Introductie. ir. Frank Rieck



Vergelijkbare documenten
Energietransitie bij Mobiliteit

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei Energie in Beweging

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Hoe kan innovatie helpen?

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen

Duurzaam transport voor nu en de toekomst

Duurzame mobiliteit in de praktijk

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën

Mobiliteit. Verdiepende opdracht

BRANDSTOFFEN WEGVERKEER

Fleetclub van 100. Welkom

Seminar Schone Voertuigtechnieken

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018

KIVI NIRIA jaarcongres

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

Welkom. Terence Otemann Area Service Manager DAF Nederland A PACCAR COMPANY DRIVEN BY QUALITY

PRESENTATIE studiedag Leefmilieu Brussel Maandag 8 juni, Vlootbeheer en elektrische mobiliteit bij Stad Gent

130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD

WB Evolving Design Hybride systemen

Soorten brandstoffen en aandrijvingen. Alternatieve Brandstoffen. Alternatieve Brandstoffen. Enkele voorbeelden. Alternatieve aandrijvingen

Monitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden ( )

Biobrandstoffen een belangrijke bijdrage op

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

1.6 Alternatieve aandrijving

Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M

Low carbon opties voor duurzame mobiliteit Nieuwe ontwikkelingen in motortechniek en biobrandstoffen

Inleiding. Voor bedrijven. Inleiding. Voor bedrijven. Voor bedrijven. Financiële stimulansen voor bedrijven en lokale overheden

Elektrisch rijden in de praktijk

VDL Groep. Kracht door samenwerking. Heavy duty waterstoftoepassingen. Menno Kleingeld

INITIATIEFVOORSTEL ELEKTRISCHE STADSBUSSEN. Amsterdam Elektrisch ook de OV Stadsbus

Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

De auto van de toekomst is voor vandaag

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (8)

Tarieven met ingang van 1 juli 2012

Tarieven met ingang van 1 januari 2013

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid

Truck van de Toekomst: Atego BlueTec Hybrid. Wout Benning Mercedes-Benz Nederland B.V. 4 september 2013 Symposium Truck van de Toekomst - Gorinchem

Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group

met elf Concept Plug-in Hybrids deel, die worden geleased door Rijkswaterstaat, Eneco, Stedin, Roteb, TNT en Van Gansewinkel.

Energietransitie en transportveiligheid

URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Beta

Minder emissies, betere bereikbaarheid. Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft

Op weg naar. Doetinchem, 8 maart 2018

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures

Tarieven met ingang van 1 januari 2011

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw

WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S

Waterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar

Wat zijn afwegingen bij OV exploitatie in relatie tot duurzaamheid?

Tarievenlijst Oude bpm tarieven (vanaf 1993)

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën

Is (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO

Energie beoordelingsverslag januari 2016 (definitief)

Energie beoordelingsverslag januari 2016 (definitief)

Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY

Milieuvriendelijke havenwerktuigen: inspirerende voorbeelden. 23 september Mark Pecqueur Tom Van Den Noortgaete

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

EEN NIEUWE KIJK OP DIESELAUTO S

Kansen en uitdagingen voor elektrisch wegvervoer

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

3.3 Straddle Carriers

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Het interventievoertuig voor elektrische wagens. De VAB EV-Poly. Auto-Technisch Adviseur

H2 Waterstofvoertuigen ontwikkelingen

Duurzame mobiliteit vandaag Kristof Corthout Product Manager Sustainable Mobility

Elektrisch rijden is de toekomst

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

GAAT HIJ HET MAKEN????

Ketenanalyse Woon- Werkverkeer

Presentatie nieuwe concepten

SOLIDpower. Presentatie ISSO New Business event J.W. Tolkamp 5 november 2015

Emissie Inventaris 2012

Inleiding toekomstige mobiliteit

Hoe gaan we Slim en Schoon door de Stad? Stimuleren en faciliteren vanuit de overheid

MOBILINNOVATION INNOVATIEVE MOBILITEIT VOOR TRUCK EN BUS KORTRIJK XPO 11 FEBRUARI 2015

Ontwikkelingen in aandrijftechniek en de rol van biobrandstoffen. Jaap Tuinstra, Manager Public Affairs, Pon

Tarieven met ingang van 1 april 2011

BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek

E Series TRUCKS.COM. New Energy Efficiency Sustainability Safety

William Meerschaut PR & Communication Manager Hyundai Belux

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer

Inhoud. Elektrisch rijden: consequenties voor het ontwerp van de auto. Voorbeelden van elektrische auto s. Globale beschouwing elektrische aandrijving

CO 2 Prestatieladder. Footprint De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tekst lezen en vragen stellen

Duurzaam Groninger wagenpark

De elektrische bestelauto Iets voor u?

Hydrogen the way to. in the Harbour? F.G. Rieck MSc Professor Future Mobilty Chairman Dutch-Incert & Yves du Bois BSc

BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE

ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018

Waarom? Wat willen we? En hoe? Position paper Vereniging Elektrische Rijders

it s electric! e-powered mobility by ece

Activiteiten van leveranciers van biobrandstoffen, ontwikkelingen en toekomstverwachtingen

Transcriptie:

Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper: Jan van der Velde

Introductie ir. Frank Rieck Lector Industriële Productinnovatie, Hogeschool Rotterdam Voorzitter acquisitieteam, RDM Campus Voorzitter Stichting, NEMS

Is elektrische mobiliteit feit of fictie?

