus 2015-2016: 30
5.2. Kwaliteitsrondzendingen De afdeling Pathologie neemt zoveel mogelijk deel aan externe kwaliteitsrondzendingen met als doel de eigen kwaliteit te toetsen aan de algemene nationale en internationale standaarden. Binnen Nederland wordt deelgenomen aan de rondzendingen van de SKML. Buiten Nederland wordt deelgenomen aan de rondzendingen van de internationale organisaties NordiQC (Nordic immunohistochemical Quality Control), QCMD(Quality Control for Molecular Diagnostics), KU Leuven en Hologic. 5.3. Discordante resultaten 5.3.1. Vriescoupes Vriescoupe diagnose Aantal % Ongewijzigd 533 98,1% Gewijzigd 10 1,9% Totaal 543 100% Vriescoupes discordant: Orgaan Diagnose VC Diagnose definitief Opmerkingen Prostaat Geen maligniteit Adenocarcinoom Sampling error Ovarium Voorkeur granulosaceltumor Maligne lymfoom Men heeft geen zekere diagnose afgegeven Maag Geen maligniteit Zegelringcelcarcinoom Na immuno Bronchus Geen maligniteit NSCLC Peritoneum Long Implant van bekende borderline Verdacht maligne Endosalpingiose Bronchiectasie met forse ontsteking Ovarium Maligne, sereus Maligne, endometroid Klein nestje in de submucosa Na immuno Peritoneum Geen maligniteit Maagcarcinoom Sampling error Bekkenwand Geen maligniteit Maligne Ovarium links Endometriosecyste Endometriosecyste met klein haardje carcinoom van re. Ovarium VC onvoldoende aangesneden De meeste discrepanties zijn het gevolg van de beperkingen van vriescoupe-onderzoek: sampling error, geen beschikking over immunohistochemisch onderzoek. 31
5.3.2 Consulten extern In 2016 werden volgens ons LIMS systeem 287 onderzoeken ter consultatie naar externe instellingen gestuurd. 59 casussen werden besproken in de werkgroep hematopathologie van het IKNL. 63 Casussen werden besproken in de werkgroep weke delen van het IKNL en 19 casussen in het melanomenpanel. Dit brengt het totaal op 428 (0,83%). Het lage percentage komt door de grote eigen expertise van ons streeklaboratorium met meerdere pathologen die gesubspecialiseerd zijn. 5.3.3 Revisies extern In 2016 werden in totaal 560 onderzoeken op verzoek van anderen naar externe instanties gestuurd ter revisie. Meestal geschiedt dit in het kader van overname van patiënten door andere ziekenhuizen of in het kader van trials. Dit is een vrij objectieve parameter voor onze diagnostische accuraatheid. In 541 gevallen was de revisie diagnose concordant, in 19 gevallen (3,3%) discordant. Orgaan Diagnose PAMM Diagnose revisie Opmerkingen Prostaat Gleason 6 Gleason 7 Prostaat Gleaosn 6 Gleason 7 Prostaat Gleason 6 Gleason 7 Tonsil Papilloom met matige dysplasie Invasief, pushing border Long Aspecifieke fibrose UIP Blaas Grootcellig NEC Kleincellig NEC Huid Pityriasis rosea Gianotti Crosti? Huid Morfea? Chronisch eczeem Maag Hyperplastische poliep Inflammatoire fibroide poliep Stemband Poliep Geringe dysplasie Huid Desmoplastisch melanoom Lentigo maligna melanoom met diffuus type neurofibroom Long Kleincellig carcinoom Atypisch carcinoid Prostaat Gleason 4+3 Gleason 4+4 Colon Colitis ulcerosa Crohn Cytologie schildklier Atypie Geen maligniteit Cytologie speekselklier Geen maligniteit Onvoldoende materiaal Cytologie schildklier Atypie Geen maligniteit Nier MCD Membraneuse EM uitgevoerd in Nijmegen Tong PCC Granular cel met pseudocarcinomateuse hyperplasie 32