Maatschappelijk

RCI opgave Verkeer en vervoer in regio Rotterdam - 60% CO 2 reductie ten opzichte van 2005 5

Transitie Wegvervoer Transitiepad personenauto s Aantal autoõs Benzine Elektrisch B iobrandstoffen Diesel 2000 2010 2020 2030 2040 2050 Bronnen: Nulmeting DCMR uitstoot CO2 Rotterdam, onderzoek dieselverbruik terminal equipement TU Delft, jan 2009

Elektrische aandrijving

Systemen Systeem Actieradius Snelladen Kosten Emissie Elektrisch met accu systemen Redelijk 300 km Slecht 3 uur Goed Goed Elektrisch met IC generator Goed 900 km Goed 10 min. Redelijk Redelijk Elektrisch met brandstofcel Goed 900 km Goed 10 min. Slecht Goed Er is niet slechts één enkele oplossing, ze vormen allen tezamen de oplossing

Uitdaging Afkicken van de olieverslaving Feiten belangeloos onder ogen zien Durven nieuwe innovatieve ondernemingen een kans te geven Doorbraken forceren en voorbeelden stellen Geduld hebben bij de invoering van voertuigen en infrastructuur Ervaring opdoen en delen Elektrisch rijden zal Change Agents nodig hebben en nieuwe Champions opleveren

Race Karts

Stadsbussen

Trucks & Vans

Personenauto s

Shell eco-marathon

Road Maps Hybride voertuigen (Generatie 1/6) Elektrische voertuigen (Generatie 1/6) I -energiedrager fossiele brandstof, hoofdaandrijving mechanisch, beperkte elektrische aandrijving (ondersteuning), kleine batterij I -energieopslag loodzuurbatterij, gelijkstroom technologie, weerstandregeling, indirecte aandrijving via tandwielkast II -energiedrager fossiele brandstof en elektrochemisch, hoofdaandrijving mechanisch, uitgebreide elektrische aandrijving (duo), grotere batterij II -energieopslag loodzuurbatterij, gelijkstroom technologie, verliesvrije regeling, regeneratief remmen, indirecte aandrijving via tandwielkast III IV V VI -energiedrager fossiele brandstof en elektrochemisch, aandrijving elektrisch, kleine IC motor (generator), grotere batterij -energiedrager bio brandstof en electrochemisch, aandrijving elektrisch, kleine IC motor (generator), grotere batterij -energiedrager waterstof en electroctrochemisch, aandrijving elektrisch, brandstofcel (generator), grotere batterij -energiedrager waterstof, aandrijving elektrisch, brandstofcel (generator), supercapacitor III IV -energieopslag loodzuurbatterij, wisselstroom technologie, indirecte aandrijving via tandwielkast. -energieopslag LiFePO4 batterij, wisselstroom technologie, indirecte aandrijving via tandwielkast V a -energieopslag LiFePO4 batterij, wisselstroom technologie, centrale motor (AC of PM), slimme transmissie b -energieopslag LiFePO4 batterij, wisselstroom technologie, naafmotoren (PM) VI -energieopslag Li-ion + supercapacitor, permanent magneet naafmotoren op alle wielen (geen mechanische remmen)

Kansen BV Nederland Nederland is kampioen massa short track Nederland heeft een goed ontwikkelde elektronica industrie Nederland heeft een onafhankelijke positie in automotive Nederland heeft hoge milieuambities Nederland heeft een veelzijdig kennisnetwerk Elektrisch rijden is een kans om een positie in slimme en duurzame mobiliteit in te nemen

Kennissamenwerking Onafhankelijke kennissamenwerking op MBO/HBO/WO en industrieel niveau Onderzoek Projecten Opleiding Dutch-INCERT 3 TU s + 3 HBO s emobility-lab Gericht op innovatieve bedrijven en Open Source ontwikkeling Wij kunnen het verschil maken De jeugd zal het waar maken

Consortium

Prioriteiten Regeneratief Veiligheid Kosten Service

Praktijkgericht Meten is weten Toepassingsonderzoek V Simulatiemodellen Ontwerprichtlijnen

Rijcyclus

Doorbraak Technologie

Kosten per km Elektrisch 1,5 100 MJ/100 km 0.05 /MJ <5.0 <0.5 Li-ion (200 incl centrale) Thuis

Regeneratief Tot 70% terugwinning

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 CO2 Indirect Tail pipe Gasoline Bio- Ethanol Diesel Diesel+ soot filter Biodiesel Koolzaad TPP LPG CNG Biogas Electric Hybrid CO 2 Emissie

Energieketen Fossiel versus duurzaam

Taken Kennisinstelling

Structuur + Meten is weten + Toepassingsonderzoek + Ontwerprichtlijnen

Is elektrische mobiliteit feit of fictie? emobility-lab praktijkgericht onderzoek verantwoord en op tijd

RDM Mobility Lab