Vele van onze maligne prostaatbiopten worden gereviseerd in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis omdat patiënten vaak naar dit ziekenhuis worden verwezen voor robotchirurgie. Het is dan ook niet ongewoon dat er enkele discrepanties bestaan op het gebied van Gleasongradering. Momenteel zijn onze uropathologen de inter- en intra-observariabiliteit aan het onderzoeken. Eens digitale pathologie ingevoerd zal het makkelijker worden te graderen op basis van consensus, door meerdere pathologen. Er was 1 erg bijzondere casus waarbij we de diagnose van een desmoplastisch melanoom hebben gesteld maar die na revisie in Maastricht, Amsterdam en Boston (VS) uiteindelijk een lentigo maligna melanoom bleek te zijn met een neurofibroom. Verder ook een klassieke en moeilijk vermijdbare instinker: pseudocarcinomateuse hyperplasie boven een niet gebiopteerde granular celtumor. 5.3.4 Discrepantiebespreking Medio 2016 zijn we ook gestart met een maandelijkse discrepantiebespreking. Elke patholoog kan digitaal casussen aanmelden, waarbij er een discrepantie wordt vastgesteld naar aanleiding van interne revisie n.a.v. bijvoorbeeld een bespreking of aanleveren vervolgmateriaal etc. In 2016 zijn er een 50 tal casussen besproken. Hieruit is al een eerste verbeteractie voortgevloeid: Standaard verrichten van MIB-kleuring op histologisch (en geschikt cytologisch) materiaal met verdenking kleincellig (neuro-endocrien) carcinoom, grootcellig neuro-endocrien carcinoom (atypisch) carcinoïd en neuro-endocriene tumor graad 1 en 2. Dit omdat we vastgesteld hebben dat er enkele discrepanties waren m.b.t. kleincellig versus (atypisch) carcinoid. 33
5.4 Spiegelindicatoren ER, PR en HER2 mammacarcinoom Resultaten immunohistochemie (IHC), oestrogeenreceptor (ER) en progesteronreceptor (PR) 2015-2016: 2015 IHC ER/PR PR pos. PR neg. PR ntb. PR N.V. Totaal % Oestrogeenreceptor pos. 401 126 0 2 529 80,3 Oestrogeenreceptor neg. 1 102 0 27 130 Totaal 402 228 0 29 659 2016 IHC ER/PR PR pos. PR neg. PR ntb. PR N.V. Totaal % Oestrogeenreceptor pos. 453 156 0 0 609 85,3 Oestrogeenreceptor neg. 0 93 0 12 105 Totaal 453 249 0 12 714 2015 2015 2016 2016 Resultaten FISH HER2 Aantal % Aantal % HER2 neg. 527 652 HER2 pos. 95 14,6 92 12 HER2 dubieus 20 25 Totaal 642 769 34
5.5 Kwaliteitsgegevens BVO baarmoederhalskanker zoals doorgegeven aan de Regionaal Coördinerend Patholoog (RCP). Opmerking: De onderstaande tabellen zijn in 2016 aan de RCP gerapporteerd en bevatten de getallen over 2015 en de follow-up over 2014. Het betreft dus geen gegevens over 2016. Medewerker 2015 Fte Jaren in dienst Opmerking Functie Analist 1 sinds 2016 Analist 2 0,75 13 vakspecialist Analist 3 0,89 0 vanaf 1 juni kernanalist '15 Analist 4 1 12 kernanalist Analist 5 sinds 2016 Analist 6 1 23 vakspecialist Analist 7 0,69 8 kernanalist Analist 8 1 7 vakspecialist Analist 9 0,6 28 kernanalist Analist 10 0 2 basisanalist Analist 11 0,56 9 kernanalist Analist 12 1 4 kernanalist Tevens nog labondersteuners en niet meewerkend leidinggevende Analist Analist 1 Analist 2 2015 Bevolking Indicatie Totaal Bevolking Indicatie Totaal N % N % N % N % N % N % Analist 1 265 1,0% 0 0,0% 265 1,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Analist 2 987 3,9% 326 1,3% 1313 5,2% 199 2,5% 436 5,4% 635 7,9% Analist 3 959 3,8% 650 2,6% 1609 6,3% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Analist 4 3608 14,2% 1113 4,4% 4721 18,6% 746 9,2% 1252 15,5% 1998 24,7% Analist 5 130 0,5% 0 0,0% 130 0,5% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Analist 6 1619 6,4% 395 1,6% 2014 7,9% 438 5,4% 875 10,8% 1313 16,2% Analist 7 673 2,6% 736 2,9% 1409 5,5% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Analist 8 1359 5,3% 621 2,4% 1980 7,8% 531 6,6% 1040 12,9% 1571 19,4% Analist 9 1131 4,4% 510 2,0% 1641 6,4% 567 7,0% 905 11,2% 1472 18,2% Analist 10 3063 12,0% 1468 5,8% 4531 17,8% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Analist 11 1839 7,2% 742 2,9% 2581 10,1% 323 4,0% 769 9,5% 1092 13,5% Analist 12 1433 5,6% 1822 7,2% 3255 12,8% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% Totaal 17066 67,1% 8383 32,9% 25449 100,0% 2804 34,7% 5277 65,3% 8081 100,0% 35
Screeningswerkzaamheden Pathologen 2015 Bevolking Indicatie Totaal aantal % aantal % aantal % Patholoog 1 57 0,3% 193 2,3% 250 1,0% Patholoog 2 86 0,5% 270 3,2% 356 1,4% Patholoog 3 136 0,8% 330 3,9% 466 1,8% Patholoog 4 82 0,5% 227 2,7% 309 1,2% Patholoog 5 61 0,4% 165 2,0% 226 0,9% Patholoog 6 15 0,1% 43 0,5% 58 0,2% Patholoog 7 91 0,5% 289 3,4% 380 1,5% Patholoog 8 41 0,2% 212 2,5% 253 1,0% Patholoog 9 51 0,3% 184 2,2% 235 0,9% Patholoog 10 25 0,1% 141 1,7% 166 0,7% Patholoog 11 106 0,6% 285 3,4% 391 1,5% Patholoog 12 78 0,5% 181 2,2% 259 1,0% Totaal 829 4,9% 2520 30,1% 3349 13,2% B2-score 2015 Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal A 2 0,1% 4 0,3% 6 B 54 1,6% 41 2,6% 95 C 328 9,7% 197 12,5% 525 D 0 0,0% 0 0,0% 0 E 0 0,0% 1 0,1% 1 F 2 0,1% 0 0,0% 2 G 0 0,0% 1 0,1% 1 H 2 0,1% 4 0,3% 6 J 2987 88,5% 1330 84,3% 4317 Totaal 3375 100,0% 1578 100,0% 4953 B3-score 2015 Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal A 0 0,0% 2 1,1% 2 B 6 2,1% 8 4,2% 14 C 85 29,1% 106 56,1% 191 D 0 0,0% 0 0,0% 0 E 0 0,0% 0 0,0% 0 F 0 0,0% 0 0,0% 0 G 0 0,0% 0 0,0% 0 H 2 0,7% 3 1,6% 5 J 199 68,2% 70 37,0% 269 Totaal 292 100,0% 189 100,0% 481 36
Doorloop in dagen 2014 Cervix BVO Cervix indicatie aantal % aantal % 1 215 1,3% 2782 33,9% 2 791 4,7% 3343 40,8% 3 655 3,9% 1012 12,3% 4 1275 7,5% 270 3,3% 5 1641 9,7% 146 1,8% 6 1127 6,7% 162 2,0% 7 708 4,2% 161 2,0% 8 326 1,9% 137 1,7% 9 228 1,3% 97 1,2% 10 429 2,5% 42 0,5% >10 9537 56,3% 45 0,5% 2015 Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal % Aantal strijkjes 16932 67,4% 8197 32,6% 25129 100,0% Kwaliteit ontvangst Probleem aanlevering Gegevens onvolledig Doorlooptijd Uitstrijk < 4 kwd in lab 1661 9,8% 7137 87,1% 8798 35,0% Uitstrijk < 10 kwd in lab 6966 41,1% 8110 98,9% 15076 60,0% Uitslagen classificatie Pap1 15847 93,6% 6438 78,5% 22285 88,7% Pap2 528 3,1% 979 11,9% 1507 6,0% Pap3a 198 1,2% 498 6,1% 696 2,8% Pap3b 62 0,4% 69 0,8% 131 0,5% Pap4 5 0,0% 8 0,1% 13 0,1% Pap5 0 0,0% 14 0,2% 14 0,1% Herhalingsadvies 0 291 1,7% 188 2,3% 479 1,9% 1 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2 627 3,7% 1336 16,3% 1963 7,8% 3 22 0,1% 833 10,2% 855 3,4% 4 2095 12,4% 787 9,6% 2882 11,5% 5 13728 81,1% 4463 54,4% 18191 72,4% 6 161 1,0% 331 4,0% 492 2,0% 7 2 0,0% 226 2,8% 228 0,9% 8 5 0,0% 5 0,1% 10 0,0% 9 1 0,0% 26 0,3% 27 0,1% 37
BVO 2014 Aantal geen FU aantal geen FU % FU Aantal FU % P2 489 34 7,0 455 93,0 P3 71 4 5,6 67 94,4 P4 116 3 2,6 113 97,4 >= P5 235 21 8,9 214 91,1 C3 t/m C5 23 1 4,3 22 95,7 >= C6 9 2 22,2 7 77,8 A3 >= A4 >P1 Tot 943 65 6,9 878 93,1 B3 (P0) 297 32 10,8 265 89,2 TOTAAL 1240 97 7,8 1143 92,2 Indicatie 2014 Aantal geen FU aantal geen FU % FU Aantal FU % P2 994 118 11,9 876 88,1 P3 87 10 11,5 77 88,5 P4 259 22 8,5 237 91,5 >= P5 357 15 4,2 342 95,8 C3 t/m C5 18 0,0 18 100,0 >= C6 5 0,0 5 100,0 A3 1 0,0 1 100,0 >= A4 27 2 7,4 25 92,6 >P1 Tot 1748 167 9,6 1581 90,4 B3 (P0) 160 27 16,9 133 83,1 TOTAAL 1908 194 10,2 1714 89,8 38
BVO 2014 Follow-up cytologisch Follow-up histologisch FU Pap 0 normaal >Pap1 CIN 0 CIN 1 CIN 2 CIN 3 Glan Atypie AIS Plav. Carc Adenoca. endocerv Adenoca. endomet Maligne, anders Totaal P2 248 109 37 26 19 16 455 P3 41 13 5 2 2 4 67 P4 26 26 15 17 12 17 113 >= P5 10 2 21 12 53 111 5 214 C3 t/m C5 14 2 3 1 2 22 >= C6 1 1 3 1 1 7 A3 0 >= A4 0 B3 (P0) 6 248 3 8 265 TOTAAL 6 587 155 90 58 86 152 0 3 5 1 0 0 1143 Indicatie 2014 Follow-up cytologisch Follow-up histologisch FU Pap 0 normaal >Pap1 CIN 0 CIN 1 CIN 2 CIN 3 Glan. Atypie AIS Plav. Carc. Adenoca. endocerv. Adenoca. endomet. Maligne, anders Totaal P2 1 366 180 145 85 67 27 1 4 876 P3 1 32 15 8 8 10 3 77 P4 35 58 22 63 43 16 237 >= P5 11 24 38 36 96 125 2 9 1 342 C3 t/m C5 7 1 3 1 2 2 1 1 18 >= C6 2 1 2 5 A3 1 1 >= A4 1 2 3 1 18 2 27 B3 (P0) 1 87 9 30 2 1 1 2 133 TOTAAL 3 540 287 250 198 219 173 0 4 10 4 25 3 1716 39
Positief voorspellende waarde Cytologische en histologische follow-up 2014 Positief voorspellende waarde BVO Indicatie >= P5: 1,30 1,33 >= C6: 4,50 2,50 >= A4: nvt 1,35 Relatie histologische afwijkingen met eventueel aanwezige cervixcytologische voorgeschiedenis tot 2 jaar terug Histologische afwijkingen P1 >=P2 C1-C2, A1-A3 >=C3 >=A4 geen cervix cytologie in VG Totaal Microinvasief 1 1 plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom 5 1 3 9 Adenocarcinoom 4 1 5 (endocervix) Adenosquameus carcinoom (endocervix) 0 Overige maligniteiten 15 5 6 26 TOTAAL 15 5 0 10 11 41 40
6. Beroepsverenigingen en werkgroepen 6.1 Medische Staf Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Belgische Vereniging voor Pathologische Anatomie (BVPA) Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) HOMAAN, IKNL Regionaal lymfomenpanel (Radboudumc, CWZ, Nijmegen, Venlo, Tilburg, PAMM) ONCOZON werkgroep huidtumoren Nederlandse Vereniging voor DermatoPathologie (NVVDP) Dhr. drs. C.J.R. Huysentruyt Landelijk Adviesplatform Neoplasie Slokdarm Regionale Weke Delen Panel Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Belgische Vereniging voor Pathologische Anatomie (BVPA) Dhr. drs. P.J.J.M. Klinkhamer International Academy of Cytology (IAC). United States and Canada Academy of Pathology (USCAP) Nederlandse Vereniging Voor Pathologie (NVVP) Pulmonary Pathology Society (PPS), Verenigde Staten OncoZon gynaecologische tumoren Werkgroep Gynaecologisch Oncologisch Centrum Zuid (GOCZ) Mw. dr. G. van Lijnschoten Nederlandse Vereniging Voor Pathologie (NVVP) Paediatric Pathology Society (PPS) Vereniging Nederlandse Vrouwelijke Artsen LAD Werkgroep kinderpathologie der lage Landen (WKPLL) Barrett-commissie (LANS) Mw. drs. K.Y.A. Somers Belgische Vereniging voor Pathologische Anatomie (BVPA) Belgische Vereniging voor Klinische Cytologie Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) European Society Pathology 41
Mw. drs. L. Nollen-López Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Mw. drs. E. Degreef Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Paediatric Pathology Society (PPS) Society of Pediatric PathologY (SPP) Belgische Vereniging voor Pathologie (BVAP) British Division International Academy of Pathology (BDIAP) Lokale perinatale audit team CZE Werkgroep kinderpathologie der lage Landen (WKPLL) Mw. drs. C.T.A.H. Wetzels-van der Velden Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Nederlandse Vereniging voor DermatoPathologie (NVVDP) Melanomenpanel Mw. drs. F.J.J.M. van Merriënboer Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Vereniging Analisten Pathologie (VAP) The European Network of Uropathology (ENUP) Working Group Breast Pathology ESP Working Group Uropathology ESP European Society of Pathology (ESP) IKNL werkgroep mamma IKNL werkgroep urologie Dhr. drs. P. van Zwam Nederlandse Vereniging voor Pathology (NVVP) European Society of Pathology (ESP) Armed Forces Institute of Pathology (AFIP) IKNL, Regionaal Weke Delen Panel, Eindhoven IKNL, Regionale werkgroep hematopathologie, Eindhoven/Nijmegen IKNL, HOMAAN Tumorwerkgroep longgeneeskunde Catharina Ziekenhuis Eindhoven Werkgroep Value Based Health Care (VBHC) longgeneeskunde Catharina Ziekenhuis Eindhoven Tumorwerkgroep longgeneeskunde Maxima Medisch Centrum Tumorwerkgroep neuroendocriene tumoren Maxima Medisch Centrum Tumorwerkgroep OncoZON longgeneeskunde Tumorwerkgroep OncoZON sarcomen 42
Mw. dr. M.H.F.M. Lentjes Nederlandse Vereninging voor Pathologie (NVVP) Werkgroep Oncologische Gynaecologie (WOG) Mw. drs. H.A.D.M. van Herk IKNL werkgroep haematopathologie IKNL werkgroep gynaecopathologie Regionaal hematologiepanel Dhr. drs. M.A.A.M. van Dijk Werkgroep Protocollen van PALGA Dhr. drs. T.L. Boerman Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Nederlandse Vereniging voor Hematologie Tumorwerkgroep Long en Mamma Elkerliek ziekenhuis. Mw. drs. C.M. Ferrier Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Regionale melanoompanel Mw. dr. J.W.M. Jeuken Nederlandse Vereniging voor Pathologie (NVVP) Vereniging voor Moleculaire Diagnostiek in de Gezondheidszorg (VMDG) European Association for Cancer Research (EACR) Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (WMDP) 43
6.2. Analytisch en ondersteunend personeel Vrijwel alle analisten (histologie, cytologie, immunologie en moleculaire biologie) zijn lid van de Vereniging Analisten Pathologie (VAP) De obductieassistenten zijn lid van de Nederlandse Vereniging voor Obductie-assistenten (Vesalius) Nederlandse Vereniging voor biomedisch Laboratoriumpersoneel (NVML) (3 personen International Academy of Cytology (IAC) (2 personen) Werkgroep POKMEI (Primair proces, organisatie, kwaliteit, monitoring, evaluatie, informatiehuishouding) opgericht door RIVM in het kader van het opstarten van het BVO baarmoederhalskanker nieuwe stijl (1 persoon) Lid Werkgroep Histo Techniek (WHT) (1 persoon) Lid Werkgroep Hoofd Analisten Pathologie (WHAPA) (2 persoon) Lid Werkgroep ImmunoHisto- en Cytochemie midden-zuid (WIHC) (2 persoon) Lid Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (WMDP) (1 persoon) 44
7. Bestuurlijke activiteiten 7.1 Medische Staf Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Medisch manager LvP PAMM Directieberaad PAMM Afdelings MT LvP PAMM Oncologiecommissie, Maxima Oncologisch Centrum. Dhr. drs. P.J.J.M. Klinkhamer Vice-voorzitter staf pathologie Gebruikersraad SymPathy PAMM Stuurgroep automatisering PAMM Mw. drs. K.Y.A. Somers Necrologie commissie ANNA Cytologie commissie NVVP OR PAMM Mw. dr. G. van Lijnschoten Secretaris Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen Mw. drs. L. Nollen-López OR PAMM Mw. drs. E. Degreef Commissie incidentenmeldingen PAMM Mw. drs. C.T.A.H. Wetzels-van der Velden Necrologiecommissie CATH Dhr. drs. C.J.R. Huysentruyt MIP commissie PAMM Bevolkingsonderzoek Colon 45
7.2 Analytisch en ondersteunend personeel Dhr. L. Fransen Voorzitter Werkgroep Cyto Diagnostiek (WCD) 46
8. Nascholing - congresbezoek 8.1. Medische Staf Dhr. drs. T.B.J. Demeyere Pathology of neoplastic diseases, May 2-6, 2016, MSKCC, New York Digitale Pathologie van waarde, November 2, 2016, Utrecht Dhr. drs. P.J.J.M. Klinkhamer Surgical Pathology Essentials in GI, Pancreaticobiliary, Gynecological, Breast & Hematopathology, February 15-19, 2016, Big Island of Hawaii Digitale Pathologie van waarde, November 2, 2016, Utrecht Mw. dr. G. van Lijnschoten 8Th European Multidisciplinary Colorectla Cancer Congress Bijdrage aan een erkend electronic learning package Advanced Class Room Pathology over colorectale cancer. 12-12-2016 WKPLL: 3x. Perinatale audit lokaal en regionaal Mw. drs. L. Nollen-López XXXI International Congress of the IAP and 28th Congress of the ESP.Cologne, Germany, Sept 2016 Mw. drs. E. Degreef NVVP pathologendagen april 2016 A practical approach to breast, genitourinary and pulmonary Pathology, Florence, mei 2016 2x lokale perinatale audit mei en november 2016 Bossche mammacongres juni 2016 Belgian week of Pathology 14-10-2016 WKPLL meetings 1x per kwartaal Mw. drs. C.T.A.H. Wetzels-van der Velden Europees pathologie congres 25-29 september 2016 Nederlandse pathologen dagen 14-04-2016 47
Dhr. drs. C.J.R. Huysentruyt A tour around bone and soft tissue tumors, 27-01-2016 t/m 29-01-2016, Hospital del Mar Barcelona (Spanje) Current Concepts in Surgical Pathology, 31-10-2016 t/m 04-11-2016, Harvard Medical School Boston (VS) Mw. drs. F.J.J.M. van Merriënboer MMV Congres Opleiden is vooruitzien,12-09-2016 PD-L1 Testing (22C3) - Professional Expert Course NSCLC, 11-08-2016 4e Multidisciplinair Symposium Mammacarcinoom, 10-03-2016 Surgical Pathology en Cytopathology of the GI & GU Tract, 15-07-2016 6th Dutch Breast Pathology Course, 19-05-2016 NVVP Pathologendagen 2016, 13-04-2016 t/m 14-04-2016 Dhr. drs. P. van Zwam A tour around bone and soft tissue (Barcelona) Hematopathology (Edinburgh) Zomercursus longpathologie VUmc (Amsterdam) NVvP pathologendagen (Zeist) 7 e ZOB casuistiek symposium hematologie (Eindhoven) PD-L1 testing (22C3): professional expert course NSCLC Mw. dr. M.H.F.M. Lentjes Pathologie darmkankerscreening (On)zin omtrent CIN. De nieuwe richtlijn en handvatten voor implementatie. ALK testing technical training 2016 Novemberdasgen van de Pathologie: Diagnostics to the next level. Basiscursus Clinical Teaching Mw. drs. H.A.D.M. van Herk Weke delen pathologie cursus. Buitenlandscholing binnen eigen vakgebied. 29-01-2016 (On)zin omtrent CIN. De nieuwe richtlijn en handvatten voor implementatie. Nascholing Pathologie. 08-04-2016 14 e Bossche Mamma Congres. Nascholing Pathologie. 14 en 15-06-2016 Algemene Pathologie. Buitenlandscholing binnen eigen vakgebied. 01-07-2016 Algemene Pathologiecursus. Buitenlandscholing binnen eigen vakgebied. 01-07-2016 Basiscursus Clinical Teaching. Algemene scholing cluster 1, 2 en 3. 16-09-2016 Gynaecopathologie. Buitenlandscholing binnen eigen vakgebied. 16-09-2016 7 e Borstkanker Behandeling Beter symposium. Nascholing pathologie. 20-09-2016 48